REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Opodatkowanie handlu wielkopowierzchniowego – czy podatek od przychodów jest dobrym rozwiązaniem?

Subskrybuj nas na Youtube
Opodatkowanie handlu wielkopowierzchniowego – czy podatek od przychodów jest dobrym rozwiązaniem?
Opodatkowanie handlu wielkopowierzchniowego – czy podatek od przychodów jest dobrym rozwiązaniem?

REKLAMA

REKLAMA

Wadą koncepcji opodatkowania przychodów, że zupełnie abstrahuje od kosztów. Podatek od przychodów jest zatem pewną iluzją wynikającą z niedostrzeżenia tego, że realne warunki i zdolności do płacenia podatku (czyli posiadanie nadwyżki dochodów) – są bardzo zmienne i zróżnicowane. Koncepcję podatku przychodowego od sprzedaży detalicznej komentuje profesor dr hab. Jerzy Żyżyński.

Według ostatnich informacji koncepcja podatku od sklepów wielkopowierzchniowych ma zostać zastąpiona podatkiem od obrotów, który progresywnie ma opodatkować obrót bez względu na formę prowadzenia handlu – w ten sposób obciążone mają zostać zarówno „normalne” sklepy, jak i handel internetowy.

Projekt ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej

Podatek od sprzedaży detalicznej także od sklepów internetowych

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Jednakże opodatkowanie obrotu kryje w sobie pewną niebezpieczną pułapkę. Obrót są to bowiem wpływy brutto lub należności brutto ze sprzedaży towarów czy usług dostarczonych przez dany podmiot gospodarczy. Jednakże wpływy ze sprzedaży to nie dochód, a pamiętajmy, że istotą podatku jest redystrybucja dochodów – ściśle biorąc jest to jedna strona tej redystrybucji, bo funkcję redystrybucyjną realizuje budżet państwa: państwo przejmuje część dochodów po to, by wygenerować dzięki tym środkom inne dochody – części członków społeczności, zatrudnionej w sferze budżetowej lub zawierającej z państwem różne kontrakty (wydatki budżetowe w sektorze przedsiębiorstw rynkowych).

Dochód to wpływy minus koszty: nabycia towarów u producenta i hurtownika, koszty personelu, energii, ochrony, transportu, reklamy itd. O tym, jak się ma dochód do obrotów mówi tzw. współczynnik rentowności obrotu brutto.

Współczynnik rentowności obrotu jest różny gałęziowo, terytorialnie, zmienny w czasie. Statystyki GUS podają (w Biuletynie Miesięcznym GUS) współczynniki rentowności obrotu w różnych gałęziach gospodarki. Na przykład w produkcji farmaceutyków wynosił w pierwszym kwartale 2015 r. 14,1%; w zaopatrywaniu w energię elektryczną, wodę i gaz w pierwszym półroczu 2015 r. 14,3%; w produkcji mebli w 2014 r. wynosił 5,8%, a w 2015 r. ponad 6%.

Przewodnik po zmianach przepisów 2015/2016 dla firm

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Ale w handlu detalicznym wynosił w pierwszym półroczu 2015 r. 1%, podczas gdy w pierwszym kwartale tego roku minus 0,1% (to oznacza stratę!); dla pierwszego półrocza 2014 r. wynosił 1,2%, podczas gdy dla trzech kwartałów 0,2% a dla całego roku 1,5%. Tymczasem w handlu hurtowym wskaźnik rentowności obrotu kształtował się znacznie lepiej: wynosił w 2014 r. 2,6%, a za trzy kwartały 2015 r 2,7%. Czy tak niska rentowność handlu detalicznego to kwestia ukrywania zysków? Trzeba by to udowodnić. Uważa się, że wielkie sieci międzynarodowe część zysków transferują w kosztach usług realizowanych na rzecz powiązanych podmiotów zagranicznych. Ale krajowe nie mają tej możliwości.

Warto zdawać sobie sprawę z tego, że rentowność obrotu w tych statystykach jest wartością średnią, są zatem firmy w wyższej i o niższej rentowności – w większości niższej - efekt skośności rozkładu. Oto znany niżej podpisanemu autentyczny przykład małego sklepu księgarskiego. Kilka lat temu jego obroty wyniosły 4,845 mln zł, zysk z działalności 114,9 tys. zł, straty 77,5 tys. zł, zysk brutto 37,4 tys. zł, zapłacono podatek dochodowy 7,1 tys. zł. A gdyby mieli zapłacić 1% podatku od przychodów, byłoby to 48,5 tys. zł – byliby zrujnowani, podatek wyższy od zysku. Nawet gdyby podatek wyniósł 0,5% to byłoby to ponad 24 tys. zł – do zapłacenia, ale znacznie wyższy od dotychczasowego podatku od zysków.

Co prawda teoretycznie dla przedsiębiorców sama wielkość stopy opodatkowania zysków nie ma wielkiego znaczenia, bo ważne jest co innego: co może on odpisać w ciężar kosztów, czyli jaka realnie jest ta nadwyżka, która jest podstawą wyznaczenia podatku, ale właśnie na tym polega wada (i błąd!) koncepcji opodatkowania przychodów, że zupełnie abstrahuje od kosztów. A to jest w gruncie rzeczy kwestia kluczowa. I przecież: jak firmy zaczną ciąć koszty, to na kim się to odbije? – Obawiam się, że na pracownikach.

Podatek od przychodów jest zatem pewną iluzją wynikającą z niedostrzeżenia tego, że realne warunki i zdolności do płacenia podatku (czyli posiadanie nadwyżki dochodów) – są bardzo zmienne i zróżnicowane. Pewnym postępem jest zaproponowanie progresji, czyli małego podatku przy niskich obrotach i wyższego przy wysokich. Ale czy rzeczywiście rentowność koreluje dodatnio z wielkością obrotu? Trzeba tę kwestię skrupulatnie zbadać, bo tu istotnym czynnikiem może być na przykład położenie przedsiębiorstwa (małe miasto, duże miasto, wieś), jak i czas (sezon, po sezonie). Czy Autorzy koncepcji oparli się na jakichś badaniach?  

Prof. dr hab.  Jerzy Żyżyński

profesor ekonomii na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego

Zastępca Przewodniczącego Komisji Finansów Publicznych Sejmu RP VIII kadencji

Artykuł opublikowany dzięki uprzejmości Serwisu Doradztwa Podatkowego prowadzonego przez Instytut Studiów Podatkowych

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zerowy PIT dla rodzin, które mają dwoje lub więcej dzieci. Prezydent Karol Nawrocki realizuje pierwsze obietnice

Prezydent Karol Nawrocki realizuje pierwsze obietnice z "Planu 21". W Kolbuszowej podpisał projekt ustawy o zerowym PIT dla rodzin z co najmniej dwojgiem dzieci. „Polskie rodziny mogą liczyć na swojego prezydenta” – podkreślił. To odpowiedź na kryzys demograficzny i pierwszy krok w stronę realnego wsparcia klasy średniej.

Kiedy cudzoziemcy (np. obywatele Ukrainy) muszą płacić w Polsce podatek od spadków i darowizn?

W Polsce obecnie mieszka wielu cudzoziemców, przeważają obywatele Ukrainy, tutaj pracują, kształcą się, a także nabywają rzeczy m.in. w drodze darowizn otrzymywanych od swoich rodzin czy w drodze dziedziczenia. Warto zatem przybliżyć im zasady opodatkowania obowiązujące na terytorium RP, a przede wszystkim wyjaśnić w jakich sytuacjach ciąży na nich w naszym kraju obowiązek podatkowy.

KSeF zrewolucjonizuje pracę biur rachunkowych. Nadchodzi największa zmiana od lat

Już od kwietnia 2026 każdy przedsiębiorca będzie musiał korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur. To ogromne wyzwanie – ale też szansa – zwłaszcza dla biur rachunkowych. Dowiedz się, jak KSeF zmieni obieg dokumentów, rolę księgowych i co zrobić, by nie zostać w tyle w erze cyfrowej rewolucji.

Rozliczanie kilometrówek od aut elektrycznych: jest stanowisko Ministra Finansów i zapowiedź zmian w przepisach

Pieniądze, jakie pracodawca przekazuje pracownikowi tytułem zwrotu kosztów używania samochodu elektrycznego do celów służbowych, stanowią przychód pracownika i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Wydatki takie nie są też kosztem przedsiębiorcy (pracodawcy). Takie jest stanowisko Ministra Finansów zaprezentowane w odpowiedzi wiceministra finansów Jarosława Nenemana na interpelację poselską. Jednocześnie w interpelacji poinformowano, że Ministerstwo Infrastruktury rozpoczęło prace nad zmianami w rozporządzeniu w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy. Zmiany te mają pozwolić na wprowadzenie możliwości zwrotu pracownikom kosztów używania do celów służbowych samochodów o napędzie elektrycznym lub hybrydowym, a także napędzanych wodorem, czy też zasilanych innymi alternatywnymi źródłami energii.

REKLAMA

Ministerstwo Finansów chce zakończyć nadużycia z przedawnieniem podatków. Nowe zasady już w 2026 roku

W nowej wersji projektu nowelizacji Ordynacji podatkowej Ministerstwo Finansów chce zlikwidować możliwość zawieszania biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego poprzez wszczęcie postępowania karnego skarbowego. O szczegółach zmian mówi wiceminister finansów Jarosław Neneman.

Stawki podatku od środków transportowych w 2026 roku: Nowe limity już opublikowane

Znamy już nowe górne granice stawek podatku od środków transportowych na 2026 rok. Większość limitów wzrosła o około 4,5% względem 2025 r. Sprawdź szczegółowe porównanie stawek, terminy płatności oraz zasady ustalania stawek przez gminy. To ważne dla przedsiębiorców i samorządów.

TSUE: Urzędy skarbowe nie mogą automatycznie wykreślać firm z rejestru VAT za zaległości

Przełomowy wyrok TSUE potwierdza, że wykreślenie firmy z rejestru VAT za brak zapłaty podatku nie może odbywać się automatycznie. Fiskus musi najpierw zbadać przyczyny zaległości i zachowanie przedsiębiorcy. Orzeczenie może uchronić tysiące firm przed nieproporcjonalnymi sankcjami i nieodwracalnymi stratami.

Koniec z bieganiem po zaświadczenia! Rewolucyjne zmiany w podatku od spadków i darowizn, dotyczące zaświadczeń z urzędu skarbowego oraz rozliczeń rent prywatnych

Koniec z obowiązkiem przedstawiania zaświadczeń z urzędu skarbowego przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny! Nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn upraszcza formalności i rozliczenia rent prywatnych. Sprawdź, co dokładnie się zmienia i kiedy nowe przepisy wchodzą w życie.

REKLAMA

2 mln zł zamiast 1 mln! Rząd luzuje zasady w podatku PIT – to przełom dla przedsiębiorców, którzy korzystają z rozliczenia kasowego

Rząd szykuje istotną zmianę w podatku dochodowym – limit przychodów uprawniający do kasowego PIT ma wzrosnąć z 1 mln do 2 mln zł. To ogromna ulga dla tysięcy firm, które dzięki nowym przepisom poprawią swoją płynność finansową i uproszczą rozliczenia z fiskusem.

Wystawianie faktur ustrukturyzowanych narusza konstytucyjne prawo do prywatności

Istotna część podatników, mimo istnienia formalnego obowiązku, nie będzie mogła wystawiać faktur ustrukturyzowanych, gdyż nie pozwalają im na to zawarte umowy, w których nabywcy zastrzegają sobie zachowanie tajemnicy handlowej. Wystawianie faktur ustrukturyzowanych w sposób oczywisty narusza tę zasadę, bowiem ich treść będzie w sposób nieograniczony dostępna dla długiej listy organów państwa – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. I dodaje: Organy te będą mogły bez jakichkolwiek ograniczeń czerpać informacje o tajemnicach handlowych, a zwłaszcza o towarach i usługach oraz cenach stosowanych przez podatników.

REKLAMA