Ryzyko podatkowe można ubezpieczyć. W jakim zakresie?

Ryzyko podatkowe rośnie

Ryzyko podatkowe działalności przedsiębiorców w Polsce z roku na rok rośnie, a pewność prawa spada. Wynika to z licznych nowelizacji ustaw podatkowych oraz ich niskiej jakości, często wynikającej z pośpiechu i ignorowania przez ustawodawcę zasad techniki prawodawczej.  Stosowanie prawa podatkowego w praktyce staje się coraz bardziej skomplikowane i czasochłonne oraz niesie ze sobą coraz większe ryzyko. Na to wszystko nakłada się widmo blokady finansowej firmy. Uzyskanie korzystanego rozstrzygnięcia, także ze względu na sposób rozpatrywania środków zaskarżenia od decyzji Naczelników Urzędów Celno – Skarbowych, które są weryfikowane przez ten sam organ, jest realne dopiero na etapie postępowania przed sądami administracyjnymi. Niestety czasem pozytywne rozstrzygnięcie przychodzi zbyt późno.

Autopromocja

Winny jest polski system podatkowy

Polski system podatkowy, a raczej zbiór obowiązujących podatków, został skomplikowany w takim stopniu, że jest nie tylko nieczytelny, ale też wewnętrznie sprzeczny. Patrząc na małe i duże nowelizacje, główne ustawy podatkowe, czyli CIT, PIT, VAT czy podatek akcyzowy, wyraźnie widać, że były zmieniane na przestrzeni 2021 i 2022 kilkadziesiąt razy, a i wcześniej nowelizacji nie było dużo mniej. Wprowadzając kolejne zmiany ustawodawca sam pogubił się w gąszczu uchylanych i wprowadzanych regulacji. Problemem polskiego systemu podatkowego jest sposób wdrażania zmian, a przede wszystkim zbyt krótki okres vacatio legis, nieadekwatny do zakresu i znaczenia wprowadzanych zmian, zwłaszcza wobec długoterminowych kontraktów oraz niedopracowanie nowych przepisów. Szybkie i dość chaotyczne wprowadzenie zmian i brak głębszej analizy opinii ekspertów, czy wręcz całkowite ich ignorowanie, prowadzi do sytuacji, w których nowo uchwalane przepisy są uchylane lub zmieniane jeszcze przed ich wejściem w życie.

Co to oznacza dla przedsiębiorców?

W tak dynamicznym i skomplikowanym otoczeniu prawnopodatkowym osoby odpowiedzialne za prowadzenie ksiąg rachunkowych, rozliczenia podatkowe czy kadrowo-płacowe mogą odczuwać ogromny dyskomfort związany z podejmowaniem decyzji, szczególnie w przypadku mniejszej skali działalności i mniej rozbudowanych czy wyspecjalizowanych struktur księgowo-finansowych. Art. 9 Kodeksu karnego skarbowego rozszerza katalog podmiotowy osób narażonych na ponoszenie odpowiedzialności karno-skarbowej za sprawstwo czynu zabronionego w nim opisanego na wszystkie osoby zajmujące się sprawami gospodarczymi danej organizacji. Wszystko to generuje znaczne ryzyka dla pracowników zaangażowanych w obszar szeroko pojętej rachunkowości, nie tylko dla kierownika jednostki.

Ubezpieczenie od ryzyka podatkowego

W sukurs przychodzą ubezpieczyciele. Oczywiście żadne ubezpieczenie nie może być rozpatrywane w kategorii absolutnego remedium, ale na pewno może być pomocne w przezwyciężaniu trudności związanych z funkcjonowaniem w ramach opisanego środowiska. 

Warto tutaj zwrócić uwagę na najnowsze rozwiązania rynkowe, które zapewniają kompleksową i wielowarstwową ochronę ubezpieczeniową, poczynając od zapewnienia ochrony skarbowej dla osób fizycznych odpowiedzialnych za finanse, po ochronę podatkową uruchamianą w ramach sporów podatkowych wszczynanych przez organy podatkowe wobec podmiotów. 

Autopromocja

Praktyczny leksykon VAT 2024. Wszystko o zmianach w rozliczeniach VAT

Sprawdź

Assistance podatkowy

Nowoczesne ubezpieczenie potrafi również zapewnić swoisty assistance podatkowy, polegający na ekspresowym doradztwie związanym z bieżącymi wątpliwościami interpretacyjnymi przepisów, czynnościami sprawdzającymi wykonywanymi przez organy podatkowe bez zapowiedzi, czy potrzebą złożenia wniosku o indywidualną interpretację podatkową. 

Doświadczenie uczy, że postępowania skarbowe i podatkowe to sieć naczyń połączonych. Wynik jednego może wpływać na ocenę stanu faktycznego w drugim, co więcej, może wręcz być powodem wszczęcia takiego postępowania. Błąd interpretacyjny, który nie zostanie wyłapany, skonsultowany z doradcą i skorygowany na czas, może zostać wykryty przez organ podatkowy na etapie czynności sprawdzającej czy kontroli podatkowej, która może się następnie przerodzić w postępowanie podatkowe przeciwko organizacji i jednocześnie może być podstawą do wszczęcia postępowania karno-skarbowego wobec osób odpowiedzialnych za dane uchybienie. Często główną motywacją organów, prowadzącą do wszczęcia postępowania karno–skarbowego, jest tylko zawieszenie terminu przedawnienia przestępstwa lub wykroczenia karno–skarbowego. W takich wypadkach wielokrotnie postępowania są następnie umarzane lub zawieszanie, ale bronić się trzeba, a to kosztuje.

Biorąc pod uwagę powyższe, usługa asysty prawnopodatkowej zapewniająca możliwość bieżącej konsultacji problemu z licencjonowanym doradcą podatkowym, nabiera dużego znaczenia prewencyjnego. W przypadku zaś, gdy działania mitygujące nie przyniosą rezultatu i właściwe organy zainicjują postępowanie, czy to skarbowe czy podatkowe, kolejne warstwy ubezpieczenia zapewnią odpowiedni poziom bezpieczeństwa prawnego i finansowego dającego komfort działania służbom finansowo-księgowym oraz pozwolą przetrwać organizacji ten trudny czas.    

Ubezpieczenie ochrony skarbowej

Należy pamiętać, że sprawy karno-skarbowe są jednym z najbardziej skomplikowanych rodzajów spraw karnych, gdyż ich skuteczne prowadzenie wymaga rozległej wiedzy i doświadczenia z zakresu prawa karnego, skarbowego oraz niejednokrotnie administracyjnego od pełnomocnika reprezentującego osobę, której postawiono zarzuty. Ze względu na często wielowątkowy charakter postępowania karno-skarbowego szczególnie ważnym jest aktywny udział podejrzanego już od samego początku postępowania, jak również uzyskanie profesjonalnego wsparcia przy egzekwowaniu swoich praw w toku postępowania oraz przy skutecznym zwalczaniu oskarżenia. Temu właśnie służy ubezpieczenie ochrony skarbowej, które zapewnia pokrycie kosztów pomocy prawnej w trakcie postępowania karno-skarbowego we wszystkich instancjach oraz pokrycie uszczerbku majątkowego odniesionego przez obwinionego wskutek nałożenia kary finansowej będącej następstwem negatywnego rozstrzygnięcia takiego postępowania.

Wartym podkreślenia jest również fakt, że aktualnie dostępne na rynku ubezpieczenia skarbowe zawierają szereg rozwiązań, które doskonale wpisują się w potrzeby osób zaangażowanych w sprawy rachunkowe.  To już nie tylko ochrona dla postępowań z KKS, ale również pokrycie kosztów postępowań i kar administracyjnych nakładanych na promotorów w związku z uchybieniami przy zgłaszaniu schematów podatkowych, ochrona w sprawach wszczynanych przez takie instytucje jak ZUS, PIP, PFRON, nieprawidłowości przy wprowadzaniu i administrowaniu PPK w danej organizacji, po odpowiedzialność cywilną pracownika za szkody wyrządzone pracodawcy w związku z wykonywaniem czynności księgowych czy kadrowo-płacowych.

Ubezpieczenie ochrony podatkowej

Istotą ubezpieczeniowych produktów ochrony podatkowej jest zapewnienie klientowi wsparcia podczas kontaktu z fiskusem. W ramach zawartej umowy ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się do zorganizowania i sfinansowania wsparcia w określonej liczbie sporów podatkowych, czy to w postaci kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej czy właściwego postępowania podatkowego. Dodatkowo ochroną ubezpieczeniową mogą być objęte również postępowania wszczynane przez ZUS czy PIP oraz postępowania egzekucyjne i zabezpieczające.   

Autorzy: 
Rafał Końca – doradca podatkowy, Prezes Zarządu Vero Services Sp. z o.o. 
Grzegorz Szewczyk – Financial Lines Underwriting Manager (Menedżer Produktów Ubezpieczeń Finansowych), Colonnade Insurance SA Oddział w Polsce 

Autopromocja

Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian

Sprawdź