REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wykorzystać dźwignię całkowitą w zarządzaniu finansami

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów

REKLAMA

Obliczając wskaźnik dźwigni łącznej, można określić, jak zmieni się stopa zwrotu z kapitału własnego w przypadku zmiany przychodów netto ze sprzedaży, co często jest wykorzystywane m.in. przez analityków giełdowych i inwestorów.

Dźwignia łączna (całkowita) powstaje z połączenia ze sobą dźwigni operacyjnej i finansowej. Służy do określenia ogólnego wpływu powodujących koszty stałe zasobów majątkowych i kapitałowych przedsiębiorstwa na zyski i korzyści dla właścicieli firmy. Zasoby kapitałowe tworzą finansowe koszty stałe, którymi są odsetki od kredytów i pożyczek, natomiast posiadany majątek przyczynia się do powstawania operacyjnych kosztów stałych (takich jak np. amortyzacja aktywów trwałych firmy).

Koncepcja dźwigni całkowitej służy przede wszystkim do:

l ustalenia ogólnego, łącznego ryzyka działania przedsiębiorstwa na rynku;

l prognozowania zmian stopy zwrotu z kapitałów własnych w warunkach planowanych zmian w wielkości sprzedaży; może to być wykorzystywane przez analityków giełdowych i inwestorów do oceny wartości akcji spółki i wrażliwości tej wartości na zmiany popytu na produkty firmy.

Wskaźnik stopnia dźwigni całkowitej (Degree of Total Leverage - DTL) mierzy wpływ, jaki na względną zmianę stopy zwrotu z kapitału własnego mają względne zmiany wartości przychodów netto ze sprzedaży. Podobnie jak w przypadku dźwigni finansowej i operacyjnej DTL może być obliczony na kilka sposobów. W pierwszym z nich DTL opisuje się następującym wzorem:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W tym ujęciu miernik ten określa, w jakim stopniu wzrost (lub spadek) sprzedaży (S) w danym okresie wpłynie na wzrost (lub spadek) rentowności osiąganej z zainwestowanego w firmę kapitału własnego (ROE). Wysoki poziom DTL oznacza wysokie łączne ryzyko działalności przedsiębiorstwa (przykład 1).

Przykład 1

W poprzednim roku spółka TOTAL osiągnęła przychody ze sprzedaży o wartości 2 500 000 zł. Koszty zmienne stanowią 80% wartości sprzedaży, a operacyjne koszty stałe wynoszą średnio w roku około 250 000 zł. Firma finansuje się kredytami o wartości 850 000 zł, które są oprocentowane średnią stopą równą 15% rocznie oraz kapitałem własnym o wartości 1 000 000 zł. W wyniku załamania się popytu na produkty spółki w nowym roku przewidywany jest spadek przychodów netto ze sprzedaży o 10%, nie zmienią się natomiast pozostałe parametry finansowe. Stopa podatku dochodowego wynosi 19%. Oceńmy, jak spadek sprzedaży wpływa na łączne ryzyko przedsiębiorstwa z perspektywy interesów właścicieli.

Ustalmy najpierw aktualną wartość zysku netto oraz jego planowany poziom, biorąc pod uwagę zakładany spadek wartości sprzedaży (dane w zł):

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Zauważamy, że na skutek spadku sprzedaży o 10% nastąpi spadek stopy zwrotu z kapitału własnego o 40,8%. Zatem DTL wyniesie:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Uzyskany wynik informuje nas, że stopa ROE dla spółki TOTAL obniża się w większym tempie niż spadek wartości sprzedaży. Siła oddziaływania operacyjnych i finansowych kosztów stałych na efekty działania tej firmy jest więc wysoka, a zatem przedsiębiorstwo to cechuje się relatywnie wysokim ryzykiem łącznym.

Alternatywnie wskaźnik DTL ustala się według następującej formuły:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

gdzie:

Q - wielkość sprzedaży w jednostkach naturalnych (np. w sztukach),

p - cena za jednostkę produktu,

S - wartość przychodów netto ze sprzedaży,

vc - wartość jednostkowych kosztów zmiennych,

VC - wartość kosztów zmiennych ogółem działalności operacyjnej przedsiębiorstwa,

FC - wartość kosztów stałych działalności operacyjnej przedsiębiorstwa,

EBIT - zysk operacyjny,

I - wysokość odsetek od kapitału obcego.

