Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Specyfika rachunkowości organizacji pozarządowych

Kazimiera Winiarska
Zakładowy plan kont organizacji pozarządowej może być bardzo ograniczony, jeżeli organizacja nie zatrudnia pracowników na umowę o pracę i nie posiada środków trwałych. Dla ułatwienia rozliczeń ze sponsorami zakładowy plan kont musi posiadać kilka poziomów analityki, szczególnie w zakresie ewidencji kosztów i przychodów.
Działalność społeczeństwa jest realizowana w trzech obszarach (sektorach): państwowym, biznesu i działalności społecznej. W sektorze państwowym podejmuje się decyzje na poziomie państwa lub gminy. Jest to tzw. obszar działalności publicznej. Sektor biznesu prowadzi działalność dla osiągnięcia zysku. Sektor działalności społecznej nie jest nastawiony na zysk ekonomiczny, ale na zysk w postaci satysfakcji. Stwarza możliwości twórczej i pożytecznej działalności na rzecz poszczególnych osób lub ogółu społeczeństwa.
Pozarządowe, non-profit, wolontarystyczne, ngo
Jednostki działające w trzecim sektorze określane są jako organizacje non-profit, z uwagi na to, że ich działalność nie kieruje się potrzebą osiągania zysku. Czasami używa się określenia - organizacje pozarządowe, dla podkreślenia ich niezależności od administracji rządowej. Organizacje te określa się również jako jednostki wolontarystyczne, gdyż ich działalność jest w znacznym stopniu oparta na działalności ochotników. Organizacje pozarządowe, które prowadzą działalność społecznie użyteczną w sferze zadań publicznych, ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z 2003 r. określiła jako organizacje pożytku publicznego. Coraz bardziej popularna dla określenia organizacji pozarządowych staje się nazwa pochodząca z języka angielskiego - ngo (non-governmental organization). Nazwa ta jest używana przez Organizację Narodów Zjednoczonych oraz inne instytucje międzynarodowe.
Organizacje pozarządowe nie mogłyby spełniać swoich funkcji, gdyby nie współpracowały z innymi sektorami. Biznes dostarcza środków na funkcjonowanie ich działalności, a sektor publiczny zapewnia prawne i organizacyjne możliwości działania.
Nie wszystkie pozarządowe to pozarządowe
Ustawa z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w art. 3 ust. 2 definiuje organizacje pozarządowe jako niebędące jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, osoby prawne lub jednostki nieposiadające osobowości prawnej, utworzone na podstawie przepisów ustawy, w tym fundacje i stowarzyszenia, z wyjątkiem niektórych jednostek wymienionych enumeratywnie w art. 3 ust. 4.
Do organizacji pozarządowych nie zalicza się:
• partii politycznych,
• związków zawodowych i organizacji pracodawców,
• samorządów zawodowych,
• fundacji, których jedynym fundatorem jest Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego,
• fundacji utworzonych przez partie polityczne,
• klubów sportowych będących spółkami.
 
Organizacje pozarządowe prowadzą działalność pożytku publicznego. Działalność pożytku publicznego może być prowadzona także przez (art. 3 ust. 3):
• osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do kościołów i związków wyznaniowych,
• stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego.
Działalność pożytku publicznego może być prowadzona jako działalność nieodpłatna lub jako odpłatna, tym samym działalność organizacji pozarządowych może być nieodpłatna lub odpłatna.
Organizacje pozarządowe utożsamiane są często z jednostkami organizacyjnymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej.
Jednostki organizacyjne nieprowadzące działalności gospodarczej zdefiniowano w rozporządzeniu Ministra Finansów z 15 listopada 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 137, poz. 1539 z późn. zm.).
Przepisy rozporządzenia stosuje się do jednostek, które nie prowadzą działalności gospodarczej, a w szczególności do:
• stowarzyszeń,
• związków zawodowych,
• organizacji pracodawców,
• izb gospodarczych,
• fundacji,
• organizacji dobroczynności i opieki społecznej,
• przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych.
 
Z porównania przepisów regulujących działalność organizacji pozarządowych i jednostek organizacyjnych nieprowadzących działalności gospodarczej wynika mniejszy zakres podmiotowy organizacji pozarządowych, w porównaniu do jednostek organizacyjnych nieprowadzących działalności gospodarczej. Organizacjami pozarządowymi nie są związki zawodowe i organizacje pracodawców oraz niektóre fundacje. Różnice między organizacjami pozarządowymi a jednostkami nieprowadzącymi działalności gospodarczej przedstawia tabela 1.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ze względu na rodzaj działalności organizacje pozarządowe można podzielić na:
• samopomocowe - działają na rzecz swoich członków, np. organizacja emerytów firmy X w miejscowości Y,
• opiekuńcze - świadczą usługi dla tych, którzy tego potrzebują, np. organizacje opieki nad dziećmi głuchymi,
• przedstawicielskie - reprezentują interesy jakiejś społeczności, np. społeczny komitet mieszkańców,
• mniejszości - skupiają ludzi grup mniejszości, np. religijnych, narodowościowych,
• tworzone doraźnie - powstają dla przeprowadzenia określonej akcji, np. odbudowa przez mieszkańców wsi domu sąsiada po pożarze,
• hobbystyczno-rekreacyjne - reprezentują sprawy osób zainteresowanych określoną sferą działalności, np. organizacja filatelistyczna,
• zadaniowe - wykonują pewne funkcje zlecone przez władze, np. urządzenie parku miejskiego,
• inne - powstające dla spełnienia oczekiwań pewnej grupy społecznej.
 
[Lasocki Z. (1994), Kilka uwag o roli organizacji pozarządowych w państwie demokratycznym, Centrum Informacji dla Organizacji Pozarządowych BORDO, Warszawa, www.osektorze.ngo.pl/x/33509.
Działalność organizacji pozarządowej: statutowa nieodpłatna, odpłatna, gospodarcza
Organizacja pozarządowa może prowadzić działalność statutową i działalność gospodarczą (schemat 1).
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Statutowa działalność organizacji pozarządowych może być prowadzona jako działalność nieodpłatna lub jako działalność odpłatna. Działalnością nieodpłatną jest świadczenie na podstawie stosunku prawnego usług, za które podmioty prowadzące tę działalność nie pobierają wynagrodzenia. Działalnością odpłatną jest działalność w zakresie wykonywania zadań należących do sfery zadań publicznych, za które organizacja pobiera wynagrodzenie. Działalnością odpłatną jest również sprzedaż towarów i usług wytwarzanych lub świadczonych przez osoby bezpośrednio korzystające z działalności pożytku publicznego, w szczególności w zakresie rehabilitacji oraz przystosowania do pracy zawodowej osób niepełnosprawnych, a także sprzedaż przedmiotów darowizny na cele prowadzenia działalności pożytku publicznego.
Nie można prowadzić statutowej odpłatnej działalności pożytku publicznego i działalności gospodarczej w odniesieniu do tego samego przedmiotu działalności.
Prowadzenie statutowej nieodpłatnej i odpłatnej działalności wymaga rachunkowego wyodrębnienia tych form działalności w stopniu umożliwiającym określenie przychodów, kosztów i wyników.

Działalność statutowa nieodpłatna to świadczenie usług określonych w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Za wykonywanie działań w zakresie działalności statutowej nieodpłatnej nie mogą pobierać wynagrodzenia beneficjenci, na rzecz których działa organizacja, jak również ich rodziny i inne osoby powiązane z beneficjentami.

Działalność statutowa odpłatna może być prowadzona tylko w zakresie realizacji celów statutowych, potwierdzonych wpisem do KRS.
RADZIMY!
Przed każdorazowym podjęciem nowego działania odpłatnego należy:
- sprawdzić, czy podejmowane działania mieszczą się w ramach zarejestrowanego w KRS przedmiotu odpłatnej działalności statutowej,
- sporządzić kalkulację podejmowanego działania, ograniczając się do kosztów bezpośrednich, w której zapewniona będzie równowaga przychodów i kosztów,
- sprawdzić, czy wynagrodzenie osób fizycznych z tytułu zatrudnienia przy wykonywaniu statutowej działalności odpłatnej i nieodpłatnej nie przekracza 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w sektorze przedsiębiorstw ogłaszanego przez Prezesa GUS za rok poprzedni.
 
