REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Produkcja w toku - ujęcie księgowe i podatkowe

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Produkcja w toku jest jedną z pozycji zapasów i jest prezentowana w aktywach bilansu jako pozycja B.I.3. Jednak pozycja ta nie wystąpi w każdej jednostce.
Czym jest produkcja w toku? Jak prawidłowo ją wycenić na dzień bilansowy? Czym jest koszt normatywny? Czy produkcję w toku można wyceniać według kosztu planowanego?

Produkcja w toku są to rozpoczęte, lecz niezakończone pod względem technologicznym, znajdujące się w trakcie produkcji i wymagające dalszej obróbki, składniki rzeczowe aktywów obrotowych (zapasów).

Wycena bilansowa

Produkcję w toku wycenia się na dzień bilansowy zgodnie z zapisami art. 28 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, tj. według kosztów wytworzenia nie wyższych od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy
. Koszt wytworzenia obejmuje koszty pozostające w bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem tego produktu. Do uzasadnionej części kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem danego produktu zalicza się zmienne pośrednie koszty produkcji oraz tę część pośrednich kosztów produkcji, które odpowiadają poziomowi tych kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że ustawodawca za normalny poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych uznaje przeciętną, zgodną z oczekiwaniami w typowych warunkach, wielkość produkcji za daną liczbę okresów lub sezonów, przy uwzględnieniu planowych remontów.

Natomiast do kosztów wytworzenia produktu nie zalicza się kosztów:
• będących wynikiem niewykorzystanych zdolności produkcyjnych, które ustalane są na dzień bilansowy i nie mogą zwiększać wartości zapasów; przenosi się je w tej części do kosztów produkcji sprzedanej,
• ogólnego zarządu,
• sprzedaży produktów,
• magazynowania wyrobów gotowych i półproduktów, chyba że poniesienie tych kosztów jest niezbędne w procesie produkcji.

Koszt normatywny

Zgodnie z zapisami art. 34 ust. 2 ustawy o rachunkowości produkcja w toku może być wyceniana po planowanym (normatywnym) koszcie wytworzenia, jeżeli nie jest on wyższy od cen sprzedaży netto, a różnice między planowanymi a rzeczywistymi kosztami wytworzenia są nieznaczne. Na dzień bilansowy (można częściej, jednak na dzień bilansowy jest to obligatoryjne) należy je w miarę potrzeb skorygować.

W przypadku gdy rzeczywiście poniesione pośrednie koszty produkcji na dzień bilansowy są wyższe od planowanych, zaliczonych do wartości zapasów produktów, wówczas dokonuje się odpowiedniej korekty wartości tych zapasów, korygując koszty sprzedanych produktów.

Jeżeli ewidencja produkcji w toku w ciągu roku jest prowadzona w cenach przyjętych do ewidencji zapasów tych produktów, różniących się od cen ustalanych na poziomie kosztów wytworzenia, to zgodnie z art. 34 ust. 2 ustawy o rachunkowości należy na dzień bilansowy skorygować ich wartość o kwotę odchyleń od cen ewidencyjnych – w części przypadającej na zapasy tych produktów, doprowadzając wartość zapasu produktów do wartości określonej w art. 34 ust. 1 pkt 2 prawa bilansowego, tj. produkcja w toku może być wyceniana na dzień bilansowy zamiast po koszcie wytworzenia – w wysokości bezpośrednich kosztów wytworzenia lub tylko materiałów bezpośrednich, lub nie wycenia się jej w ogóle, jeżeli nie zniekształca to stanu aktywów oraz wyniku finansowego jednostki i dodatkowo czas wykonania produktów nie jest dłuższy niż 3 miesiące i produkcja jest przeznaczana do sprzedaży (lub na środki trwałe).

Produkty gotowe nieobjęte ewidencją podczas składowania, których wartość odpisuje się w koszty w momencie ich wytworzenia (zgodnie z art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy) w ilości ustalonej na dzień bilansowy (spis z natury), wycenia się według kosztów wytworzenia nie wyższych od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy. O wartość ustalonego zapasu produktów koryguje się koszty sprzedanych produktów.

Inwentaryzacja

Produkcja w toku – tak samo jak każdy inny składnik aktywów i pasywów jednostki – podlega inwentaryzacji zgodnie z zapisami art. 26 ustawy o rachunkowości. Składnik ten powinien być zinwentaryzowany w drodze spisu z natury, o czym mówi art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy. Inwentaryzacja produkcji w toku jest sporządzana według stanu na dzień bilansowy. Nie można inwentaryzacji dokonać wcześniej niż w terminie 3 miesięcy przed dniem bilansowym (tak jak dla pozostałych składników zapasów).

