Jakie korzyści wynikają z aktualizacji należności
Problem aktualizacji należności został poruszony w art. 35b ust. 1 ustawy o rachunkowości. W myśl tego artykułu wartość należności aktualizuje się, uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty, poprzez dokonanie odpisu aktualizującego.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Należności z grupy 1 powinny być aktualizowane zgodnie z prawdopodobieństwem stopnia ich odzyskania. Oznacza to, że nie trzeba tworzyć na wszystkie z nich odpisu aktualizującego.
Należności z grupy 3 aktualizuje się odpisem w wysokości 100%, natomiast należności z grupy 4 są aktualizowane do wysokości niepokrytej przez ustalone przez dłużnika zabezpieczenia (podobnie jak należności z grupy 2). Do zabezpieczeń zaliczamy np.: gwarancję bankową, blokadę środków na rachunku bankowym odbiorcy, ustanowioną przez odbiorcę hipotekę kaucyjną, zastaw rejestrowy, przewłaszczenie ruchomości na zabezpieczenie. Należności z grupy 5 podlegają aktualizacji w pełnej wysokości.
W związku z tym, że dla należności z grupy 4 istnieje możliwość pomniejszania wysokości odpisów o wartość posiadanego zabezpieczenia, najlepszym rozwiązaniem jest pomniejszanie należności, począwszy od najstarszych faktur odbiorcy, aż do wyczerpania wartości zabezpieczenia.
Pomimo że ustawa o rachunkowości nie nakłada obowiązku bieżącego aktualizowania wszystkich należności, warto w praktyce to robić. Po pierwsze, utworzony odpis aktualizujący tworzy pewien „bufor” bezpieczeństwa i chroni przed niespodziewanym pogorszeniem się wyniku finansowego.
Oszacowania wysokości odpisu dla wszystkich należności można dokonać, m.in. bazując na strukturze wiekowej należności. Do każdego z przedziałów wiekowych przypisany jest wówczas współczynnik aktualizacji (wyrażający w procentach prawdopodobieństwo utraty wpływu z należności). „Migracja” niezapłaconych faktur do kolejnych przedziałów struktury wiekowej sprawia, że tworzony jest wyższy odpis. A zatem aktualne prawdopodobieństwo utraty tej należności jest odzwierciedlone w wyniku finansowym. Jeśli należność zostanie spłacona, wówczas odpis zostaje rozwiązany, a tym samym poprawie ulega wynik finansowy. Takie podejście sprawia, że firma unika nagłego utworzenia wysokiego odpisu, który niespodziewanie koryguje wynik finansowy.
Kolejna zaleta aktualizacji wszystkich należności to większa precyzja w ocenie ryzyka. Przedsiębiorstwa posiadają coraz więcej odbiorców. Analizowanie każdej faktury czy nawet odbiorcy jest czasochłonne, drogie i obarczone wysokim prawdopodobieństwem popełnienia błędu. Zastosowanie aktualizacji wszystkich należności w oparciu o strukturę wiekową umożliwia szybkie i precyzyjne oszacowanie ryzyka utraty płatności.
Naliczanie odpisów dla każdej faktury, a w konsekwencji księgowanie ich na kontach analitycznych klientów, jest również doskonałym materiałem do stworzenia systemu ostrzegającego o nadmiernym narażeniu firmy na ryzyko kredytowe i wzrastającym prawdopodobieństwie poniesienia strat.
Podejście oparte na automatycznej aktualizacji należności (na podstawie struktury wiekowej należności oraz przypisanych jej współczynników aktualizujących) powinno być poszerzone o dodatkowy element, jakim jest tworzenie odpisów indywidualnych. Odpis indywidualny jest dodatkowym odpisem ponad ten utworzony na podstawie struktury wiekowej. Postawą dokonania takiego odpisu może być ocena kondycji finansowej klienta lub historia współpracy w zakresie płatności.
Dodatkowo należy mieć na uwadze, że zabezpieczenia ustanowione przez klientów mają pozytywny wpływ na wynik finansowy (zmniejszają wartość należności do odpisu), ale niestety, w pewnych przypadkach mogą być przyczyną problemów. Przykładowo, jeśli należność jest w 100% pokryta zabezpieczeniem i została przeksięgowana na należności grupy 4, to odpis wynosi zero. Może jednak okazać się, że przedmiot zabezpieczenia jest bardzo trudno upłynnić i nie odzyskamy środków pieniężnych, na które wcześniej nie utworzyliśmy odpisów. Dlatego tak ważne jest stosowanie również indywidualnych odpisów aktualizujących należności. Pełne zabezpieczenie należności w tym przypadku zapewnia nam np. gwarancja bankowa.