 
Przez wynagrodzenie rozumie się wynagrodzenie z tytułu świadczenia pracy lub usług, niezależnie od sposobu nawiązania stosunku pracy lub rodzaju i treści umowy cywilnoprawnej z osobą fizyczną.
UWAGA!
Do obliczenia średniego wynagrodzenia przyjmuje się wszystkie wypłacone wynagrodzenia według wartości brutto i dzieli się przez liczbę miesięcy pracy danej osoby. Koszty bezpośrednie ujmowane w kalkulacji obejmują, zgodnie z art. 28 ust. 3 ustawy o rachunkowości, wartość zużytych materiałów bezpośrednich, koszty pozyskania i przetworzenia związane bezpośrednio z produkcją i inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem produktu do postaci i miejsca, w jakich się znajduje w dniu wyceny.
W przypadku:
• braku kalkulacji działania podejmowanego w ramach odpłatnej działalności statutowej,
• uwzględnienia w kalkulacji kosztów pośrednich lub marży zysku,
• przekroczenia wskaźników wynagrodzenia dla osób zatrudnionych w organizacji,
podjęte działania będą traktowane jako działalność gospodarcza, a nie działalność statutowa.
 
Organizacje pozarządowe mogą prowadzić działalność gospodarczą. Wynika to bezpośrednio lub pośrednio z przepisów regulujących funkcjonowanie tych organizacji. W ustawie z 19 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (Dz.U. Nr 20, poz. 104 z późn. zm.) działalność gospodarcza jest wyjaśniona w art. 34 następująco: „Stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą według ogólnych zasad określonych w odrębnych przepisach. Dochód z działalności gospodarczej stowarzyszenia służy realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między jego członków”.
Ustawa z 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz.U. z 1991 r. Nr 46, poz. 206) zezwala na prowadzenie działalności gospodarczej, ale organicza ją do charakteru pomocniczego. W art. 5 ust. 5 zapisano: „Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach służących realizacji jej celów...”.
UWAGA!
Działalność gospodarcza nie może stanowić podstawowego celu fundacji.
Działalność gospodarcza jest zdefiniowana w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej następująco (art. 2): „Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły”.
Działalność zarobkowa to działalność, która ma przynosić zysk. Jest wykonywana w sposób zorganizowany, tzn. w sposób profesjonalny, zapewniający bezpieczeństwo obrotu. Jest również prowadzona w sposób ciągły, tj. powtarzalny.
Konieczne oddzielenie działalności gospodarczej od statutowej
Dokonując wyboru rodzaju działalności gospodarczej, należy uwzględnić istniejący potencjał majątkowy i organizacyjny jednostki oraz konieczność rozdzielenia działalności gospodarczej od statutowej.
PRZYKŁAD
Niedopuszczalne jest wykorzystywanie sprzętu rehabilitacyjnego do działalności gospodarczej, która mogłaby ograniczyć możliwości wykorzystywania go w działalności statutowej.
 
Prowadzenie działalności gospodarczej może być organizowane w formach wewnętrznych i zewnętrznych [Waszak Ł. (2002), Organizacja pozarządowa jako przedsiębiorstwo - czyli jak podjąć działalność gospodarczą w stowarzyszeniu i fundacji, Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich OPUS, Warszawa, s. 12].
Forma wewnętrzna prowadzenia działalności oznacza działalność we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność jednostki.
Forma zewnętrzna prowadzenia działalności angażuje inne podmioty do jej wykonywania. Najczęściej są to spółki.
Wewnętrzna forma prowadzenia działalności może być realizowana następująco:
• bez wyodrębnienia organizacyjnego,
• w formie zakładu na ograniczonym rozrachunku,
• w formie zakładu na pełnym rozrachunku.
 
Działalność gospodarcza bez wyodrębnienia organizacyjnego jest stosowana, gdy jej rozmiary są niewielkie.
UWAGA!
Konieczne jest wyodrębnienie księgowe dwóch rodzajów działalności (statutowej i gospodarczej).
Działalność gospodarcza w formie zakładu na ograniczonym rozrachunku umożliwia rozdzielenie działalności statutowej i gospodarczej. Zakład ma własna nazwę, przykładowo ośrodek szkolenia zawodowego przy stowarzyszeniu branżowym. Zadaniem zakładu jest organizacja i prowadzenie założonej przez organizację działalności gospodarczej.
UWAGA!
Zakład na ograniczonym rozrachunku nie ma oddzielnej księgowości.
Prowadzenie zakładu na pełnym rozrachunku umożliwia całkowite oddzielenie działalności statutowej od działalności gospodarczej. Zakład jest jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej. Ma swój numer REGON, rachunek bankowy i prowadzi oddzielną księgowość.
Fakt podjęcia działalności gospodarczej musi być odnotowany w rejestrze sądowym. Wpisu dokonuje się w Rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Organizacje są już uprzednio wpisane do Rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej.
Organizacje pozarządowe podejmujące działalność gospodarczą powinny zgłosić ten fakt w urzędzie statystycznym i w urzędzie skarbowym. Zgłoszenie w urzędzie skarbowym jest konieczne ze względu na opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych i podatkiem od towarów i usług.
Koszty i przychody organizacji
Organizacje pozarządowe powinny rozdzielić koszty na statutowe i administracyjne. Podział kosztów na statutowe i administracyjne jest arbitralnym wyborem każdej organizacji, ale powinien być racjonalny i przejrzysty [Zagrodzka T., Bruski T. (2004), Zarządzanie finansami w organizacjach pozarządowych nieprowadzących działalności gospodarczej, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa, s. 9].
Za koszty statutowe można uważać koszty związane z realizacją danego programu, którego cel jest zgodny z celami statutowymi jednostki. Są to koszty, bez których dany program nie mógłby funkcjonować. Przykładowo, jeżeli fundacja przydziela dotacje i organizuje szkolenia w zakresie korzystania i rozliczenia dotacji, to kosztami statutowymi mogą być:
• koszty organizacji szkoleń (wynajem sal, wynagrodzenie wykładowców, wyżywienie uczestników, materiały szkoleniowe),
• materiały biurowe, opłaty telefoniczne, opłaty pocztowe i bankowe ściśle związane z przygotowaniem i realizacją szkolenia.
 
Za koszty administracyjne można uważać inne koszty, które nie zostały zakwalifikowane jako koszty statutowe. Mogą być nimi np. materiały biurowe, koszty remontów, koszty sprzątania biura.
Część kosztów będzie wspólna dla działalności statutowej i administracyjnej, np. czynsz za biuro, opłaty bankowe, wynagrodzenia obsługi biura. Powinny być jednak rozliczone umownym wskaźnikiem procentowym na źródła finansowania (odpłatne i nieodpłatne).
Przychody organizacji pozarządowych powinny być rozdzielone na nieodpłatne i odpłatne przychody statutowe oraz przychody z działalności gospodarczej.
Do źródeł przychodów ze statutowej działalności nieodpłatnej zalicza się:
• przychody z tytułu 1% odpisu podatku dochodowego od osób fizycznych,
• przychody ze składek członkowskich,
• zbiórki publiczne, z wyłączeniem sprzedaży przedmiotów darowizn,
• dotacje, subwencje,
• darowizny rzeczowe,
• spadki,
• zapisy,
• nawiązki,
• inne przychody określone statutem, niepowiązane z pobieraniem wynagrodzenia oraz działalnością gospodarczą.
 
Przychodami organizacji są głównie darowizny. Otrzymanie darowizny potwierdza się zwykle przez deklarację samych darczyńców na wpłacie bankowej lub przez zawarcie umowy między darczyńcą lub organizacją. W niektórych przypadkach organizacja wystawia dokument potwierdzający konkretne zdarzenie, np. potwierdzenie przyjęcia opłaty za działanie związane z odpłatną działalnością pożytku publicznego.
Polityka (zasady) rachunkowości
Po rozpoznaniu charakteru działalności danej organizacji pozarządowej należy opracować politykę (zasady) rachunkowości (art. 10 uor). Podstawowym elementem polityki rachunkowości jest zakładowy plan kont, ustalający wykaz kont księgi głównej, przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych oraz ich powiązanie z kontami księgi głównej.
Zakładowy plan kont może być bardzo ograniczony, jeżeli organizacja nie zatrudnia pracowników na umowę o pracę i nie posiada środków trwałych.
Minimalny zakres kont księgi głównej zaproponował A. Michalik [Michalik A., Rachunkowość i podatki organizacji pozarządowych, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, Warszawa 2004, s. 25] .
Jeżeli organizacja posiada środki trwałe, wartości niematerialne i prawne, zatrudnia pracowników, otrzymuje dotacje (granty) ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej lub dotacje z budżetu państwa, jednostki samorządu terytorialnego czy funduszy celowych, np. Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, wystąpi konieczność rozbudowania zakładowego planu kont.
Propozycje zakładowego planu kont dla organizacji pozarządowych opracowali również inni autorzy [Lasocki, 1994; Dworowska (w:), Dworowska W. (2006), Rachunkowość fundacji, stowarzyszeń i organizacji pożytku publicznego, ODDK, Gdańsk; Zagrodzka, Bruski, 2004, s. 5-8]. Najbardziej rozbudowany plan kont uwzględniający grupowanie kosztów według realizowanych programów zaproponowała B. Hermak (w:) Hermak B., Plan kont w organizacji pozarządowej, „Rachunkowość Organizacji Pozarządowych w Praktyce” 2006.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Organizacje pozarządowe są dofinansowywane przez jednostki samorządu terytorialnego, ministerstwa, fundacje lub osoby prywatne. Zwykle otrzymują środki na konkretny program. Z realizacji tego programu muszą się rozliczać. Dla ułatwienia rozliczeń ze sponsorami należy odpowiednio opracować zakładowy plan kont, który będzie posiadał kilka poziomów analityki, szczególnie w zakresie ewidencji kosztów i przychodów.
Jeżeli organizacja pozarządowa posiada kilku sponsorów, to dla ewidencji kosztów i przychodów działalności statutowej powinna założyć następujące poziomy analityki:
I poziom - program,
II poziom - finansujący program.
Do ewidencji kosztów przydatny będzie jeszcze
III poziom - rodzaje kosztów.
Najlepiej byłoby zrezygnować z ewidencji kosztów na kontach zespołu 4 planu kont i księgować je na kontach zespołu 5, odpowiednio uzupełnionego o rodzaje kosztów. Jeżeli finansujący będzie miał ten sam numer na kontach kosztów i przychodów, łatwo będzie sporządzić zestawienie poniesionych kosztów, które pokrywa dany sponsor. Taki sposób ewidencji analitycznej kosztów i przychodów ułatwi rozliczenie kosztów i przychodów każdego programu.
Sporządzając sprawozdanie dla finansującego, wystarczy wykonać wydruki sumujące koszty programu od dnia jego rozpoczęcia.
Koszty administracyjne powinny mieć również trzy poziomy analityki, aby koszty rodzajowe były na III poziomie, co ułatwi sumowanie kosztów według rodzajów. Przykładowo mogłyby to być następujące poziomy:
I poziom - ośrodek odpowiedzialności, np. biuro, magazyn,
II poziom - finansujący,
III poziom - rodzaje kosztów.
 
