Umowy zlecenia i o dzieło a umowa o pracę
REKLAMA
REKLAMA
Polecamy: Rewolucja w umowach zlecenia
REKLAMA
Umowy cywilnoprawne nie chronią praw pracowniczych osób zatrudnionych na ich podstawie i nie zapewniają im ochrony zatrudnienia i płac ani urlopu. Powoduje to niepewność zatrudnienia u pracownika i utrudnia mu w pewien sposób funkcjonowanie w społeczeństwie - taki pracownik, jeśli nie opłaca dodatkowych składek na ubezpieczenie chorobowe, nie może otrzymać zasiłku chorobowego czy macierzyńskiego.
Natomiast banki niechętnie udzielają kredytu osobom zatrudnionym w oparciu o umowę cywilnoprawną. Dla pracodawców natomiast umowa o dzieło lub umowa zlecenie stanowią środki do ograniczania kosztów, związanych z zatrudnianiem pracowników - przy takim samym nakładzie pieniędzy pracownik dostanie o wiele wyższą pensję, niż w przypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.
Polecamy: Umowy terminowe – jak zawierać i wypowiadać (książka)
Umowa o pracę i umowa cywilnoprawna - ubezpieczenia
Umowa o pracę jest gwarantem objęcia pracownika wszelkimi ubezpieczeniami ZUS, co nie jest takie oczywiste w przypadku umów cywilnoprawnych. Ubezpieczenie w ZUS zleceniobiorcy jest uzależnione od posiadanego tytułu.
Przykład 1.
Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę z minimalnym wynagrodzeniem postanawia przyjąć dodatkowe zlecenie u innego pracodawcy. Z uwagi na to, że z tytułu umowy o pracę są odprowadzane składki ZUS od minimalnego wynagrodzenia za pracę, taka osoba z tytułu zawartej umowy zlecenia zostanie objęta obowiązkowo tylko ubezpieczeniem zdrowotnym.
Od 2016 r. ZUS będzie informował o nieprawidłowościach w oskładkowaniu umów zlecenia
Ważne! Szczególnie korzystne jest dla pracodawcy zatrudnienie na podstawie umowy cywilnoprawnej studenta lub ucznia do chwili ukończenia przez niego 26 roku życia. Przepisy zwalniają w takiej sytuacji pracodawcę z obowiązku objęcia go ubezpieczeniami ZUS. |
Jeszcze inaczej jest w przypadku umowy o dzieło - w żadnym wypadku nie powoduje ona obowiązku objęcia wykonawcy dzieła ubezpieczeniem. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, w której umowa o dzieło zawarta jest z osobą, z którą pracodawcę łączy już stosunek pracy, lub praca wykonywana jest na rzecz pracodawcy.
Polecamy: Nowe umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne – PDF
Rodzaj umowy/ Składka ZUS |
Umowa o pracę |
Umowa zlecenie (jedyny tytuł do ubezpieczeń) |
Umowa o dzieło |
Emerytalna |
TAK |
TAK |
Tylko jeżeli umowa jest zawarta z własnym pracownikiem lub wykonywana na rzecz pracodawcy |
Rentowa |
TAK |
TAK |
Tylko jeżeli umowa jest zawarta z własnym pracownikiem lub wykonywana na rzecz pracodawcy |
Wypadkowa |
TAK |
TAK, jeżeli umowa jest wykonywana w siedzibie zleceniodawcy |
NIE |
Chorobowa |
TAK |
DOBROWOLNA |
NIE |
Zdrowotna |
TAK |
TAK |
Tylko jeżeli umowa jest zawarta z własnym pracownikiem lub wykonywana na rzecz pracodawcy |
Umowa zlecenie i zasiłek
Pracownik, który jest zatrudniony na podstawie umowy zlecenie, może w niektórych przypadkach otrzymać zasiłek chorobowy. Warunków jest kilka:
- musi podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu tej umowy,
- musi przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego,
- musi posiadać tzw. okres wyczekiwania na prawo do zasiłku chorobowego (90 dni podlegania ubezpieczeniu chorobowemu).
Zleceniobiorca może przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego na swój wniosek i być nim objęty aż do dnia wskazanego we wniosku, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony.
Ważne! Kluczową kwestią, jeśli chodzi o zgłoszenie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, jest posiadanie obowiązkowego tytułu do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. |
Od pierwszego dnia niezdolności od pracy zleceniobiorca otrzyma natomiast zasiłek z ubezpieczenia wypadkowego, pod warunkiem jednak, że podlega ubezpieczeniu wypadkowemu z tytułu umowy zlecenia, a niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Objęcie ubezpieczeniem wypadkowym jest obowiązkowe, jeśli zleceniobiorca wykonuje pracę w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności przez zleceniodawcę i podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
Umowa o dzieło i zasiłek
Pracownik, zatrudniony na podstawie umowy o dzieło, nie podlega ubezpieczeniom, nie ma więc prawa do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego czy z ubezpieczenia wypadkowego.
Umowa o pracę, umowa zlecenie i umowa o dzieło - wady i zalety
UMOWA O PRACĘ |
UMOWA ZLECENIE |
UMOWA O DZIEŁO |
|
Prawo do urlopu |
TAK |
NIE |
NIE |
Podleganie ubezpieczeniom |
TAK |
Uzależnione od posiadanych tytułów zabezpieczeń |
NIE |
Praca pod kierownictwem |
TAK |
NIE |
NIE |
Ochrona zatrudnienia |
TAK |
NIE |
NIE |
Ochrona wynagrodzenia |
TAK |
NIE |
NIE |
Możliwość powierzenia pracy innej osobie |
NIE |
Tak, jeśli umowa przewiduje taką możliwość |
Tak, jeśli umowa przewiduje taką możliwość |
Określone miejsce i czas wykonywania umowy |
TAK |
NIE |
NIE |
Zaliczenie okresu wykonywania umowy do stażu pracy |
TAK |
NIE |
NIE |
Rozstrzyganie roszczeń przez Sąd Pracy |
TAK |
NIE |
NIE |
Umowa o pracę - koszty
Umowy cywilnoprawne i umowę o pracę różni także wysokość wynagrodzenia. Przy tej samej kwocie, płaconej przez pracodawcę, do osoby pracującej na podstawie umowy o pracę trafi o wiele mniejsza suma. Dzieje się tak, ponieważ w przypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę składki ZUS są potrącane z wynagrodzenia pracownika, jak również ze środków pracodawcy. Oprócz tego przedsiębiorca ponosi o wiele więcej kosztów - poza wynagrodzeniem brutto musi odprowadzić także ok. 20% wynagrodzenia brutto.
Zmiany w prawie pracy 2016. Przepisy przejściowe
Jeśli więc pracodawca zatrudnia pracownika na podstawie umowy o pracę, a budżet, który przeznaczył na jego zatrudnienie to 4500 zł, do pracownika trafi mniej więcej 60% tej sumy - ok. 2700 zł.
Reszta, czyli 40%, przeznaczona jest na:
- składki ZUS - 1230 zł,
- ubezpieczenie zdrowotne (NFZ) - 300 zł,
- zaliczkę na podatek dochodowy - 270 zł.
Umowa o dzieło - koszty
Jeżeli pracodawca zatrudnia pracownika na podstawie umowy o dzieło, nie opłaca składek ZUS - jego obowiązkiem jest jedynie opłacenie zaliczki na podatek dochodowy za wykonawcę dzieła. Analogicznie do przykładu z akapitu o umowie o pracę, jeżeli przeznaczy na zatrudnienie pracownika 4500 zł i zamówi u niego wykonanie dzieła, wykonawca otrzyma 85% tej sumy - ok. 3850 zł. W pozostałych 15%, czyli ok. 650 zł, zawiera się podatek dochodowy (przy jego wyliczeniu stosuje się koszty uzyskania przychodów w wysokości 20%).
Autor: Julita Podhorodecka, specjalista ds. kadr i płac wfirma.pl
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Dołącz do nas na Facebooku!
REKLAMA
REKLAMA
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat