REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wykorzystać dźwignię całkowitą w zarządzaniu finansami

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów

REKLAMA

Obliczając wskaźnik dźwigni łącznej, można określić, jak zmieni się stopa zwrotu z kapitału własnego w przypadku zmiany przychodów netto ze sprzedaży, co często jest wykorzystywane m.in. przez analityków giełdowych i inwestorów.

Dźwignia łączna (całkowita) powstaje z połączenia ze sobą dźwigni operacyjnej i finansowej. Służy do określenia ogólnego wpływu powodujących koszty stałe zasobów majątkowych i kapitałowych przedsiębiorstwa na zyski i korzyści dla właścicieli firmy. Zasoby kapitałowe tworzą finansowe koszty stałe, którymi są odsetki od kredytów i pożyczek, natomiast posiadany majątek przyczynia się do powstawania operacyjnych kosztów stałych (takich jak np. amortyzacja aktywów trwałych firmy).

Koncepcja dźwigni całkowitej służy przede wszystkim do:

l ustalenia ogólnego, łącznego ryzyka działania przedsiębiorstwa na rynku;

l prognozowania zmian stopy zwrotu z kapitałów własnych w warunkach planowanych zmian w wielkości sprzedaży; może to być wykorzystywane przez analityków giełdowych i inwestorów do oceny wartości akcji spółki i wrażliwości tej wartości na zmiany popytu na produkty firmy.

Wskaźnik stopnia dźwigni całkowitej (Degree of Total Leverage - DTL) mierzy wpływ, jaki na względną zmianę stopy zwrotu z kapitału własnego mają względne zmiany wartości przychodów netto ze sprzedaży. Podobnie jak w przypadku dźwigni finansowej i operacyjnej DTL może być obliczony na kilka sposobów. W pierwszym z nich DTL opisuje się następującym wzorem:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W tym ujęciu miernik ten określa, w jakim stopniu wzrost (lub spadek) sprzedaży (S) w danym okresie wpłynie na wzrost (lub spadek) rentowności osiąganej z zainwestowanego w firmę kapitału własnego (ROE). Wysoki poziom DTL oznacza wysokie łączne ryzyko działalności przedsiębiorstwa (przykład 1).

Przykład 1

W poprzednim roku spółka TOTAL osiągnęła przychody ze sprzedaży o wartości 2 500 000 zł. Koszty zmienne stanowią 80% wartości sprzedaży, a operacyjne koszty stałe wynoszą średnio w roku około 250 000 zł. Firma finansuje się kredytami o wartości 850 000 zł, które są oprocentowane średnią stopą równą 15% rocznie oraz kapitałem własnym o wartości 1 000 000 zł. W wyniku załamania się popytu na produkty spółki w nowym roku przewidywany jest spadek przychodów netto ze sprzedaży o 10%, nie zmienią się natomiast pozostałe parametry finansowe. Stopa podatku dochodowego wynosi 19%. Oceńmy, jak spadek sprzedaży wpływa na łączne ryzyko przedsiębiorstwa z perspektywy interesów właścicieli.

Ustalmy najpierw aktualną wartość zysku netto oraz jego planowany poziom, biorąc pod uwagę zakładany spadek wartości sprzedaży (dane w zł):

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Zauważamy, że na skutek spadku sprzedaży o 10% nastąpi spadek stopy zwrotu z kapitału własnego o 40,8%. Zatem DTL wyniesie:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Uzyskany wynik informuje nas, że stopa ROE dla spółki TOTAL obniża się w większym tempie niż spadek wartości sprzedaży. Siła oddziaływania operacyjnych i finansowych kosztów stałych na efekty działania tej firmy jest więc wysoka, a zatem przedsiębiorstwo to cechuje się relatywnie wysokim ryzykiem łącznym.

Alternatywnie wskaźnik DTL ustala się według następującej formuły:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

gdzie:

Q - wielkość sprzedaży w jednostkach naturalnych (np. w sztukach),

p - cena za jednostkę produktu,

S - wartość przychodów netto ze sprzedaży,

vc - wartość jednostkowych kosztów zmiennych,

VC - wartość kosztów zmiennych ogółem działalności operacyjnej przedsiębiorstwa,

FC - wartość kosztów stałych działalności operacyjnej przedsiębiorstwa,

EBIT - zysk operacyjny,

I - wysokość odsetek od kapitału obcego.