Finansujący może pokrywać koszty bezpośrednie programu lub koszty administracyjne, które nie są przypisane do konkretnych programów.
Zaproponowany model ewidencji kosztów i przychodów działalności statutowej można zastosować również do działalności statutowej odpłatnej. Finansującym będzie osoba prawna lub fizyczna, która zamówiła usługę.
W przypadku działalności gospodarczej wskazane jest zachowanie również trzech poziomów analityki dla kosztów i przychodów działalności operacyjnej:
I poziom - rodzaj usługi,
II poziom - odbiorca usługi,
III poziom - rodzaje kosztów.
 
Jeżeli dla działalności gospodarczej wydzielono koszty administracyjne, to można zastosować analitykę zaproponowaną dla kosztów administracyjnych działalności statutowej.
Sprawozdawczość finansowa
Zakres sprawozdawczości finansowej organizacji pozarządowych zależy od tego, czy jednostka prowadzi działalność gospodarczą. Regulacje prawne w tym zakresie określa schemat 2.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Organizacja pozarządowa nieprowadząca działalności gospodarczej może sporządzać sprawozdanie finansowe, które składa się z:
1) bilansu,
2) rachunku wyników,
3) informacji dodatkowej.
 
Zawartość merytoryczna elementów sprawozdania finansowego jest określona w treści rozporządzenia i w załącznikach do rozporządzenia.
Jeżeli organizacja podejmuje działalność gospodarczą w ciągu roku obrotowego, wówczas z dniem podjęcia tej działalności stosuje przepisy ustawy o rachunkowości odnoszące się do jednostek prowadzących działalność gospodarczą. Sprawozdanie finansowe jednostki niepodlegajacej obowiązkowi corocznego badania przez biegłego rewidenta składa się z (art. 45 ust. 2 ustawy):
• bilansu,
• rachunku zysków i strat,
• informacji dodatkowej, obejmującej wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objaśnienia.
 
