REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Niespłacone pożyczki z funduszu socjalnego - jak ewidencjonować w księgach rachunkowych?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Szczepankiewicz

REKLAMA

Nasza spółka udzieliła pracownicy pożyczki na cele mieszkaniowe z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Pożyczka została udzielona w grudniu 2004 r. w kwocie 3000 zł na okres 30 miesięcy. Pracownica spłaciła 8 miesięcznych rat, po czym uzyskała zezwolenie na roczny urlop bezpłatny. Po zakończeniu urlopu bezpłatnego nie stawiła się do pracy. Po bezskutecznych próbach skontaktowania się z pracownicą (prawdopodobnie wyjechała za granicę) nasz zakład pracy rozwiązał z nią umowę o pracę. Od tego czasu minął rok. Co należy w tej sytuacji uczynić z pożyczką? Czy ulega przedawnieniu? Czy zaksięgować jej umorzenie, czy może raczej dokonać odpisu aktualizacyjnego?

rada

Ponieważ okoliczności zaprzestania spłaty pożyczki przez pracownicę nie są znane, nie powinni Państwo podejmować decyzji o jej umorzeniu. Należność ta powinna zostać objęta odpisem aktualizującym.

Jeżeli jednak kierownik zakładu pracy z własnej inicjatywy zdecyduje się na umorzenie tego typu należności, musi pamiętać, że decyzja taka powinna pozostawać w zgodzie z regulaminem ZFŚS i być zgodna z warunkami zawartymi w ustawie, które wskazują wyłącznie na socjalne aspekty takiej „pomocy” (trudna sytuacja życiowa, rodzinna, materialna pracownika). Szczegóły wraz z dekretacją - w uzasadnieniu.

uzasadnienie

Udzielanie zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe (na warunkach określanych umową) traktuje się jako rodzaj usług świadczonych pracownikom przez pracodawców w zakresie działalności socjalnej. Przyznawanie ulgowych usług i świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu (art. 8 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych). Umorzenie pożyczki, jako forma pomocy socjalnej bezzwrotnej, może dotyczyć pracownika znajdującego się w złej sytuacji materialnej, rodzinnej czy życiowej. Umorzona kwota, jako przychód pracownika, obciążona jest podatkiem dochodowym.

WAŻNE!

Kwota umorzonej pożyczki mieszkaniowej z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych jest dla pracownika przychodem i obciążona jest podatkiem dochodowym.

Jeśli umorzenie pożyczki nastąpi w czasie, kiedy podatnik nie jest już pracownikiem pracodawcy, uzyskane świadczenie pieniężne z tytułu umorzenia pożyczki jest przychodem z innych źródeł, określonych w art. 20 ust. 1 ustawy pdof. W związku z tym spółka jako były zakład pracy podatnika nie ma obowiązku poboru podatku z tytułu umorzonej pożyczki. Ma natomiast obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C, w której wykaże wartość umorzonej kwoty. Informację tę spółka zobowiązana jest przekazać podatnikowi oraz jednocześnie złożyć w urzędzie skarbowym właściwym według miejsca zamieszkania podatnika (byłego pracownika) - w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego. Obowiązek ten wynika z art. 42a ustawy pdof.

Kierownik zakładu pracy, jako administrator środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, powinien dołożyć staranności, aby zabezpieczyć spłatę pożyczek udzielonych z ZFŚS (na przykład przez poręczenie innego pracownika). Jeśli należność z tytułu spłaty pożyczki jest zagrożona z powodu złej woli czy niedbalstwa pracownika, nie jest to wystarczający powód do jej umorzenia.

Należy w takim przypadku wyczerpać wszelkie dostępne środki windykacji tej należności, łącznie z dochodzeniem zwrotu wymagalnych należności funduszu przed sądem. Trzeba jednak pamiętać, że koszty związane z windykacją nie mogą być refundowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

WAŻNE!

Przepisy nie zezwalają na refundację ze środków ZFŚS kosztów dochodzenia zwrotu wymagalnych należności funduszu.

Zagrożenie spłaty pożyczki powinno skutkować utworzeniem przez administratora (czyli zakład pracy) odpisu aktualizującego, który obciąży pozostałe koszty operacyjne. Oczywiście i te koszty nie podlegają refundacji ze środków ZFŚS. Odpis aktualizujący ulegnie rozwiązaniu w przypadku wznowienia spłat, czy też uzyskania całkowitej spłaty pożyczki, powodując powstanie pozostałych przychodów operacyjnych. W przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego lub innego rodzaju bezskutecznego zakończenia dochodzenia należności drogą sądową należy dokonać ostatecznego wyksięgowania należności i odpisu z nią związanego.

Ostrożna i obiektywna ocena sytuacji niekiedy może wskazywać na niewspółmiernie wysokie koszty dochodzenia należności lub na małe prawdopodobieństwo jej ściągalności. Można wtedy uznać, że takie (nawet nieprzedawnione) należności są należnościami nieściągalnymi. Należy wówczas dokonać wyksięgowania należności w pozostałe koszty operacyjne. Ponadto należy zrefundować stan środków funduszu, przekazując na rachunek bankowy funduszu równowartość kwoty wyksięgowanej należności z tytułu pożyczki.

Przedawnienie roszczenia również może stać się przyczyną nieściągalności. Generalnie termin przedawnienia wynosi 10 lat (art. 118 Kodeksu cywilnego), chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. W przypadku należności z tytułu spłaty pożyczki udzielonej pracownikowi z ZFŚS przepisami szczególnymi będą uregulowania Kodeksu pracy, które wskazują (art. 291), że roszczenia ze stosunku pracy ulegają, co do zasady, przedawnieniu z upływem 3 lat. Należy przy tym pamiętać, że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne (a zatem od dnia, od którego wierzyciel może skutecznie żądać od dłużnika spełnienia świadczenia). Ważne jest też, że bieg przedawnienia przerywa każda czynność wyszczególniona w art. 295 § 1 Kodeksu pracy, tzn.:

1) każda czynność przed właściwym organem powołanym do rozstrzygania sporów lub egzekwowania roszczeń przedsięwzięta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia,

2) uznanie roszczenia.

Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. Jeżeli przerwa biegu przedawnienia nastąpiła wskutek jednej z przyczyn przewidzianych w wymienionym punkcie 1, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie wszczęte w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia nie zostanie zakończone.

PRZYKŁAD 1

Zakład pracy udzielił pracownikowi pożyczki przeznaczonej na remont mieszkania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych w wysokości 2400 zł, oprocentowanej prowizyjnie w wysokości 1%, na okres 12 miesięcy. Po sześciu miesiącach pracownik poprosił o umorzenie niespłaconej kwoty pożyczki. Kierownik jednostki przychylił się do złożonego przez pracownika wniosku, biorąc pod uwagę wskazywaną przez pracownika trudną sytuację rodzinną i materialną spowodowaną ciężką chorobą żony.

Księgowania

1. Udzielenie (wypłata) pożyczki:

  Wn konto 234 „Należności od pracowników z tytułu udzielonych pożyczek” 2400,00 zł

  Ma konto 135 „Rachunek bankowy ZFŚS” 2400,00 zł

2. Zarachowanie oprocentowania prowizyjnego pożyczki:

  Wn konto 234 „Należności od pracowników z tytułu udzielonych pożyczek” 24,00 zł

  Ma konto 850 „Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych” 24,00 zł

3. Spłata miesięcznej raty pożyczki przez obciążenie wynagrodzenia do wypłaty:

  Wn konto 231 „Rozrachunki z pracownikami z tytułu wynagrodzeń” 202,00 zł

  Ma konto 234 „Należności od pracowników z tytułu udzielonych pożyczek” 202,00 zł

4. Umorzenie niespłaconej części pożyczki na wniosek pracownika:

  Wn konto 850 „Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych” 1212,00 zł

  Ma konto 234 „Należności od pracowników z tytułu udzielonych pożyczek” 1212,00 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
 

PRZYKŁAD 2

Pracownik uzyskał pożyczkę z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych na cele mieszkaniowe w kwocie 2000 zł na okres dwóch lat. Oprocentowanie pożyczki wyniosło według regulaminu i umowy 20 zł. Pożyczka została udzielona bez poręczeń (według regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dopiero pożyczki w kwocie powyżej 4000 zł wymagają zabezpieczenia spłaty w postaci poręczenia dwóch innych pracowników zakładu pracy). Po upływie roku pracownik na swoją prośbę uzyskał urlop bezpłatny na okres 6 miesięcy. Na czas urlopu spłata pożyczki uległa zawieszeniu. Po wykorzystaniu urlopu bezpłatnego pracownik nie stawił się do pracy. Umowa o pracę została rozwiązana przez zakład pracy bez wypowiedzenia (na podstawie art. 52 Kodeksu pracy). Zakład wezwał jednocześnie pracownika do natychmiastowej spłaty pozostałej części pożyczki w kwocie 1010 zł. Dokumenty zostały wysłane pocztą, jednak pracownik ich nie odebrał. Okazało się, że adresat wyprowadził się, a miejsce jego pobytu nie jest znane. Po upływie roku ponownie wezwano bezskutecznie pracownika do spłaty pożyczki. Kierownictwo zakładu nie skierowało dochodzenia należności na drogę postępowania sądowego, uznając że ściągnięcie tej należności wiązałoby się z niewspółmiernie wysokimi wydatkami. Dodatkowym argumentem uznania należności za nieściągalną był również brak pewności, czy postępowanie sądowe (a właściwie egzekucja komornicza) zakończyłoby się powodzeniem.

1. Wyksięgowanie pożyczki z funduszu socjalnego:

  Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne” 1010,00 zł

  Ma konto 234 „Należności od pracowników z tytułu udzielonych pożyczek” 1010,00 zł

2. Uzupełnienie (refundacja) środków funduszu w wysokości kwoty niespłaconej pożyczki:

  Wn konto 135 „Rachunek bankowy ZFŚS” 1010,00 zł

  Ma konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” 1010,00 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
 

PRZYKŁAD 3

Pracownik otrzymał z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dwuletnią pożyczkę na cele mieszkaniowe. Kwota pożyczki to 24 000 zł, zaś odsetki naliczone według umowy wyniosły 240 zł. Regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie przewidywał zabezpieczeń w stosunku do spłat pożyczek. Po 12 miesiącach pracownik poprosił o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron, motywując prośbę złożoną sytuacją rodzinną i koniecznością przeprowadzki do innej odległej miejscowości. Pracownik zobowiązał się w formie aneksu do umowy pożyczki do dalszych systematycznych spłat, na co uzyskał zgodę kierownika jednostki. Niestety, po upływie kolejnych terminów były pracownik nie regulował swoich zobowiązań wobec dawnego pracodawcy. Kierownictwo zakładu pracy wielokrotnie wzywało pracownika do spłaty, ostatecznie przekazało sprawę do kancelarii windykacyjnej, decydując o dochodzeniu należności przed sądem. W związku z tym dokonano odpisu aktualizującego na niespłaconą kwotę należności - 12 120 zł.

1. Dokonanie odpisu aktualizującego:

  Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne” 12 120,00 zł

  Ma konto 280 „Odpisy aktualizujące należności” 12 120,00 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
 

l art. 8 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych - j.t. Dz.U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 249, poz. 2104

l art. 52, art. 291 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 221, poz. 1615

l art. 118 ustawy z 26 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1166


Ewa Szczepankiewicz

główna księgowa w spółce z o.o.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Załączniki w KSeF tylko dla wybranych? Nowa funkcja może wykluczyć małych przedsiębiorców

Nowa funkcja w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) pozwala na dodawanie załączników do faktur, ale wyłącznie w ściśle określonej formie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci ostrzegają, że rozwiązanie dostępne będzie głównie dla dużych firm, a mali przedsiębiorcy mogą zostać z dodatkowymi obowiązkami i bez realnej możliwości skorzystania z tej opcji.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

Rewolucja w podatkach i inwestycjach! Sejm przegłosował pakiet deregulacyjny – VAT do 240 tys. zł, łatwiejszy dostęp do kapitału dla MŚP

Sejm uchwalił przełomowy pakiet ustaw deregulacyjnych. Wyższy limit zwolnienia z VAT (do 240 tys. zł), tańszy dostęp do kapitału dla małych firm, koniec obowiązkowego pośrednictwa inwestycyjnego przy ofertach do 1 mln euro i uproszczenia w kontrolach celno-skarbowych – wszystko to z myślą o przedsiębiorcach i podatnikach. Sprawdź, co się zmienia od 2026 roku!

Sejm zdecydował. Fundamentalna zmiana w ustawie o podatku od spadków i darowizn

Sejm uchwalił właśnie nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Celem nowych regulacji jest ograniczenie obowiązków biurokratycznych m.in. przy sprzedaży rzeczy uzyskanych w drodze spadku.

REKLAMA

Fiskus przegrał przez własny błąd. Podatnik uniknął 84 tys. zł podatku, bo urzędnicy nie znali terminu przedawnienia

Fundacja wygrała przed WSA w Gliwicach spór o 84 tys. zł podatku, bo fiskus nie zdążył przed upływem terminu przedawnienia. Kontrola trwała ponad 5 lat, a urzędnicy nie przestrzegali procedur. Sprawa pokazuje, że przepisy podatkowe działają w obie strony – także na korzyść podatnika.

W 2026 r. wdrożenie obowiązkowego KSeF - czy pamiętamy o VIDA? Czym jest VIDA i jakie zmiany wprowadza?

W 2026 roku wdrożymy w końcu w Polsce Krajowy System e-Faktur (KSeF) w wersji obowiązkowej. Prace nad KSeF trwają od wielu lat. Na początku tych prac Polska była w awangardzie państw unijnych pod względem e-fakturowania, wyprzedzaliśmy rozmachem i pomysłem inne państwa, jedni z pierwszych wnioskowaliśmy w 2021 r. o pozwolenie na obowiązkowy KSeF dla wszystkich podatników i transakcji. Administracja utknęła jednak w realizacji swojego pomysłu, reszta jest historią. W międzyczasie pojawiły się nowe, niezwykle istotne okoliczności, a więc VIDA (VAT in the Digital Age). Pojawia się zatem fundamentalne pytanie: czy obecne wdrożenie KSeF nie powinno już dziś uwzględniać przyszłych wymogów VIDA?

Minister finansów zapowiada nowy podatek: W kogo uderzy?

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 r. z tego tytułu mogłyby sięgnąć 1,5-2 mld zł.

Zwrot VAT: Tylko organ I instancji może przedłużyć termin – przełomowy wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że termin zwrotu VAT może zostać przedłużony wyłącznie przez organ I instancji i tylko w trakcie trwającego postępowania. Przedłużenie nie jest dopuszczalne po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.

REKLAMA

Prowizja w kryptowalutach bez podatku – do chwili wymiany? Ważny wyrok WSA

Rynek kryptowalut wciąż działa w cieniu nie zawsze jednoznacznych regulacji podatkowych. Zdarza się, że firmy technologiczne muszą podejmować decyzje biznesowe bez jasnych odpowiedzi na pytania o moment powstania przychodu, zasady wyceny aktywów czy klasyfikację źródeł dochodu. Wiele osób sądzi, że rozporządzenie MICA kompleksowo reguluje cały rynek kryptoaktywów, podczas gdy w rzeczywistości nie dotyczy kwestii podatkowych. Wydawałoby się, że postępująca legislacja europejska rozwiązuje obecnie więcej problemów niż dotychczas, ale niestety nadal jeszcze pozostają pewne niejasne strefy. Jednym z takich obszarów jest rozliczanie prowizji pobieranych w kryptowalutach, szczególnie gdy nie towarzyszy im bezpośrednia płatność. Właśnie ten problem trafił pod ocenę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Gdańsku.

Obowiązkowy KSeF: podatnicy zwolnieni z VAT nie będą chcieli faktur ustrukturyzowanych?

Podatnicy zwolnieni od VAT nie będą zainteresowani ”udostępnianiem” im w KSeF faktur ustrukturyzowanych – pisze profesor Witold Modzelewski. I wyjaśnia dlaczego.

REKLAMA