REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Koncesja jako forma ograniczenia wolności gospodarczej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Krzysztof Niepytalski
Tomasz Pietrzak

REKLAMA

Podstawą prawidłowego funkcjonowania gospodarki rynkowej jest wolność gospodarcza, na którą składa się między innymi możliwość swobodnego podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej bez konieczności uzyskania na to zgody ze strony władzy publicznej. Ze względu na różnorodne interesy państwa, obowiązujące prawo przewiduje jednak liczne ograniczenia tej wolności. Jednym z takich ograniczeń jest wymóg uzyskania koncesji na prowadzenie określonej działalności gospodarczej.


Tradycyjnie przyjmuje się przy tym, że ta forma ograniczania wolności działalności gospodarczej dotyczy sfer najistotniejszych z punktu widzenia państwa (zwłaszcza jego bezpieczeństwa).

REKLAMA

REKLAMA

Podstawowe zasady dotyczące udzielania koncesji są obecnie uregulowane w ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jednolity: Dz. U. 2010 r. Nr 220, poz. 1447 ze zm., dalej „ustawa”). Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu, jak również szczegóły dotyczące procedury udzielania koncesji, określają jednak także przepisy odrębnych ustaw.

Uzyskania koncesji wymaga obecnie wykonywanie działalności gospodarczej w siedmiu wymienionych w ustawie zakresach. Zakresy te dotyczą dziedzin działalności gospodarczej, mających szczególnie istotne znaczenie dla interesów państwa, tzn. górnictwa, wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, energetyki, rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych, przewozów lotniczych i prowadzenia kasyna gry.

REKLAMA

Koncesja jest udzielana w formie decyzji administracyjnej. Organem decydującym o przyznaniu koncesji jest zasadniczo minister właściwy ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji (np. koncesji na prowadzenie kasyna gry udziela minister właściwy do spraw finansów publicznych). Odrębne ustawy dotyczące poszczególnych dziedzin działalności koncesjonowanej przewidują jednak również wyjątki od tej zasady - np. koncesję na rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych wydaje Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, zaś koncesje w zakresie energetyki Prezes Urzędu Regulacji Energetyki.

Koncesja jest udzielana przedsiębiorcy w szczególnym postępowaniu, na wniosek przedsiębiorcy. Ustawa określa podstawowe elementy wniosku o udzielenie koncesji oraz kompetencje organu koncesyjnego do wezwania wnioskodawcy do uzupełnienia wniosku, a także uprawnienie do sprawdzenia, czy przedsiębiorca faktycznie spełnia warunki wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ustawa przewiduje także specyficzną procedurę udzielenia koncesji - w drodze przetargu. Może mieć ona zastosowanie w sytuacji, gdy liczba zainteresowanych przedsiębiorców spełniających warunki do uzyskania koncesji jest większa niż liczba koncesji przewidzianych do udzielenia. Procedura taka polega na publicznym ogłoszeniu przez organ koncesyjny przetargu, w ramach którego przedsiębiorcy składają oferty, deklarując wysokość opłaty, jaką są w stanie uiścić za udzielenie koncesji. Po złożeniu ofert, organ koncesyjny dokonuje wyboru ofert w liczbie odpowiadającej liczbie koncesji przewidzianych do udzielenia, kierując się wysokością opłat zadeklarowanych przez przedsiębiorców. Przedsiębiorcom, których oferty zostały wybrane w przetargu, właściwy organ udziela następnie koncesji w drodze decyzji.

 

Należy zwrócić uwagę, że ustawa przewiduje możliwość odmowy udzielenia koncesji przez organ koncesyjny ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub obywateli. Przepis ten daje organowi koncesyjnemu pewien zakres uznaniowości przy podejmowaniu decyzji co do udzielenia bądź odmowy udzielenia koncesji, ponieważ zawarta w nim przesłanka opiera się na pojęciach niedookreślonych. Podobne przepisy, zawierające niedookreślone przesłanki odmowy udzielenia koncesji mogą pojawiać się także w odrębnych ustawach dotyczących działalności koncesjonowanej. Oczywiście, przepisy takie nie mogą być interpretowane dowolnie, a organ koncesyjny odmawiając udzielenia koncesji musi uzasadnić ich stosowanie, wskazując na obiektywnie istniejące uwarunkowania. Istnienie powyższych unormowań, tworzących w pewnym stopniu tzw. luz decyzyjny po stronie organów koncesyjnych powoduje jednak, że koncesja jest uznawana za najbardziej restrykcyjną formę reglamentowania działalności gospodarczej w polskim prawie.

Podmiot, który zamierza podjąć koncesjonowaną działalność gospodarczą może ubiegać się również o przyrzeczenie wydania koncesji, czyli tzw. promesę. Jest ona udzielana przedsiębiorcy, który jeszcze nie spełnia warunków do uzyskania koncesji. Stanowi ona obietnicę, że w przypadku spełnienia warunków koncesja zostanie udzielona. Promesa jest ważna przez określony czas, nie krótszy niż sześć miesięcy.

Podsumowując, koncesja jest wydawana w formie decyzji administracyjnej, a jej uzyskanie jest konieczne dla podjęcia działalności w zakresach wymienionych w ustawie. W przypadku, gdy liczba przedsiębiorców spełniających warunki do uzyskania koncesji jest większa niż liczba koncesji przewidzianych do udzielenia, możliwe jest udzielanie koncesji w drodze przetargu. Przy odmowie udzielenia koncesji organ koncesyjny ma pewien zakres luzu decyzyjnego (może odmówić jej udzielenia np. ze względu na zagrożenie bezpieczeństwa państwa). Możliwość powoływania się przez organ koncesyjny na tego rodzaju niedookreślone przesłanki odmowy udzielenia koncesji powoduje, że koncesja jest uważana za najbardziej restrykcyjną formę ingerencji w wolność działalności gospodarczej.

 

 

Krzysztof Niepytalski, aplikant radcowski
Tomasz Pietrzak, młodszy prawnik

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy nie zapłacisz podatku? Jest kilka warunków, które decydują o zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

REKLAMA

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

REKLAMA

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

REKLAMA