REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sposoby nabycia prawa własności (część I)

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

W naszej poniższej publikacji, będącej pierwszą częścią publikacji dotyczących sposobów nabycia prawa własności, postaramy się przedstawić ogólne zagadnienia związane z nabyciem prawa własności oraz podstawowy sposób nabycia, jakim jest przeniesienie własności na podstawie umowy.


Na wstępie należy wskazać, że instytucja prawa własności oraz sposoby jego nabycia są uregulowane w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm., dalej „Kodeks cywilny”). Prawo własności to najszersze i podstawowe prawo rzeczowe, polegające na tym, że właściciel może korzystać z rzeczy i rozporządzać nią z wyłączeniem innych osób.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Przechodząc do sposobów nabycia prawa własności, to przede wszystkim należy podzielić je na pierwotne oraz pochodne. Nabycie pierwotne jest sposobem uzyskania prawa własności, który nie jest zależny od tego, czy prawo to przysługiwało poprzednio innemu podmiotowi (np. zasiedzenie, zawłaszczenie). Natomiast nabycie pochodne polega na tym, że nabywca uzyskuje prawo własności od innej osoby, która na niego to prawo przenosi (np. umowne przeniesienie własności).

Jak wskazaliśmy na wstępie, najczęściej spotykanym sposobem nabycia prawa własności jest przeniesienie własności w drodze umowy. Jeżeli przedmiotem umowy są rzeczy oznaczone co do gatunku (np. zboże) lub rzeczy przyszłe (mające dopiero powstać), do przeniesienia własności potrzebne jest, poza umową zobowiązującą do przeniesienia własności, przeniesienie posiadania (wydanie) rzeczy. Należy również wskazać, że w polskim systemie prawnym obowiązuje generalna zasada przyczynowości (kauzalności), zgodnie z którą przy przenoszeniu prawa własności konieczne jest istnienie tzw. causy, czyli przyczyny, dla której jeden podmiot przenosi własność na inny podmiot.

Szczególne zasady przeniesienia własności zostały przewidziane odnośnie nieruchomości. Po pierwsze, własność nieruchomości nie może zostać przeniesiona pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu. Nie stoi to jednak na przeszkodzie zawarciu pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu umowy zobowiązującej do przeniesienia własności nieruchomości. Jeżeli taka umowa została zawarta, do przeniesienia własności potrzebne jest dodatkowe porozumienie stron (czyli umowa rzeczowa) obejmujące ich bezwarunkową zgodę na niezwłoczne przejście własności. Po drugie, warunkiem niezbędnym do przeniesienia własności nieruchomości jest także zachowanie formy aktu notarialnego pod rygorem nieważności.

REKLAMA

Co do zasady, własność rzeczy może skutecznie przenieść na nabywcę tylko jej właściciel lub inna osoba uprawniona do rozporządzania rzeczą (np. komisant). Oznacza to, że nie możemy kupić rzeczy od osoby, która nie jest uprawniona do jej sprzedaży. Jednakże w celu ochrony osób, które nabyły prawo własności w dobrej wierze, ustawodawca przewidział od omawianej zasady wyjątki. Jeden z nich dotyczy nabycia rzeczy ruchomej od osoby nieuprawnionej. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, jeżeli osoba nieuprawniona sprzeda rzecz ruchomą (np. książkę) i wyda ją nabywcy, nabywca nabędzie jej własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie. Nabycie własności takiej rzeczy nie będzie jednak możliwe, jeśli nabywca działał w złej wierze (np. wiedział, że książka jest kradziona). Natomiast nabycie rzeczy skradzionej, zgubionej lub w inny sposób utraconej, nawet jeśli nabywca działał w dobrej wierze, możliwe będzie dopiero po upływie 3 lat od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty. Na tę zasadę należy zwrócić szczególną uwagę, ponieważ w praktyce oznacza ona, że jeśli przykładowo kupimy kradziony samochód rok po dokonaniu jego kradzieży i działamy w dobrej wierze, to jego własność będziemy mogli skutecznie nabyć dopiero po upływie 3 lat od jego kradzieży. Warto przy tym wskazać, że dobra wiara nabywcy rzeczy polega na usprawiedliwionym, w świetle obiektywnych zasad rozumowania, przekonaniu, że zbywca jest uprawniony do rozporządzania rzeczą. Natomiast w złej wierze jest nabywca, który wie o tym, że zbywca nie jest osobą uprawnioną do rozporządzania rzeczą, albo o fakcie tym nie wie w wyniku swego niedbalstwa.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Podsumowując, najpowszechniejszym sposobem nabycia prawa własności jest instytucja przeniesienia własności na podstawie umowy. Co do zasady, nabycie własności rzeczy oznaczonych co do tożsamości następuje w drodze umowy o podwójnym skutku (zobowiązująco-rozporządzającym). W przypadku przenoszenia własności rzeczy oznaczonych co do gatunku lub rzeczy przyszłych, konieczne jest także przeniesienie ich posiadania. Zaś szczególne zasady, polegające na braku możliwości przeniesienia własności pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu oraz dotyczące zachowania odpowiedniej formy, zostały przewidziane w odniesieniu do nieruchomości.

