REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Na co zwracać uwagę przy sprzedaży przeszacowanych środków trwałych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Bagieńska

REKLAMA

Ustawa o rachunkowości tylko na podstawie odrębnych przepisów zezwala na przeszacowanie wartości środków trwałych. Ze względu na niski poziom inflacji w ostatnich latach takich przepisów nie należy się spodziewać. Mogą jednak figurować w księgach rachunkowych środki trwałe, które zostały przeszacowane zgodnie z rozporządzeniem MF z 1995 r. O czym musimy pamiętać nawet po tylu latach w przypadku ich sprzedaży? Co w tym zakresie znajdziemy w MSR nr 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”, który z kolei przewiduje możliwość wyboru modelu wyceny według wartości przeszacowanej?

 

Odpisy aktualizujące zwiększające wartość środków trwałych powodują zwiększenie:

- wartości początkowej środka trwałego,

- umorzenia oraz

- kapitału z aktualizacji wyceny.

Dokonując sprzedaży środków trwałych, które wcześniej podlegały aktualizacji wyceny, trzeba pamiętać o przeniesieniu odpowiedniej kwoty z kapitału z aktualizacji wyceny do kapitału zapasowego.

Zgodnie z ustawą o rachunkowości powstałą na skutek aktualizacji wyceny różnicę wartości netto środków trwałych odnosi się na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny; nie może ona być przeznaczona do podziału. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny podlega zmniejszeniu o różnicę z aktualizacji wyceny zbywanych lub zlikwidowanych środków trwałych uprzednio zaktualizowanych. Różnica ta wpływa na kapitał (fundusz) zapasowy lub inny o podobnym charakterze, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.

Według MSR nr 16, jeżeli wartość bilansowa składnika aktywów wzrosła na skutek przeszacowania, zwiększenie należy zaliczyć bezpośrednio do kapitału własnego jako nadwyżkę z przeszacowania.

Rozliczenie nadwyżki z przeszacowania

Nadwyżkę z przeszacowania zaliczoną do kapitału własnego można przenieść bezpośrednio do niepodzielonego wyniku lat ubiegłych w momencie usunięcia odpowiadającego jej składnika aktywów z bilansu. W takim przypadku wymagane jest przeniesienie całości nadwyżki w momencie wycofania z użycia lub zbycia składnika aktywów. Jednakże część nadwyżki można przenieść w trakcie używania składnika aktywów przez jednostkę gospodarczą. W takim przypadku kwota przeniesionej nadwyżki stanowi różnicę między amortyzacją opartą na przeszacowanej wartości bilansowej składnika aktywów a amortyzacją opartą na początkowej cenie nabycia lub koszcie wytworzenia składnika aktywów. Przeniesienie z pozycji „nadwyżka z przeszacowania” na pozycję „niepodzielony wynik lat ubiegłych” nie dokonuje się poprzez rachunek zysków i strat.

UWAGA!

Zapis w MSR nr 16 w tym zakresie jest obszerniejszy niż przepisy ustawy. Międzynarodowy Standard Rachunkowości zezwala na przeniesienie kapitału z aktualizacji wyceny również w trakcie używania środka trwałego, co w rozumieniu ustawy nie jest możliwe.

Możliwy zapis księgowy dla przeniesienia nadwyżki z przeszacowania w trakcie używania przeszacowanego środka trwałego:

1. Odpis amortyzacyjny po przeszacowaniu:

Wn „Umorzenie środków trwałych”,

Ma „Środki trwałe”.

2. Różnica między kwotą amortyzacyjną naliczoną przed i po przeszacowaniu

Wn „Nadwyżka z przeszacowania”,

Ma „Niepodzielony wynik z lat ubiegłych”.

Przykład

Firma wykazuje środek trwały o wartości początkowej po przeszacowaniu 60 000 zł. Dotychczasowe umorzenie (po przeszacowaniu) wynosi 32 000 zł. Kapitał z aktualizacji wyceny to 8000 zł.

Sprzedano środek trwały za kwotę 10 000 zł + VAT 22%.

Wariant I

Sprzedaż środka trwałego według przepisów ustawy o rachunkowości.