Zilustrujmy ten sposób kalkulacji DTL na przykładzie 2.

Przykład 2

Oceńmy łączne ryzyko dwóch konkurujących ze sobą spółek GAMMA i DELTA, które na najbliższy rok swojej działalności prognozują następujące wielkości finansowe (dane w zł):

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Zatem DTL będzie równy:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Z otrzymanych wyników możemy wywnioskować, że spółka DELTA, planując ten sam poziom sprzedaży co spółka GAMMA, zarówno w wariancie pesymistycznym, jak i optymistycznym funkcjonuje z gorszymi wskaźnikami stopnia dźwigni całkowitej. Jest więc firmą bardziej ryzykowną pod względem osiągania pozytywnych efektów ze swojej bieżącej działalności.

Na koniec warto zaznaczyć, że wskaźnik DTL można również obliczyć jako iloczyn wskaźników stopnia dźwigni operacyjnej i finansowej (przykład 3). Zapisuje się to następującym wzorem:

DTL = DOL × DFL

Przykład 3

Spółka ELDORADO w ciągu dwóch ostatnich lat osiągnęła następujące wyniki finansowe (dane w zł):

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Komentarz do uzyskanych wyników jest następujący:

l wzrost sprzedaży o 12,5% spowodował wzrost zysków operacyjnych o 200% (pozytywna i wysoka dźwignia operacyjna = 16),

l wzrost zysków operacyjnych o 200% spowodował przyrost stopy zwrotu z kapitałów własnych o 600% (pozytywna i wysoka dźwignia finansowa = 3),

l wzrost sprzedaży o 12,5% spowodował wzrost stopy zwrotu z kapitałów własnych o 600% (pozytywna i wysoka dźwignia całkowita = 48).

Z podanych informacji wynika, że w bieżącym roku w porównaniu z okresem poprzednim, na skutek zmian w osiągniętych wynikach finansowych:

l stopień dźwigni operacyjnej (DOL) wynosi 16,

l stopień dźwigni finansowej (DFL) wynosi 3.

Tak więc stopień dźwigni całkowitej jest równy:

DTL = DOL × DFL = 16 × 3 = 48

Piotr Szczepankowski

ekspert w dziedzinie finansów

Piotr Szczepankowski
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kolejne obniżki stóp procentowych NBP dopiero na jesieni 2025 roku? Prezes Glapiński: RPP nie zapowiada obecnie dalszych zmian; wzmocniły się czynniki inflacyjne

Rada Polityki Pieniężnej prawdopodobnie poczeka z kolejnymi obniżkami stóp procentowych przynajmniej do września - oceniają ekonomiści Santander BP. Ich zdaniem konferencja prasowa Prezesa NBP z 5 czerwca 2025 r. zasygnalizowała kolejną zmianę w nastawieniu banku centralnego - w kierunku bardziej jastrzębiej polityki. Podobnie oceniają analitycy innych banków (ING BSK, mBanku). Na tej konferencji Prezes Glapiński podkreślił, że Rada Polityki Pieniężnej w obecnej sytuacji nie zapowiada ścieżki przyszłych stóp proc., nie zobowiązuje się do żadnych decyzji, a kolejne decyzje będą podejmowane w reakcji na bieżące informacje. Dodał, że wzmocniły się czynniki mogące zwiększyć presję inflacyjną w dłuższym okresie.

Dopłaty bezpośrednie 2025: Nabór kończy się już 16 czerwca

Rolnicy mogą składać wnioski o dopłaty bezpośrednie i obszarowe za 2025 rok wyłącznie przez internet, korzystając z aplikacji eWniosekPlus. Termin upływa 16 czerwca, ale dokumenty będzie można złożyć do 11 lipca – z potrąceniem. Pomoc oferują pracownicy ARiMR i infolinia agencji.

Ulga podatkowa dla pracującego seniora. Co w sytuacji przejścia na emeryturę w ciągu roku podatkowego?

