REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy tworzyć rezerwy na przyszłe zobowiązania a kiedy dokonać RMB?

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Tworzenie rezerw jest obowiązkiem wynikającym z ustawy o rachunkowości, w sytuacji gdy istnieje prawdopodobieństwo powstania zobowiązań w przyszłości.

Tworzenie rezerw ma głównie na celu:
• zabezpieczenie przedsiębiorstwa przed ryzykiem przyszłych kosztów lub strat,
• przedstawienie odbiorcom sprawozdania finansowego rzetelnych informacji o ewentualnych przyszłych zmniejszeniach (wypływach) środków pieniężnych.

Inspiracją do napisania tego artykułu stał się list od Czytelniczki:
„Jesteśmy stowarzyszeniem, które oprócz działalności statutowej prowadzi działalność gospodarczą, i planujemy zorganizowanie za dwa lata dużej konferencji. Z tego też względu co roku w preliminarzu wydatków statutowych przewidujemy pewną część pieniędzy na ten cel. Moje pytanie brzmi: czy na tę kwotę powinnam co roku tworzyć rezerwę i co roku ją powiększać, czy utworzyć jakiś specjalny fundusz? Jak należy to ująć w bilansie? Jeśli muszę utworzyć rezerwy, to jak je zaksięgować i ująć w bilansie? Sporządzamy jeden rachunek i jeden bilans dla obu działalności”.

Przedstawiony w pytaniu problem można rozstrzygnąć w dwojaki sposób:
1. Z definicji rezerw na przyszłe zobowiązania i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów wynika, iż rezerwy tworzy się gdy wystąpienie przyszłych wydatków jest praktycznie pewne.
2. W celu zgromadzenia środków na koszty przyszłej konferencji nie musimy tworzyć rezerwy. Wystarczy, że otworzymy w banku odrębny rachunek, na którym będziemy gromadzić środki na koszty, które będą poniesione w przyszłości z racji charakteru działalności.

Rezerwy według ustawy o rachunkowości

Tworzenie rezerw jest obowiązkowe w sytuacji, gdy w przyszłości będą ponoszone wiarygodnie oszacowane koszty. Tak więc rezerwy tworzone są na przyszłe zdarzenia gospodarcze. Można więc w naszym przypadku przyjąć, że możliwe jest utworzenie rezerwy na konferencję, która będzie zorganizowana w przyszłości.
Zgodnie z zapisem w ustawie o rachunkowości rezerwy to zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne (art. 3 ust. 1 pkt 21). Wynikające z ustawy określenie „nie są pewne” odnosi się do rezerw – zobowiązania zaś (art. 3 ust. 1 pkt 20) są obecne, pewne, wynikają z przeszłych zdarzeń i mają wiarygodnie określoną wartość. Zobowiązania mają więc „przeszłość”; o rezerwach można powiedzieć, że mają „przyszłość”, i to niezbyt pewną.
Pojęcie rezerwy jest pojęciem ściśle związanym z prawem bilansowym. Jest kategorią bilansową, którą, zgodnie z art. 35d ustawy o rachunkowości, tworzy się na:
1) pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji kredytowych, skutków toczącego się postępowania sądowego,
2) przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów jednostka jest zobowiązana do jej przeprowadzenia lub zawarto w tej sprawie wiążące umowy, a plany restrukturyzacji pozwalają w sposób wiarygodny oszacować wartość tych przyszłych zobowiązań.
Rezerwy, o których mowa w punkcie drugim, nie są przedmiotem tego artykułu. Podobnie rezerwy na odroczony podatek dochodowy oraz zobowiązania warunkowe. Natomiast należy zwrócić uwagę na rezerwy na przyszłe zobowiązania, o których mowa w punkcie pierwszym.
Stosownie do zapisu uor obecny obowiązek (obciążenie, zobowiązanie) wynikający z umowy powinien być ujęty w księgach jako rezerwa, jeżeli koszty przewyższają korzyści obliczone według wiarygodnych ustaleń. Rezerwy tworzone na podstawie powyższego zapisu ustawy odnosi się w ciężar kont zespołu 7, pozostałe koszty operacyjne, koszty finansowe lub straty nadzwyczajne – zależnie od okoliczności, z którymi przyszłe zobowiązania się wiążą. Tym samym nie są kosztem rodzajowym lub kosztem kalkulacyjnym (patrz schemat 1).

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Analizując problem rezerw, warto zwrócić uwagę na:
• moment powstania zobowiązania, na które uprzednio utworzono rezerwę
powstanie zobowiązania zmniejsza rezerwę,
• niewykorzystane rezerwy 
wobec zmniejszenia lub ustania ryzyka uzasadniającego ich tworzenie, rezerwy zwiększają na dzień, na który okazały się zbędne, odpowiednio pozostałe przychody operacyjne, przychody finansowe lub zyski nadzwyczajne.