Ewidencja księgowa

1. Wyksięgowanie sprzedanego środka trwałego z ewidencji:

Wn „Umorzenie środków trwałych” 32 000

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 28 000

Ma „Środki trwałe” 60 000

2. Faktura sprzedaży:

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 12 200

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 10 000

Ma „VAT należny” 2 200

3. Przeniesienie kapitału z aktualizacji wyceny:

Wn „Kapitał z aktualizacji wyceny” 8 000

Ma „Kapitał zapasowy” 8 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jak widać, skutki przeszacowania nawet w momencie sprzedaży nie będą miały wpływu na wynik finansowy. Wynik na sprzedaży należy wykazać w pozycji „Zysk (lub strata) ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych”.

Wariant II

Sprzedaż środka trwałego według MSR nr 16.

Ewidencja księgowa

1. Wyksięgowanie sprzedanego środka trwałego z ewidencji:

Wn „Umorzenie środków trwałych” 32 000

Wn „Pozostałe koszty” 28 000

Ma „Środki trwałe” 60 000

2. Faktura sprzedaży:

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 12 200

Ma „Pozostałe przychody” 10 000

Ma „VAT należny” 2 200

3. Przeniesienie kapitału z aktualizacji wyceny:

Wn „Nadwyżka z przeszacowania” 8 000

Ma „Niepodzielony wynik z lat ubiegłych” 8 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Sformułowanie zawarte w MSR nr 16 wskazuje, że skutki aktualizacji nie podlegają podziałowi. Wynik na sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych również w MSR nr 16 wykazuje się według metody netto.

Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 16 podkreśla, że wartość bilansowa rzeczowych aktywów trwałych może być usunięta z bilansu:

- w chwili ich zbycia lub

- kiedy nie oczekuje się żadnych przyszłych korzyści ekonomicznych z tytułu ich użytkowania lub zbycia.

Za moment zbycia z tytułu sprzedaży uważa się moment, w którym zgodnie z MSR nr 18 „Przychody” można ujmować przychody ze sprzedaży.

Przychody ze sprzedaży ujmuje się, jeżeli spełnione zostały następujące warunki:

- jednostka przekazała nabywcy znaczące ryzyko i korzyści wynikające z praw własności do towarów,

- jednostka przestaje być trwałe zaangażowana w zarządzanie sprzedanymi towarami w stopniu, w jakim zazwyczaj funkcję taką realizuje się wobec towarów, do których ma się prawo własności, ani też nie sprawuje nad nimi efektywnej kontroli,

- kwotę przychodów można wycenić w wiarygodny sposób,

- istnieje prawdopodobieństwo, że jednostka uzyska korzyści ekonomiczne z tytułu transakcji oraz

- koszty poniesione oraz te, które zostaną poniesione przez jednostkę gospodarczą w związku z transakcją, można wycenić w wiarygodny sposób.


- § 41 MSR nr 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”

- § 14 MSR nr 18 „Przychody”


dr Anna Bagieńska

adiunkt w Katedrze Finansów i Rachunkowości Politechniki Białostockiej

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czego najczęściej dotyczą kontrole z urzędu skarbowego i ZUS-u?

Przedsiębiorcy mają szereg obowiązków wobec państwa - jako podatnicy muszą przestrzegać przepisów podatkowych, a jako płatnicy stosować normy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W obu tych sferach często dochodzi do uchybień. Dlatego upoważnione organy sprawdzają, czy firmy przestrzegają obowiązujących przepisów. W naszym artykule przedstawiamy najczęstsze obszary, które podlegają kontroli organów podatkowych lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

Kawa z INFORLEX. Nowy plan wdrożenia KSeF

Spotkania odbywają się w formule „na żywo” o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 15 maja br. tematem spotkania będzie nowy plan wdrożenia KSeF.

Zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. Jak i ile można zaoszczędzić na wpłatach do PFRON? Case study i obliczenia dla pracodawcy

Dlaczego 5 maja to ważna data w kontekście integracji i równości? Co powstrzymuje pracodawców przed zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami? Jakie są obowiązki pracodawcy wobec PFRON? Wyjaśniają eksperci z HRQ Ability Sp. z o.o. Sp. k. I pokazują na przykładzie ile może zaoszczędzić firma na zatrudnieniu osób z niepełnosprawnościami.

