REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sprzedaż środka trwałego w budowie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Mariusz Bukowiński

REKLAMA

Czy grunt nabyty na własne potrzeby jednostki wykazuje się w pozycji „Środki trwałe w budowie”? Do jakich przychodów zalicza się przychody uzyskane ze sprzedaży środka trwałego w budowie? Kiedy prawidłowo ująć przychód z tej transakcji, jeśli jednostka prowadzi swą rachunkowość w oparciu o MSSF?
Zgodnie z polską ustawą o rachunkowości, środki trwałe w budowie to zaliczane do rzeczowych aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia (w przypadku już istniejących środków trwałych). Do omawianej kategorii aktywów powinno zaliczać się również nieruchomości w okresie budowy, które po zakończeniu budowy będą stanowiły pozycję inwestycji. Do środków trwałych w budowie zalicza się:
1) pozostające w bezpośrednim związku z daną budową koszty inwestycji budowlano-montażowych, w tym:
a) koszty założeń i dokumentacji projektowej,
b) koszty pomiarów i badań geologicznych, geodezyjnych i geofizycznych nabytego gruntu,
c) koszty budynków i budowli w toku wznoszenia,
d) koszty maszyn i urządzeń w toku montażu lub wymagających montażu i na razie magazynowanych, bądź transportowanych,
e) koszty montażu maszyn i urządzeń,
f) koszty materiałów i energii zużytych do budowy lub montażu środków trwałych,
g) koszty wynagrodzeń pracowników zatrudnionych przy budowie środków trwałych,
h) koszty usług dodatkowych poniesionych w trakcie budowy lub montażu środków trwałych,
i) koszty wyrobów wytworzonych we własnym zakresie, które zostały wykorzystane do budowy lub montażu środków trwałych,
j) koszty opłat skarbowych, notarialnych, pozwoleń oraz innych opłat o charakterze administracyjnym poniesionych w związku z budową środków trwałych,
k) koszty ubezpieczenia środków trwałych w budowie,
l) koszty próbnego rozruchu,
m) koszty niezakończonych robót, polegających na ulepszeniu już istniejących środków trwałych (tj. koszty przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji istniejących środków trwałych), przy czym środki trwałe uważa się za ulepszone, jeżeli przebudowa bądź rozbudowa powodują wzrost ich wartości użytkowej w stosunku do stanu z dnia przyjęcia do używania, mierzonej m.in.: okresem używania (wydłużenie tego okresu), zdolnością wytwórczą (zwiększenie wydajności), poprawą jakości produktów lub niższymi kosztami eksploatacji ulepszonych środków trwałych;
2) niepodlegający odliczeniu VAT od przedmiotów i robót stanowiących rozpoczętą budowę lub ulepszenie,
3) naliczone prowizje i odsetki w okresie trwania budowy (w tym z tytułu zwłoki w zapłacie) oraz ujemne różnice kursowe (zwiększające wartość środków trwałych w budowie) i dodatnie różnice kursowe (zmniejszające wartość środków trwałych w budowie) dotyczące pożyczek, kredytów, zobowiązań i przedpłat służących sfinansowaniu budowy lub ulepszenia.
Do środków trwałych w budowie nie zalicza się wartości nabytego na własne potrzeby gruntu, nawet wtedy, gdy trwa wznoszenie na nim budynków i budowli, które do czasu zakończenia budowy prezentowane są jako środki trwałe w budowie. Grunt nabyty na własne potrzeby powinien być prezentowany jako element środków trwałych.
Stanowi on bowiem samodzielny i niezależny od wzniesionych na nim budynków i budowli obiekt, który nie podlega amortyzacji. Zaliczenie gruntu do środków trwałych powinno nastąpić z dniem nabycia prawa własności. Grunty przeznaczone do odsprzedaży (osobno lub z wzniesionymi na nich budynkami lub budowlami) powinny być prezentowane jako towary1.
Sprzedaż środków trwałych w budowie w polskim prawie bilansowym
Przychody i koszty związane ze zbyciem środków trwałych w budowie zaliczane są do przychodów i kosztów związanych pośrednio z działalnością operacyjną jednostki. W związku z powyższym, zaliczane są do pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych.
Przychód z tytułu sprzedaży środków trwałych w budowie ujmuje się na koncie „Pozostałe przychody operacyjne”, przy czym są to przychody, które zwiększają przychody jednostki do opodatkowania. Natomiast koszty związane ze sprzedażą księguje się w ciężar konta „Pozostałe koszty operacyjne”; stanowią one koszty uzyskania przychodów dla celów podatkowych.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy, pozostałe przychody i koszty operacyjne to przychody i koszty związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki, a w szczególności: przychody i koszty związane ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, a także z utrzymywaniem i zbyciem nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych, zaliczanych do inwestycji.
Należy podkreślić, że - zgodnie z polskim prawem bilansowym - w rachunku zysków i strat prezentujemy jedynie wynik na sprzedaży środków trwałych w budowie jako zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych (poz. G.I.) lub strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych (poz. H.I.).
Sprzedaż środków trwałych w budowie w świetle Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej
Problematyka rachunkowego ujęcia przychodów związanych ze zbyciem środków trwałych w budowie została uregulowana w Międzynarodowym Standardzie Rachunkowości nr 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”. Standard ten stosuje się do księgowania rzeczowych aktywów trwałych, w tym środków trwałych w budowie oraz aktywów będących w trakcie budowy lub dostosowywania do potrzeb przyszłego użytkowania w charakterze nieruchomości inwestycyjnych.