Część należności może być także wyłączona z tworzonych odpisów na należności. Będą to w szczególności należności pochodzące od podmiotów wewnątrz jednej grupy kapitałowej oraz podmiotów, których prawdopodobieństwo bankructwa jest małe (np. duże sieci handlowe).
Przykład 1
Przedsiębiorstwo postanowiło dokonywać co miesiąc aktualizacji wszystkich należności. Struktura wiekowa należności ogółem na koniec stycznia 2007 r. wyglądała następująco:
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Co jest podstawą do ustalenia współczynników aktualizacji
Wysokość współczynników aktualizujących oraz przyjęte rozpiętości przedziałów wiekowych powinny być zapisane w instrukcji firmowej dokonywania odpisów aktualizujących należności. Nie istnieje żaden oficjalny dokument narzucający wartości tych zmiennych. Jedynie przytoczony wcześniej art. 35b ust. 1 ustawy o rachunkowości nakazuje, aby należności ze sprzedaży bieżącej były aktualizowane z uwzględnieniem stopnia prawdopodobieństwa ich zapłaty.
Prawdopodobieństwo to może być ustalone na podstawie historycznego wzorca strat związanych ze spłatą należności. Aktualizując wszystkie należności, nie musimy tego wzorca ustalać dla każdego klienta osobno. Można operować na danych globalnych, a dodatkowo nadać klientowi współczynnik (wagę) ryzyka, wpływający na ostateczną wysokość odpisu. Współczynnik taki może być oszacowany w oparciu np. o ocenę zdolności kredytowej odbiorcy.
Zasady aktualizowania należności mogą być jednakowe dla wszystkich, ale można też dokonać pewnego zróżnicowania. Odmienne zasady mogą obowiązywać: grupy klientów (np. poszeregowane według kanału sprzedaży czy klasy ryzyka), rodzaj należności (osobno za towar, opakowania, należności eksportowe), sumę należności spółek (dla grup kapitałowych) itp.
Jak wysokość współczynników wykorzystać w celach kontrolnych
Wysokość utworzonych odpisów aktualizujących należności może być wykorzystana w celach kontroli finansowej. Dostarcza ona wówczas dwóch niezwykle istotnych informacji dla służb finansowo-księgowych:
l informacji o aktualnej wartości należności. Należność niezapłacona w terminie jest mniej warta dla przedsiębiorstwa niż należność za faktury bieżące. Przesuwanie kwot należności do kolejnych przedziałów struktury wiekowej powoduje, że szansa na odzyskanie gotówki jest coraz mniejsza. W celach kontrolnych warto osobno zestawić kwotę należności brutto i utworzonych odpisów. Można to robić w przekroju: faktur, klientów, grup klientów czy należności ogółem.
l informacji o narażeniu przedsiębiorstwa na ryzyko kredytowe i zdolności przedsiębiorstwa do zarządzania tym ryzykiem. Wysokość współczynników aktualizujących należności w tym przypadku informuje o tym, jak bardzo prawdopodobne jest odzyskanie należności z danego przedziału struktury wiekowej.
Ponadto ciekawym, a jednocześnie prostym do zastosowania wskaźnikiem, pozwalającym monitorować ryzyko kredytowe, jest średni współczynnik aktualizacji należności:
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
gdzie:
ŚWAN - średni współczynnik aktualizacji należności po terminie,
SOA - suma odpisów aktualizujących dla należności po terminie,
SNP - suma należności po terminie.
Jeśli dynamika tego współczynnika jest rosnąca, oznacza to wzrost ryzyka kredytowego i większe prawdopodobieństwo utraty należności. Wzrost średniego współczynnika aktualizacji należności świadczy o tym, iż starzeniu podlega coraz większa wartość należności, które przemieszczają się do kolejnych przedziałów wiekowych.
Przeprowadzenie takiej analizy dla kilku lat pozwoli na wykreślenie trendu, który może często pojawiać się w przyszłości. Dodatkowo może wskazać typowe okresy w ciągu roku, gdy wartość odpisów rośnie. Szczególnie jest to istotne w przypadku produktów sezonowych.
Warto na bieżąco kontrolować wysokość utworzonych odpisów aktualizujących. Ich wzrost świadczy o tym, iż firma ma problemy z odzyskiwaniem gotówki, a to może być pierwszym krokiem do utraty płynności.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
W ciągu całego roku średni współczynnik aktualizacji należności wynosił 16,94%. Z obserwacji średnich współczynników w poszczególnych miesiącach można wywnioskować, że wykazują one tendencję typowo sezonową. W okresach letnich maleją, by ponownie wzrosnąć w okresie jesień-zima. Warto dodatkowo przeanalizować ich wysokość na tle współczynników w latach poprzednich.
Jacek Folga
analityk w firmie z branży FMCG
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Prezydent podpisał ustawę znaną jako SLIM VAT 3. Na mocy nowych przepisów zwiększony został m.in. limit dla podatników, którzy mogą korzystać z metody kasowej rozliczania podatku VAT oraz rozliczać się kwartalnie. Próg przychodowy wzrósł z 1,2 miliona do 2 milionów euro. Ustawa wejdzie w życie 1 lipca. Jej celem jest uproszczenie regulacji podatkowych i ułatwienie prowadzenia działalności przedsiębiorcom. Jakie zmiany na nich czekają?
Zapadł ważny wyrok dla praktyki naliczania stawki podatku od nieruchomości dla działalności opiekuńczej (domów seniora). Chodzi o wyrok z dnia 23 maja 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie w sprawie o sygn. I SA/ Kr 250/23.
Prezent dla współpracownika odchodzącego na emeryturę to sympatyczny gest i podziękowanie za dotychczasową wspólną pracę. Ale co kupić? Przygotowaliśmy kilka pomysłów.
Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o VAT – podała kancelaria prezydenta. Ustawa wprowadza pakiet Slim VAT 3, który ma uprosić rozliczanie tego podatku.
Zakładam, że projekt ustawy o KUKE w przyszłym tygodniu trafi pod obrady rządu, byśmy zdążyli przepracować ją w Sejmie w czerwcu i lipcu - powiedziała PAP pełnomocnik rządu ds. polsko-ukraińskiej współpracy rozwojowej Jadwiga Emilewicz.
Jeżeli w wyniku rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne okaże się, że składka ta została opłacona w kwocie wyższej niż ustalona, płatnikowi składek przysługuje jej zwrot. Termin na złożenie wniosku o zwrot nadpłaty wynikającej z rocznego rozliczenia (RZS-R) został wydłużony do 5 czerwca 2023 r.
Napiwek przypisany konkretnej osobie nie jest dochodem spółki gastronomicznej, a spółka nie zapłaci podatku dochodowego. Podatek dochodowy za napiwek obciąża jednak osobę, która otrzymała napiwek.
Do obliczenia podatku od zysku wypłaconego komplementariuszowi konieczne jest poznanie wysokości podatku należnego od spółki. Skoro PIT od zysku komplementariusza pomniejszany jest o proporcjonalną część CIT zapłaconego przez spółkę komandytową, to pierwszy z wymienionych podatków będzie mógł zostać wyliczony i pobrany dopiero po złożeniu przez spółkę rocznego zeznania i podjęciu przez wspólników uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku. Spółka, jako płatnik, nie ma więc obowiązku pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego przy wypłacie komplementariuszowi zaliczki na poczet zysku. Wyrok z 2 lutego 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu (sygn. akt I SA/Wr 394/22).
31 maja 2023 r. ZUS poinformował, że udostępnił aktualizację aplikacji mobilnej mZUS. W nowej wersji zmieniony został wygląd aplikacji i rozbudowano ją o kolejne funkcje.
Do 5 czerwca 2023 r. prowadzący działalność gospodarczą mają czas na złożenie wniosku RZS-R o zwrot nadpłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne wynikającej z rocznego rozliczenia. Wniosek w tej sprawie należy złożyć elektronicznie na Platformie Usług Elektronicznych ZUS – poinformował 1 czerwca 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Aż 79% Polaków nie oszczędza pieniędzy na emeryturę poza obowiązującymi składkami, a 62,5% nie odkłada regularnie żadnej kwoty na żaden cel. Jednocześnie dochód rozporządzalny na 1 osobę w Polsce w 2022 roku wyniósł 2 249,79 zł. Czy daje to możliwość odłożenia miliona złotych na emeryturę?
Mały ZUS Plus będzie wydłużony o rok dla przedsiębiorców, którzy korzystają z tej preferencji (ulgi) w 2023 roku. Poinformowało o tym 31 maja 2023 r. Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Wskutek tego przedłużenia przedsiębiorcy ci zaoszczędzą nawet kilkaset złotych miesięcznie.
Obniżony VAT na odzież dziecięcą. W ostatnim czasie ożywiła się dyskusja wokół obniżenia stawki VAT na odzież i obuwie dla dzieci. Eksperci nie wykluczają, że temat powróci w najbliższej kampanii wyborczej. Na czym polega problem?
