REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć różnice inwentaryzacyjne

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Aby rozliczyć różnice inwentaryzacyjne, w pierwszej kolejności należy ustalić przyczyny ich powstania. Jeżeli ujawnione niedobory zostaną uznane za niezawinione, będą odniesione w pozostałe koszty operacyjne. Jeżeli zawini pracownik, wartość braków zostanie zaewidencjonowana jako należność od pracowników.


Poprawne przeprowadzenie tego etapu, jak i późniejsze rozliczenie różnic wykazanych między stanem faktycznym a zapisami w księgach rachunkowych, jest podstawą do sporządzenia wiarygodnego sprawozdania finansowego.


Inwentaryzacja może wykazać zarówno niedobory, jak i nadwyżki. Należy więc w pierwszej kolejności ustalić przyczynę powstania takiego stanu rzeczy i dobrze przeanalizować, z czego wynikają.


Ujawnione nadwyżki


Warto pamiętać, że ujawnione różnice mogą być pozorne, co może się wyjaśnić przy dokładnej analizie dokumentów. Przykładowo sytuacja taka może się zdarzyć w przypadku spisu z natury programów komputerowych przeprowadzanego przez informatyka. Ponieważ informatyk nie posiada wiedzy księgowej, na dokumencie inwentaryzacyjnym mogą zostać ujawnione nadwyżki. W takim przypadku konieczne jest przeanalizowanie, czy w księgach rachunkowych rzeczywiście brak odpowiednich zapisów, czy wykazana nadwyżka nie wynika z faktu, że oprogramowanie jest częścią środka trwałego, np. komputera. Wnioski muszą zostać umieszczone w protokole inwentaryzacyjnym.


Może się też zdarzyć, że zostaną ujawnione środki trwałe, które nie figurują w księgach rachunkowych. Konieczna jest w takim przypadku weryfikacja, czy nie są używane na podstawie najmu lub leasingu operacyjnego oraz czy nie są ujęte w ewidencji pozabilansowej.


Jeżeli taka sytuacja nie ma miejsca i okaże się, że dany środek trwały powinien znaleźć się w ewidencji księgowej, należy niezwłocznie go do niej wprowadzić. Podstawą zapisu w księgach będzie odpowiednia jego wycena. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie jego wartości według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, należy ustalić wartość, po której ujawniony środek trwały mógłby być w tym momencie sprzedany. Następnie wprowadzić go do ewidencji zapisem:
Wn konto 010 "Środki trwałe"/Ma konto 265 "Rozliczenie nadwyżek".
Na koniec należy rozliczyć powstałą nadwyżkę za pomocą konta przychodów:
Wn konto 265 "Rozliczenie nadwyżek"/Ma 760 "Pozostałe przychody operacyjne".


JAK UNIKNĄĆ ODPOWIEDZIALNOŚCI


W praktyce zdarza się, że w czasie inwentaryzacji ujawniane zostają bardzo duże niedobory. Należy pamiętać, że za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury odpowiada kierownik jednostki. Nie ma on żadnej możliwości przerzucenia odpowiedzialności w tym zakresie na inne osoby lub organy spółki.

W sytuacji, w której zarząd ma podstawy podejrzewać, że rzeczywiście zostało popełnione przestępstwo, eksperci zalecają, aby niezwłocznie po otrzymaniu takiej informacji złożyć stosowny wniosek w prokuraturze.


Jest to jedyny sposób, aby w przypadku wykrycia znacznych braków wykazanych w czasie inwentaryzacji członkowie zarządu uniknęli odpowiedzialności, zwłaszcza że za niedobory mogą oni odpowiadać całym swoim majątkiem.


Rozliczenie braków


Znacznie częstszą sytuacją jednak jest ujawnianie braków. Istotne będzie w tym przypadku określenie, czy niedobory lub szkody zostały zawinione np. przez pracownika odpowiedzialnego materialnie, czy też niezawinione i wynikają np. z naturalnych ubytków lub zdarzeń nadzwyczajnych. Od tego będzie uzależniony sposób ewidencji różnic. Rozliczenie niedoborów będzie przebiegało za pomocą konta 264 "Rozliczenie niedoborów".


Przykładowo, jeżeli ujawniono niedobory towarów zostanie to wprowadzone zapisem:
Wn 264 "Rozliczenie niedoborów"/Ma konta 330 "Towary".
Z kolei rozliczenie niedoboru należy zaewidencjonować w zależności od przyczyn ich zaistnienia. Jeżeli więc uznano niedobór za niezawiniony, ewidencja będzie wyglądała w następujący sposób:
Wn 766 "Pozostałe koszty operacyjne"/Ma 264 "Rozliczenie niedoborów".


W sytuacji gdy niedobory:

- powstały w związku z zaistnieniem zdarzeń losowych - rozliczenie nastąpi w korespondencji z kontem 775 "Straty nadzwyczajne",

- zostały zawinione przez pracownika i przez niego uznane - rozliczenie nastąpi w korespondencji z kontem 237 "Należności od pracowników z tytułu niedoborów",

- zostały zawinione przez pracownika, ale przez niego nie uznane - rozliczenie nastąpi w korespondencji z kontem 238 "Roszczenia sporne od pracowników nie objęte postępowaniem sadowym"


Kompensata różnic


W niektórych przypadkach istnieje możliwość kompensaty nadwyżek i szkód. Aby była taka możliwość, niedobory i nadwyżki muszą:

- być stwierdzone podczas tej samej inwentaryzacji (w tym samym okresie rozliczeniowym),

- powstać w wyniku niezawinionej pomyłki,

- dotyczyć tego samego lub podobnego asortymentu,

- dotyczyć tej samej osoby materialnie odpowiedzialnej.


Jeżeli powyższe warunki zostały spełnione, kompensatę przeprowadza się według zasady mniejszej ilości oraz mniejszej wartości.


PRZYKŁAD: KOMPENSACJA NIEDOBORÓW


Niedobór lamp czerwonych wynosi 30 sztuk, natomiast ich wartość jednostkowa wynosi 25 zł. Z kolei nadwyżka lamp zielonych to 20 sztuk, każda o wartości 35 zł. W takim przypadku kompensata ilościowo-wartościowa wyniesie 500 zł (20 sztuk po 25 zł). Pozostała więc w przypadku lamp czerwonych różnica ilościowa ([30 szt. - 20 szt.] x 25 zł) - niedobór o wartości 250 zł. Natomiast dla lamp zielonych różnica wartościowa ([35 zł - 25 zł] x 20 szt.) - nadwyżka w wartości 200 zł.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podstawa prawna:

- Art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).


Agnieszka Pokojska
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Badania techniczne od 19 września. Nowe stawki dla kierowców!

Od 19 września kierowców w Polsce czekają wyższe opłaty za badania techniczne pojazdów. Zmiana ta, wprowadzona po ponad 20 latach, ma na celu urealnienie kosztów funkcjonowania stacji kontroli i dostosowanie ich do współczesnych realiów gospodarczych. Ministerstwo infrastruktury podkreśla, że nowe stawki – choć wyższe – nadal pozostaną jednymi z najniższych w Europie, a przy tym zapewnią sprawiedliwą równowagę między interesem przedsiębiorców a możliwościami finansowymi kierowców.

KSeF i słaby Internet? To może być problem dla Twojej firmy, ale jest rozwiązanie

Obowiązkowe e-fakturowanie w KSeF od 2026 r. ma być rewolucją w rozliczeniach VAT, ale wielu przedsiębiorców obawia się braku stabilnego Internetu, szczególnie w mniejszych miejscowościach. Posłanka Iwona Krawczyk pyta ministra finansów o rozwiązania awaryjne i wsparcie dla firm. Znamy odpowiedź resortu.