Zgodnie z MSR 16, wartość bilansowa pozycji rzeczowych aktywów trwałych zostaje usunięta z bilansu między innymi w chwili zbycia tej pozycji. Zyski i straty wynikające z faktu usunięcia pozycji rzeczowych aktywów trwałych z bilansu ujmuje się w rachunku zysków i strat w momencie usunięcia z bilansu (chyba że - zgodnie z MSR 17 - odpowiednie jest inne podejście do transakcji sprzedaży i leasingu zwrotnego). Zyski nie są klasyfikowane jako przychód. Zyski i straty wynikające z faktu usunięcia rzeczowych aktywów trwałych z bilansu są ustalane jako różnica między przychodami netto ze zbycia (jeśli takie były) a wartością bilansową tej pozycji.
Zbycie pozycji rzeczowych aktywów trwałych może mieć różną postać (np. sprzedaż, leasing finansowy lub darowizna). Zgodnie z § 69 Międzynarodowego Standardu Rachunkowości nr 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”, dla ustalenia momentu zbycia rzeczowych aktywów trwałych jednostka stosuje kryteria określone w MSR 18 „Przychody” dotyczące ujmowania przychodu z tytułu sprzedaży towarów.
I tak - zgodnie z regulacjami zawartymi w MSR 18 - przychody ze sprzedaży ujmuje się, jeżeli spełnione zostały następujące warunki:
a) jednostka przekazała nabywcy znaczące ryzyko i korzyści wynikające z praw własności do towarów,
b) jednostka przestaje być trwale zaangażowana w zarządzanie sprzedanymi towarami w stopniu, w jakim zazwyczaj funkcję taką realizuje się wobec towarów, do których ma się prawo własności, ani też nie sprawuje nad nimi efektywnej kontroli,
c) kwotę przychodów można wycenić w wiarygodny sposób,
d) istnieje prawdopodobieństwo, że jednostka uzyska korzyści ekonomiczne z tytułu transakcji, oraz
e) koszty poniesione oraz te, które zostaną poniesione przez jednostkę gospodarczą w związku z transakcją, można wycenić w wiarygodny sposób.
Ocena tego, kiedy jednostka gospodarcza przekazała nabywcy znaczące ryzyko i korzyści związane z własnością, wymaga zbadania okoliczności towarzyszących transakcji. W większości przypadków przekazanie nabywcy ryzyka i korzyści zbiega się z przekazaniem mu tytułu prawnego lub fizycznym przekazaniem dóbr. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku większości sprzedaży detalicznych. W innych przypadkach przekazanie ryzyka i korzyści związanych z własnością następuje w innym czasie niż przekazanie tytułu prawnego lub fizyczne przekazanie dóbr.
Jeżeli na jednostce gospodarczej nadal ciąży znaczące ryzyko związane z własnością, transakcja nie ma charakteru sprzedaży i nie można ująć przychodów. Na jednostce gospodarczej znaczące ryzyko związane z własnością może ciążyć na wiele sposobów. Sytuacje, w których uznaje się, że na jednostce gospodarczej nadal ciąży znaczące ryzyko i uzyskiwane są korzyści wynikające z własności, mają miejsce wtedy, gdy:
a) jednostka gospodarcza podlega obowiązkowi związanemu z roszczeniami wiążącymi się z niezadowalającą jakością, nieobjętą zwykłymi przepisami gwarancyjnymi,
b) wpływ przychodów z tytułu sprzedaży towarów jest uzależniony od uzyskania przychodów ze sprzedaży tych towarów przez ich nabywcę,
c) towary uznaje się za dostarczone pod warunkiem ich zainstalowania, zaś instalacja stanowi istotną część umowy i nie została jeszcze zakończona przez jednostkę gospodarczą; oraz
d) nabywca posiada prawo odstąpienia od zakupu z przyczyn przewidzianych w umowie sprzedaży i jednostka gospodarcza nie ma pewności co do prawdopodobieństwa wystąpienia zwrotu zakupów.
Przychody są ujmowane tylko wówczas, gdy istnieje prawdopodobieństwo uzyskania przez jednostkę gospodarczą korzyści ekonomicznych związanych z przeprowadzoną transakcją. W niektórych przypadkach uzyskanie korzyści nie jest prawdopodobne do chwili otrzymania zapłaty lub zniknięcia niepewności. Na przykład kwestią rodzącą niepewność może być udzielenie zezwolenia przez władze obcego państwa na przelanie zapłaty uzyskanej w wyniku sprzedaży zrealizowanej w tym państwie. Po udzieleniu zezwolenia i zniknięciu niepewności, można ująć przychody. Jeżeli jednak rodzi się niepewność dotycząca ściągalności należnej kwoty już zaliczonej do przychodów, wówczas nieściągalną kwotę lub kwotę, w odniesieniu do której odzyskanie przestało być prawdopodobne, ujmuje się w kosztach, a nie jako korektę pierwotnie ujętej kwoty przychodów.
PRZYKŁAD
Sprzedaż środka trwałego w budowie - przykład praktyczny
Sprzedaż hali produkcyjnej (wraz z linią produkcyjną i gruntem) w trakcie budowy:
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Objaśnienia:
1. Wartość netto prac projektowych oraz przygotowania placu budowy.
2. Wartość netto zakupu maszyn i urządzeń oraz usług budowlano-montażowych.
3. Naliczony VAT, który nie podlega odliczeniu.
4. Koszty finansowania zewnętrznego - koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu finansowania budowy środka trwałego - prowizja oraz odsetki od zaciągniętego kredytu lub pożyczki.
5. Koszty finansowania zewnętrznego - koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu finansowania budowy środka trwałego - zrealizowane ujemne różnice kursowe.
6. Sprzedaż środka trwałego w budowie (hali produkcyjnej wraz z linią oraz gruntu): a) wartość w cenie sprzedaży netto [1 500 000 zł] - Pozostałe przychody operacyjne;
b) VAT należny [22% - 330 000 zł] - Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego; c) łączna kwota należności z tytułu sprzedaży budynku [1 830 000 zł] - Pozostałe rozrachunki.
7. Przeniesienie wartości hali, urządzeń produkcyjnych oraz gruntu w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.
8. Wpływ środków pieniężnych za sprzedany środek trwały w budowie.
 
