REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Koncesja jako forma ograniczenia wolności gospodarczej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Krzysztof Niepytalski
Tomasz Pietrzak

REKLAMA

Podstawą prawidłowego funkcjonowania gospodarki rynkowej jest wolność gospodarcza, na którą składa się między innymi możliwość swobodnego podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej bez konieczności uzyskania na to zgody ze strony władzy publicznej. Ze względu na różnorodne interesy państwa, obowiązujące prawo przewiduje jednak liczne ograniczenia tej wolności. Jednym z takich ograniczeń jest wymóg uzyskania koncesji na prowadzenie określonej działalności gospodarczej.


Tradycyjnie przyjmuje się przy tym, że ta forma ograniczania wolności działalności gospodarczej dotyczy sfer najistotniejszych z punktu widzenia państwa (zwłaszcza jego bezpieczeństwa).

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Podstawowe zasady dotyczące udzielania koncesji są obecnie uregulowane w ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jednolity: Dz. U. 2010 r. Nr 220, poz. 1447 ze zm., dalej „ustawa”). Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu, jak również szczegóły dotyczące procedury udzielania koncesji, określają jednak także przepisy odrębnych ustaw.

Uzyskania koncesji wymaga obecnie wykonywanie działalności gospodarczej w siedmiu wymienionych w ustawie zakresach. Zakresy te dotyczą dziedzin działalności gospodarczej, mających szczególnie istotne znaczenie dla interesów państwa, tzn. górnictwa, wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, energetyki, rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych, przewozów lotniczych i prowadzenia kasyna gry.

Koncesja jest udzielana w formie decyzji administracyjnej. Organem decydującym o przyznaniu koncesji jest zasadniczo minister właściwy ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji (np. koncesji na prowadzenie kasyna gry udziela minister właściwy do spraw finansów publicznych). Odrębne ustawy dotyczące poszczególnych dziedzin działalności koncesjonowanej przewidują jednak również wyjątki od tej zasady - np. koncesję na rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych wydaje Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, zaś koncesje w zakresie energetyki Prezes Urzędu Regulacji Energetyki.

REKLAMA

Koncesja jest udzielana przedsiębiorcy w szczególnym postępowaniu, na wniosek przedsiębiorcy. Ustawa określa podstawowe elementy wniosku o udzielenie koncesji oraz kompetencje organu koncesyjnego do wezwania wnioskodawcy do uzupełnienia wniosku, a także uprawnienie do sprawdzenia, czy przedsiębiorca faktycznie spełnia warunki wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ustawa przewiduje także specyficzną procedurę udzielenia koncesji - w drodze przetargu. Może mieć ona zastosowanie w sytuacji, gdy liczba zainteresowanych przedsiębiorców spełniających warunki do uzyskania koncesji jest większa niż liczba koncesji przewidzianych do udzielenia. Procedura taka polega na publicznym ogłoszeniu przez organ koncesyjny przetargu, w ramach którego przedsiębiorcy składają oferty, deklarując wysokość opłaty, jaką są w stanie uiścić za udzielenie koncesji. Po złożeniu ofert, organ koncesyjny dokonuje wyboru ofert w liczbie odpowiadającej liczbie koncesji przewidzianych do udzielenia, kierując się wysokością opłat zadeklarowanych przez przedsiębiorców. Przedsiębiorcom, których oferty zostały wybrane w przetargu, właściwy organ udziela następnie koncesji w drodze decyzji.

 

Należy zwrócić uwagę, że ustawa przewiduje możliwość odmowy udzielenia koncesji przez organ koncesyjny ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub obywateli. Przepis ten daje organowi koncesyjnemu pewien zakres uznaniowości przy podejmowaniu decyzji co do udzielenia bądź odmowy udzielenia koncesji, ponieważ zawarta w nim przesłanka opiera się na pojęciach niedookreślonych. Podobne przepisy, zawierające niedookreślone przesłanki odmowy udzielenia koncesji mogą pojawiać się także w odrębnych ustawach dotyczących działalności koncesjonowanej. Oczywiście, przepisy takie nie mogą być interpretowane dowolnie, a organ koncesyjny odmawiając udzielenia koncesji musi uzasadnić ich stosowanie, wskazując na obiektywnie istniejące uwarunkowania. Istnienie powyższych unormowań, tworzących w pewnym stopniu tzw. luz decyzyjny po stronie organów koncesyjnych powoduje jednak, że koncesja jest uznawana za najbardziej restrykcyjną formę reglamentowania działalności gospodarczej w polskim prawie.

Podmiot, który zamierza podjąć koncesjonowaną działalność gospodarczą może ubiegać się również o przyrzeczenie wydania koncesji, czyli tzw. promesę. Jest ona udzielana przedsiębiorcy, który jeszcze nie spełnia warunków do uzyskania koncesji. Stanowi ona obietnicę, że w przypadku spełnienia warunków koncesja zostanie udzielona. Promesa jest ważna przez określony czas, nie krótszy niż sześć miesięcy.

Podsumowując, koncesja jest wydawana w formie decyzji administracyjnej, a jej uzyskanie jest konieczne dla podjęcia działalności w zakresach wymienionych w ustawie. W przypadku, gdy liczba przedsiębiorców spełniających warunki do uzyskania koncesji jest większa niż liczba koncesji przewidzianych do udzielenia, możliwe jest udzielanie koncesji w drodze przetargu. Przy odmowie udzielenia koncesji organ koncesyjny ma pewien zakres luzu decyzyjnego (może odmówić jej udzielenia np. ze względu na zagrożenie bezpieczeństwa państwa). Możliwość powoływania się przez organ koncesyjny na tego rodzaju niedookreślone przesłanki odmowy udzielenia koncesji powoduje, że koncesja jest uważana za najbardziej restrykcyjną formę ingerencji w wolność działalności gospodarczej.

 

 

Krzysztof Niepytalski, aplikant radcowski
Tomasz Pietrzak, młodszy prawnik

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Webinar: Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Uczestnicy webinaru dowiedzą się, jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z perspektywy biura rachunkowego, ze wskazaniem kluczowych wyzwań, problemów oraz szans, jakie z tego faktu wynikają.

Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

REKLAMA

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. upływa ważny termin dla przedsiębiorców. Zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej tylko po złożeniu wniosku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

ZUS odbiera zasiłki chorobowe za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

REKLAMA

PKWiU 2025 - nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług jeszcze w 2025 roku

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015. Od kiedy?

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

REKLAMA