Koniec polskiego rolnictwa? Unia Europejska otwiera bramy dla taniej żywności z Ameryki Południowej

To może być początek końca polskiej wsi. Umowa z Mercosurem otwiera unijny rynek na wołowinę, drób, miód i cukier z Ameryki Południowej – tanie, masowe i nie do przebicia. Czy polskie rolnictwo czeka katastrofa?

Webinar: Objaśnienia MF w podatku u źródła. W czym w praktyce pomogą?

Podatek u źródła od lat budzi wątpliwości. Zmieniające się przepisy, niejednoznaczne interpretacje oraz ryzyko odpowiedzialności sprawiają, że każda wskazówka ze strony resortu finansów ma istotne znaczenie w codziennej praktyce. Przyjrzymy się więc najnowszym objaśnieniom MF i ocenimy, w jakim zakresie mogą one pomóc w konkretnych przypadkach.

REKLAMA

Jak przygotować się do KSeF? Praktyczne wskazówki i odpowiedzi na trudne pytania [Szkolenie online, 10 września]

Jak przygotować się do KSeF? Pod takim tytułem odbędzie się szkolenie, na które serdecznie zapraszamy! Termin wydarzenia to 10 września 2025 roku, godz. 10:00-16:00.

KSeF i załączniki: Czy możesz dodać PDF, skan lub zdjęcie? MF wyjaśnia

Ministerstwo Finansów wyjaśnia, jak działa obsługa załączników w Krajowym Systemie e-Faktur. Sprawdź, w jakiej formie można je dołączać do KSeF, czy są obowiązkowe i co zrobić z plikami PDF lub zdjęciami.

API KSeF 2.0: Nowe narzędzia od Ministerstwa Finansów. Firmy muszą już zacząć przygotowania

Resort finansów opublikował pełną dokumentację API KSeF 2.0 wraz z bibliotekami SDK i podręcznikiem dla programistów. Od 30 września 2025 r. ruszy środowisko testowe, a od 1 lutego 2026 r. KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców.

Przeniesienie grupy spółek do centrum BPO: jak to zrobić skutecznie i prawidłowo

Migracja grupy kilkunastu spółek w ramach jednego projektu outsourcingu księgowo-kadrowego w ramach BPO to jedno z najbardziej złożonych przedsięwzięć w branży usług finansowo-księgowych. Wymaga to precyzyjnego planowania, koordynacji wielu zespołów oraz szczególnej uwagi na aspekty prawne, techniczne i operacyjne. Jak przygotować się do takiego procesu z perspektywy firmy przekazującej procesy oraz dostawcy usług BPO?

REKLAMA

E-faktura w KSeF: definicja, nowy wzór FA(3) i zasady wystawiania od 2026 r.

Od 1 lutego 2026 r. wszyscy podatnicy będą wystawiać faktury ustrukturyzowane wyłącznie w nowym formacie FA(3). Sprawdź, czym jest e-faktura w KSeF, jakie zmiany wprowadza nowy wzór i z jakich bezpłatnych narzędzi można korzystać, aby prawidłowo wystawiać dokumenty.

Miliardy złotych na fikcyjnych fakturach. W pół roku fiskus wykrył oszustwa na ponad 4,1 mld zł [DANE MF]

W 6 miesięcy br. liczba wykrytych fikcyjnych faktur była o prawie 3% mniejsza niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Jak zaznaczają eksperci, KAS stosuje coraz skuteczniejsze cyfrowe narzędzia weryfikujące. Algorytmy z użyciem sztucznej inteligencji są dużo szybsze i dokładniejsze w wyłapywaniu oszustw niż metody tradycyjne. Jednocześnie oszuści są mniej skłonni do podejmowania ryzyka. Ostatnio wartość brutto wynikająca z fikcyjnych faktur wyniosła ponad 4,1 mld zł, a więc o przeszło 3% mniej niż rok wcześniej.

REKLAMA