Jak wycenić aktywa trwałe zgodnie z ustawą o rachunkowości i MSR nr 16
Polskie przedsiębiorstwa są zobowiązane do śledzenia regulacji prawnych związanych z tym zagadnieniem nie tylko w przepisach polskich, lecz również międzynarodowych, ponieważ – zgodnie z ustawą o rachunkowości – jednostki mogą stosować MSR w sprawach nieuregulowanych przepisami krajowymi. Warto więc zwrócić uwagę na zagadnienia, w zakresie których regulacje znajdziemy tylko w MSR nr 16.
Ujęcie rzeczowych aktywów trwałych w księgach rachunkowych może nastąpić tylko wówczas, gdy spełniają one definicję aktywów zawartą w ramach założeń koncepcyjnych do Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej.
W świetle MSR nr 16 rzeczowe aktywa trwałe obejmują aktywa, które jednostka przewiduje wykorzystać:
UWAGA!
Rzeczowe aktywa trwałe mogą być ujmowane w księgach rachunkowych w wyniku różnych transakcji gospodarczych, w szczególności w wyniku:
Ujęcie w księgach rachunkowych rzeczowych aktywów trwałych nabytych z zewnątrz
Zakup
Barter
Cenę nabycia otrzymanych rzeczowych aktywów trwałych stanowi ich wartość godziwa. Wyjątek od tej zasady stanowią sytuacje, kiedy:
UWAGA!
Leasing finansowy
Koszty bezpośrednio związane z zawarciem umowy leasingu powiększają wartość początkową rzeczowego aktywa trwałego.
Dotacje rządowe
Zmiana klasyfikacji
Zmiana przeznaczenia nieruchomości inwestycyjnych
Przeniesienie z zapasów
UWAGA!
Połączenia jednostek gospodarczych
Przechodzenie na MSR/MSSF
Kiedy koszty finansowania zewnętrznego zwiększają wartość początkową
MSR nr 16 daje możliwość zwiększenia wartości początkowej składników aktywów o koszty finansowania zewnętrznego. Jest to jednak tylko podejście alternatywne a nie obowiązek jednostki. Dlatego jednostka w swojej polityce rachunkowości musi przyjąć, że koszty finansowania zewnętrznego zalicza do wartości początkowej rzeczowych aktywów trwałych.
Zgodnie z art. 28 ustawy o rachunkowości cena nabycia i koszt wytworzenia środków trwałych w budowie oraz środków trwałych obejmuje ogół ich kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjęcia do używania, w tym również koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich finansowania i związane z nimi różnice kursowe, pomniejszony o przychody z tego tytułu.
Oznacza to, że w przeciwieństwie do MSR nr 23 „Koszty finansowania zewnętrznego” różnice kursowe z wyceny zarówno kredytów i pożyczek, jak i niezrealizowane różnice kursowe naliczone na dzień przyjęcia środka trwałego do użytkowania zwiększają jego war
MSR nr 23 proponuje również podejście alternatywne, zgodnie z którym spółka może aktywować różnice kursowe powstające na pożyczkach i kredytach wyłącznie w części, w jakiej są uznawane za korektę odsetek.
UWAGA!
Koszty finansowania zewnętrznego obejmują:
Aktywowaniu podlegają tylko koszty poniesione przed oddaniem rzeczowych aktywów do użytkowania.
Wycena po ujęciu rzeczowych aktywów w księgach rachunkowych
Model kosztowy
Model oparty na wartości przeszacowanej
UWAGA!
O wartości przeszacowanej mówi się, gdy została ona ustalona po aktualizacji wyceny środków trwałych na podstawie przepisów Ministra Finansów.
Zgodnie z MSR nr 16 przeszacowanie powinno być przeprowadzane wystarczająco często, żeby uzyskać pewność, że wartość bilansowa składnika aktywów odpowiada jej wartości godziwej ustalonej na dzień bilansowy. W zależności od wahań cen uznaje się, że takie przeszacowanie powinno być przeprowadzane w okresie od trzech do pięciu lat.
Wartość godziwą ustala się na podstawie wartości rynkowej podobnych składników aktywów. Jeżeli nie istnieje aktywny rynek tych składników, wartość godziwą ustala się na podstawie wyceny dokonanej metodą dochodową albo odtworzeniową. Wartość godziwa gruntów, budynków, maszyn i urządzeń jest najczęściej ustalana na podstawie wyceny rzeczoznawców.
UWAGA!
Przyjęcie przez jednostkę tego modelu wyceny majątku musi obejmować całą grupę składników rzeczowych aktywów trwałych. Wartość przeszacowaną ustala się okresowo dla całej grupy aktywów, a nie pojedynczych składników. Oznacza to, że jednostka nie może stosować tego modelu wyceny tylko do wybranych składników aktywów, dzięki czemu wyeliminowano możliwości stosowania rachunkowości kreatywnej.
Przeszacowanie aktywów powodujące zmniejszenie wartości bilansowej aktywów wykazuje się w rachunku zysków i strat. Gdy wartość aktywów po przeszacowaniu przekracza jego wartość bilansową, nadwyżkę przenosi się na kapitał z aktualizacji wyceny. Wyjątkiem od tej zasady są sytuacje, gdy wzrost wartości bilansowej aktywów rozlicza się odwracając uprzednio dokonany i ujęty w rachunku zysków i strat odpis z tytułu utraty wartości. W tym wypadku w rachunku wyników jest ujmowany przychód z tytułu wzrostu wartości składnika aktywów, lecz tylko do wysokości uprzednio ujętego kosztu z tytułu utraty wartości.
Ujęte w kapitałach odpisy aktualizujące składniki rzeczowych aktywów trwałych w momencie ich zbycia lub likwidacji w bilansie wykazuje się jako zysk lub stratę z lat ubiegłych.
Odpisy amortyzacyjne
MSR nr 16 — podobnie jak przepisy ustawy o rachunkowości — dopuszcza stosowanie różnych metod amortyzacji:
Amortyzacji dokonuje się od momentu przyjęcia aktywów do użytkowania do czasu wycofania aktywa z ksiąg rachunkowych bądź do momentu przeznaczenia ich do sprzedaży. Podlegająca amortyzacji kwota składnika aktywów jest pomniejszana o jego wartość końcową.
UWAGA!
Ewentualne korekty wynikające z dostosowania metody amortyzacji są traktowane jako zmiany w przyjętych oszacowaniach i ujmowane w rachunku zysków i strat.
W przypadku rzeczowych aktywów trwałych przyjętych do ksiąg na podstawie umowy leasingu finansowego dokonuje się odpisów amortyzacyjnych:
w zależności od tego, który z nich jest krótszy.
Składnik rzeczowych aktywów trwałych usuwa się z ksiąg rachunkowych, gdy został on sprzedany lub – według przewidywań jednostki – nie będzie generował korzyści ekonomicznych w przyszłości.
Przykład
Dodatkowe informacje:
Zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości jednostki powstałe w wyniku przeszacowania nadwyżki wartości aktywów nad wartością bilansową są rozliczane przez okres ekonomicznej użyteczności.
Pod koniec 2007 r. okazało się, że okres ekonomicznej użyteczności maszyny będzie dłuższy o 2 lata.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
• § 16–22, § 31–42, § 43–49 MSR nr 16 — „Rzeczowe aktywa trwałe”
Dominika Kopanicka

- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Prezydent podpisał ustawę znaną jako SLIM VAT 3. Na mocy nowych przepisów zwiększony został m.in. limit dla podatników, którzy mogą korzystać z metody kasowej rozliczania podatku VAT oraz rozliczać się kwartalnie. Próg przychodowy wzrósł z 1,2 miliona do 2 milionów euro. Ustawa wejdzie w życie 1 lipca. Jej celem jest uproszczenie regulacji podatkowych i ułatwienie prowadzenia działalności przedsiębiorcom. Jakie zmiany na nich czekają?
