REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wykorzystać dźwignię całkowitą w zarządzaniu finansami

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów

REKLAMA

Obliczając wskaźnik dźwigni łącznej, można określić, jak zmieni się stopa zwrotu z kapitału własnego w przypadku zmiany przychodów netto ze sprzedaży, co często jest wykorzystywane m.in. przez analityków giełdowych i inwestorów.

Dźwignia łączna (całkowita) powstaje z połączenia ze sobą dźwigni operacyjnej i finansowej. Służy do określenia ogólnego wpływu powodujących koszty stałe zasobów majątkowych i kapitałowych przedsiębiorstwa na zyski i korzyści dla właścicieli firmy. Zasoby kapitałowe tworzą finansowe koszty stałe, którymi są odsetki od kredytów i pożyczek, natomiast posiadany majątek przyczynia się do powstawania operacyjnych kosztów stałych (takich jak np. amortyzacja aktywów trwałych firmy).

Koncepcja dźwigni całkowitej służy przede wszystkim do:

l ustalenia ogólnego, łącznego ryzyka działania przedsiębiorstwa na rynku;

l prognozowania zmian stopy zwrotu z kapitałów własnych w warunkach planowanych zmian w wielkości sprzedaży; może to być wykorzystywane przez analityków giełdowych i inwestorów do oceny wartości akcji spółki i wrażliwości tej wartości na zmiany popytu na produkty firmy.

Wskaźnik stopnia dźwigni całkowitej (Degree of Total Leverage - DTL) mierzy wpływ, jaki na względną zmianę stopy zwrotu z kapitału własnego mają względne zmiany wartości przychodów netto ze sprzedaży. Podobnie jak w przypadku dźwigni finansowej i operacyjnej DTL może być obliczony na kilka sposobów. W pierwszym z nich DTL opisuje się następującym wzorem:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W tym ujęciu miernik ten określa, w jakim stopniu wzrost (lub spadek) sprzedaży (S) w danym okresie wpłynie na wzrost (lub spadek) rentowności osiąganej z zainwestowanego w firmę kapitału własnego (ROE). Wysoki poziom DTL oznacza wysokie łączne ryzyko działalności przedsiębiorstwa (przykład 1).

Przykład 1

W poprzednim roku spółka TOTAL osiągnęła przychody ze sprzedaży o wartości 2 500 000 zł. Koszty zmienne stanowią 80% wartości sprzedaży, a operacyjne koszty stałe wynoszą średnio w roku około 250 000 zł. Firma finansuje się kredytami o wartości 850 000 zł, które są oprocentowane średnią stopą równą 15% rocznie oraz kapitałem własnym o wartości 1 000 000 zł. W wyniku załamania się popytu na produkty spółki w nowym roku przewidywany jest spadek przychodów netto ze sprzedaży o 10%, nie zmienią się natomiast pozostałe parametry finansowe. Stopa podatku dochodowego wynosi 19%. Oceńmy, jak spadek sprzedaży wpływa na łączne ryzyko przedsiębiorstwa z perspektywy interesów właścicieli.

Ustalmy najpierw aktualną wartość zysku netto oraz jego planowany poziom, biorąc pod uwagę zakładany spadek wartości sprzedaży (dane w zł):

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Zauważamy, że na skutek spadku sprzedaży o 10% nastąpi spadek stopy zwrotu z kapitału własnego o 40,8%. Zatem DTL wyniesie:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Uzyskany wynik informuje nas, że stopa ROE dla spółki TOTAL obniża się w większym tempie niż spadek wartości sprzedaży. Siła oddziaływania operacyjnych i finansowych kosztów stałych na efekty działania tej firmy jest więc wysoka, a zatem przedsiębiorstwo to cechuje się relatywnie wysokim ryzykiem łącznym.

Alternatywnie wskaźnik DTL ustala się według następującej formuły:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

gdzie:

Q - wielkość sprzedaży w jednostkach naturalnych (np. w sztukach),

p - cena za jednostkę produktu,

S - wartość przychodów netto ze sprzedaży,

vc - wartość jednostkowych kosztów zmiennych,

VC - wartość kosztów zmiennych ogółem działalności operacyjnej przedsiębiorstwa,

FC - wartość kosztów stałych działalności operacyjnej przedsiębiorstwa,

EBIT - zysk operacyjny,

I - wysokość odsetek od kapitału obcego.

Zilustrujmy ten sposób kalkulacji DTL na przykładzie 2.

Przykład 2

Oceńmy łączne ryzyko dwóch konkurujących ze sobą spółek GAMMA i DELTA, które na najbliższy rok swojej działalności prognozują następujące wielkości finansowe (dane w zł):

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Zatem DTL będzie równy:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Z otrzymanych wyników możemy wywnioskować, że spółka DELTA, planując ten sam poziom sprzedaży co spółka GAMMA, zarówno w wariancie pesymistycznym, jak i optymistycznym funkcjonuje z gorszymi wskaźnikami stopnia dźwigni całkowitej. Jest więc firmą bardziej ryzykowną pod względem osiągania pozytywnych efektów ze swojej bieżącej działalności.

Na koniec warto zaznaczyć, że wskaźnik DTL można również obliczyć jako iloczyn wskaźników stopnia dźwigni operacyjnej i finansowej (przykład 3). Zapisuje się to następującym wzorem:

DTL = DOL × DFL

Przykład 3

Spółka ELDORADO w ciągu dwóch ostatnich lat osiągnęła następujące wyniki finansowe (dane w zł):

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Komentarz do uzyskanych wyników jest następujący:

l wzrost sprzedaży o 12,5% spowodował wzrost zysków operacyjnych o 200% (pozytywna i wysoka dźwignia operacyjna = 16),

l wzrost zysków operacyjnych o 200% spowodował przyrost stopy zwrotu z kapitałów własnych o 600% (pozytywna i wysoka dźwignia finansowa = 3),

l wzrost sprzedaży o 12,5% spowodował wzrost stopy zwrotu z kapitałów własnych o 600% (pozytywna i wysoka dźwignia całkowita = 48).

Z podanych informacji wynika, że w bieżącym roku w porównaniu z okresem poprzednim, na skutek zmian w osiągniętych wynikach finansowych:

l stopień dźwigni operacyjnej (DOL) wynosi 16,

l stopień dźwigni finansowej (DFL) wynosi 3.

Tak więc stopień dźwigni całkowitej jest równy:

DTL = DOL × DFL = 16 × 3 = 48

Piotr Szczepankowski

ekspert w dziedzinie finansów

Piotr Szczepankowski
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co zmieni się od lutego 2026 roku?

Od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

REKLAMA

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF: Jak powinny być wystawiane od lutego 2026 roku?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

REKLAMA