REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak przekwalifikować instrumenty finansowe według MSR nr 39 i rozporządzenia MF

REKLAMA

Przekwalifikowanie instrumentów finansowych zależy od tego, czy jednostka do aktywów finansowych stosuje zasady ustawy o rachunkowości czy rozporządzenia Ministra Finansów z 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych.


Poniżej opisujemy przepisy dotyczące przekwalifikowania według rozporządzenia MF i MSR nr 39 - "Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena".

Przekwalifikowanie inwestycji finansowych do innej grupy zależy od ich początkowego ujęcia w księgach. Zgodnie z MSR nr 39 - "Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena", jak i rozporządzeniem Ministra Finansów z 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych aktywa finansowe, począwszy od dnia ich nabycia lub powstania, zalicza się do jednej z następujących kategorii:

Autopromocja

- aktywa finansowe i zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu,

- pożyczki udzielone i należności własne,

- aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności,

- aktywa finansowe dostępne do sprzedaży.

Dalszy ciąg materiału pod wideo


Informacje o podziale na takie kategorie należy umieścić w dodatkowych informacjach i objaśnieniach do sprawozdania finansowego.


MSR nr 39 i rozporządzenie MF w znacznym stopniu ograniczają możliwości przekwalifikowania inwestycji pomiędzy poszczególnymi kategoriami.


Przekwalifikowanie aktywów przeznaczonych do obrotu do innych kategorii


Do aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu zalicza się akcje, obligacje, bony, weksle, certyfikaty inwestycyjne, instrumenty pochodne o dodatniej wartości godziwej. Aktywa finansowe zaliczone przez jednostkę do przeznaczonych do obrotu zarówno zgodnie z rozporządzeniem MF, jak i MSR nr 39 nie mogą być przekwalifikowane do innych kategorii, tj. do utrzymywanych do terminu wymagalności lub dostępnych do sprzedaży. Według MSR nr 39 również aktywa zakwalifikowane do innych kategorii instrumentów finansowych nie mogą być przekwalifikowane do aktywów przeznaczonych do obrotu. Tej sytuacji nie zabrania z kolei rozporządzenie MF, w rozumieniu którego aktywa finansowe zaliczone do innych kategorii mogą być przekwalifikowane do przeznaczonych do obrotu.


UWAGA!

W przypadku gdy istnieje duże prawdopodobieństwo osiągnięcia w krótkim terminie korzyści ekonomicznych wynikających z zawartego kontraktu, aktywa mogą być przekwalifikowane do kategorii aktywów przeznaczonych do obrotu.


Przekwalifikowanie aktywów utrzymywanych do terminu wymagalności do innych kategorii


Do aktywów finansowych utrzymywanych do terminu wymagalności zalicza się nabyte dłużne instrumenty finansowe z opcją sprzedaży (put) lub opcją kupna (call). Opcje te dają stronom kontraktu prawo wykupu lub sprzedaży instrumentu przed upływem terminu wymagalności. Warunkiem skorzystania z opcji jest to, że jednostka - pomimo posiadania opcji sprzedaży - zamierza i może utrzymać instrument do terminu jego wymagalności. W przypadku opcji kupna związanej z instrumentem, kwoty otrzymane od emitenta we wcześniejszym terminie nie będą istotnie odbiegały od wartości tego instrumentu wynikającej z ksiąg rachunkowych.


Jeżeli jednostka nie ma zamiaru utrzymywać w portfelu określonego składnika aktywów finansowych do upływu terminu wykupu, nie może zaliczać go do kategorii aktywów utrzymywanych do terminu wymagalności.


UWAGA!

Autopromocja

Do kategorii aktywów utrzymywanych do terminu wymagalności zalicza się tylko te aktywa, których rozchód nie następuje przed tym terminem.


Rozporządzenie MF


Jeżeli w bieżącym roku obrotowym albo w okresie dwóch poprzednich lat obrotowych aktywa finansowe uznane za utrzymywane do terminu wymagalności:

Autopromocja

- zostały zbyte,

- wydane w zamian za inne aktywa,

- wykonana została opcja sprzedaży, lub

- przekwalifikowano je do innej kategorii

powoduje to sankcje.