Rezerwy według MSR

Podobnie – jednak z istotną różnicą dla odpowiedzi na pytanie Czytelniczki – zdefiniowano rezerwy w Międzynarodowym Standardzie Rachunkowości nr 37, gdzie stwierdza się, że rezerwy powinny być tworzone „wtedy i tylko wtedy, gdy:
1) na jednostce gospodarczej ciąży obecny obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych (podkr. W.G.),
2) prawdopodobne jest, że wypełnienie obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne oraz
3) można dokonać wiarygodnego szacunku kwoty tego obowiązku”.
Dodatkowo w standardzie tym „zwyczajowo oczekiwany obowiązek” definiowany jest jako:
a) ustalony sposób postępowania w przeszłości, opublikowanie zasad postępowania lub wystarczająco konkretne, aktualne oświadczenie, które jednostka gospodarcza przekazała stronom trzecim, że przyjmie na siebie określoną powinność, oraz
b) w wyniku powyższego jednostka gospodarcza wzbudziła u tych stron trzecich uzasadnione oczekiwanie, że powinność tę wypełni.
W przypadkach wątpliwych, trudnych do udowodnienia, przyjmuje się, że jeżeli istnieje bardziej prawdopodobny obowiązek niż jego brak, to należy utworzyć na dzień bilansowy rezerwę na zobowiązanie. Nie ma tu stwierdzenia, że rezerwy na zobowiązania odnoszą się do kontrahentów lub pracowników.
Bardziej klarownym przypadkiem mogą być podpisane umowy o usługę (pracę) zawierające przyrzeczenie wykonania świadczenia.

Zasady ustalania wysokości rezerw

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Według powyższych kryteriów należy również prowadzić ewidencję analityczną pozwalającą na ustalenie rezerw dla poszczególnych tytułów, z uwzględnieniem kwot wykorzystanych.
Rozliczenia międzyokresowe kosztów
A może nie rezerwy, a rozliczenia międzyokresowe kosztów? Dla ustalenia różnic w pojęciach i zasadach ewidencji niezbędne jest przytoczenie ustawowej definicji biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów (art. 39 uor). Rozliczeń tych dokonuje się w wysokości prawdopodobnych zobowiązań przypadających na bieżący okres sprawozdawczy, wynikających:
1) ze świadczeń wykonanych na rzecz jednostki przez kontrahentów jednostki, a kwotę zobowiązania można oszacować w sposób wiarygodny,
2) z obowiązku wykonania, związanych z bieżącą działalnością, przyszłych świadczeń wobec nieznanych osób, których kwotę można oszacować, mimo że data powstania zobowiązania nie jest jeszcze znana, w tym z tytułu napraw gwarancyjnych i rękojmi za sprzedane produkty długotrwałego użytku.
Zgodnie z przytoczoną definicją rozliczenia te odnoszą się do oszacowanych, jeszcze nierodzących obowiązku fakturowania, rezerw na przyszłe świadczenia z tytułu przyjętych zobowiązań związanych z działalnością operacyjną jednostki. Rozliczenia międzyokresowe kosztów mogą dotyczyć zarówno kontrahentów, jak i pracowników. Mamy więc określonego adresata zobowiązań oraz okres wymagalności przypisany do każdego zobowiązania. Obciążają one koszty zespołu 4 lub 5 – podstawową działalność operacyjną i mają wpływ na koszt wytworzenia, koszty ogólnego zarządu i koszty sprzedaży. Zobowiązania ujęte jako bierne rozliczenia międzyokresowe zmniejszają koszty okresu sprawozdawczego, w którym stwierdzono, że zobowiązania te nie powstały.
Reasumując:
• Tworzenie rezerw jest obowiązkowe w sytuacji, gdy w przyszłości będą ponoszone wiarygodnie oszacowane koszty.
• Zobowiązanie wynikające z umowy powinno być ujęte w księgach jako rezerwa, jeżeli koszty przewyższają korzyści obliczone według wiarygodnych ustaleń.
• Rezerwy, o których wyżej mowa, odnosi się w ciężar kont zespołu 7; pozostałe koszty operacyjne, koszty finansowe lub straty nadzwyczajne, zależnie od okoliczności, z którymi przyszłe zobowiązania się wiążą.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podstawa prawna
• ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252

Weronika Gackowska
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Thermomix w kosztach prowadzonej działalności gospodarczej? To możliwe, ale nie u każdego. Zasady są proste, ale nie każdy je zna

Czy Thermomix może przyczynić się do uzyskania przez przedsiębiorcę przychodów? Na to pytanie dotyczące rozliczeń podatkowych osób prowadzących działalność gospodarczą nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wiadomo jednak, jakimi kryteriami należy się kierować dokonując w tym zakresie niezbędnej oceny.