REKLAMA

Koszty NKUP w księgach rachunkowych - klasyfikacja i księgowanie

– W praktyce rachunkowej i podatkowej przedsiębiorcy często napotykają na wydatki, które - mimo że wpływają na wynik finansowy jednostki - to jednak nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (tzw. NKUP) – zauważa Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac z Systim.pl i wyjaśnia jak je prawidłowo klasyfikować i księgować?

Zmiany w podatku od spadków darowizn w 2025 r. Likwidacja obowiązku uzyskiwania zaświadczenia z urzędu skarbowego i określenie wartości nieodpłatnej renty [projekt]

W dniu 28 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ta nowelizacja ma dwa cele. Likwidację obowiązku uzyskiwania zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego zwolnienie z podatku od spadków i darowizn

na celu ograniczenie formalności i zmniejszenie barier administracyjnych wynikających ze stosowania ustawy o podatku od spadków i darowizn, związanych z dokonywaniem obrotu majątkiem nabytym tytułem spadku lub inny nieodpłatny sposób objęty zakresem ustawy o podatku od spadków i darowizn, od osób z kręgu najbliższej rodziny, a także uproszczenie rozliczania podatku z tytułu nabycia nieodpłatnej renty.

Co zmieni unijne rozporządzenie w sprawie maszyn od 2027 roku. Nowe wymogi prawne cyberbezpieczeństwa przemysłu w UE

Szybko zachodząca cyfrowa transformacja, automatyzacja, integracja środowisk IT i OT oraz Przemysł 4.0 na nowo definiują krajobraz branży przemysłowej, przynosząc nowe wyzwania i możliwości. Odpowiedzią na ten fakt jest m.in. przygotowane przez Komisję Europejską Rozporządzenie 2023/1230 w sprawie maszyn. Firmy działające na terenie UE muszą dołożyć starań, aby sprostać nowym, wynikającym z tego dokumentu standardom przed 14 stycznia 2027 roku.

Skarbówka kontra przedsiębiorcy. Firmy odzyskują miliardy, walcząc z niesprawiedliwymi decyzjami

Tysiące polskich firm zostało oskarżonych o udział w karuzelach VAT - często niesłusznie. Ale coraz więcej z nich mówi "dość" i wygrywa w sądach. Tylko w ostatnich latach odzyskali aż 2,8 miliarda złotych! Sprawdź, dlaczego warto walczyć i jak nie dać się wciągnąć w urzędniczy absurd.

REKLAMA

Krajowy System e-Faktur – czas na konkrety. Przygotowania nie powinny czekać. Firmy muszą dziś świadomie zarządzać dostępnością zasobów, priorytetami i ryzykiem "przeciążenia projektowego"

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) przeszło z etapu spekulacji do fazy przygotowań wymagających konkretnego działania. Ministerstwo Finansów ogłosiło nowy projekt ustawy, który wprowadza obowiązek korzystania z KSeF, a 25 kwietnia skończył się okres konsultacji publicznych. Dla wszystkich zainteresowanych oznacza to jedno: czas, w którym można było czekać na „ostateczny kształt przepisów”, dobiegł końca. Dziś wiemy już wystarczająco dużo, by prowadzić rzeczywiste przygotowania – bez odkładania na później. Ekspert komisji podatkowej BCC, radca prawny, doradca podatkowy Tomasz Groszyk o wdrożeniu Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

Wdrożenie KSeF i JPK_CIT to nie lada wyzwanie dla firm w 2025 r. [KOMENTARZ EKSPERCKI]

Rok 2025 będzie się przełomowy dla większości działów finansowych polskich firm. Wynika to z obowiązków podatkowych nałożonych na przedsiębiorców w zakresie konieczności wdrożenia obligatoryjnego e-fakturowania (KSeF) oraz raportowania danych księgowo- podatkowych w formie nowej schemy JPK_CIT.

REKLAMA