Sankcja ta - w myśl rozporządzenia - polega na obowiązkowym przekwalifikowaniu wszystkich zaliczonych do tej kategorii aktywów do kategorii aktywów przeznaczonych do obrotu lub dostępnych do sprzedaży. W takim przypadku zabrania się zaliczania do aktywów utrzymywanych do terminu wymagalności jakichkolwiek aktywów przez okres pozostały do końca roku obrotowego oraz dwa następne lata obrotowe.


Jeżeli więc jednostka zamierza w ciągu najbliższych trzech miesięcy sprzedać pozostałą część aktywów zaliczanych do tej kategorii, istnieje możliwość ich przekwalifikowania. Należy jednak pamiętać, że w latach następnych do aktywów utrzymywanych do terminu wymagalności nie będzie można zaliczyć żadnych składników.


Aktywa finansowe - zgodnie z rozporządzeniem MF - zaliczone do utrzymywanych do terminu wymagalności, na dzień przekwalifikowania ich w całości lub części do innej kategorii aktywów, wycenia się w wartości godziwej.


Skutki przeszacowania ustalone jako różnica między wynikającą z ksiąg rachunkowych wartością skorygowanych cen nabycia a wartością godziwą zalicza się:

- do przychodów lub kosztów finansowych okresu sprawozdawczego, lub

- odnosi się na kapitał z aktualizacji wyceny.


Stosowana metoda wyceny zależy od sposobu wyceny aktywów w kategorii, do której zostały przeniesione.


MSR nr 39


Zgodnie ze standardem przekwalifikowanie inwestycji utrzymywanych do terminu wymagalności może nastąpić tylko do kategorii aktywów dostępnych do sprzedaży.

Przekwalifikowanie aktywów finansowych zakwalifikowanych do utrzymywanych do terminu wymagalności następuje z takich samych powodów, które zostały określone w rozporządzeniu MF. Oznacza to, że jeżeli jednostka decyduje się na sprzedaż tych aktywów, musi przekwalifikować wszystkie inne aktywa znajdujące się w tej kategorii.


Przekwalifikowane składniki wycenia się według wartości godziwej. Zyski i straty wynikające ze zmiany wartości godziwej składnika aktywów finansowych zalicza się do kosztów lub przychodów finansowych.


Uwaga!

Zyski lub straty wynikające ze zmiany wartości godziwej składnika aktywów finansowych, zaliczonego do dostępnych do sprzedaży, ujmuje się bezpośrednio w kapitale własnym.


Przykład


Jednostka zakupiła w styczniu 2006 r. 1200 szt. dwuletnich obligacji zerokuponowych spółki X o wartości nominalnej 100 zł/szt. Zapłaciła za nie 90 zł/szt. (1200 szt. × 90 zł = 108 000 zł).

Obligacje te zakwalifikowano jako utrzymywane do terminu wymagalności i wyceniano według skorygowanej ceny nabycia. Na koniec 2006 r. jednostka z powodu braku płynności sprzedała je na rynku wtórnym, uzyskując za 200 szt. obligacji cenę 95 zł/szt. (200 szt. × 95 zł = 19 000 zł)

Efektywna stopa procentowa wynosi 5,409%:

90 zł × (1 + x)2 = 100 zł; stąd x = 0,05409, czyli 5,409%

Ustalenie wzrostu wartości obligacji na koniec 2006 r.:

90 zł × 5,409% = 4,868

1200 szt. × 4,868 = 5841,60 zł

Skorygowana cena nabycia 108 000 zł + 5841,72 zł = 113 841,60 zł


Ewidencja księgowa


1. Wyksięgowanie sprzedanych obligacji w cenie nabycia

(200 szt. × 90 zł = 18 000 zł):

Wn "Koszty finansowe" 18 000

Ma "Aktywa utrzymywane do terminu wymagalności" 18 000

2. Wyksięgowanie aktualizacji wartości sprzedanych obligacji

(200 szt. × 4,868 = 973,60 zł):

Wn "Koszty finansowe" 973,6

Ma "Aktualizacja wartości inwestycji" 973,6

3. Wpływ na rachunek za sprzedane akcje

(200 szt. × 95 zł = 19 000 zł):

Wn "Rachunek bankowy" 19 000

Ma "Przychody finansowe" 19 000


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jednostka sprzedała część obligacji zakwalifikowanych jako utrzymywane do terminu wymagalności, w związku z tym ma obowiązek przekwalifikowania całego portfela do kategorii aktywów przeznaczonych do obrotu lub dostępnych do sprzedaży.


