REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kaucje w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

W celu zabezpieczenia odbioru i zapłaty za przyszłe dostawy towarów i usług często pobierana jest od kontrahenta kaucja, np. gwarancyjna. Kaucja jest pewną sumą pieniężną złożoną jako gwarancja dotrzymania zobowiązania, będącą odszkodowaniem w przypadku niedopełnienia tego zobowiązania.
 
Czym jest kaucja? Jak zaewidencjonować otrzymane kaucje? Jak rozliczyć rezerwę utworzoną na gwarancje wykonanych prac i usług? Czy otrzymanie kaucji zwrotnej wywołuje obowiązek podatkowy w VAT?

Otrzymane kaucje to zobowiązanie

Wpłacone kaucje, wszelkie wadia przetargowe ujmowane są na wyodrębnionym w ramach rozrachunków koncie 240 „Pozostałe rozrachunki”. W bilansie w grupie zobowiązań, tj. w wierszu B.III.2 (Inne zobowiązania krótkoterminowe), wykazuje się między innymi zobowiązania z tytułu pobranych kaucji i wycenia się je zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 8 ustawy o rachunkowości, tj. w kwocie wymagającej zapłaty.
Niewykorzystana kaucja podlega zwrotowi zgodnie z zawartą między stronami umową (patrz tabela 1).

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Rezerwa na kaucje

Zatrzymajmy się dłużej nad rozliczeniem kaucji, będącej zabezpieczeniem pokrycia kosztów ewentualnych prac poprawkowych, likwidacji zgłaszanych usterek (zwykle odnosi się to do robót budowlanych), na które to jednostki tworzą rezerwy.

Zgodnie bowiem z art. 35d ustawy o rachunkowości, rezerwy tworzy się między innymi na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu udzielonych gwarancji.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Zgodnie z art. 35d ust. 4 ustawy o rachunkowości, niewykorzystane rezerwy – wobec zmniejszenia lub ustania ryzyka uzasadniającego ich utworzenie – w omawianych przypadkach zwiększają na dzień, na który okazały się zbędne, odpowiednio pozostałe przychody operacyjne.

Zwrócone kaucje

W przypadku gdy wniesione kaucje przepadną, należy – zgodnie z obowiązującą umową – zaliczyć ich wysokość do pozostałych kosztów operacyjnych. Jeśli natomiast są to kaucje otrzymane, wówczas należy zaliczyć te kwoty do pozostałych przychodów operacyjnych.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


PRZYKŁAD
Firma KOS wykonała zakontraktowane prace budowlane i – zgodnie z umową – wystawiła fakturę na kwotę netto 50 000 zł, VAT – 11 000 zł, brutto – 61 000 zł. Zgodnie z zawartą umową między zamawiającym a wykonującym kaucja gwarancyjna (na wypadek wystąpienia usterek) została złożona na rok licząc od dnia podpisania protokołu (odbioru budynku) w wysokości 15 proc. wartości umowy, czyli 15% x 61 000 zł, tj. 9150 zł. Oto ujęcie w księgach rachunkowych firmy KOS powyższej sytuacji:

Sytuacja I – usterki nie wystąpiły


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wadium

Wadium jest traktowane – podobnie jak kaucja – w kategoriach rozrachunków oraz przychodów lub kosztów operacyjnych (w zależności od tego, czy firma wadium otrzymała czy złożyła). Najbardziej popularne wadium przetargowe ma za zadanie zabezpieczyć zamawiającego na wypadek niewywiązania się przez wykonawcę ze złożonej przez niego oferty. Wniesienie wadium stanowi warunek przystąpienia do przetargu. W sytuacji gdy oferent, który wygrał przetarg, nie zamierza wywiązać się ze złożonej oferty, wówczas traci wadium.

Wadium, podobnie jak kaucja, to obce środki pieniężne, które tylko przejściowo znajdują się w dyspozycji jednostki i są to tzw. sumy depozytowe.


Ewidencja wadiów jest analogiczna jak w przypadku kaucji.

Kaucje w przepisach podatkowych

Zgodnie art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, nie jest obrotem pobranie kaucji stanowiącej zabezpieczenie prawidłowego wykonania przyszłej umowy, która to kaucja jest następnie zwracana kontrahentowi w całości po realizacji tej umowy. Dlatego otrzymanie takiej kaucji nie rodzi obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.
W sytuacji jednak, gdy kaucja nie służy zabezpieczeniu prawidłowego wykonania umowy i zostanie zaliczona np. na poczet należności za dostawę towaru, wówczas trzeba ją traktować jako formę zaliczki. Należałoby zatem przyjąć, że w momencie pobrania kaucji powstał obowiązek podatkowy (tak jak ma to miejsce przy zaliczce, zadatku).

Moment powstania obowiązku podatkowego, gdy kaucja zwrotna zostanie po pewnym czasie zarachowana na poczet należności za świadczoną usługę (dostarczony towar), powstaje już z chwilą otrzymania kaucji, a nie dopiero z chwilą zaliczenia jej na poczet należności.

W świetle przepisów o podatkach dochodowych, zwrot kaucji nie jest kosztem podatkowym zarówno w odniesieniu do osób fizycznych, jak i prawnych.
Podobnie zresztą jak rezerwa utworzona w związku z taką kaucją.

Podstawa prawna:
• ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.),
• ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.),
• ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.),
• ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn.zm.).

Aneta Mazur
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF już za rogiem: 5 pułapek, które mogą sparaliżować Twoją firmę – jak się przed nimi uchronić?

