REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć różnice inwentaryzacyjne

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Aby rozliczyć różnice inwentaryzacyjne, w pierwszej kolejności należy ustalić przyczyny ich powstania. Jeżeli ujawnione niedobory zostaną uznane za niezawinione, będą odniesione w pozostałe koszty operacyjne. Jeżeli zawini pracownik, wartość braków zostanie zaewidencjonowana jako należność od pracowników.


Poprawne przeprowadzenie tego etapu, jak i późniejsze rozliczenie różnic wykazanych między stanem faktycznym a zapisami w księgach rachunkowych, jest podstawą do sporządzenia wiarygodnego sprawozdania finansowego.


Inwentaryzacja może wykazać zarówno niedobory, jak i nadwyżki. Należy więc w pierwszej kolejności ustalić przyczynę powstania takiego stanu rzeczy i dobrze przeanalizować, z czego wynikają.


Ujawnione nadwyżki


Warto pamiętać, że ujawnione różnice mogą być pozorne, co może się wyjaśnić przy dokładnej analizie dokumentów. Przykładowo sytuacja taka może się zdarzyć w przypadku spisu z natury programów komputerowych przeprowadzanego przez informatyka. Ponieważ informatyk nie posiada wiedzy księgowej, na dokumencie inwentaryzacyjnym mogą zostać ujawnione nadwyżki. W takim przypadku konieczne jest przeanalizowanie, czy w księgach rachunkowych rzeczywiście brak odpowiednich zapisów, czy wykazana nadwyżka nie wynika z faktu, że oprogramowanie jest częścią środka trwałego, np. komputera. Wnioski muszą zostać umieszczone w protokole inwentaryzacyjnym.


Może się też zdarzyć, że zostaną ujawnione środki trwałe, które nie figurują w księgach rachunkowych. Konieczna jest w takim przypadku weryfikacja, czy nie są używane na podstawie najmu lub leasingu operacyjnego oraz czy nie są ujęte w ewidencji pozabilansowej.


Jeżeli taka sytuacja nie ma miejsca i okaże się, że dany środek trwały powinien znaleźć się w ewidencji księgowej, należy niezwłocznie go do niej wprowadzić. Podstawą zapisu w księgach będzie odpowiednia jego wycena. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie jego wartości według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, należy ustalić wartość, po której ujawniony środek trwały mógłby być w tym momencie sprzedany. Następnie wprowadzić go do ewidencji zapisem:
Wn konto 010 "Środki trwałe"/Ma konto 265 "Rozliczenie nadwyżek".
Na koniec należy rozliczyć powstałą nadwyżkę za pomocą konta przychodów:
Wn konto 265 "Rozliczenie nadwyżek"/Ma 760 "Pozostałe przychody operacyjne".


JAK UNIKNĄĆ ODPOWIEDZIALNOŚCI


W praktyce zdarza się, że w czasie inwentaryzacji ujawniane zostają bardzo duże niedobory. Należy pamiętać, że za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury odpowiada kierownik jednostki. Nie ma on żadnej możliwości przerzucenia odpowiedzialności w tym zakresie na inne osoby lub organy spółki.

W sytuacji, w której zarząd ma podstawy podejrzewać, że rzeczywiście zostało popełnione przestępstwo, eksperci zalecają, aby niezwłocznie po otrzymaniu takiej informacji złożyć stosowny wniosek w prokuraturze.


Jest to jedyny sposób, aby w przypadku wykrycia znacznych braków wykazanych w czasie inwentaryzacji członkowie zarządu uniknęli odpowiedzialności, zwłaszcza że za niedobory mogą oni odpowiadać całym swoim majątkiem.


Rozliczenie braków


Znacznie częstszą sytuacją jednak jest ujawnianie braków. Istotne będzie w tym przypadku określenie, czy niedobory lub szkody zostały zawinione np. przez pracownika odpowiedzialnego materialnie, czy też niezawinione i wynikają np. z naturalnych ubytków lub zdarzeń nadzwyczajnych. Od tego będzie uzależniony sposób ewidencji różnic. Rozliczenie niedoborów będzie przebiegało za pomocą konta 264 "Rozliczenie niedoborów".


Przykładowo, jeżeli ujawniono niedobory towarów zostanie to wprowadzone zapisem:
Wn 264 "Rozliczenie niedoborów"/Ma konta 330 "Towary".
Z kolei rozliczenie niedoboru należy zaewidencjonować w zależności od przyczyn ich zaistnienia. Jeżeli więc uznano niedobór za niezawiniony, ewidencja będzie wyglądała w następujący sposób:
Wn 766 "Pozostałe koszty operacyjne"/Ma 264 "Rozliczenie niedoborów".


W sytuacji gdy niedobory:

- powstały w związku z zaistnieniem zdarzeń losowych - rozliczenie nastąpi w korespondencji z kontem 775 "Straty nadzwyczajne",

- zostały zawinione przez pracownika i przez niego uznane - rozliczenie nastąpi w korespondencji z kontem 237 "Należności od pracowników z tytułu niedoborów",

- zostały zawinione przez pracownika, ale przez niego nie uznane - rozliczenie nastąpi w korespondencji z kontem 238 "Roszczenia sporne od pracowników nie objęte postępowaniem sadowym"


Kompensata różnic


W niektórych przypadkach istnieje możliwość kompensaty nadwyżek i szkód. Aby była taka możliwość, niedobory i nadwyżki muszą:

- być stwierdzone podczas tej samej inwentaryzacji (w tym samym okresie rozliczeniowym),

- powstać w wyniku niezawinionej pomyłki,

- dotyczyć tego samego lub podobnego asortymentu,

- dotyczyć tej samej osoby materialnie odpowiedzialnej.


Jeżeli powyższe warunki zostały spełnione, kompensatę przeprowadza się według zasady mniejszej ilości oraz mniejszej wartości.


PRZYKŁAD: KOMPENSACJA NIEDOBORÓW


Niedobór lamp czerwonych wynosi 30 sztuk, natomiast ich wartość jednostkowa wynosi 25 zł. Z kolei nadwyżka lamp zielonych to 20 sztuk, każda o wartości 35 zł. W takim przypadku kompensata ilościowo-wartościowa wyniesie 500 zł (20 sztuk po 25 zł). Pozostała więc w przypadku lamp czerwonych różnica ilościowa ([30 szt. - 20 szt.] x 25 zł) - niedobór o wartości 250 zł. Natomiast dla lamp zielonych różnica wartościowa ([35 zł - 25 zł] x 20 szt.) - nadwyżka w wartości 200 zł.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podstawa prawna:

- Art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).


Agnieszka Pokojska
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Naliczanie odsetek za zwłokę a czas trwania kontroli podatkowej, celno-skarbowej lub postępowania podatkowego – zmiany w Ordynacji podatkowej jeszcze w 2025 r.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, która ma m.in. na celu zmobilizowanie organów podatkowych do zakończenia kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia jej wszczęcia. Jeżeli to się nie stanie, to nie będzie można podatnikowi naliczyć odsetek od zaległości podatkowych (odsetek za zwłokę) stwierdzonych w toku kontroli.

Zarządzanie finansami i procesami finansowo-księgowymi w rosnącym przedsiębiorstwie

W dzisiejszej gospodarce efektywne zarządzanie finansami i procesami finansowymi stanowi kluczowy czynnik sukcesu dla rozwijających się przedsiębiorstw. Praktyka biznesowa pokazuje, że sam wzrost obrotów nie zawsze przekłada się na poprawę kondycji finansowej firmy. Nieumiejętnie zarządzany rozwój może prowadzić do paradoksalnej sytuacji, w której zwiększającym się przychodom towarzyszą spadająca rentowność i problemy z płynnością finansową.

Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

REKLAMA

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Prof. Modzelewski wyjaśnia jak to możliwe

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

REKLAMA

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

REKLAMA