A - skutki wyceny ujmowane są w wyniku finansowym


1. Przekwalifikowanie aktywów utrzymywanych do terminu wymagalności do dostępnych do sprzedaży (1000 szt. × 90 zł = 90 000 zł):

Wn "Aktywa dostępne do sprzedaży" 90 000

Ma "Aktywa utrzymywane do terminu wymagalności" 90 000

2. Przeniesienie aktualizacji wartości aktywów utrzymywanych do terminu wymagalności na konto "Aktualizacja aktywów dostępnych do sprzedaży":

Wn "Aktualizacja aktywów dostępnych do sprzedaży" 4868

Ma "Aktualizacja wartości aktywów utrzymywanych

do terminu wymagalności" 4868

3. Ustalenie aktualizacji w oparciu o cenę rynkową

1000 szt. × (95 zł - 90 zł) = 5000 zł

5000 zł - 4868 zł = 132 zł:

Wn "Aktualizacja wartości aktywów dostępnych do sprzedaży" 132

Ma "Przychody finansowe" 132


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

B - skutki wyceny ujmowane są w kapitale z aktualizacji inwestycji


1. Przekwalifikowanie aktywów utrzymywanych do terminu wymagalności do dostępnych do sprzedaży

(1000 szt. × 90 zł = 90 000 zł):

Wn "Aktywa dostępne do sprzedaży" 90 000

Ma "Aktywa utrzymywane do terminu wymagalności" 90 000

2. Przeniesienie aktualizacji wartości aktywów utrzymywanych do terminu wymagalności na konto "Aktualizacja aktywów dostępnych do sprzedaży":

Wn "Aktualizacja aktywów dostępnych do sprzedaży" 4868

Ma "Aktualizacja wartości aktywów utrzymywanych

do terminu wymagalności" 4868

3. Ustalenie aktualizacji w oparciu o cenę rynkową

1000 szt. × (95 zł - 90 zł) = 5000 zł

5000 zł - 4868 zł = 132 zł:

Wn "Aktualizacja wartości aktywów dostępnych do sprzedaży" 132

Ma "Kapitał z aktualizacji wyceny" 132


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jakie aktywa zalicza się do aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu


Aktywa przeznaczone do obrotu to aktywa nabyte w celu odsprzedaży i osiągnięcia tą drogą korzyści ekonomicznych wynikających z krótkoterminowych zmian cen oraz wahań innych czynników rynkowych albo krótkiego czasu trwania nabytego instrumentu, a także inne aktywa finansowe, bez względu na zamiary, jakimi kierowano się przy zawieraniu kontraktu, jeżeli stanowią składnik portfela podobnych aktywów finansowych, co do którego jest duże prawdopodobieństwo realizacji w krótkim terminie zakładanych korzyści ekonomicznych.


Jakie aktywa zalicza się do aktywów utrzymywanych do terminu wymagalności


Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności to niezakwalifikowane do pożyczek udzielonych i należności własnych aktywa finansowe, dla których kontrakty określają termin spłaty wartości nominalnej (wykupu) oraz prawo do otrzymania w ustalonych terminach korzyści ekonomicznych (np. odsetek), jednostka zaś zamierza i ma możliwości finansowe utrzymywania tych aktywów w portfelu do czasu, gdy staną się one wymagalne. Są to np. obligacje skarbowe, komunalne, listy dłużne.

Podstawa prawna:

- § 8 ust. 4, § 23 rozporządzenia Ministra Finansów z 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych - Dz.U. Nr 149, poz. 1674; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 256, poz. 2146

- § 39, § 50-55 MSR nr 39 - "Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena"


dr Anna Bagieńska

adiunkt w Katedrze Finansów i Rachunkowości Politechniki Białostockiej

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Biuletyn Rachunkowości
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Projekt objaśnień podatku u źródła (WHT) wciąż wzbudza wątpliwości

    Obecny projekt objaśnień jest już kolejnym projektem, który ma definiować zagadnienia podatku WHT i obejmuje przepisy obowiązujące od początku 2022 r. Pierwszy projekt ujrzał światło dzienne w czerwcu 2019 r., jednak nigdy nie wszedł w życie. Nowy projekt objaśnień WHT budzi jednak nowe wątpliwości w zakresie interpretowania i stosowania przepisów w zakresie WHT, co przy jednoczesnym wzroście kontroli wśród podatników w zakresie tego podatku rodzi dodatkowe obawy. 

    Zerowy VAT na żywność w I kwartale 2024 r. Jest rozporządzenie!

    Rozporządzenie w sprawie zerowego VAT na żywność w I kwartale 2024 r. zostało dzisiaj po południu opublikowane w Dzienniku Ustaw.

    Na co płatnicy WHT muszą uważać składając oświadczenie WH-OSC? Jakie błędy są najczęściej popełniane?

    Ustawa o Polskim Ładzie 1 stycznia 2022 r.  wprowadziła mechanizm pay & refund w rozliczeniach z tytułu podatku u źródła (WHT). Mechanizmem objęte zostały należności z tytułu dywidend, odsetek i należności licencyjnych, wypłacanych na rzecz jednego podmiotu powiązanego, których łączna kwota przekracza 2 mln zł w roku podatkowym. Co istotne, w odniesieniu do nadwyżki ponad 2 mln zł nie przewidziano możliwości zastosowania zwolnienia z ustawy o CIT ani preferencji wynikających z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. 

    Kiedy nie trzeba zgłaszać darowizny?

    Zastanawiasz się, czy musisz składać formularz SD-Z2, aby zgłosić otrzymaną od rodziny darowiznę. Wyjaśniamy, kiedy nie trzeba tego robić. A gdy zajdzie taka konieczność, podajemy informację, jak można dokonać tego przez internet, korzystając z usług rządowych.

    Akcyjny (opcyjny) program motywacyjny ESOP - projektowanie i wdrażanie

    Co to jest akcyjny (opcyjny) program motywacyjny (menedżerski) ESOP? - idea, korzyści, koszty oraz skutki

    Ile aktualnie wynosi wartość oficjalnych aktywów rezerwowych Polski?

    Oficjalne aktywa rezerwowe Polski to 170,9 mld euro, a w przeliczeniu na dolary amerykańskie 186,7 mld - poinformował dzisiaj Narodowy Bank Polski. Są to dane na koniec listopada 2023 r.

    Taryfa celna 2024 - opublikowano Wspólną Taryfę Celną i tablice korelacyjne na przyszły rok oraz listy nowych i usuniętych kodów CN

    Departament Ceł Ministerstwa Finansów poinformował, że w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej serii L z 31 października 2023 roku zostało opublikowane rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2023/2364 z 26 września 2023 r. zmieniające załącznik I do rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej. Rozporządzenie to stosuje się od 1 stycznia 2024 roku.

    Tabela kursów średnich NBP z 7 grudnia 2023 roku - nr 237/A/NBP/2023

    Tabela kursów średnich NBP waluty krajowej w stosunku do walut obcych ogłoszona 7 grudnia 2023 roku - nr 237/A/NBP/2023. Kurs euro w tym dniu to 4,3334 zł.

    Wnioski WIS, WIA i WIP wyłącznie elektronicznie od 1 stycznia 2024 roku

    Ministerstwo Finansów poinformowało, że od 1 stycznia 2024 r. będzie można składać elektronicznie wnioski o wydanie wiążących informacji stawkowych (WIS), wnioski o wydanie wiążących informacji akcyzowych (WIA) i wnioski o wydanie wiążących informacji o pochodzeniu (WIP). Wnioski o wydanie WIS będą składane w serwisie e-Urząd Skarbowy a wnioski o wydanie WIA i WIP na portalu PUESC.

    Księgowy w erze sztucznej inteligencji. Czy AI odbierze księgowym pracę?

    Sztuczna inteligencja budzi wiele emocji. Gorące dyskusje, także w księgowości, wywołuje zwłaszcza potencjalny wpływ AI na poziom zatrudnienia w firmach. Czy faktycznie księgowi powinni obawiać się utraty pracy z powodu postępującej automatyzacji i rosnącej roli sztucznej inteligencji?

    REKLAMA