Zilustrujmy ten sposób kalkulacji DTL na przykładzie 2.

Przykład 2

Oceńmy łączne ryzyko dwóch konkurujących ze sobą spółek GAMMA i DELTA, które na najbliższy rok swojej działalności prognozują następujące wielkości finansowe (dane w zł):

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Zatem DTL będzie równy:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Z otrzymanych wyników możemy wywnioskować, że spółka DELTA, planując ten sam poziom sprzedaży co spółka GAMMA, zarówno w wariancie pesymistycznym, jak i optymistycznym funkcjonuje z gorszymi wskaźnikami stopnia dźwigni całkowitej. Jest więc firmą bardziej ryzykowną pod względem osiągania pozytywnych efektów ze swojej bieżącej działalności.

Na koniec warto zaznaczyć, że wskaźnik DTL można również obliczyć jako iloczyn wskaźników stopnia dźwigni operacyjnej i finansowej (przykład 3). Zapisuje się to następującym wzorem:

DTL = DOL × DFL

Przykład 3

Spółka ELDORADO w ciągu dwóch ostatnich lat osiągnęła następujące wyniki finansowe (dane w zł):

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Komentarz do uzyskanych wyników jest następujący:

l wzrost sprzedaży o 12,5% spowodował wzrost zysków operacyjnych o 200% (pozytywna i wysoka dźwignia operacyjna = 16),

l wzrost zysków operacyjnych o 200% spowodował przyrost stopy zwrotu z kapitałów własnych o 600% (pozytywna i wysoka dźwignia finansowa = 3),

l wzrost sprzedaży o 12,5% spowodował wzrost stopy zwrotu z kapitałów własnych o 600% (pozytywna i wysoka dźwignia całkowita = 48).

Z podanych informacji wynika, że w bieżącym roku w porównaniu z okresem poprzednim, na skutek zmian w osiągniętych wynikach finansowych:

l stopień dźwigni operacyjnej (DOL) wynosi 16,

l stopień dźwigni finansowej (DFL) wynosi 3.

Tak więc stopień dźwigni całkowitej jest równy:

DTL = DOL × DFL = 16 × 3 = 48

Piotr Szczepankowski

ekspert w dziedzinie finansów

Piotr Szczepankowski
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
30-krotność ZUS 2025. Limit 30-krotności - ile wynosi? Kogo dotyczy przekroczenie składek ZUS? Co zrobić jeśli nastąpi przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek ZUS?

W 2025 roku limit składek ZUS na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został już ustalony. Po jego przekroczeniu składki nie są już naliczane – ale uwaga: za błędy w rozliczeniach może odpowiadać pracownik. Sprawdź, co oznacza 30-krotność ZUS, jak się liczy limit, kto go pilnuje i co zrobić, gdy opłaciłeś składki ponad próg.

Raz w roku wakacje od płacenia składek. Budżet państwa zapłaci za ciebie. ZUS przypomina kto ma prawo do tej ulgi i jak ją uzyskać w 2025 roku

Letnie wakacje to doskonały czas na odpoczynek nie tylko od pracy, ale również od spraw finansowych związanych z prowadzeniem własnej działalności. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, że mikroprzedsiębiorcy wpisani do CEIDG oraz komornicy sądowi mogą skorzystać z wakacji składkowych. Od uruchomienia programu w listopadzie 2024 roku ZUS przyjął już niemal 2 miliony wniosków.

KSeF: Podatkowa rewolucja od 1 lutego 2026! Księgowi alarmują: chaos, niejasne przepisy i strach przed zmianami

Od 1 lutego 2026 roku Krajowy System e-Faktur (KSeF) stanie się obowiązkowy dla największych firm, a dwa miesiące później dla całej reszty przedsiębiorców. Mimo zbliżającego się terminu, wciąż brakuje ostatecznych przepisów, a dokumentacja techniczna nie rozwiewa wszystkich wątpliwości. Księgowi biją na alarm – obawiają się chaosu organizacyjnego, przeciążenia obowiązkami i braku jasnych wytycznych. Przedsiębiorców czeka rewolucja, na którą wielu z nich wciąż nie jest gotowych.

Obowiązkowy KSeF 2026: Prof. W. Modzelewski: Dlaczego trzeba wywrócić do góry nogami obecny system fakturowania? Sprzeczności w kolejnej wersji nowelizacji ustawy o VAT

Obecny system fakturowania w bólach rodził się przed trzydziestu laty – dlaczego teraz trzeba go wywrócić do góry nogami, wprowadzając obowiązkowy model KSeF? Pyta prof. dr hab. Witold Modzelewski. I jednocześnie zauważa, że po uważnej lekturze kolejnej wersji przepisów dot. obowiązkowego KSeF, można dojść do wniosku, że oczywiste sprzeczności w nich zawarte uniemożliwiają ich legalne zastosowanie.

REKLAMA

Obowiązki podatkowe pracowników transgranicznych - zasady, terminy, reguła 183 dni, rezydencja podatkowa

W dobie rosnącej mobilności zawodowej coraz więcej osób podejmuje zatrudnienie poza granicami swojego kraju. W niniejszym artykule omawiamy kluczowe zagadnienia dotyczące obowiązków podatkowych pracowników transgranicznych, którzy zdecydowali się podjąć zatrudnienie w Polsce.

Jaka inflacja w Polsce w 2025, 2026 i 2027 roku - prognozy NBP

Inflacja CPI w Polsce z 50-proc. prawdopodobieństwem ukształtuje się w 2025 r. w przedziale 3,5-4,4 proc., w 2026 r. w przedziale 1,7-4,5 proc., a w 2027 r. w przedziale 0,9-3,8 proc. - tak wynika z najnowszej projekcji Departamentu Analiz Ekonomicznych NBP z lipca 2025 r. Projekcja ta uwzględnia dane dostępne do 9 czerwca br.

Podatek od prezentu ślubnego - kiedy trzeba zapłacić. Prawo rozróżnia 3 kategorie darczyńców i 3 limity wartości darowizn

Dla nowożeńców – prezent, dla Urzędu Skarbowego – podstawa opodatkowania. Fiskus przewidział dla darowizn konkretne przepisy prawa podatkowego i lepiej je znać, zanim wpędzimy się w kłopoty, zostawiając grube rysy na pięknych ślubnych wspomnieniach. Szczególnie kłopotliwa może być gotówka. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl tłumaczy, co zrobić z weselnymi kopertami i kosztownymi podarunkami.

Stopy procentowe NBP 2025: w lipcu obniżka o 0,25 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 1-2 lipca 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,25 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosić będzie od 3 lipca 2025 r. 5,00 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zaskoczeniem dla większości analityków finansowych i ekonomistów, którzy oczekiwali braku zmian w lipcu.

REKLAMA

Jak legalnie wypłacić pieniądze ze spółki z o.o. Zasady i skutki podatkowe. Adwokat wyjaśnia wszystkie najważniejsze sposoby

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to popularna forma prowadzenia biznesu w Polsce, ceniona za ograniczenie ryzyka osobistego wspólników. Niesie ona jednak ze sobą szczególną cechę – tzw. podwójne opodatkowanie zysków. Oznacza to, że najpierw sama spółka płaci podatek CIT od swojego dochodu (9% lub 19%), a następnie, gdy zysk jest wypłacany wspólnikom, wspólnik musi zapłacić podatek dochodowy PIT od otrzymanych środków. Dla wielu początkujących przedsiębiorców jest to duże zaskoczenie, ponieważ w jednoosobowej działalności gospodarczej można swobodnie dysponować zyskiem i płaci się podatek tylko raz. W spółce z o.o. majątek spółki jest odrębny od majątku prywatnego właścicieli, więc każda wypłata pieniędzy ze spółki na rzecz wspólnika lub członka zarządu musi mieć podstawę prawną. Poniżej przedstawiamy wszystkie legalne metody „wyjęcia” środków ze spółki z o.o., wraz z krótkim omówieniem zasad ich stosowania oraz konsekwencji podatkowych i ewentualnych ryzyk.

Odpowiedzialność członków zarządu za długi i niezapłacone podatki spółki z o.o. Kiedy powstaje i jakie są sankcje? Jak ograniczyć ryzyko?

W świadomości wielu przedsiębiorców panuje przekonanie, że założenie spółki z o.o. jest swoistym „bezpiecznikiem” – że prowadząc działalność w tej formie, nie odpowiadają oni osobiście za zobowiązania. I rzeczywiście – to spółka, jako osoba prawna, ponosi odpowiedzialność za swoje długi. Jednak ta zasada ma wyjątki. Najważniejszym z nich jest art. 299 Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), który otwiera drogę do pociągnięcia członków zarządu do odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki.

REKLAMA