REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop rodzicielski w częściach - uwaga na przepadającą część urlopu

Nexia Advicero
Doradztwo podatkowe, księgowość, corporate services, obsługa płacowo-kadrowa
Urlop rodzicielski w częściach - uwaga na przepadającą część urlopu; Urlop rodzicielski 2020/2021
Urlop rodzicielski w częściach - uwaga na przepadającą część urlopu; Urlop rodzicielski 2020/2021

REKLAMA

REKLAMA

Urlop rodzicielski w częściach. Wiele pracujących mam decyduje się na korzystanie z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego w całości. Jednak coraz bardziej popularne stają się również wcześniejsze powroty do pracy po wykorzystaniu pełnego urlopu macierzyńskiego oraz części urlopu rodzicielskiego i korzystanie z pozostałej części urlopu w terminie późniejszym, bądź łączenie go z pracą na część etatu. Jednak nie dla wszystkich jasne są zasady w jaki sposób można dzielić urlop rodzicielski, aby żadna z jego części nie przepadła.

Urlop rodzicielski w częściach - przepisy

Po urodzeniu dziecka, pracującej mamie zgodnie z art. 180 oraz art. 1821a Kodeksu Pracy (Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141) przysługuje urlop macierzyński oraz rodzicielski w wymiarze:

REKLAMA

Autopromocja
  • 20 tygodni - urlopu macierzyńskiego w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
  • 32 tygodnie - urlopu rodzicielskiego w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie.

Z powyższych urlopów można skorzystać łącznie wykorzystując je jednocześnie jeden po drugim przez okres 52 tygodni lub podzielić urlop rodzicielski na części.

Zgodnie z zapisami kodeksowymi, urlop rodzicielski można podzielić maksymalnie na 4 części przypadające jedna po drugiej lub bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku za okres odpowiadający części urlopu - z czego maksymalnie 16 tygodni może zostać wykorzystane w terminie późniejszym, nieprzypadającym bezpośrednio po jego poprzedniej części, do końca roku, w którym dziecko kończy 6 rok życia.

Możliwość i sposób podziału urlopu rodzicielskiego na części, została ściśle określona w Kodeksie pracy. Podstawową zasadą jest, iż urlopu udziela się w wymiarze tygodniowym. W art. 1821c doprecyzowano, że w przypadku korzystania tylko z części urlopu rodzicielskiego, żadna z jego części nie może być zawnioskowana przez pracownika na okres krótszy niż 8 tygodni. Od powyższej zasady istnieje tylko dwa odstępstwa, a mianowicie:

  • pierwsza część urlopu rodzicielskiego, w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie nie może być krótsza niż 6 tygodni,
  • w przypadku gdy pozostała do wykorzystania część urlopu jest krótsza niż 8 tygodni.

Przykłady - kazusy z komentarzem

REKLAMA

Przykład 1
Pani Anna 14 października 2020 r. urodziła dziecko. W związku z tym korzystała będzie z urlopu macierzyńskiego w pełnym 20 tygodniowym wymiarze od dnia 14.10.2020 r. do dnia 02.03.2021 r. Po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego Pani Anna zdecydowała się na wykorzystanie tylko 6 tygodni urlopu rodzicielskiego od dnia 03.03.2021 r. bezpośrednio po urlopie macierzyńskim a następnie powrót do pracy na kilka miesięcy. Pozostałą część urlopu rodzicielskiego Pani Anna zamierza wykorzystać w terminie późniejszym.

Pani Anna wykorzystuje 6 tygodni urlopu rodzicielskiego z 32 przysługujących.

Teoretycznie, pracownicy pozostaje do wykorzystania  jeszcze 26 tygodni urlopu rodzicielskiego.

Niestety, zgodnie z zapisami Kodeksu pracy, tylko 16 tygodni może zostać wykorzystane w terminie późniejszym, nieprzypadającym bezpośrednio po poprzedniej części urlopu rodzicielskiego.
W przedstawionej sytuacji Pani Anna zostaje pozbawiona możliwości wykorzystania 10 tygodni urlopu rodzicielskiego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykład 2
Pani Anna 14 października 2020 r. urodziła dziecko. W związku z tym korzystała będzie z urlopu macierzyńskiego w pełnym 20 tygodniowym wymiarze od dnia 14.10.2020 r. do dnia 02.03.2021 r. Po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego Pani Anna zdecydowała się na wykorzystanie 16 tygodni urlopu rodzicielskiego od dnia 03.03.2021 r. bezpośrednio po urlopie macierzyńskim a następnie powrót do pracy.

Pozostałą część urlopu rodzicielskiego Pani Anna może wykorzystać w terminie późniejszym w wymiarze 16 tygodni.