Do obowiązkowego KSeF zostało już niewiele czasu. Choć większość firm twierdzi, że jest gotowa, praktyka pokazuje coś zupełnie innego. Niespodziewane błędy w testach, odrzucane faktury czy awarie mogą sparaliżować sprzedaż. Sprawdź pięć najczęstszych pułapek i dowiedz się, jak ich uniknąć.

Mały ZUS 2026: Podwyżka może niewielka, ale składka zdrowotna znów boli

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dna 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2026 r., minimalne wynagrodzenie w 2026 roku wyniesie 4806 zł, a minimalna stawka godzinowa 31,40 zł. Minimalne wynagrodzenie wpłynie również na wysokość preferencyjnych składek ZUS, tzw. mały ZUS oraz limit dla działalności nierejestrowanej. Znaczny wzrost też nastąpi w składce zdrowotnej.

KSeF 2026 - Jeszcze można uniknąć katastrofy. Prof. Modzelewski polemizuje z Ministerstwem Finansów

Niniejsza publikacja jest polemiką prof. Witolda Modzelewskiego z tezami i argumentacją resortu finansów zaprezentowanymi w artykule: „Wystawianie faktur w KSeF w 2026 roku. Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów”. Śródtytuły pochodzą od redakcji portalu infor.pl.

Rolnicy i rybacy muszą szykować się na zmiany – nowe przepisy o pomocy de minimis już w drodze!

Rolnicy i rybacy w całej Polsce powinni przygotować się na nadchodzące zmiany w systemie wsparcia publicznego. Rządowy projekt rozporządzenia wprowadza nowe obowiązki dotyczące informacji, które trzeba będzie składać, ubiegając się o pomoc de minimis. Nowe przepisy mają ujednolicić formularze, zwiększyć przejrzystość oraz zapewnić pełną kontrolę nad dotychczas otrzymanym wsparciem.

REKLAMA

Wystawienie faktury VAT (ustrukturyzowanej) w KSeF może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową

Czy wystawienie faktury ustrukturyzowanej może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową? Na to pytanie odpowiada na prof. dr hab. Witold Modzelewski.

TSUE: Sąd ma ocenić, czy klauzula WIBOR szkodzi konsumentowi ale nie może oceniać samego wskaźnika

Sąd krajowy ma obowiązek dokonania oceny, czy warunek umowny dotyczący zmiennej stopy oprocentowania opartej o WIBOR, powoduje znaczącą nierównowagę ze szkodą dla konsumenta - oceniła Rzeczniczka Generalna TSUE w opinii opublikowanej 11 września 2025 r. (sprawa C‑471/24 - J.J. przeciwko PKO BP S.A.) Dodała, że ocena ta nie może jednak odnosić się do wskaźnika WIBOR jako takiego ani do metody jego ustalania.

Kiedy ZUS może przejąć wypłatę świadczeń od przedsiębiorcy? Konieczny wniosek od płatnika lub ubezpieczonego

Brak płynności finansowej płatnika składek, zatrudniającego powyżej 20 osób, może utrudniać mu regulowanie świadczeń na rzecz pracowników, takich jak zasiłek chorobowy, zasiłek macierzyński czy świadczenie rehabilitacyjne. ZUS może pomóc w takiej sytuacji i przejąć wypłatę świadczeń. Potrzebny jest jednak wniosek płatnika lub ubezpieczonego.

W 2026 roku 2,8 mln firm musi zmienić sposób fakturowania. Im szybciej się przygotują, tym większą przewagę zyskają nad konkurencją

W 2026 roku ponad 2,8 mln przedsiębiorstw w Polsce zostanie objętych obowiązkiem korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Dla wielu z nich będzie to największa zmiana technologiczna od czasu cyfryzacji JPK. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada tę transformację jako krok ku nowoczesności, dla MŚP może oznaczać konieczność głębokiej reorganizacji sposobu działania. Eksperci radzą przedsiębiorcom: czas wdrożenia KSeF potraktujcie jako inwestycję.

REKLAMA

Środowisko testowe KSeF 2.0 (dot. API) od 30 września, Moduł Certyfikatów i Uprawnień do KSeF 2.0 od 1 listopada 2025 r. MF: API KSeF 1.0 nie jest kompatybilne z API KSeF 2.0

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 10 września 2025 r., że wprowadzone zostały nowe funkcjonalności wcześniej niedostępne w API KSeF1.0 (m.in. FA(3) z węzłem Zalacznik, tryby offline24 czy certyfikaty KSeF). W związku z wprowadzonymi zmianami konieczna jest integracja ze środowiskiem testowym KSeF 2.0., które zostanie udostępnione 30 września.

KSeF 2.0 już nadchodzi: Wszystko, co musisz wiedzieć o rewolucji w e-fakturowaniu

Już od 1 lutego 2026 r. w Polsce zacznie obowiązywać nowy, obligatoryjny KSeF 2.0. Ministerstwo Finansów ogłosiło, że wersja produkcyjna KSeF 1.0 zostaje „zamrożona” i nie będzie dalej rozwijana, a przedsiębiorcy muszą przygotować się do pełnej migracji. Ważne terminy nadchodzą szybko – środowisko testowe wystartuje 30 września 2025 r., a od 1 listopada ruszy Moduł Certyfikatów i Uprawnień. To oznacza prawdziwą rewolucję w e-fakturowaniu, której nie można przespać.

REKLAMA