Zapadł ważny wyrok dla praktyki naliczania stawki podatku od nieruchomości dla działalności opiekuńczej (domów seniora). Chodzi o wyrok z dnia 23 maja 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie w sprawie o sygn. I SA/ Kr 250/23.
Prezent dla współpracownika odchodzącego na emeryturę to sympatyczny gest i podziękowanie za dotychczasową wspólną pracę. Ale co kupić? Przygotowaliśmy kilka pomysłów.
Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o VAT – podała kancelaria prezydenta. Ustawa wprowadza pakiet Slim VAT 3, który ma uprosić rozliczanie tego podatku.
Zakładam, że projekt ustawy o KUKE w przyszłym tygodniu trafi pod obrady rządu, byśmy zdążyli przepracować ją w Sejmie w czerwcu i lipcu - powiedziała PAP pełnomocnik rządu ds. polsko-ukraińskiej współpracy rozwojowej Jadwiga Emilewicz.
Jeżeli w wyniku rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne okaże się, że składka ta została opłacona w kwocie wyższej niż ustalona, płatnikowi składek przysługuje jej zwrot. Termin na złożenie wniosku o zwrot nadpłaty wynikającej z rocznego rozliczenia (RZS-R) został wydłużony do 5 czerwca 2023 r.
Napiwek przypisany konkretnej osobie nie jest dochodem spółki gastronomicznej, a spółka nie zapłaci podatku dochodowego. Podatek dochodowy za napiwek obciąża jednak osobę, która otrzymała napiwek.
Do obliczenia podatku od zysku wypłaconego komplementariuszowi konieczne jest poznanie wysokości podatku należnego od spółki. Skoro PIT od zysku komplementariusza pomniejszany jest o proporcjonalną część CIT zapłaconego przez spółkę komandytową, to pierwszy z wymienionych podatków będzie mógł zostać wyliczony i pobrany dopiero po złożeniu przez spółkę rocznego zeznania i podjęciu przez wspólników uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku. Spółka, jako płatnik, nie ma więc obowiązku pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego przy wypłacie komplementariuszowi zaliczki na poczet zysku. Wyrok z 2 lutego 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu (sygn. akt I SA/Wr 394/22).
31 maja 2023 r. ZUS poinformował, że udostępnił aktualizację aplikacji mobilnej mZUS. W nowej wersji zmieniony został wygląd aplikacji i rozbudowano ją o kolejne funkcje.
Do 5 czerwca 2023 r. prowadzący działalność gospodarczą mają czas na złożenie wniosku RZS-R o zwrot nadpłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne wynikającej z rocznego rozliczenia. Wniosek w tej sprawie należy złożyć elektronicznie na Platformie Usług Elektronicznych ZUS – poinformował 1 czerwca 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Aż 79% Polaków nie oszczędza pieniędzy na emeryturę poza obowiązującymi składkami, a 62,5% nie odkłada regularnie żadnej kwoty na żaden cel. Jednocześnie dochód rozporządzalny na 1 osobę w Polsce w 2022 roku wyniósł 2 249,79 zł. Czy daje to możliwość odłożenia miliona złotych na emeryturę?
Mały ZUS Plus będzie wydłużony o rok dla przedsiębiorców, którzy korzystają z tej preferencji (ulgi) w 2023 roku. Poinformowało o tym 31 maja 2023 r. Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Wskutek tego przedłużenia przedsiębiorcy ci zaoszczędzą nawet kilkaset złotych miesięcznie.
Obniżony VAT na odzież dziecięcą. W ostatnim czasie ożywiła się dyskusja wokół obniżenia stawki VAT na odzież i obuwie dla dzieci. Eksperci nie wykluczają, że temat powróci w najbliższej kampanii wyborczej. Na czym polega problem?
Dokonanie wpisu oraz rejestracja zmian danych ujawnionych w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) to jeden z podstawowych obowiązków przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w formie spółki handlowej. Zgodnie z przepisami, wniosek o wpis lub o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców KRS powinien być złożony do sądu rejestrowego w terminie 7 dni od dnia, w którym zdarzenie uzasadniające zmianę miało miejsce. Praktyka pokazuje, że wielu przedsiębiorców zaniedbuje ten obowiązek i zgłasza zmiany za późno lub nie robi tego wcale.