Należy pamiętać również o tym, że liczba wykorzystanych części urlopu rodzicielskiego wpływa na ilość części urlopu wychowawczego, z którego może skorzystać pracująca mama. Urlop wychowawczy może zostać udzielony maksymalnie w 5 częściach. Jeżeli kobieta korzysta z urlopu rodzicielskiego w częściach, to ich liczba pomniejsza liczbę przysługujących części późniejszego urlopu wychowawczego.

Przykład 3
Pani Karolina po urodzeniu dziecka wykorzystała przysługujący jej urlop macierzyński oraz 16 tygodni urlopu rodzicielskiego. Pozostałą część urlopu rodzicielskiego pracownica wykorzystała w dwóch częściach, z których każda z nich była równa 8 tygodniom. Pani Karolina wykorzystała zatem cały przysługujący jej urlop rodzicielski w 3 częściach.

W przypadku chęci skorzystania z urlopu wychowawczego, pani Karolina będzie mogła wykorzystać przysługujące jej 35 miesięcy urlopu wychowawczego maksymalnie w dwóch częściach.

W przypadku korzystania przez kobietę z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego w 1 części w łącznym w wymiarze 52 tygodni, przez cały okres trwania urlopu związanego z rodzicielstwem, pracownica otrzymywać będzie zasiłek w wysokości 80% podstawy chorobowej. W przypadku dzielenia urlopu rodzicielskiego na części, za czas urlopu macierzyńskiego kobieta otrzyma zasiłek macierzyński w wysokości 100% podstawy zasiłkowej. Taka sama wysokość będzie przysługiwała za pierwsze 6 tygodni urlopu rodzicielskiego. Za pozostały czas urlopu wysokość zasiłku będzie wypłacana w wysokości 60% podstawy chorobowej.

Warto nadmienić również, co dzieje się w przypadku gdy kobieta zdecyduje się na rezygnację z korzystania z urlopu rodzicielskiego w trakcie jego trwania. Taka sytuacja może się okazać korzystniejsza w przypadku kobiet, które zdecydowały się na dzielenie urlopu rodzicielskiego na części niż w przypadku kobiet, które zdecydowały się na wykorzystanie całości urlopu rodzicielskiego od razu po zakończeniu urlopu macierzyńskiego na podstawie jednego wniosku (proszę zwrócić uwagę na dodatkowy komentarz poniżej).

W powyższych sytuacjach rezygnacja ma następujące skutki:

  • urlop udzielany z dołu – na podstawie art. 1821d Kodeksu pracy, pracownica może zrezygnować z zawnioskowanej części urlopu w trakcie jej trwania. Jeżeli pracownica wykorzystuje urlop rodzicielski w trakcie pierwszych 16 tygodni, w przypadku rezygnacji z części zawnioskowanego urlopu nadal może w przyszłości wykorzystać 16 tygodni. Z przywileju tego można skorzystać również, gdy na przejęcie urlopu rodzicielskiego nie zdecyduje się ojciec dziecka;
  • urlop udzielany z góry – na podstawie art. 1791 Kodeksu pracy, pracownica może zrezygnować z urlopu rodzicielskiego w całości lub w części. Z okresu tego może skorzystać ojciec dziecka i wykorzystać urlop rodzicielski, z którego rezygnuje kobieta. Jeśli jednak ojciec nie zdecyduje się na taki krok, urlop rodzicielski przepada. Taka sama sytuacja wystąpi, jeżeli ojciec dziecka zdecyduje się na przejęcie części urlopu rodzicielskiego, z którego zrezygnowała matka dziecka a następnie w trakcie jego trwania zrezygnuje z korzystania z urlopu. W tym przypadku niewykorzystana część urlopu rodzicielskiego również przepadnie.