Aktualizacja wartości

Na dzień bilansowy wartość produkcji w toku nie może być wyższa od ich cen sprzedaży netto (zgodnie z ogólną zasadą ostrożności określoną w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości). W razie gdy na dzień bilansowy wartość ta jest wyższa od cen sprzedaży netto, skutki wynikające z tej wyceny zalicza się do pozostałych kosztów operacyjnych.

Z obrotu należy wyeliminować te zapasy produktów w toku, które w całości utraciły wartość użytkową lub handlową na skutek zniszczenia, zepsucia lub upływu terminu przydatności do użycia lub spożycia. Występujące niedobory z tego tytułu, potwierdzone protokołem zaakceptowanym przez kierownika jednostki zalicza się do pozostałych kosztów operacyjnych
(zgodnie z art. 34 ust. 5 ustawy o rachunkowości).
Natomiast w przypadku częściowej utraty wartości użytkowej lub handlowej produktów w toku, np. na skutek uszkodzenia, konieczności obniżki cen, lub gdy nie znajdują nabywców zapasów – w przypadku przeznaczenia ich do sprzedaży, należy na dzień bilansowy dokonać aktualizacji ich wartości, doprowadzając ich wartość do realnej, możliwej do uzyskania na dzień bilansowy ceny sprzedaży netto. Skutki tej aktualizacji wyceny zalicza się również do pozostałych kosztów operacyjnych.

Ujęcie podatkowe

Przedstawione powyżej regulacje ustawy o rachunkowości pokrywają się w zasadzie z regulacjami podatkowymi. Nieznaczne odstępstwa dotyczą następujących zagadnień:
• koszt podatkowy jest możliwy do zaliczenia dopiero w miesiącu dokonania sprzedaży – nie wcześniej,
• likwidowane składniki majątku mogą być kosztem podatkowym tylko w przypadku prawidłowego udokumentowania ich likwidacji (protokół sporządzony i podpisany przez kierownika jednostki dotyczący utylizacji, inne wymagane prawem dokumenty),
• przepisy podatkowe nie uwzględniają pojęcia normalnych zdolności produkcyjnych – zaliczając w koszty podatkowe całość wydatków ponoszonych przez przedsiębiorstwo z tego tytułu.

Podstawa prawna:
art. 7 ust. 1, art. 17 ust. 2 pkt 4, art. 26 ust. 1 pkt 1, art. 28 ust. 1 pkt 6 i ust. 3, art. 34 ust. 2 i 5 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.).

Piotr Rybicki
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

REKLAMA

Zwierzęta w firmie a koszty uzyskania przychodu. Jak argumentować przed urzędem skarbowym? Interpretacje fiskusa: pies, akwarium i inne przypadki

Czy pies w firmie może być kosztem uzyskania przychodu? A akwarium – elementem budującym wizerunek? Coraz więcej przedsiębiorców zadaje sobie te pytania, zwłaszcza w czasach, gdy granica między przestrzenią zawodową a prywatną bywa płynna. Praktyka i interpretacje podatkowe pokazują, że... to zależy.

Będzie likwidacja JPK VAT? Prof. Modzelewski: nieoficjalnie mówi się o redukcji obowiązków

Od samego początku (można sprawdzić) byłem krytykiem wprowadzenia powszechnych „jotpeków”, czyli zmuszania ogółu podatników do systematycznego wysyłania urzędom skarbowym ich ewidencji podatkowych. Po co zaśmiecać archiwa tych organów bilionami zbędnych informacji, do których nigdy nie sięgnie i nie można ich racjonalnie zinterpretować?

Księgowi nie spodziewają się w najbliższej przyszłości wielkich rewolucji w wynagrodzeniu i systemie swojej pracy

Co księgowi naprawdę myślą o kondycji swojej branży? Ukazał się pierwszy w Polsce barometr nastrojów księgowych. Jak oceniają oni miniony rok, czego oczekują po 2025. Odpowiedzi badanych księgowych pokazują prawdziwy obraz branży.

Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Ulga na ekspansje a koszty marketingowe – jak szeroki jest katalog wydatków?

Niedawna interpretacja podatkowa (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.66.2025.2.ED) dla producenta opakowań z tworzyw sztucznych rozstrzyga tę kwestię, wskazując, które wydatki targowe i promocyjne podlegają odliczeniu, a które - mimo argumentacji podatnika - pozostają poza zakresem ulgi. Organ zastosował ścisłą wykładnię językową, potwierdzając kwalifikowalność jedynie części ponoszonych przez przedsiębiorców kosztów.

KSeF 2026: Pożegnanie z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

REKLAMA