Sprawozdanie finansowe jednostki podlegające corocznemu badaniu przez biegłego rewidenta obejmuje ponadto zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych (art. 45 ust. 3).
Jednostka, która w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy nie osiągnęła dwóch z trzech wielkości określonych w art. 50 ust. 2 ustawy, może sporządzić sprawozdanie w formie uproszczonej, wykazując pozycje sprawozdawcze oznaczone literami i cyframi rzymskimi. Informację dodatkową sporządza się odpowiednio w uproszczonej formie.
Jednostki prowadzące działalność gospodarczą mogą posiadać jednostki organizacyjne sporządzające samodzielnie sprawozdania finansowe. Jednostki te mogą mieć siedzibę w kraju lub za granicą. Jednostka, w skład której wchodzą jednostki organizacyjne sporządzające samodzielnie sprawozdania finansowe, sporządza łączne sprawozdanie finansowe, będące sumą sprawozdania finansowego jednostki i wszystkich jej oddziałów, wyłączając odpowiednio (art. 51 ustawy):
• aktywa i fundusze wydzielone,
• wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o podobnym charakterze,
• przychody i koszty z tytułu operacji dokonywanych między jednostką a jej oddziałami lub między jej oddziałami,
• wynik finansowy operacji gospodarczych dokonywanych wewnątrz jednostki, zawarty w aktywach jednostki lub jej oddziałów.
 
Można nie dokonywać wyłączeń, jeżeli nie wpłynie to ujemnie na przedstawienie rzetelnie i jasno sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki.
Terminy sporządzania, zatwierdzania i publikacji sprawozdania finansowego organizacji pozarządowej są zgodne z zapisami ustawy o rachunkowości.
Reasumując:
Organizacja rachunkowości organizacji pozarządowych zależy od rodzaju jednostki, zakresu działalności, wartości majątku, ilości zatrudnionych i potrzeb informacyjnych kierownika organizacji oraz członków tej organizacji. Dobra organizacja rachunkowości zapewni przestrzeganie wszystkich zasad określonych ustawą o rachunkowości.
 
PODSTAWY PRAWNE:
• ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. - Dz.U. Nr 173, poz. 1807; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 171, poz. 1225.
• ustawa z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie - Dz.U. Nr 96, poz. 873; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 94, poz. 651.
• ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540.
• ustawa z 19 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach - Dz.U. Nr 20, poz. 104; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 102, poz. 1055.
• ustawa z 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach - Dz.U. z 1991 r. Nr 46, poz. 206; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 167, poz. 1398.

PROF. DR HAB. KAZIMIERA WINIARSKA
Reklama
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Spółka nie musi pobierać podatku przy wypłacie zaliczki na poczet zysku

    Do obliczenia podatku od zysku wypłaconego komplementariuszowi konieczne jest poznanie wysokości podatku należnego od spółki. Skoro PIT od zysku komplementariusza pomniejszany jest o proporcjonalną część CIT zapłaconego przez spółkę komandytową, to pierwszy z wymienionych podatków będzie mógł zostać wyliczony i pobrany dopiero po złożeniu przez spółkę rocznego zeznania i podjęciu przez wspólników uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku. Spółka, jako płatnik, nie ma więc obowiązku pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego przy wypłacie komplementariuszowi zaliczki na poczet zysku. Wyrok z 2 lutego 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu (sygn. akt I SA/Wr 394/22).

    Aktualizacja aplikacji mZUS 2023 - nowe funkcje i zmiana wyglądu

    31 maja 2023 r. ZUS poinformował, że udostępnił aktualizację aplikacji mobilnej mZUS. W nowej wersji zmieniony został wygląd aplikacji i rozbudowano ją o kolejne funkcje.

    Wnioski na PUE ZUS o zwrot nadpłaty składki zdrowotnej można składać do 5 czerwca

    Do 5 czerwca 2023 r. prowadzący działalność gospodarczą mają czas na złożenie wniosku RZS-R o zwrot nadpłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne wynikającej z rocznego rozliczenia. Wniosek w tej sprawie należy złożyć elektronicznie na Platformie Usług Elektronicznych ZUS – poinformował 1 czerwca 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

    Czy da się oszczędzić milion na emeryturę? Sprawdzamy!

    Aż 79% Polaków nie oszczędza pieniędzy na emeryturę poza obowiązującymi składkami, a 62,5% nie odkłada regularnie żadnej kwoty na żaden cel. Jednocześnie dochód rozporządzalny na 1 osobę w Polsce w 2022 roku wyniósł 2 249,79 zł. Czy daje to możliwość odłożenia miliona złotych na emeryturę?

    Mały ZUS Plus 2023/2024 - dodatkowe 12 miesięcy korzyści. Ile zaoszczędzi przedsiębiorca?

    Mały ZUS Plus będzie wydłużony o rok dla przedsiębiorców, którzy korzystają z tej preferencji (ulgi) w 2023 roku. Poinformowało o tym 31 maja 2023 r. Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Wskutek tego przedłużenia przedsiębiorcy ci zaoszczędzą nawet kilkaset złotych miesięcznie. 

    UE pozwala na obniżenie stawki VAT na odzież dziecięcą. Polska nie chce

    Obniżony VAT na odzież dziecięcą. W ostatnim czasie ożywiła się dyskusja wokół obniżenia stawki VAT na odzież i obuwie dla dzieci. Eksperci nie wykluczają, że temat powróci w najbliższej kampanii wyborczej. Na czym polega problem?

    Niezgłoszenie zmiany w KRS - konsekwencje. Postępowanie przymuszające – jakie jest zagrożenie?

    Dokonanie wpisu oraz rejestracja zmian danych ujawnionych w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) to jeden z podstawowych obowiązków przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w formie spółki handlowej. Zgodnie z przepisami, wniosek o wpis lub o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców KRS powinien być złożony do sądu rejestrowego w terminie 7 dni od dnia, w którym zdarzenie uzasadniające zmianę miało miejsce. Praktyka pokazuje, że wielu przedsiębiorców zaniedbuje ten obowiązek i zgłasza zmiany za późno lub nie robi tego wcale.

    KSeF uszczelni system podatkowy. Czy zlikwiduje szarą strefę?

    Krajowy System e-Faktur (KSeF) to ważne narzędzie pomagające w zwalczaniu oszustw podatkowych. Elektroniczny proces wystawiania, przekazywania i przechowywania faktur ułatwia walkę z nieuczciwymi praktykami. Czy obowiązkowe wprowadzenie systemu zapewni skuteczne środki kontroli i wyeliminuje tzw. szarą strefę? Jakie korzyści przyniesie firmom? 

    Podatek od nadmiarowych zysków w Polsce. Czy i kiedy będzie wprowadzony? Sasin: prace trwają

    Wprowadzenie podatku od nadmiarowych zysków dla niektórych branż nie jest przesądzone - poinformował wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin. Zastrzegł, że nad rozwiązaniami pracuje resort klimatu.

    Podatkowe zagadnienia e-commerce ze szczególnym uwzględnieniem roli operatorów interfejsu elektronicznego

    Pakiet e-commerce, który wprowadził szereg zmian oraz nowych pojęć  głównie w ustawie o podatku od towarów i usług obowiązuje od 20 maja 2021 r. Szczególnie ciekawe były zmiany, które „uporządkowały” kwestię platform ułatwiających sprzedaż wysyłkową dla konsumentów z UE (B2C).  Mowa jest tutaj głównie o interfejsach elektronicznych takich jak chociażby Amazon. Co istotne, adres siedziby dla takich platform nie ma żadnego znaczenia w rozwiązaniu, o którym będzie mowa, o ile ułatwiają one określone dostawy towarów.

    Ile zarabiają prezydent i wiceprezydenci Rzeszowa? Jaki mają majątek?

    W Biuletynie Informacji Publicznej opublikowano oświadczenie majątkowe prezydenta Rzeszowa Konrada Fijołka. Wynika z niego, że prezydent zarobił ponad 250 tys. zł w 2022 roku. To o nieco ponad 107 tys. zł więcej niż w 2021 roku.

    Podatnicy nie spieszą się z testowaniem KSeF

    Od 1 lipca przyszłego roku korzystanie z KSeF będzie obowiązkowe. Obecnie jest to dobrowolne, a oficjalne dane Ministerstwa Finansów pokazują, jakie jest podejście podatników do tego tematu. Jak to wygląda? 

    Informacje z urzędu skarbowego przez telefon lub e-Urząd Skarbowy. Co się zmieni od 15 czerwca 2023 r.?

    Od 15 czerwca 2023 r. podatnicy i płatnicy podatków będą mogli uzyskać od każdego z naczelników urzędów skarbowych (niezależnie od terytorialnej właściwości działania tych organów) dane i informacje o swojej indywidualnej sytuacji podatkowo-prawnej (w tym objęte tajemnicą skarbową) telefonicznie lub za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.

    Trybunał każe ścigać oszustów i pozorantów VAT na podstawie przepisów unijnych, a nie krajowych

    Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 25 maja 2023 r. wyrok w polskiej sprawie (C-114/22) dotyczącej kwestionowania prawa do odliczenia VAT na podstawie pozorności czynności. Sprawa dotyczyła transakcji sprzedaży znaków towarowych i odliczenia podatku naliczonego w tym zakresie. 

    Aktualny rachunek bankowy trzeba zgłosić do urzędu skarbowego. Termin mija 30 czerwca 2023 r.

    Ministerstwo Finansów przypomina, że organizacje pożytku publicznego (OPP), które chcą otrzymać 1,5% podatku PIT, powinny do 30 czerwca 2023 r. zgłosić do urzędu skarbowego aktualny rachunek bankowy. Zgłoszenie nie jest konieczne jeżeli rachunek został zgłoszony w ubiegłych latach i jest nadal aktualny.

    Nabywca zwraca zakupiony towar. Jak i kiedy rozliczyć VAT?

    Jak prawidłowo rozliczyć VAT w przypadku zwrotu zakupionych towarów przez nabywcę? Wyjaśniamy na poniższym przykładzie. 

    Inwestycja w SAFE – co musisz wiedzieć, żeby nie stracić

    Inwestycje amerykańskich spółek na polskim rynku widoczne są na każdym kroku. Wbrew pozorom, ruch kapitału odbywa się jednak również w przeciwnym kierunku. Polscy inwestorzy co raz częściej lokują kapitał w zagraniczne start-up’y, w tym w innowacyjne projekty z Ameryki Północnej. Jedną z możliwości prowadzenia tego typu działań są umowy SAFE.

    Samochód wycofany z działalności rolniczej. Czy jego sprzedaż podlega VAT?

    Rolnik ryczałtowy sprzedaje samochód, który wykorzystywał w działalności rolniczej. Samochód ten został przed sprzedażą wycofany z działalności rolniczej, co zostało potwierdzone sporządzonym na tę okoliczność protokołem. Czy sprzedaż taka podlega opodatkowaniu VAT? Czy byłoby inaczej, gdyby przed sprzedażą samochód nie został wycofany z działalności rolniczej?

    Wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej i wynajem prywatny. Czy trzeba korygować odliczony VAT?

    Prowadzę działalność gospodarczą w zakresie usług architektonicznych. Zamierzam wycofać z działalności gospodarczej do majątku prywatnego nieruchomość - dom, w którym dotychczas mieściła się siedziba mojej firmy. Nieruchomość stanowi środek trwały, od nabycia którego odliczyłem VAT. Po wycofaniu z działalności do majątku prywatnego dom będzie wynajmowany innej firmie, w której będzie ona prowadziła działalność gospodarczą. Zatem najem będzie podlegał opodatkowaniu stawką 23%. Czy powinienem dokonać korekty podatku odliczonego w związku z wycofaniem nieruchomości do majątku prywatnego w celu jej dalszego wynajmu?

    Rola odbiorców energii w transformacji energetycznej. Bezpłatne webinarium 15 czerwca

    Już 15 czerwca 2023 r. odbędzie się bezpłatne webinarium „Rola odbiorców energii w transformacji energetycznej”. Zapraszamy!

    Sprzedaż praw do projektu farmy (elektrowni) fotowoltaicznej - stawka VAT

    Sprzedaż praw do projektu elektrowni (farmy) fotowoltaicznej to świadczenie kompleksowe, dla którego właściwą stawką VAT jest 23 proc. Tak wynika z wyroku WSA w Olsztynie z lutego 2023 r.

    Open banking ułatwi obsługę KSeF?

    Jeszcze w tym roku Komisja Europejska ma przedstawić projekt trzeciej wersji dyrektywy PSD (Payment Service Directive). Nowe przepisy dotyczące otwartej bankowości mogą ułatwić m.in. płatność zobowiązań podatkowych oraz obsługę państwowych systemów faktur elektronicznych - m.in. powstającego w Polsce KSeF.

    MF: szerokie zmiany w egzekucji podatków

    Planowane zmiany w egzekucji administracyjnej poruszono podczas konferencji „Egzekucja administracyjna należności podatkowych” zorganizowanej przez Centrum Dokumentacji i Studiów Podatkowych Uniwersytetu Łódzkiego. Zmiany mają dotyczyć sposobu negocjacji pomiędzy dłużnikiem a organem egzekucyjnym.

    Oszustwo na "zdalny pulpit" (aplikacja AnyDesk). Na czym polega? Jak uniknąć wyłudzenia danych i pieniędzy?

    Co to jest oszustwo na "zdalny pulpit"? Dlaczego oprogramowanie AnyDesk jest groźne? uniknąć wyłudzenia danych i straty pieniędzy?

    Oprocentowanie lokat bankowych i kont oszczędnościowych 2023 - koniec maja, początek czerwca. Tabela

    Jakie oprocentowanie lokat terminowych i kont oszczędnościowych oferują banki pod koniec maja 2023 r.?