REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowy zlecenia i o dzieło a umowa o pracę

Umowy zlecenia i o dzieło a umowa o pracę /Fotolia
Umowy zlecenia i o dzieło a umowa o pracę /Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Pojęcie umowy o pracę jest przeciwstawiane tak zwanej umowie śmieciowej. Pod pojęciem umowy śmieciowej kryją się umowa o dzieło oraz umowa zlecenie, czyli umowy cywilnoprawne. Skąd się wzięło takie postrzeganie umów cywilnoprawnych?

Polecamy: Rewolucja w umowach zlecenia

REKLAMA

Autopromocja

Umowy cywilnoprawne nie chronią praw pracowniczych osób zatrudnionych na ich podstawie i nie zapewniają im ochrony zatrudnienia i płac ani urlopu. Powoduje to niepewność zatrudnienia u pracownika i utrudnia mu w pewien sposób funkcjonowanie w społeczeństwie - taki pracownik, jeśli nie opłaca dodatkowych składek na ubezpieczenie chorobowe, nie może otrzymać zasiłku chorobowego czy macierzyńskiego.

Natomiast banki niechętnie udzielają kredytu osobom zatrudnionym w oparciu o umowę cywilnoprawną. Dla pracodawców natomiast umowa o dzieło lub umowa zlecenie stanowią środki do ograniczania kosztów, związanych z zatrudnianiem pracowników - przy takim samym nakładzie pieniędzy pracownik dostanie o wiele wyższą pensję, niż w przypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

Polecamy: Umowy terminowe – jak zawierać i wypowiadać (książka)

Umowa o pracę i umowa cywilnoprawna - ubezpieczenia

Umowa o pracę jest gwarantem objęcia pracownika wszelkimi ubezpieczeniami ZUS, co nie jest takie oczywiste w przypadku umów cywilnoprawnych. Ubezpieczenie w ZUS zleceniobiorcy jest uzależnione od posiadanego tytułu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykład 1.

Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę z minimalnym wynagrodzeniem postanawia przyjąć dodatkowe zlecenie u innego pracodawcy. Z uwagi na to, że z tytułu umowy o pracę są odprowadzane składki ZUS od minimalnego wynagrodzenia za pracę, taka osoba z  tytułu zawartej umowy zlecenia zostanie objęta obowiązkowo tylko ubezpieczeniem zdrowotnym.

Od 2016 r. ZUS będzie informował o nieprawidłowościach w oskładkowaniu umów zlecenia

Ważne!

Szczególnie korzystne jest dla pracodawcy zatrudnienie na podstawie umowy cywilnoprawnej studenta lub ucznia do chwili ukończenia przez niego 26 roku życia. Przepisy zwalniają w takiej sytuacji pracodawcę z obowiązku objęcia go ubezpieczeniami ZUS.

Jeszcze inaczej jest w przypadku umowy o dzieło - w żadnym wypadku nie powoduje ona obowiązku objęcia wykonawcy dzieła ubezpieczeniem. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, w której umowa o dzieło zawarta jest z osobą, z którą pracodawcę łączy już stosunek pracy, lub praca wykonywana jest na rzecz pracodawcy.

Polecamy: Nowe umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne – PDF

Rodzaj umowy/ Składka ZUS

Umowa o pracę

Umowa zlecenie

(jedyny tytuł do ubezpieczeń)

Umowa o dzieło

Emerytalna

TAK

TAK

Tylko jeżeli umowa jest zawarta z własnym pracownikiem lub wykonywana na rzecz pracodawcy

Rentowa

TAK

TAK

Tylko jeżeli umowa jest zawarta z własnym pracownikiem lub wykonywana na rzecz pracodawcy

Wypadkowa

TAK

TAK, jeżeli umowa jest wykonywana w siedzibie zleceniodawcy

NIE

Chorobowa

TAK

DOBROWOLNA

NIE

Zdrowotna

TAK

TAK

Tylko jeżeli umowa jest zawarta z własnym pracownikiem lub wykonywana na rzecz pracodawcy

Umowa zlecenie i zasiłek

Pracownik, który jest zatrudniony na podstawie umowy zlecenie, może w niektórych przypadkach otrzymać zasiłek chorobowy. Warunków jest kilka:

  • musi podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu tej umowy,
  • musi przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego,
  • musi posiadać tzw. okres wyczekiwania na prawo do zasiłku chorobowego (90 dni podlegania ubezpieczeniu chorobowemu).

Zleceniobiorca może przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego na swój wniosek i być nim objęty aż do dnia wskazanego we wniosku, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony.

Ważne!

Kluczową kwestią, jeśli chodzi o zgłoszenie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, jest posiadanie obowiązkowego tytułu do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.

Od pierwszego dnia niezdolności od pracy zleceniobiorca otrzyma natomiast zasiłek z ubezpieczenia wypadkowego, pod warunkiem jednak, że podlega ubezpieczeniu wypadkowemu z tytułu umowy zlecenia, a niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Objęcie ubezpieczeniem wypadkowym jest obowiązkowe, jeśli zleceniobiorca wykonuje pracę w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności przez zleceniodawcę i podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Umowa o dzieło i zasiłek

Pracownik, zatrudniony na podstawie umowy o dzieło, nie podlega ubezpieczeniom, nie ma więc prawa do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego czy z ubezpieczenia wypadkowego.

Umowa o pracę, umowa zlecenie i umowa o dzieło - wady i zalety 

UMOWA O PRACĘ

UMOWA ZLECENIE

UMOWA O DZIEŁO

Prawo do urlopu

TAK

NIE

NIE

Podleganie ubezpieczeniom

TAK

Uzależnione od posiadanych tytułów zabezpieczeń

NIE

Praca pod kierownictwem

TAK

NIE

NIE

Ochrona zatrudnienia

TAK

NIE

NIE

Ochrona wynagrodzenia

TAK

NIE

NIE

Możliwość powierzenia pracy innej osobie

NIE

Tak, jeśli umowa przewiduje taką możliwość

Tak, jeśli umowa przewiduje taką możliwość

Określone miejsce i czas wykonywania umowy

TAK

NIE

NIE

Zaliczenie okresu wykonywania umowy do stażu pracy

TAK

NIE

NIE

Rozstrzyganie roszczeń przez Sąd Pracy

TAK

NIE

NIE

Umowa o pracę - koszty 

Umowy cywilnoprawne i umowę o pracę różni także wysokość wynagrodzenia. Przy tej samej kwocie, płaconej przez pracodawcę, do osoby pracującej na podstawie umowy o pracę trafi o wiele mniejsza suma. Dzieje się tak, ponieważ w przypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę składki ZUS są potrącane z wynagrodzenia pracownika, jak również ze środków pracodawcy. Oprócz tego przedsiębiorca ponosi o wiele więcej kosztów - poza wynagrodzeniem brutto musi odprowadzić także ok. 20% wynagrodzenia brutto.

Zmiany w prawie pracy 2016. Przepisy przejściowe

Jeśli więc pracodawca zatrudnia pracownika na podstawie umowy o pracę, a budżet, który przeznaczył na jego zatrudnienie to 4500 zł, do pracownika trafi mniej więcej 60% tej sumy - ok. 2700 zł.

Reszta, czyli 40%, przeznaczona jest na:

  • składki ZUS - 1230 zł,
  • ubezpieczenie zdrowotne (NFZ) - 300 zł,
  • zaliczkę na podatek dochodowy - 270 zł.

Umowa o dzieło - koszty

Jeżeli pracodawca zatrudnia pracownika na podstawie umowy o dzieło, nie opłaca składek ZUS - jego obowiązkiem jest jedynie opłacenie zaliczki na podatek dochodowy za wykonawcę dzieła. Analogicznie do przykładu z akapitu o umowie o pracę, jeżeli przeznaczy na zatrudnienie pracownika 4500 zł i zamówi u niego wykonanie dzieła, wykonawca otrzyma 85% tej sumy - ok. 3850 zł. W pozostałych 15%, czyli ok. 650 zł, zawiera się podatek dochodowy (przy jego wyliczeniu stosuje się koszty uzyskania przychodów w wysokości 20%).

Autor: Julita Podhorodecka, specjalista ds. kadr i płac wfirma.pl

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Dołącz do nas na Facebooku!

Autopromocja
wfirma.pl
wFirma.pl jest platformą księgowości on­line udostępniającą, poza księgowością i doradztwem nowoczesne narzędzia informatyczne, niezbędne do zarządzania firmą.

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Zmiana zasad wysyłania pocztą pism (urzędowych, podatkowych, sądowych) z zachowaniem terminu. Łatwiej będzie też uzyskać oprocentowanie nadpłat

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp.? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

REKLAMA

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

REKLAMA

Podatek od nieruchomości w 2025 r. Budynek i budowla inaczej definiowane, przesunięcie złożenia deklaracji DN-1 i inna stawka dla garaży

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

Tsunami zmian podatkowych – kto ucierpi najbardziej?

Rok 2025 przynosi kolejną falę zmian podatkowych, które dotkną zarówno najmniejszych przedsiębiorców, jak i największe firmy. Eksperci alarmują, że brak stabilności prawa zagraża inwestycjom w Polsce, a wprowadzenie nowych przepisów w pośpiechu prowadzi do kosztownych błędów. Czy czeka nas poprawa w zakresie przewidywalności i uproszczenia systemu fiskalnego?

REKLAMA