Geopolityka zaczyna sterować światowym handlem i logistyką

OECD ostrzega, że masowy reshoring może kosztować świat 18 proc. spadku w handlu i 5 proc. ubytku w PKB. Coraz więcej managerów zarządzających logistyką deklaruje jednocześnie, że szuka nowych źródeł zaopatrzenia i alternatywnych wobec Chin lokalizacji dla produkcji i inwestycji. Nie ma już żadnych wątpliwości, że globalne łańcuchy dostaw ulegają transformacji, niestety nie widać tego w Polsce, choć mamy pewne przewagi, które stawiają nas w uprzywilejowanej pozycji w Europie.

KSeF 2026: obowiązek kodowania faktur ustrukturyzowanych. Dlaczego nie uprawnienie?

Obowiązek kodowania faktur ustrukturyzowanych oraz ich elektronicznych „zastępników” nie ma obiektywnie większego sensu – twierdzi prof. dr hab. Witold Modzelewski. I postuluje nowelizację przepisów, która powinna zamienić ten obowiązek na zwykłe uprawnienie podatnika.

Prof. Modzelewski: Przepisy regulujące KSeF są sprzeczne z prawem UE

Jak twierdzi prof. dr hab. Witold Modzelewski, przepisy o KSeF są sprzeczne z art. 90 dyrektywy 2006/112/UE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, która nakazuje określić państwom członkowskim m.in. warunki zmniejszenia podstawy opodatkowania w przypadku anulowania faktur.

REKLAMA

Najczęstsze błędy w zarządzaniu finansami firmowymi: co możesz zmienić nawet od jutra

Wielu przedsiębiorców zaczyna swoją działalność z pasją i determinacją, szybko zdobywając pierwszych klientów. Jednak po kilku miesiącach pojawia się rozczarowanie: są przychody, ale brakuje gotówki. To nie przypadek – to efekt powtarzalnych błędów w zarządzaniu finansami, które można wyeliminować, jeśli tylko się je rozpozna i zrozumie.

Decyzja RPP w sprawie stóp procentowych

Rada Polityki Pieniężnej obniżyła w środę stopy procentowe o 25 pkt. bazowych; stopa referencyjna wyniesie 4,5 proc. w skali rocznej. To czwarta obniżka stóp procentowych w tym roku.

Umowy o dzieło mniej popularne. ZUS pokazał statystyki

Umowy o dzieło w Polsce pozostają domeną krótkich zleceń – aż 28 proc. trwa jeden dzień, a najwięcej wykonawców tych umów to osoby w wieku 30–39 lat. Dane ZUS za pierwsze półrocze wskazują na rosnący udział sektorów kreatywnych, takich jak informacja i komunikacja.

Reeksport po nieudanej dostawie – jak prawidłowo postąpić?

Eksport towarów poza Unię Europejską jest procesem wieloetapowym i wymaga zarówno sprawnej logistyki, jak i poprawnego dopełnienia obowiązków celnych oraz podatkowych. Pomimo starannego przygotowania, czasami zdarzają się sytuacje, w których kontrakt handlowy nie zostaje zrealizowany – odbiorca w kraju trzecim z różnych powodów nie przyjmuje przesyłki. W rezultacie towar wraca na teren Unii, co rodzi szereg pytań: jak ująć taki zwrot w dokumentacji? czy trzeba korygować rozliczenia podatkowe? jak ponownie wysłać towar zgodnie z przepisami?

REKLAMA

Księgowość influencerów i twórców internetowych. Rozliczanie: barterów, donejtów, kosztów. Kiedy trzeba zarejestrować działalność?

Jak rozliczać nowoczesne źródła dochodu i jakie wyzwania stoją przed księgowymi obsługującymi branżę kreatywną? Influencerzy i twórcy internetowi przestali być ciekawostką świata popkultury, a stali się pełnoprawnymi przedsiębiorcami. Generują znaczące przychody z reklam, współpracy z markami, sprzedaży własnych produktów czy kursów online. Obsługa księgowa tej specyficznej branży stawia przed biurami rachunkowymi nowe wyzwania. Nietypowe źródła przychodów, różnorodne formy rozliczeń, a także niejednoznaczne interpretacje podatkowe to tylko część tematów, z którymi mierzą się księgowi influencerów. Jak poprawnie rozliczać tę branżę? Na co zwrócić uwagę, by nie narazić klienta na błędy podatkowe?

KSeF w jednostkach budżetowych – wyzwania i szanse. Wywiad z dr Małgorzatą Rzeszutek

Jak wdrożenie KSeF wpłynie na funkcjonowanie jednostek sektora finansów publicznych? Jakie zagrożenia i korzyści niesie cyfrowa rewolucja w fakturowaniu? O tym rozmawiamy z dr Małgorzatą Rzeszutek, doradcą podatkowym i specjalistką w zakresie prawa podatkowego.

REKLAMA