Już czwarty rok w podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązuje wprowadzona w ramach Polskiego Ładu tzw. ulga dla pracujących seniorów. Jest to tak naprawdę zwolnienie podatkowe, do którego mają prawo osoby, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), nadal pracują zarobkowo i nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty rodzinnej. Z tej ulgi mogą też korzystać te osoby, które mają przyznaną emeryturę lecz jej nie pobierają, ponieważ nie rozwiązały stosunku pracy – czyli mają zawieszone prawo do emerytury. Powstaje pytanie, czy do tego zwolnienia mają prawo również te osoby, które w trakcie roku podatkowego (kalendarzowego) przeszły na emeryturę. Wyjaśnił to niedawno Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

Poświadczone zgłoszenie celne importu – kluczowy dowód wywozu z UE

W czasach zglobalizowanego handlu i zaostrzonych kontroli podatkowo-celnych coraz częściej przedsiębiorcy stają przed wyzwaniem udowodnienia wywozu towarów poza Unię Europejską. Jednym z narzędzi, które może odegrać w tym procesie kluczową rolę, jest poświadczone przez organy celne zgłoszenie celne importowe dokonane w kraju trzecim.

REKLAMA

Fundacja rodzinna w strukturach transakcyjnych – ryzyko zakwestionowania przez KAS

Najnowsze stanowisko Szefa KAS (odmowa wydania opinii zabezpieczającej z 5 maja 2025 r., sygn. DKP16.8082.14.2024) pokazuje, że wykorzystanie fundacji rodzinnej jako pośrednika w sprzedaży udziałów może zostać uznane za unikanie opodatkowania. Mimo deklarowanych celów sukcesyjnych, KAS uznał działanie za sztuczne i sprzeczne z celem przepisów.

Webinar: KSeF – co nas czeka w praktyce? + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „KSeF – co nas czeka w praktyce?” poprowadzi Zbigniew Makowski, doradca podatkowy z ponad 15-letnim stażem. Ekspert wskaże, jakie szanse i zagrożenia dla firm i biur rachunkowych niesie ze sobą KSeF i jak się na nie przygotować.

Taryfa celna UE: kod, który decyduje o losie Twojej przesyłki

Niepozorny ciąg cyfr może przesądzić o powodzeniu lub porażce międzynarodowej transakcji. W świecie handlu zagranicznego poprawna klasyfikacja taryfowa towarów to nie wybór – to konieczność.

Zmiany w zamówieniach publicznych w 2025 r. Co czeka zamawiających i wykonawców? Projekt UZP dot. udziału firm z państw trzecich w przetargach

W dniu 3 lutego 2025 r. do Sejmu wpłynął projekt w formie druku nr 1041 o zmianie ustawy ¬- Prawo zamówień publicznych, który miał przewidywać szereg istotnych zmian w systemie zamówień publicznych w Polsce, został on jednak wycofany. Urząd Zamówień Publicznych stworzył jednak własny projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi, pod numerem UC88, w której poruszył istotną kwestię udziałów w przetargach firmy z państw trzecich, czyli pochodzących z krajów, z którymi Unia Europejska nie zawarła umowy międzynarodowej zapewniającej wzajemny i równy dostęp do unijnego rynku zamówień publicznych. Projekt ten został już przyjęty przez Radę Ministrów i przesłany do Sejmu.

REKLAMA

PFR pozywa firmy na podstawie rekomendacji CBA. Co możesz zrobić, gdy żądają zwrotu subwencji z Tarczy Finansowej?

Polski Fundusz Rozwoju (PFR) pozywa przedsiębiorców, powołując się na tzw. rekomendacje CBA. Problem dotyczy już około 1900 firm, które – często bez żadnych wcześniejszych sygnałów – otrzymują wezwania a następnie pozwy o zwrot subwencji z Tarczy Finansowej. Zaskakuje nie tylko skala działań PFR, ale przede wszystkim brak rzetelnego uzasadnienia tych roszczeń.

Kawa z INFORLEX. Perspektywy zawodu księgowego

Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 3 cenionymi ekspertami: Żanetą Hejne – właścicielką biura rachunkowego, Piotrem Juszczykiem – doradcą podatkowym inFakt oraz Radosławem Kowalskim – doradcą podatkowym.

REKLAMA