REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Na co zwracać uwagę przy sprzedaży przeszacowanych środków trwałych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Bagieńska

REKLAMA

Ustawa o rachunkowości tylko na podstawie odrębnych przepisów zezwala na przeszacowanie wartości środków trwałych. Ze względu na niski poziom inflacji w ostatnich latach takich przepisów nie należy się spodziewać. Mogą jednak figurować w księgach rachunkowych środki trwałe, które zostały przeszacowane zgodnie z rozporządzeniem MF z 1995 r. O czym musimy pamiętać nawet po tylu latach w przypadku ich sprzedaży? Co w tym zakresie znajdziemy w MSR nr 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”, który z kolei przewiduje możliwość wyboru modelu wyceny według wartości przeszacowanej?

 

Odpisy aktualizujące zwiększające wartość środków trwałych powodują zwiększenie:

- wartości początkowej środka trwałego,

- umorzenia oraz

- kapitału z aktualizacji wyceny.

Dokonując sprzedaży środków trwałych, które wcześniej podlegały aktualizacji wyceny, trzeba pamiętać o przeniesieniu odpowiedniej kwoty z kapitału z aktualizacji wyceny do kapitału zapasowego.

Zgodnie z ustawą o rachunkowości powstałą na skutek aktualizacji wyceny różnicę wartości netto środków trwałych odnosi się na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny; nie może ona być przeznaczona do podziału. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny podlega zmniejszeniu o różnicę z aktualizacji wyceny zbywanych lub zlikwidowanych środków trwałych uprzednio zaktualizowanych. Różnica ta wpływa na kapitał (fundusz) zapasowy lub inny o podobnym charakterze, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.

Według MSR nr 16, jeżeli wartość bilansowa składnika aktywów wzrosła na skutek przeszacowania, zwiększenie należy zaliczyć bezpośrednio do kapitału własnego jako nadwyżkę z przeszacowania.

Rozliczenie nadwyżki z przeszacowania

Nadwyżkę z przeszacowania zaliczoną do kapitału własnego można przenieść bezpośrednio do niepodzielonego wyniku lat ubiegłych w momencie usunięcia odpowiadającego jej składnika aktywów z bilansu. W takim przypadku wymagane jest przeniesienie całości nadwyżki w momencie wycofania z użycia lub zbycia składnika aktywów. Jednakże część nadwyżki można przenieść w trakcie używania składnika aktywów przez jednostkę gospodarczą. W takim przypadku kwota przeniesionej nadwyżki stanowi różnicę między amortyzacją opartą na przeszacowanej wartości bilansowej składnika aktywów a amortyzacją opartą na początkowej cenie nabycia lub koszcie wytworzenia składnika aktywów. Przeniesienie z pozycji „nadwyżka z przeszacowania” na pozycję „niepodzielony wynik lat ubiegłych” nie dokonuje się poprzez rachunek zysków i strat.

UWAGA!

Zapis w MSR nr 16 w tym zakresie jest obszerniejszy niż przepisy ustawy. Międzynarodowy Standard Rachunkowości zezwala na przeniesienie kapitału z aktualizacji wyceny również w trakcie używania środka trwałego, co w rozumieniu ustawy nie jest możliwe.

Możliwy zapis księgowy dla przeniesienia nadwyżki z przeszacowania w trakcie używania przeszacowanego środka trwałego:

1. Odpis amortyzacyjny po przeszacowaniu:

Wn „Umorzenie środków trwałych”,

Ma „Środki trwałe”.

2. Różnica między kwotą amortyzacyjną naliczoną przed i po przeszacowaniu

Wn „Nadwyżka z przeszacowania”,

Ma „Niepodzielony wynik z lat ubiegłych”.

Przykład

Firma wykazuje środek trwały o wartości początkowej po przeszacowaniu 60 000 zł. Dotychczasowe umorzenie (po przeszacowaniu) wynosi 32 000 zł. Kapitał z aktualizacji wyceny to 8000 zł.

Sprzedano środek trwały za kwotę 10 000 zł + VAT 22%.

Wariant I

Sprzedaż środka trwałego według przepisów ustawy o rachunkowości.

Ewidencja księgowa

1. Wyksięgowanie sprzedanego środka trwałego z ewidencji:

Wn „Umorzenie środków trwałych” 32 000

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 28 000

Ma „Środki trwałe” 60 000

2. Faktura sprzedaży:

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 12 200

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 10 000

Ma „VAT należny” 2 200

3. Przeniesienie kapitału z aktualizacji wyceny:

Wn „Kapitał z aktualizacji wyceny” 8 000

Ma „Kapitał zapasowy” 8 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jak widać, skutki przeszacowania nawet w momencie sprzedaży nie będą miały wpływu na wynik finansowy. Wynik na sprzedaży należy wykazać w pozycji „Zysk (lub strata) ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych”.

Wariant II

Sprzedaż środka trwałego według MSR nr 16.

Ewidencja księgowa

1. Wyksięgowanie sprzedanego środka trwałego z ewidencji:

Wn „Umorzenie środków trwałych” 32 000

Wn „Pozostałe koszty” 28 000

Ma „Środki trwałe” 60 000

2. Faktura sprzedaży:

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 12 200

Ma „Pozostałe przychody” 10 000

Ma „VAT należny” 2 200

3. Przeniesienie kapitału z aktualizacji wyceny:

Wn „Nadwyżka z przeszacowania” 8 000

Ma „Niepodzielony wynik z lat ubiegłych” 8 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Sformułowanie zawarte w MSR nr 16 wskazuje, że skutki aktualizacji nie podlegają podziałowi. Wynik na sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych również w MSR nr 16 wykazuje się według metody netto.

Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 16 podkreśla, że wartość bilansowa rzeczowych aktywów trwałych może być usunięta z bilansu:

- w chwili ich zbycia lub

- kiedy nie oczekuje się żadnych przyszłych korzyści ekonomicznych z tytułu ich użytkowania lub zbycia.

Za moment zbycia z tytułu sprzedaży uważa się moment, w którym zgodnie z MSR nr 18 „Przychody” można ujmować przychody ze sprzedaży.

Przychody ze sprzedaży ujmuje się, jeżeli spełnione zostały następujące warunki:

- jednostka przekazała nabywcy znaczące ryzyko i korzyści wynikające z praw własności do towarów,

- jednostka przestaje być trwałe zaangażowana w zarządzanie sprzedanymi towarami w stopniu, w jakim zazwyczaj funkcję taką realizuje się wobec towarów, do których ma się prawo własności, ani też nie sprawuje nad nimi efektywnej kontroli,

- kwotę przychodów można wycenić w wiarygodny sposób,

- istnieje prawdopodobieństwo, że jednostka uzyska korzyści ekonomiczne z tytułu transakcji oraz

- koszty poniesione oraz te, które zostaną poniesione przez jednostkę gospodarczą w związku z transakcją, można wycenić w wiarygodny sposób.


- § 41 MSR nr 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”

- § 14 MSR nr 18 „Przychody”


dr Anna Bagieńska

adiunkt w Katedrze Finansów i Rachunkowości Politechniki Białostockiej

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Webinar: Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Uczestnicy webinaru dowiedzą się, jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z perspektywy biura rachunkowego, ze wskazaniem kluczowych wyzwań, problemów oraz szans, jakie z tego faktu wynikają.

Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

REKLAMA

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. upływa ważny termin dla przedsiębiorców. Zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej tylko po złożeniu wniosku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

ZUS odbiera zasiłki chorobowe za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

REKLAMA

PKWiU 2025 - nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług jeszcze w 2025 roku

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015. Od kiedy?

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

REKLAMA