Żona nie musi informować fiskusa o śmierci męża

Wygaśnięcie decyzji o nadaniu NIP następuje m.in. w przypadku śmierci podatnika. W konsekwencji następuje zamknięcie obowiązków podatkowych podatnika oraz jego wyrejestrowanie z systemu.

Czy żona podatnika, prowadzącego do dnia zgonu jednoosobową działalność gospodarczą, jest zobowiązana dla celów podatku dochodowego do złożenia za zmarłego męża zawiadomienia do urzędu skarbowego, na formularzu NIP-3, o likwidacji działalności gospodarczej wskutek śmierci podatnika?

Skutkiem śmierci podatnika w zakresie prawa podatkowego jest sukcesja prawna w dziedzinie opodatkowania, tzn. przejęcie przez spadkobierców podatnika podatkowych praw i obowiązków majątkowych, a także w określonych sytuacjach praw niemajątkowych, ustanowiona art. 97 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. nr 8, poz. 60 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem, jeżeli na podstawie przepisów prawa podatkowego spadkodawcy przysługiwały prawa o charakterze niemajątkowym, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek. W cytowanym przepisie mowa jest o prawach niemajątkowych, a nie obowiązkach niemajątkowych, takich jak np. obowiązek złożenia deklaracji, zeznania. Ponadto przepis ten dotyczy spadkobierców podatnika, którzy będą kontynuowali prowadzoną przez niego firmę. Tymczasem podatniczka nie będzie kontynuować działalności gospodarczej po zmarłym małżonku.

Trzeba jednak podkreślić, że zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 269, poz. 2681 z późn. zm.) na podatnikach ciąży ustawowy obowiązek zgłoszenia identyfikacyjnego. Raz otrzymany numer identyfikacji podatkowej towarzyszy osobie fizycznej do końca życia. Momentem wygaśnięcia decyzji o nadaniu numeru identyfikacji podatkowej jest moment śmierci podatnika. Wygaśnięcie NIP powoduje zamknięcie obowiązków podatkowych podatnika oraz jego wyrejestrowanie z systemu. Dlatego podatniczka nie jest zobowiązana, w świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego do złożenia zawiadomienia na druku NIP-3 o likwidacji działalności gospodarczej za zmarłego męża.

Ewa Matyszewska