Patrycja Dzięgielewska

aplikant radcowski

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Mały ZUS 2026: Podwyżka może niewielka, ale składka zdrowotna znów boli

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dna 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2026 r., minimalne wynagrodzenie w 2026 roku wyniesie 4806 zł, a minimalna stawka godzinowa 31,40 zł. Minimalne wynagrodzenie wpłynie również na wysokość preferencyjnych składek ZUS, tzw. mały ZUS oraz limit dla działalności nierejestrowanej. Znaczny wzrost też nastąpi w składce zdrowotnej.

KSeF 2026 - Jeszcze można uniknąć katastrofy. Prof. Modzelewski polemizuje z Ministerstwem Finansów

Niniejsza publikacja jest polemiką prof. Witolda Modzelewskiego z tezami i argumentacją resortu finansów zaprezentowanymi w artykule: „Wystawianie faktur w KSeF w 2026 roku. Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów”. Śródtytuły pochodzą od redakcji portalu infor.pl.

Rolnicy i rybacy muszą szykować się na zmiany – nowe przepisy o pomocy de minimis już w drodze!

Rolnicy i rybacy w całej Polsce powinni przygotować się na nadchodzące zmiany w systemie wsparcia publicznego. Rządowy projekt rozporządzenia wprowadza nowe obowiązki dotyczące informacji, które trzeba będzie składać, ubiegając się o pomoc de minimis. Nowe przepisy mają ujednolicić formularze, zwiększyć przejrzystość oraz zapewnić pełną kontrolę nad dotychczas otrzymanym wsparciem.

Wystawienie faktury VAT (ustrukturyzowanej) w KSeF może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową

Czy wystawienie faktury ustrukturyzowanej może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową? Na to pytanie odpowiada na prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

TSUE: Sąd ma ocenić, czy klauzula WIBOR szkodzi konsumentowi ale nie może oceniać samego wskaźnika

Sąd krajowy ma obowiązek dokonania oceny, czy warunek umowny dotyczący zmiennej stopy oprocentowania opartej o WIBOR, powoduje znaczącą nierównowagę ze szkodą dla konsumenta - oceniła Rzeczniczka Generalna TSUE w opinii opublikowanej 11 września 2025 r. (sprawa C‑471/24 - J.J. przeciwko PKO BP S.A.) Dodała, że ocena ta nie może jednak odnosić się do wskaźnika WIBOR jako takiego ani do metody jego ustalania.

Kiedy ZUS może przejąć wypłatę świadczeń od przedsiębiorcy? Konieczny wniosek od płatnika lub ubezpieczonego

Brak płynności finansowej płatnika składek, zatrudniającego powyżej 20 osób, może utrudniać mu regulowanie świadczeń na rzecz pracowników, takich jak zasiłek chorobowy, zasiłek macierzyński czy świadczenie rehabilitacyjne. ZUS może pomóc w takiej sytuacji i przejąć wypłatę świadczeń. Potrzebny jest jednak wniosek płatnika lub ubezpieczonego.

W 2026 roku 2,8 mln firm musi zmienić sposób fakturowania. Im szybciej się przygotują, tym większą przewagę zyskają nad konkurencją

W 2026 roku ponad 2,8 mln przedsiębiorstw w Polsce zostanie objętych obowiązkiem korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Dla wielu z nich będzie to największa zmiana technologiczna od czasu cyfryzacji JPK. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada tę transformację jako krok ku nowoczesności, dla MŚP może oznaczać konieczność głębokiej reorganizacji sposobu działania. Eksperci radzą przedsiębiorcom: czas wdrożenia KSeF potraktujcie jako inwestycję.

Środowisko testowe KSeF 2.0 (dot. API) od 30 września, Moduł Certyfikatów i Uprawnień do KSeF 2.0 od 1 listopada 2025 r. MF: API KSeF 1.0 nie jest kompatybilne z API KSeF 2.0

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 10 września 2025 r., że wprowadzone zostały nowe funkcjonalności wcześniej niedostępne w API KSeF1.0 (m.in. FA(3) z węzłem Zalacznik, tryby offline24 czy certyfikaty KSeF). W związku z wprowadzonymi zmianami konieczna jest integracja ze środowiskiem testowym KSeF 2.0., które zostanie udostępnione 30 września.

REKLAMA

KSeF 2.0 już nadchodzi: Wszystko, co musisz wiedzieć o rewolucji w e-fakturowaniu

Już od 1 lutego 2026 r. w Polsce zacznie obowiązywać nowy, obligatoryjny KSeF 2.0. Ministerstwo Finansów ogłosiło, że wersja produkcyjna KSeF 1.0 zostaje „zamrożona” i nie będzie dalej rozwijana, a przedsiębiorcy muszą przygotować się do pełnej migracji. Ważne terminy nadchodzą szybko – środowisko testowe wystartuje 30 września 2025 r., a od 1 listopada ruszy Moduł Certyfikatów i Uprawnień. To oznacza prawdziwą rewolucję w e-fakturowaniu, której nie można przespać.

Te czynności w księgowości można wykonać automatycznie. Czy księgowi powinni się bać utraty pracy?

Automatyzacja procesów księgowych to kolejny krok w rozwoju tej branży. Dzięki możliwościom systemów, księgowi mogą pracować szybciej i wydajniej. Era ręcznego wprowadzania danych dobiega końca, a digitalizacja pracy biur rachunkowych i konieczność dostosowania oferty do potrzeb XXI wieku to konsekwencje cyfrowej rewolucji, której jesteśmy świadkami. Czy zmiany te niosą wyłącznie korzyści, czy również pewne zagrożenia?

REKLAMA