Uwaga!
Sprzedaż budynku musi być dokonana w formie aktu notarialnego. Sprzedaż budynku (hali) powinna być udokumentowana fakturą VAT. Należy także pamiętać o sporządzeniu protokołu stwierdzającego przejęcie budynku przez podmiot, który go nabył.
 
 
Podstawa prawna:
• § 2, 5, 67-69, 71 MSR nr 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”,
• § 1, 3, 14-16, 18 MSR nr 18 „Przychody”,
• art. 3 ust. 1 pkt 16 i 32 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.).

Mariusz Bukowiński
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dobra wiadomość dla rolników! Prezydent podpisał ustawę o przechowywaniu nawozów naturalnych – zmiany wejdą w życie błyskawicznie

Prezydent RP podpisał ustawę przygotowaną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, która wprowadza istotne zmiany dla rolników w zakresie przechowywania nawozów naturalnych. Nowe przepisy wydłużają terminy dostosowania gospodarstw, upraszczają procedury budowlane i zapewniają dodatkowe wsparcie administracyjne.

Pracujący studenci, a ubezpieczenie w ZUS. Umowy o pracę, o dzieło i zlecenia - składki i świadczenia

Nie tylko latem wielu studentów podejmuje pracę, na podstawie kilku rodzajów umów. Różnią się one obowiązkiem odprowadzania składek a co za tym idzie, również prawem do świadczeń. Wyjaśniamy jakie umowy są podpisywane i jak są oskładkowane.

Rekord: Ponad 1,24 mln cudzoziemców pracuje legalnie w Polsce i płaci składki do ZUS

Na koniec I półrocza 2025 r. liczba cudzoziemców legalnie pracujących i objętych ubezpieczeniami społecznymi w ZUS przekroczyła 1,24 mln osób. W województwie kujawsko-pomorskim było ich ponad 48,3 tys.W porównaniu z końcem 2024 roku wzrost odnotowano zarówno w skali kraju, jak i w regionie - informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.

Działalność nierejestrowana w 2025 roku - własny biznes bez składek ZUS i formalności [limit]. Kiedy rejestracja firmy jest już konieczna i jak to zrobić?

Rozpoczęcie działalności gospodarczej w Polsce może wydawać się skomplikowane – zwłaszcza dla osób, które dopiero testują swój pomysł na biznes. Dlatego działalność nierejestrowana (zwana też nieewidencjonowaną) to atrakcyjna forma dla początkujących przedsiębiorców. Jednak wraz z rozwojem działalności pojawia się pytanie: czy to już czas, by przejść na zarejestrowaną firmę? Przedstawiamy, kiedy warto podjąć ten krok, jakie są jego konsekwencje oraz jak się do tego przygotować.

REKLAMA

Ukryte zyski w estońskim CIT – co to jest i dlaczego warto uważać?

Estoński CIT, czyli ryczałt od dochodów spółek, to atrakcyjna forma opodatkowania, która pozwala na odroczenie podatku dochodowego do momentu faktycznej dystrybucji zysków. Jednak korzystając z tej formy opodatkowania, przedsiębiorcy muszą być szczególnie czujni na pojęcie ukrytych zysków, które mogą skutkować nieoczekiwanym opodatkowaniem.

Dramatyczne dane o wypadkach rolniczych w 2025 r. KRUS stawia na profilaktykę i zdrowie rolników

Dane za pierwsze półrocze 2025 roku pokazują, że w rolnictwie wciąż dochodzi do tysięcy wypadków przy pracy – odnotowano ponad 4,4 tys. zdarzeń, w których zginęło 26 osób. KRUS podkreśla, że profilaktyka i dbanie o zdrowie rolników stają się priorytetem, aby zmniejszyć ryzyko i poprawić bezpieczeństwo w pracy na wsi.

Rewolucja w opłacie cukrowej w Polsce! Nowe prawo wprowadza radykalne zmiany

Jest projekt ustawy o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw, który zakłada kompleksową nowelizację przepisów dotyczących tzw. opłaty cukrowej oraz uproszczenie systemu jej poboru. Celem zmian jest zwiększenie skuteczności działań prozdrowotnych oraz eliminacja dotychczasowych problemów interpretacyjnych i ograniczeń prawnych.

Wspólne KPI w usługach BPO - praktyczne podejście do optymalizacji procesów

Efektywne zarządzanie projektami BPO wymaga jasnych wskaźników efektywności, które pozwalają na obiektywną ocenę realizowanych procesów. Coraz więcej firm decyduje się na wdrożenie wspólnych KPI, realizowanych równolegle przez dostawcę usług i klienta. Takie podejście, oparte na pomiarze czasu pracy i dodatkowych metryk, umożliwia lepsze zrozumienie procesów i ich systematyczne doskonalenie.

REKLAMA

Prezydencka propozycja zerowego PIT-u dla rodzin z dwójką dzieci dzieli opinię publiczną

Propozycja prezydenta Karola Nawrockiego wprowadzenia zerowego PIT-u dla rodzin z dwójką dzieci i dochodem do 140 tys. zł budzi wyraźne podziały w społeczeństwie. Według sondażu, popiera ją 47,5 proc. ankietowanych, a przeciwko jest 47,9 proc., reszta nie ma zdania.

Zmiana limitów amortyzacji samochodów i kosztów leasingu od 2026 r. Jak ochronić swoje rozliczenia? Niekoniecznie przez zakupy do końca grudnia 2025 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zmniejszy się o 1/3 limit wartości amortyzacji dla większości samochodów osobowych – z 150 tys. zł do 100 tys. zł. Przepisy co ciekawe nie są nowe, bo pochodzą z końca 2021 r., ale wchodzą w życie dopiero za kilka miesięcy i dlatego znowu zrobiło się o nich głośno. Te kilka miesięcy to także ostatni dzwonek, aby zapobiec negatywnym konsekwencjom tych zmian.

REKLAMA