Dodatkowy komentarz
Takie stanowisko jak przedstawione powyżej zaprezentowało w 2016 roku Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej. W opinii z dnia 24 lutego 2016 r. wydanej w sprawie wykorzystania części urlopu rodzicielskiego po przerwie MRPiPS wskazało, iż „w przypadku złożenia przez pracownicę jednego wniosku o urlop rodzicielski w pełnym wymiarze, może ona zrezygnować z niego w całości lub w części. Pracownik - ojciec wychowujący dziecko może wnioskować o ten urlop w całości lub pozostałej części. W przypadku, gdy pracownik - ojciec nie złoży takiego wniosku lub złoży go, a następnie zrezygnuje z części takiego urlopu i wcześniej powróci do pracy, niewykorzystany urlop rodzicielski lub jego pozostała część przepada. Wnioski takie pracodawca ma obowiązek uwzględnić. W tym trybie wnioskowania o urlop rodzicielski nie ma więc możliwości wnioskowania o urlop rodzicielski w wymiarze do 16 tygodni nieprzypadający bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu”.
Odmienne stanowisko zajął w 2019 roku Sejm. W wyjaśnieniach z dnia 15 kwietnia 2019 r. do postępowania toczącego się przed Trybunałem Konstytucyjnym (sygn. akt P 14/18) zawarte zostało następujące stanowisko: „W realiach sprawy rozpoznawanej przez pytający sąd powódka wykorzystała 7 tygodni urlopu rodzicielskiego zanim zrezygnowała z niego. Pracownik może zrezygnować z korzystania z urlopu rodzicielskiego w każdym czasie za zgodą pracodawcy i powrócić do pracy (art. 1821d § 3 k.p.). Możliwość taka dotyczy obu przywołanych sposobów udzielenia urlopu rodzicielskiego. Podkreślić należy przy tym, że urlop rodzicielski w wymiarze do 16 tygodni może być udzielony w terminie nieprzypadającym bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu albo nieprzypadającym bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części tego urlopu (art. 1821c § 3 k.p.). Sejm nie dostrzega podstaw, jak zdaje się czynić to pytający sąd, by tę regulację wiązać jedynie z urlopem rodzicielskim udzielanym w częściach, skoro pracownik może zrezygnować z korzystania z urlopu rodzicielskiego w każdym czasie za zgodą pracodawcy i powrócić do pracy – niezależnie od trybu, w jakim wnioskował o udzielenie urlopu rodzicielskiego.”  
Warto zwrócić w tym miejscu uwagę, iż zdaniem Sejmu nie cała część urlopu rodzicielskiego zostanie utracona. Rodzice nadal będą mieli prawo do wykorzystania 16 tygodni urlopu rodzicielskiego w późniejszym terminie. Podkreślamy, że wskazane powyżej stanowisko Sejmu RP zostało wyrażone w ramach postępowania, które toczy się przez Trybunałem Konstytucyjnym, które to nie zostało jeszcze zakończone. Nie wiadomo, jakie będzie finalne stanowisko TK w tej kwestii.  Konsekwentnie, opinia Sejmu  RP nie przesądza o prawie do korzystania z urlopu rodzicielskiego, tym bardziej że jest ona przeciwstawna opinii MRPiPS, która została przytoczona powyżej.

Przykład 4
Pani Agnieszka po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego złożyła do pracodawcy wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego w wymiarze 16 tygodni. Po wykorzystaniu 10 tygodni urlopu rodzicielskiego pracownica zdecydowała się na rezygnację z dalszego korzystania z zawnioskowanego urlopu rodzicielskiego. Ojciec dziecka nie zdecydował się na przejęcie korzystania z urlopu rodzicielskiego, z którego zrezygnowała pani Agnieszka t. j. od 11 do 16 tygodnia. W tej sytuacji urlop rodzicielski w wymiarze 6 tygodni zostanie utracony.

Rodzice dziecka nie będą mogli wykorzystać tej części urlopu w terminie późniejszym, nadal jednak będą mogli wykorzystać pozostałe 16 tygodni urlopu rodzicielskiego
do końca roku, w którym dziecko kończy 6 rok życia.

Paulina Marcula, Senior Payroll Consultant w Advicero Nexia

Polecamy: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń

Serwis Kadry

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W 2025 r. średnia pensja w Polsce przekroczy granicę 9000 zł brutto. Kiedy pęknie bariera psychologiczna 10 tys. zł miesięcznie?

Główny Urząd Statystyczny podał, że w grudniu 2024 r. przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 8.821,25 zł. Eksperci oceniają, że w 2025 roku na pewno przeciętne wynagrodzenie w przedsiębiorstwach przekroczy kwotę 9.000 zł brutto (ok. 6.450 zł netto). Natomiast zdaniem przedsiębiorców, granicą psychologiczną przeciętnej miesięcznej pensji w Polsce jest kwota 10 000 zł brutto (ok. 7.150 zł netto). Kiedy ta granica zostanie przełamana?

ZUS zmienił zasady doręczania pism na PUE (eZUS). Nowości od 15 stycznia 2025 r.

W komunikacie z 24 stycznia 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że od 15 stycznia 2025 r. na portalu PUE eZUS udostępnił funkcjonalności, które wynikają z art. 71 ab ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń́ społecznych w zakresie tzw. e-Doręczeń.

Rozliczenie PIT emeryta i rencisty w 2025 r. ZUS wysyła PIT-40A, PIT-11A i PIT-11 za 2024 r. Kiedy zwrot nadpłaty podatku? Jak odliczać i przekazać 1,5 proc. podatku?

W najbliższych tygodniach emeryci i renciści otrzymają ważny formularz, dotyczący rocznego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). ZUS rozpoczął właśnie wysyłkę deklaracji PIT-40A, PIT-11A i PIT-11 za miniony rok. W całym kraju akcja obejmie niemal 10,5 mln osób.

Płatniku, sporządź i wyślij poprawnie PIT-11, PIT-R, PIT-4R i PIT-8AR

Ministerstwo Finansów przypomina płatnikom o obowiązku sporządzenia i przesłania deklaracji podatkowych za 2024 rok. Sprawdź, jak przygotować formularze, na co zwrócić uwagę i jak uniknąć błędów w dokumentach PIT.

REKLAMA

31 stycznia to ważna data dla płatników – pamiętaj o obowiązkach PIT

Czas na złożenie dokumentów PIT-11, PIT-R, PIT-8C i PIT-40A/11A za 2024 rok upływa 31 stycznia. To nie tylko formalność – poprawne dane, w tym PESEL lub NIP, są kluczowe, aby uniknąć problemów z rozliczeniem podatkowym. Dowiedz się, jak prawidłowo przygotować formularze, uwzględnić ulgi podatkowe i złożyć dokumenty drogą elektroniczną. Sprawdź szczegóły, aby wszystko poszło sprawnie!

Ceny transferowe: Recharakteryzacja – kiedy i kogo dotyczy

Podatnicy, którzy co roku stają przed obowiązkami z zakresu cen transferowych w ostatnim czasie coraz częściej mogą usłyszeć ostrzeżenie przed recharakteryzacją. Co tak naprawdę oznacza to pojęcie i czy dotyczyć może każdego podatnika?

Przełomowy wyrok SN: Naczelna Izba Aptekarska może być traktowana jak przedsiębiorca

Czy samorząd zawodowy może działać jak przedsiębiorca? Sąd Najwyższy uznał, że w przypadku Naczelnej Izby Aptekarskiej to możliwe. Wyrok zapadł w sprawie sporu z siecią aptek Gemini, dotyczącego ochrony dóbr osobistych i nieuczciwej konkurencji. Sprawa wraca do ponownego rozpatrzenia, a decyzja SN może mieć dalekosiężne konsekwencje dla funkcjonowania organizacji samorządowych.

Groźna luka w VAT od 2025 r. Prof. Modzelewski: to błąd podstawowy, daje prawo do nieograniczonych zwrotów; konieczna szybka nowelizacja

Najnowsza nowelizacja ustawy o VAT, obowiązująca od początku 2025 roku, wprowadza w Polsce nieznaną w całej ponad trzydziestoletniej historii tego podatku lukę umożliwiającą nieograniczony zwrot tego podatku – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. Każdy podatnik wykonujący czynności w sensie prawnym poza terytorium kraju, które w Polsce byłyby zwolnione od tego podatku, uzyska z tego tytułu od początku roku zwrot podatku naliczonego - dodaje Profesor.

REKLAMA

Faktura korygująca - do kiedy można wystawić (termin graniczny)

Na przedawnienie zobowiązania podatkowego nie wpływa wystawienie przez podatnika faktury korygującej, również zwiększającej. Korekta faktury nie kreuje bowiem obowiązku podatkowego, gdyż odnosi się do faktury pierwotnej, która odzwierciedla zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego. Nie ma więc żadnych podstaw prawnych, by w przypadku korekty faktury początek 5-letniego terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego wiązać z datą korekty faktury, a nie ze zdarzeniem powodującym powstanie obowiązku podatkowego. Dlatego po upływie 5-letniego terminu przedawnienia nie istnieje możliwość wystawiania przez podatników faktur korygujących.

Fałszowanie faktur: jakie skutki w VAT dla kupującego i sprzedawcy. Faktury puste, wystawione przez osoby nieuprawnione, bez wiedzy i zgody podatnika

Odpowiedzialność podatników VAT za „puste” lub nierzetelne faktury wywołuje od dłuższego czasu spore kontrowersje, szczególnie gdy wystawcą był pracownik. Po korzystnym wyroku TSUE pracodawca może uwolnić się od obowiązku zapłaty VAT wynikającego z faktur wystawionych przez nieuczciwych pracowników. Wymaga to jednak od niego dochowania należytej staranności przy kontrolowaniu poczynań pracowników. NSA w wyroku z 3 września 2024 r. (sygn. akt I FSK 1212/18) uznał, że pracodawca nie dochował staranności, skoro proceder trwał przez dłuższy okres (ponad 3 lata).

REKLAMA