REKLAMA

REKLAMA

Kategorie

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wydatki sądowe można zaliczyć do kosztów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Radosław Knapik

REKLAMA

Kosztami uzyskania przychodu mogą być wydatki sądowe ponoszone zarówno przez wierzyciela, jak i dłużnika. Wydatki te muszą jednak wynikać z okoliczności związanych z prowadzeniem działalności.


Ministerstwo Finansów uzależnia kwalifikację kosztów procesowych do kosztów uzyskania przychodów od tego, czy podatnik występuje w postępowaniu w charakterze dłużnika czy wierzyciela. U dłużnika koszty procesowe nie stanowią kosztu uzyskania przychodu, u wierzyciela koszty sądowe stanowią taki koszt (patrz pismo Ministerstwa Finansów nr PO 3/722-459/95, z 23 października 1995 r.).


W mojej ocenie pogląd zawarty w piśmie MF jest co najmniej dyskusyjny. Przede wszystkim pismo to nie stanowi źródła prawa podatkowego, a nawet interpretacji prawa podatkowego, o której mowa w art. 14 par. 1 pkt 2 i par. 2 Ordynacji podatkowej. Zatem jego treść nie jest wiążąca zarówno dla podatników, jak i organów podatkowych.


Z tezą zawartą w tym piśmie nie można zgodzić się także ze względów merytorycznych. Podstawą do rozważań w zakresie kwalifikacji do kosztów uzyskania przychodów kosztów sądowych jest przede wszystkim przepis art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1.


Wspomniany przepis art. 15 ust. 1 ustawy nie zawiera wyraźnego stwierdzenia, że między poniesionym wydatkiem a osiągniętym przychodem musi zachodzić skonkretyzowany i bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy, ponieważ nie wszystkie koszty ponoszone przez podatników są bezpośrednio związane z osiągnięciem przychodu. Związek ten może mieć także charakter pośredni, jak np. w przypadku kosztów funkcjonowania podatnika. Koszty funkcjonowania podatnika, jakkolwiek poniesione w celu uzyskania przychodu, nie są bezpośrednim czynnikiem uzyskania konkretnego przychodu (wyrok NSA sygn. akt S.A./Rz 406/98, z 20 listopada 1998 r.).


Obrona przed roszczeniami


Ponadto, jeżeli dłużnik przegra proces o zapłatę, w toku którego sporne było istnienie lub wysokość zobowiązania, to koszty procesowe powinny stanowić koszt uzyskania przychodu, bowiem jakkolwiek nie nastąpił faktyczny przyrost przychodu, to jednak poniesione koszty sądowe związane są z obroną przed roszczeniami wierzyciela podejmowanymi w celu ewentualnego zmniejszenia przychodu dłużnika. Zatem koszty sądowe ponoszone przez dłużnika uznać należy za koszty ponoszone w celu ochrony źródła przychodów przed uszczupleniem.


Pogląd, zgodnie z którym kosztem uzyskania przychodu są nie tylko wydatki bezpośrednio generujące przychód, ale również inne ponoszone w celu ochrony źródła przychodów przed uszczupleniem, potwierdza także nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Od 1 stycznia 2007 r. poszerzono definicję kosztów. Zgodnie z art. 15 ust. 1 kosztami uzyskania przychodów są koszty ponoszone w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Nie ulega wątpliwości, że modyfikacja ta jest konsekwencją m.in. orzeczeń sądowych w tym zakresie.


Brak ograniczeń


W mojej ocenie nie można uzależniać kwalifikacji przedmiotowych kosztów procesu w kosztach uzyskania przychodu od stwierdzenia, że skoro zostały poniesione przez dłużnika, a nie wierzyciela, to nie stanowią kosztu uzyskania przychodu. W ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych brak jest jakiegokolwiek ograniczenia w tym zakresie. Ponadto zwracam uwagę, że ustawa w art. 16 ust. 1 pkt 17 wyłącza z kosztów uzyskania przychodów jedynie koszty egzekucyjne związane z niewykonaniem zobowiązań. Uzasadnione zatem jest wnioskowanie, że ponoszone koszty na innych etapach procesu cywilnego, związane z dochodzeniem praw, jak również z niewykonaniem zobowiązań, w intencji racjonalnego ustawodawcy mogą być kosztem uzyskania przychodu podmiotu, który je ponosi. Gdyby było inaczej, ustawodawca w art. 16 ust. 1 tejże ustawy wyłączyłby z kosztów uzyskania przychodów nie tylko koszty egzekucyjne, lecz również koszty sądowe ponoszone przez dłużnika.


Wierzyciel i dłużnik


Podsumowując, za uzasadniony uważam pogląd, zgodnie z którym podatkowymi kosztami uzyskania przychodu są koszty sądowe ponoszone zarówno przez powoda (wierzyciela), jak i pozwanego (dłużnika), jeżeli koszty te wynikają z okoliczności związanych z prowadzeniem działalności - nawet w przypadku, gdy nie wiążą się z konkretnym przewidywanym do otrzymania przychodem.


Stanowisko to potwierdza decyzja Izby Skarbowej w Warszawie nr 1401/PD-4230Z-101/05/ZO, z 25 listopada 2005 r. Dyrektor Izby wyjaśnił, że: jeżeli dłużnik przegra proces o zapłatę, w toku którego sporne było istnienie lub wysokość zobowiązania, to powinien on przede wszystkim wykazać, że były to działania związane z obroną przed roszczeniami wierzyciela podejmowanymi w celu zmniejszenia przychodu, a więc w związku z tym koszty mieszczą się w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.


Niestety, nie wszystkie organy podatkowe podzielają tę opinię. Jeden z dolnośląskich urzędów skarbowych np. odmówił uznania za koszt uzyskania przychodu kosztów sądowych ponoszonych przez pozwanego wyjaśniając, że decydujące jest rozstrzygnięcie sądu.


Ważne!

Wobec rozbieżności dotyczących kwalifikacji wydatków sądowych do kosztów uzyskania przychodów najbezpieczniej jest zwrócić się z pisemnym wnioskiem do naczelnika urzędu skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji prawa podatkowego w tej sprawnie, a po 1 lipca 2007 r. - do ministra finansów


RADOSŁAW KNAPIK

gp@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Firmowe to firmowe. Dlaczego warto oddzielić finanse prywatne od firmowych. Cztery konta, które dają przedsiębiorcy spokój

Właściciele małych firm często powtarzają: „to przecież wszystko moje pieniądze”. I rzeczywiście – formalnie tak jest. Ale kiedy pieniądze są wspólne, problemy finansowe też robią się wspólne. Dopóki na koncie jest płynność, granica między finansami firmowymi a prywatnymi wydaje się niewidoczna. Ale wystarczy większy wydatek, spadek sprzedaży albo poślizg w płatnościach od klientów – i zaczyna się chaos. Nie w dokumentach – w codziennym zarządzaniu.

Dwie ważne nowości w podatku od spadków i darowizn. Przywrócenie terminu do zwolnienia i zmiana przepisów dot. obowiązku podatkowego i złożenia zeznania

W dniu 14 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła i przesłała do Sejmu RP projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który przewiduje w szczególności ochronę spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, nowe przepisy przewidują możliwość przywrócenia terminu, który będzie miał zastosowanie do wszystkich tytułów nabycia majątku podlegającego podatkowi od spadków i darowizn. Ponadto przywrócenie terminu dotyczyć będzie poza zwolnieniem dla najbliższej rodziny, także zwolnienia nabycia przedsiębiorstw zmarłej osoby fizycznej, gdzie warunkiem zwolnienia jest również konieczność terminowego złożenia zgłoszenia. Dodatkowo nowe przepisy doprecyzują moment powstania obowiązku podatkowego przy nabyciu spadku i obowiązku złożenia zeznania podatkowego. Jest możliwe, że zmiany przepisów wejdą w życie jeszcze w 2025 roku.

API KSeF 2.0 - Ministerstwo Finansów udostępniło demo interfejsu programistycznego

W dniu 15 października 2025 r. Ministerstwo Finansów udostępniło środowisko przedprodukcyjne (Demo) interfejsu programistycznego API KSeF 2.0.Środowisko daje możliwość sprawdzenia systemów finansowo-księgowych z wykorzystaniem rzeczywistych metod uwierzytelniania. Resort finansów zapewnia wsparcie techniczne dla użytkowników środowiska przedprodukcyjnego (Demo) pod adresem: podatki.gov.pl/formularz. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że integracja ze środowiskiem API KSeF 2.0 jest konieczna, aby zapewnić kompatybilność systemów finansowo-księgowych z obligatoryjną wersją systemu KSeF 2.0.

Od 2026 r. zmiany w księgowości podatników PIT. Nowe pliki JPK i rozporządzenia Ministra Finansów i Gospodarki

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 16 października 2025 r., że od 2026 r. wchodzą w życie nowe obowiązki dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą i rozliczających się w ramach podatku PIT. Podmioty prowadzące działalność gospodarczą podlegające podatkowi PIT, które co miesiąc przekazują ewidencję JPK_V7M, będą zobowiązane do prowadzenia przy użyciu programów komputerowych ksiąg rachunkowych, podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub ewidencji przychodów. Ministerstwo Finansów udostępni bezpłatne narzędzia pozwalające na realizację obowiązków w zakresie przesyłania nowych obligatoryjnych plików JPK.

REKLAMA

Rachunki nie będą trafiały do KSeF. Czy to oznacza, że wrócą do łask?

Już od 2026 roku podatnicy będą zobowiązani do wystawiania faktur w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF). System obejmie faktury ustrukturyzowane, natomiast nie dotyczy innych dokumentów, takich jak rachunki. Oznacza to, że przedsiębiorcy dokumentujący sprzedaż zwolnioną z VAT mogą wystawiać rachunki poza KSeF.

Darowizna samochodu żonie po wycofaniu z firmy. Czy to na pewno bezpieczne podatkowo? Skarbówka rozwiewa wątpliwości

Czy przekazanie żonie samochodu wycofanego z działalności gospodarczej może sprowadzić na przedsiębiorcę problemy z fiskusem? Najnowsza interpretacja skarbówki rozwiewa te wątpliwości. Urząd jasno wskazał, że darowizna auta po wycofaniu z firmy nie powoduje powstania przychodu w PIT, o ile spełnione są określone warunki. To ważna wiadomość dla przedsiębiorców, którzy zastanawiają się, jak bezpiecznie przekazać majątek firmowy do majątku prywatnego.

Opodatkowanie donejtów dla twórców internetowych (PIT, VAT). Czy to naprawdę darowizna?

Przez lata środowisko twórców internetowych – streamerów, youtuberów czy użytkowników Patronite – żyło w przekonaniu, że donate’y (czyli dobrowolne wpłaty od widzów) to darowizny, a więc – do określonego limitu – nieopodatkowane. Takie podejście miało swoje źródło w języku – słowo „donate” pochodzi przecież od angielskiego „donation”, czyli darowizna.

KSeF 2.0. Co ważniejsze – prawo podatkowe, czy podręczniki Ministerstwa Finansów? Faktura ustrukturyzowana istnieje tylko wirtualnie

Opublikowany przez resort finansów, liczący kilkaset stron (!) dokument pod nazwą „Podręcznik KSeF 2.0.” (w 4. częściach), jest w wielu miejscach nie tylko sprzeczny z projektowanymi przepisami, lecz również z uchwaloną już nowelizacją ustawy o VAT – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Jaka składka zdrowotna dla przedsiębiorców w 2026 roku? Ministerstwo Finansów nie pracuje nad przedłużeniem obniżonej podstawy wymiaru

Ministerstwo Finansów poinformowało Polską Agencję Prasową, że nie pracuje nad projektem, który zakładałby utrzymanie obniżonej minimalnej podstawy obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców w 2026 r. i kolejnych latach.

KSeF: Pomoc dla przedsiębiorców czy nowy ból głowy? Fakty i mity wokół Krajowego Systemu e-Faktur [Gość Infor.pl]

Krajowy System e-Faktur (KSeF) budzi wiele emocji i narosło wokół niego sporo mitów. Czy to nowy podatek? Kogo i kiedy dotyczy obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych? Czy czeka nas rewolucja w relacjach z biurami rachunkowymi? O tym, na co muszą przygotować się przedsiębiorcy, rozmawiają eksperci z infor.pl, Szymon Glonek i Joanna Dmowska.

REKLAMA