Dokonanie wpisu oraz rejestracja zmian danych ujawnionych w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) to jeden z podstawowych obowiązków przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w formie spółki handlowej. Zgodnie z przepisami, wniosek o wpis lub o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców KRS powinien być złożony do sądu rejestrowego w terminie 7 dni od dnia, w którym zdarzenie uzasadniające zmianę miało miejsce. Praktyka pokazuje, że wielu przedsiębiorców zaniedbuje ten obowiązek i zgłasza zmiany za późno lub nie robi tego wcale.
Krajowy System e-Faktur (KSeF) to ważne narzędzie pomagające w zwalczaniu oszustw podatkowych. Elektroniczny proces wystawiania, przekazywania i przechowywania faktur ułatwia walkę z nieuczciwymi praktykami. Czy obowiązkowe wprowadzenie systemu zapewni skuteczne środki kontroli i wyeliminuje tzw. szarą strefę? Jakie korzyści przyniesie firmom?
Wprowadzenie podatku od nadmiarowych zysków dla niektórych branż nie jest przesądzone - poinformował wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin. Zastrzegł, że nad rozwiązaniami pracuje resort klimatu.
Pakiet e-commerce, który wprowadził szereg zmian oraz nowych pojęć głównie w ustawie o podatku od towarów i usług obowiązuje od 20 maja 2021 r. Szczególnie ciekawe były zmiany, które „uporządkowały” kwestię platform ułatwiających sprzedaż wysyłkową dla konsumentów z UE (B2C). Mowa jest tutaj głównie o interfejsach elektronicznych takich jak chociażby Amazon. Co istotne, adres siedziby dla takich platform nie ma żadnego znaczenia w rozwiązaniu, o którym będzie mowa, o ile ułatwiają one określone dostawy towarów.
W Biuletynie Informacji Publicznej opublikowano oświadczenie majątkowe prezydenta Rzeszowa Konrada Fijołka. Wynika z niego, że prezydent zarobił ponad 250 tys. zł w 2022 roku. To o nieco ponad 107 tys. zł więcej niż w 2021 roku.
Od 1 lipca przyszłego roku korzystanie z KSeF będzie obowiązkowe. Obecnie jest to dobrowolne, a oficjalne dane Ministerstwa Finansów pokazują, jakie jest podejście podatników do tego tematu. Jak to wygląda?
Od 15 czerwca 2023 r. podatnicy i płatnicy podatków będą mogli uzyskać od każdego z naczelników urzędów skarbowych (niezależnie od terytorialnej właściwości działania tych organów) dane i informacje o swojej indywidualnej sytuacji podatkowo-prawnej (w tym objęte tajemnicą skarbową) telefonicznie lub za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 25 maja 2023 r. wyrok w polskiej sprawie (C-114/22) dotyczącej kwestionowania prawa do odliczenia VAT na podstawie pozorności czynności. Sprawa dotyczyła transakcji sprzedaży znaków towarowych i odliczenia podatku naliczonego w tym zakresie.
Ministerstwo Finansów przypomina, że organizacje pożytku publicznego (OPP), które chcą otrzymać 1,5% podatku PIT, powinny do 30 czerwca 2023 r. zgłosić do urzędu skarbowego aktualny rachunek bankowy. Zgłoszenie nie jest konieczne jeżeli rachunek został zgłoszony w ubiegłych latach i jest nadal aktualny.
Jak prawidłowo rozliczyć VAT w przypadku zwrotu zakupionych towarów przez nabywcę? Wyjaśniamy na poniższym przykładzie.
Inwestycje amerykańskich spółek na polskim rynku widoczne są na każdym kroku. Wbrew pozorom, ruch kapitału odbywa się jednak również w przeciwnym kierunku. Polscy inwestorzy co raz częściej lokują kapitał w zagraniczne start-up’y, w tym w innowacyjne projekty z Ameryki Północnej. Jedną z możliwości prowadzenia tego typu działań są umowy SAFE.
Rolnik ryczałtowy sprzedaje samochód, który wykorzystywał w działalności rolniczej. Samochód ten został przed sprzedażą wycofany z działalności rolniczej, co zostało potwierdzone sporządzonym na tę okoliczność protokołem. Czy sprzedaż taka podlega opodatkowaniu VAT? Czy byłoby inaczej, gdyby przed sprzedażą samochód nie został wycofany z działalności rolniczej?
Komentarze(0)
Pokaż: