REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć różnice inwentaryzacyjne

REKLAMA

Aby rozliczyć różnice inwentaryzacyjne, w pierwszej kolejności należy ustalić przyczyny ich powstania. Jeżeli ujawnione niedobory zostaną uznane za niezawinione, będą odniesione w pozostałe koszty operacyjne. Jeżeli zawini pracownik, wartość braków zostanie zaewidencjonowana jako należność od pracowników.


Poprawne przeprowadzenie tego etapu, jak i późniejsze rozliczenie różnic wykazanych między stanem faktycznym a zapisami w księgach rachunkowych, jest podstawą do sporządzenia wiarygodnego sprawozdania finansowego.


Inwentaryzacja może wykazać zarówno niedobory, jak i nadwyżki. Należy więc w pierwszej kolejności ustalić przyczynę powstania takiego stanu rzeczy i dobrze przeanalizować, z czego wynikają.


Ujawnione nadwyżki


Warto pamiętać, że ujawnione różnice mogą być pozorne, co może się wyjaśnić przy dokładnej analizie dokumentów. Przykładowo sytuacja taka może się zdarzyć w przypadku spisu z natury programów komputerowych przeprowadzanego przez informatyka. Ponieważ informatyk nie posiada wiedzy księgowej, na dokumencie inwentaryzacyjnym mogą zostać ujawnione nadwyżki. W takim przypadku konieczne jest przeanalizowanie, czy w księgach rachunkowych rzeczywiście brak odpowiednich zapisów, czy wykazana nadwyżka nie wynika z faktu, że oprogramowanie jest częścią środka trwałego, np. komputera. Wnioski muszą zostać umieszczone w protokole inwentaryzacyjnym.


Może się też zdarzyć, że zostaną ujawnione środki trwałe, które nie figurują w księgach rachunkowych. Konieczna jest w takim przypadku weryfikacja, czy nie są używane na podstawie najmu lub leasingu operacyjnego oraz czy nie są ujęte w ewidencji pozabilansowej.


Jeżeli taka sytuacja nie ma miejsca i okaże się, że dany środek trwały powinien znaleźć się w ewidencji księgowej, należy niezwłocznie go do niej wprowadzić. Podstawą zapisu w księgach będzie odpowiednia jego wycena. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie jego wartości według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, należy ustalić wartość, po której ujawniony środek trwały mógłby być w tym momencie sprzedany. Następnie wprowadzić go do ewidencji zapisem:
Wn konto 010 "Środki trwałe"/Ma konto 265 "Rozliczenie nadwyżek".
Na koniec należy rozliczyć powstałą nadwyżkę za pomocą konta przychodów:
Wn konto 265 "Rozliczenie nadwyżek"/Ma 760 "Pozostałe przychody operacyjne".


JAK UNIKNĄĆ ODPOWIEDZIALNOŚCI


W praktyce zdarza się, że w czasie inwentaryzacji ujawniane zostają bardzo duże niedobory. Należy pamiętać, że za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury odpowiada kierownik jednostki. Nie ma on żadnej możliwości przerzucenia odpowiedzialności w tym zakresie na inne osoby lub organy spółki.

W sytuacji, w której zarząd ma podstawy podejrzewać, że rzeczywiście zostało popełnione przestępstwo, eksperci zalecają, aby niezwłocznie po otrzymaniu takiej informacji złożyć stosowny wniosek w prokuraturze.


Jest to jedyny sposób, aby w przypadku wykrycia znacznych braków wykazanych w czasie inwentaryzacji członkowie zarządu uniknęli odpowiedzialności, zwłaszcza że za niedobory mogą oni odpowiadać całym swoim majątkiem.


Rozliczenie braków


Znacznie częstszą sytuacją jednak jest ujawnianie braków. Istotne będzie w tym przypadku określenie, czy niedobory lub szkody zostały zawinione np. przez pracownika odpowiedzialnego materialnie, czy też niezawinione i wynikają np. z naturalnych ubytków lub zdarzeń nadzwyczajnych. Od tego będzie uzależniony sposób ewidencji różnic. Rozliczenie niedoborów będzie przebiegało za pomocą konta 264 "Rozliczenie niedoborów".


Przykładowo, jeżeli ujawniono niedobory towarów zostanie to wprowadzone zapisem:
Wn 264 "Rozliczenie niedoborów"/Ma konta 330 "Towary".
Z kolei rozliczenie niedoboru należy zaewidencjonować w zależności od przyczyn ich zaistnienia. Jeżeli więc uznano niedobór za niezawiniony, ewidencja będzie wyglądała w następujący sposób:
Wn 766 "Pozostałe koszty operacyjne"/Ma 264 "Rozliczenie niedoborów".


W sytuacji gdy niedobory:

- powstały w związku z zaistnieniem zdarzeń losowych - rozliczenie nastąpi w korespondencji z kontem 775 "Straty nadzwyczajne",

- zostały zawinione przez pracownika i przez niego uznane - rozliczenie nastąpi w korespondencji z kontem 237 "Należności od pracowników z tytułu niedoborów",

- zostały zawinione przez pracownika, ale przez niego nie uznane - rozliczenie nastąpi w korespondencji z kontem 238 "Roszczenia sporne od pracowników nie objęte postępowaniem sadowym"


Kompensata różnic


W niektórych przypadkach istnieje możliwość kompensaty nadwyżek i szkód. Aby była taka możliwość, niedobory i nadwyżki muszą:

- być stwierdzone podczas tej samej inwentaryzacji (w tym samym okresie rozliczeniowym),

- powstać w wyniku niezawinionej pomyłki,

- dotyczyć tego samego lub podobnego asortymentu,

- dotyczyć tej samej osoby materialnie odpowiedzialnej.


Jeżeli powyższe warunki zostały spełnione, kompensatę przeprowadza się według zasady mniejszej ilości oraz mniejszej wartości.


PRZYKŁAD: KOMPENSACJA NIEDOBORÓW


Niedobór lamp czerwonych wynosi 30 sztuk, natomiast ich wartość jednostkowa wynosi 25 zł. Z kolei nadwyżka lamp zielonych to 20 sztuk, każda o wartości 35 zł. W takim przypadku kompensata ilościowo-wartościowa wyniesie 500 zł (20 sztuk po 25 zł). Pozostała więc w przypadku lamp czerwonych różnica ilościowa ([30 szt. - 20 szt.] x 25 zł) - niedobór o wartości 250 zł. Natomiast dla lamp zielonych różnica wartościowa ([35 zł - 25 zł] x 20 szt.) - nadwyżka w wartości 200 zł.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podstawa prawna:

- Art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).


Agnieszka Pokojska
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Zmiana zasad wysyłania pocztą pism (urzędowych, podatkowych, sądowych) z zachowaniem terminu. Łatwiej będzie też uzyskać oprocentowanie nadpłat

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp.? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

REKLAMA

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

REKLAMA

Podatek od nieruchomości w 2025 r. Budynek i budowla inaczej definiowane, przesunięcie złożenia deklaracji DN-1 i inna stawka dla garaży

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

Tsunami zmian podatkowych – kto ucierpi najbardziej?

Rok 2025 przynosi kolejną falę zmian podatkowych, które dotkną zarówno najmniejszych przedsiębiorców, jak i największe firmy. Eksperci alarmują, że brak stabilności prawa zagraża inwestycjom w Polsce, a wprowadzenie nowych przepisów w pośpiechu prowadzi do kosztownych błędów. Czy czeka nas poprawa w zakresie przewidywalności i uproszczenia systemu fiskalnego?

REKLAMA