REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kaucje w księgach rachunkowych

REKLAMA

W celu zabezpieczenia odbioru i zapłaty za przyszłe dostawy towarów i usług często pobierana jest od kontrahenta kaucja, np. gwarancyjna. Kaucja jest pewną sumą pieniężną złożoną jako gwarancja dotrzymania zobowiązania, będącą odszkodowaniem w przypadku niedopełnienia tego zobowiązania.
 
Czym jest kaucja? Jak zaewidencjonować otrzymane kaucje? Jak rozliczyć rezerwę utworzoną na gwarancje wykonanych prac i usług? Czy otrzymanie kaucji zwrotnej wywołuje obowiązek podatkowy w VAT?

Otrzymane kaucje to zobowiązanie

Wpłacone kaucje, wszelkie wadia przetargowe ujmowane są na wyodrębnionym w ramach rozrachunków koncie 240 „Pozostałe rozrachunki”. W bilansie w grupie zobowiązań, tj. w wierszu B.III.2 (Inne zobowiązania krótkoterminowe), wykazuje się między innymi zobowiązania z tytułu pobranych kaucji i wycenia się je zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 8 ustawy o rachunkowości, tj. w kwocie wymagającej zapłaty.
Niewykorzystana kaucja podlega zwrotowi zgodnie z zawartą między stronami umową (patrz tabela 1).

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Rezerwa na kaucje

Zatrzymajmy się dłużej nad rozliczeniem kaucji, będącej zabezpieczeniem pokrycia kosztów ewentualnych prac poprawkowych, likwidacji zgłaszanych usterek (zwykle odnosi się to do robót budowlanych), na które to jednostki tworzą rezerwy.

Zgodnie bowiem z art. 35d ustawy o rachunkowości, rezerwy tworzy się między innymi na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu udzielonych gwarancji.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Zgodnie z art. 35d ust. 4 ustawy o rachunkowości, niewykorzystane rezerwy – wobec zmniejszenia lub ustania ryzyka uzasadniającego ich utworzenie – w omawianych przypadkach zwiększają na dzień, na który okazały się zbędne, odpowiednio pozostałe przychody operacyjne.

Zwrócone kaucje

W przypadku gdy wniesione kaucje przepadną, należy – zgodnie z obowiązującą umową – zaliczyć ich wysokość do pozostałych kosztów operacyjnych. Jeśli natomiast są to kaucje otrzymane, wówczas należy zaliczyć te kwoty do pozostałych przychodów operacyjnych.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


PRZYKŁAD
Firma KOS wykonała zakontraktowane prace budowlane i – zgodnie z umową – wystawiła fakturę na kwotę netto 50 000 zł, VAT – 11 000 zł, brutto – 61 000 zł. Zgodnie z zawartą umową między zamawiającym a wykonującym kaucja gwarancyjna (na wypadek wystąpienia usterek) została złożona na rok licząc od dnia podpisania protokołu (odbioru budynku) w wysokości 15 proc. wartości umowy, czyli 15% x 61 000 zł, tj. 9150 zł. Oto ujęcie w księgach rachunkowych firmy KOS powyższej sytuacji:

Sytuacja I – usterki nie wystąpiły


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wadium

Wadium jest traktowane – podobnie jak kaucja – w kategoriach rozrachunków oraz przychodów lub kosztów operacyjnych (w zależności od tego, czy firma wadium otrzymała czy złożyła). Najbardziej popularne wadium przetargowe ma za zadanie zabezpieczyć zamawiającego na wypadek niewywiązania się przez wykonawcę ze złożonej przez niego oferty. Wniesienie wadium stanowi warunek przystąpienia do przetargu. W sytuacji gdy oferent, który wygrał przetarg, nie zamierza wywiązać się ze złożonej oferty, wówczas traci wadium.

Wadium, podobnie jak kaucja, to obce środki pieniężne, które tylko przejściowo znajdują się w dyspozycji jednostki i są to tzw. sumy depozytowe.


Ewidencja wadiów jest analogiczna jak w przypadku kaucji.

Kaucje w przepisach podatkowych

Zgodnie art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, nie jest obrotem pobranie kaucji stanowiącej zabezpieczenie prawidłowego wykonania przyszłej umowy, która to kaucja jest następnie zwracana kontrahentowi w całości po realizacji tej umowy. Dlatego otrzymanie takiej kaucji nie rodzi obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.
W sytuacji jednak, gdy kaucja nie służy zabezpieczeniu prawidłowego wykonania umowy i zostanie zaliczona np. na poczet należności za dostawę towaru, wówczas trzeba ją traktować jako formę zaliczki. Należałoby zatem przyjąć, że w momencie pobrania kaucji powstał obowiązek podatkowy (tak jak ma to miejsce przy zaliczce, zadatku).

Moment powstania obowiązku podatkowego, gdy kaucja zwrotna zostanie po pewnym czasie zarachowana na poczet należności za świadczoną usługę (dostarczony towar), powstaje już z chwilą otrzymania kaucji, a nie dopiero z chwilą zaliczenia jej na poczet należności.

W świetle przepisów o podatkach dochodowych, zwrot kaucji nie jest kosztem podatkowym zarówno w odniesieniu do osób fizycznych, jak i prawnych.
Podobnie zresztą jak rezerwa utworzona w związku z taką kaucją.

Podstawa prawna:
• ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.),
• ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.),
• ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.),
• ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn.zm.).

Aneta Mazur
Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe rozporządzenie w sprawie prowadzenia pkpir od 2026 roku. Lista zmian od 1 stycznia

Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Sprawdziliśmy co się zmieni w zasadach prowadzenia pkpir w porównaniu do obecnego stanu prawnego.

Odpisy amortyzacyjne spółek nieruchomościowych

Najnowsze orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przynoszą istotne zmiany dla spółek nieruchomościowych w zakresie możliwości rozpoznawania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. W styczniu tego roku NSA w kilku wyrokach (sygn. II FSK 788/23, II FSK 789/23, II FSK 987/23, II FSK 1086/23, II FSK 1652/23) potwierdził korzystne dla podatników stanowisko wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA).

CIT estoński a optymalizacja podatkowa. Czy to się opłaca?

Przedsiębiorcy coraz częściej poszukują skutecznych sposobów na obniżenie obciążeń podatkowych. Jednym z rozwiązań, które zyskuje na popularności, jest estoński CIT. Czy rzeczywiście ta forma opodatkowania przynosi realne korzyści? Przyjrzyjmy się, na czym polega ten model, kto może z niego skorzystać i jakie są jego zalety oraz wady dla polskich przedsiębiorstw.

Składka zdrowotna w 2026 roku – będzie ewolucja czy rewolucja?

Planowane na 2026 rok zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców stanowią jeden z najbardziej dyskutowanych tematów w sferze podatkowej, mimo iż sama składka podatkiem nie jest. Tak jak każda kwestia dotycząca finansów osobistych a równocześnie publicznych, wywołuje liczne pytania zarówno wśród prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jak i wśród polityków, gdzie widoczne są wyraźne podziały.

REKLAMA

Podatnik już nie będzie karany za przypadkowe błędy, nie będzie udowadniał niewinności

Szef rządu Donald Tusk poinformował, że za niecelowe, przypadkowe błędy nie będzie się już karać podatnika. Teraz to urząd skarbowy będzie musiał udowadniać jak jest.

Będą zmiany w L4, pracy na chorobowym i pensjach na zwolnieniach lekarskich. Przedsiębiorcy: Jesteśmy zwolennikami deregulacji i elastyczności, ale też jasnych zasad

Zasiłek chorobowy powinien być wypłacany pracownikowi już od pierwszego dnia absencji – Północna Izba Gospodarcza w Szczecinie popiera projekt przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, apelując jednocześnie o to, by ustawa w tej sprawie była przyjęta możliwie szybko. Przedsiębiorcy jednocześnie oczekują dalszego dialogu z Ministerstwem na temat np. „Zmian w L4”, które w opinii niektórych przedsiębiorców mogą budzić kontrowersje. – Jesteśmy zwolennikami tego, by pracownicy i pracodawcy mogli regulować swoje relacje w możliwie elastyczny sposób. Z jednej strony więc jesteśmy zwolennikami tego, by zwolnienie lekarskie nie blokowało w stu procentach możliwości wykonywania innych zobowiązań jeżeli to jest możliwe, ale z drugiej widzimy przestrzeń, gdzie zwolnienie lekarskie może być wykorzystywane do nadrabiania obowiązków w jednej pracy, przy jednoczesnym spowolnianiu działania w drugiej firmie – mówi Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie.

Youtuberzy mogą się cieszyć. Jest pozytywny wyrok NSA w sprawie kosztów podatkowych

Naczelny Sąd Administracyjny potwierdza, że wydatki youtuberów związane z produkcją filmów, takie jak bilety lotnicze, noclegi czy sprzęt filmowy, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Wyrok jest istotny dla twórców internetowych, którzy ponoszą wysokie koszty związane z tworzeniem treści na YouTube.

Nowa era regulacji krypto – CASP zastępuje VASP. Co to oznacza dla firm?

W UE wchodzi w życie nowa era regulacji krypto – licencja CASP stanie się obowiązkowa dla wszystkich firm działających w tym sektorze. Dotychczasowi posiadacze licencji VASP mają czas na dostosowanie się do końca czerwca 2025 r., a z odpowiednim wnioskiem – do września. Jakie zmiany czekają rynek i co to oznacza dla przedsiębiorców?

REKLAMA

Outsourcing pojedynczych procesów księgowych, czy zatrudnienie dodatkowej osoby w dziale księgowości - co się bardziej opłaca?

W stale zmieniającym się otoczeniu biznesowym przedsiębiorcy coraz częściej stają przed dylematem: czy zatrudnić dodatkową osobę do działu księgowego, czy może zdecydować się na outsourcing wybranych procesów księgowych? Analiza kosztów i korzyści pokazuje, że delegowanie pojedynczych zadań księgowych na zewnątrz może być znacznie bardziej efektywnym rozwiązaniem niż rozbudowa wewnętrznego zespołu.

Kto ma prawo odliczyć ulgę na dziecko? Po rozwodzie rodziców dziecko mieszka z matką a ojciec płaci alimenty i widuje się z dzieckiem

Na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma prawo do odliczenia kwoty ulgi prorodzinnej w zależności od tego z kim jego dziecko mieszka i kto faktycznie sprawuje nad nim opiekę. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 14 stycznia 2025 r. wyjaśnił, kto może odliczyć ulgę na dziecko, gdy rodzice są rozwiedzeni, dziecko mieszka z matką na stałe, a ojciec płaci alimenty i co jakiś czas widuje się z dzieckiem.

REKLAMA