Krajowy System e-Faktur (KSeF) to ważne narzędzie pomagające w zwalczaniu oszustw podatkowych. Elektroniczny proces wystawiania, przekazywania i przechowywania faktur ułatwia walkę z nieuczciwymi praktykami. Czy obowiązkowe wprowadzenie systemu zapewni skuteczne środki kontroli i wyeliminuje tzw. szarą strefę? Jakie korzyści przyniesie firmom?
Wprowadzenie podatku od nadmiarowych zysków dla niektórych branż nie jest przesądzone - poinformował wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin. Zastrzegł, że nad rozwiązaniami pracuje resort klimatu.
Pakiet e-commerce, który wprowadził szereg zmian oraz nowych pojęć głównie w ustawie o podatku od towarów i usług obowiązuje od 20 maja 2021 r. Szczególnie ciekawe były zmiany, które „uporządkowały” kwestię platform ułatwiających sprzedaż wysyłkową dla konsumentów z UE (B2C). Mowa jest tutaj głównie o interfejsach elektronicznych takich jak chociażby Amazon. Co istotne, adres siedziby dla takich platform nie ma żadnego znaczenia w rozwiązaniu, o którym będzie mowa, o ile ułatwiają one określone dostawy towarów.
W Biuletynie Informacji Publicznej opublikowano oświadczenie majątkowe prezydenta Rzeszowa Konrada Fijołka. Wynika z niego, że prezydent zarobił ponad 250 tys. zł w 2022 roku. To o nieco ponad 107 tys. zł więcej niż w 2021 roku.
Od 1 lipca przyszłego roku korzystanie z KSeF będzie obowiązkowe. Obecnie jest to dobrowolne, a oficjalne dane Ministerstwa Finansów pokazują, jakie jest podejście podatników do tego tematu. Jak to wygląda?
Od 15 czerwca 2023 r. podatnicy i płatnicy podatków będą mogli uzyskać od każdego z naczelników urzędów skarbowych (niezależnie od terytorialnej właściwości działania tych organów) dane i informacje o swojej indywidualnej sytuacji podatkowo-prawnej (w tym objęte tajemnicą skarbową) telefonicznie lub za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 25 maja 2023 r. wyrok w polskiej sprawie (C-114/22) dotyczącej kwestionowania prawa do odliczenia VAT na podstawie pozorności czynności. Sprawa dotyczyła transakcji sprzedaży znaków towarowych i odliczenia podatku naliczonego w tym zakresie.
Ministerstwo Finansów przypomina, że organizacje pożytku publicznego (OPP), które chcą otrzymać 1,5% podatku PIT, powinny do 30 czerwca 2023 r. zgłosić do urzędu skarbowego aktualny rachunek bankowy. Zgłoszenie nie jest konieczne jeżeli rachunek został zgłoszony w ubiegłych latach i jest nadal aktualny.
Jak prawidłowo rozliczyć VAT w przypadku zwrotu zakupionych towarów przez nabywcę? Wyjaśniamy na poniższym przykładzie.
Inwestycje amerykańskich spółek na polskim rynku widoczne są na każdym kroku. Wbrew pozorom, ruch kapitału odbywa się jednak również w przeciwnym kierunku. Polscy inwestorzy co raz częściej lokują kapitał w zagraniczne start-up’y, w tym w innowacyjne projekty z Ameryki Północnej. Jedną z możliwości prowadzenia tego typu działań są umowy SAFE.
Rolnik ryczałtowy sprzedaje samochód, który wykorzystywał w działalności rolniczej. Samochód ten został przed sprzedażą wycofany z działalności rolniczej, co zostało potwierdzone sporządzonym na tę okoliczność protokołem. Czy sprzedaż taka podlega opodatkowaniu VAT? Czy byłoby inaczej, gdyby przed sprzedażą samochód nie został wycofany z działalności rolniczej?
Komentarze(0)
Pokaż: