REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Koncesja jako forma ograniczenia wolności gospodarczej

Krzysztof Niepytalski
Tomasz Pietrzak

REKLAMA

Podstawą prawidłowego funkcjonowania gospodarki rynkowej jest wolność gospodarcza, na którą składa się między innymi możliwość swobodnego podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej bez konieczności uzyskania na to zgody ze strony władzy publicznej. Ze względu na różnorodne interesy państwa, obowiązujące prawo przewiduje jednak liczne ograniczenia tej wolności. Jednym z takich ograniczeń jest wymóg uzyskania koncesji na prowadzenie określonej działalności gospodarczej.


Tradycyjnie przyjmuje się przy tym, że ta forma ograniczania wolności działalności gospodarczej dotyczy sfer najistotniejszych z punktu widzenia państwa (zwłaszcza jego bezpieczeństwa).

REKLAMA

Autopromocja

Podstawowe zasady dotyczące udzielania koncesji są obecnie uregulowane w ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jednolity: Dz. U. 2010 r. Nr 220, poz. 1447 ze zm., dalej „ustawa”). Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu, jak również szczegóły dotyczące procedury udzielania koncesji, określają jednak także przepisy odrębnych ustaw.

Uzyskania koncesji wymaga obecnie wykonywanie działalności gospodarczej w siedmiu wymienionych w ustawie zakresach. Zakresy te dotyczą dziedzin działalności gospodarczej, mających szczególnie istotne znaczenie dla interesów państwa, tzn. górnictwa, wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, energetyki, rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych, przewozów lotniczych i prowadzenia kasyna gry.

Koncesja jest udzielana w formie decyzji administracyjnej. Organem decydującym o przyznaniu koncesji jest zasadniczo minister właściwy ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji (np. koncesji na prowadzenie kasyna gry udziela minister właściwy do spraw finansów publicznych). Odrębne ustawy dotyczące poszczególnych dziedzin działalności koncesjonowanej przewidują jednak również wyjątki od tej zasady - np. koncesję na rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych wydaje Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, zaś koncesje w zakresie energetyki Prezes Urzędu Regulacji Energetyki.

REKLAMA

Koncesja jest udzielana przedsiębiorcy w szczególnym postępowaniu, na wniosek przedsiębiorcy. Ustawa określa podstawowe elementy wniosku o udzielenie koncesji oraz kompetencje organu koncesyjnego do wezwania wnioskodawcy do uzupełnienia wniosku, a także uprawnienie do sprawdzenia, czy przedsiębiorca faktycznie spełnia warunki wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ustawa przewiduje także specyficzną procedurę udzielenia koncesji - w drodze przetargu. Może mieć ona zastosowanie w sytuacji, gdy liczba zainteresowanych przedsiębiorców spełniających warunki do uzyskania koncesji jest większa niż liczba koncesji przewidzianych do udzielenia. Procedura taka polega na publicznym ogłoszeniu przez organ koncesyjny przetargu, w ramach którego przedsiębiorcy składają oferty, deklarując wysokość opłaty, jaką są w stanie uiścić za udzielenie koncesji. Po złożeniu ofert, organ koncesyjny dokonuje wyboru ofert w liczbie odpowiadającej liczbie koncesji przewidzianych do udzielenia, kierując się wysokością opłat zadeklarowanych przez przedsiębiorców. Przedsiębiorcom, których oferty zostały wybrane w przetargu, właściwy organ udziela następnie koncesji w drodze decyzji.

 

Należy zwrócić uwagę, że ustawa przewiduje możliwość odmowy udzielenia koncesji przez organ koncesyjny ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub obywateli. Przepis ten daje organowi koncesyjnemu pewien zakres uznaniowości przy podejmowaniu decyzji co do udzielenia bądź odmowy udzielenia koncesji, ponieważ zawarta w nim przesłanka opiera się na pojęciach niedookreślonych. Podobne przepisy, zawierające niedookreślone przesłanki odmowy udzielenia koncesji mogą pojawiać się także w odrębnych ustawach dotyczących działalności koncesjonowanej. Oczywiście, przepisy takie nie mogą być interpretowane dowolnie, a organ koncesyjny odmawiając udzielenia koncesji musi uzasadnić ich stosowanie, wskazując na obiektywnie istniejące uwarunkowania. Istnienie powyższych unormowań, tworzących w pewnym stopniu tzw. luz decyzyjny po stronie organów koncesyjnych powoduje jednak, że koncesja jest uznawana za najbardziej restrykcyjną formę reglamentowania działalności gospodarczej w polskim prawie.

Podmiot, który zamierza podjąć koncesjonowaną działalność gospodarczą może ubiegać się również o przyrzeczenie wydania koncesji, czyli tzw. promesę. Jest ona udzielana przedsiębiorcy, który jeszcze nie spełnia warunków do uzyskania koncesji. Stanowi ona obietnicę, że w przypadku spełnienia warunków koncesja zostanie udzielona. Promesa jest ważna przez określony czas, nie krótszy niż sześć miesięcy.

Podsumowując, koncesja jest wydawana w formie decyzji administracyjnej, a jej uzyskanie jest konieczne dla podjęcia działalności w zakresach wymienionych w ustawie. W przypadku, gdy liczba przedsiębiorców spełniających warunki do uzyskania koncesji jest większa niż liczba koncesji przewidzianych do udzielenia, możliwe jest udzielanie koncesji w drodze przetargu. Przy odmowie udzielenia koncesji organ koncesyjny ma pewien zakres luzu decyzyjnego (może odmówić jej udzielenia np. ze względu na zagrożenie bezpieczeństwa państwa). Możliwość powoływania się przez organ koncesyjny na tego rodzaju niedookreślone przesłanki odmowy udzielenia koncesji powoduje, że koncesja jest uważana za najbardziej restrykcyjną formę ingerencji w wolność działalności gospodarczej.

 

 

Krzysztof Niepytalski, aplikant radcowski
Tomasz Pietrzak, młodszy prawnik

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

 

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rząd szuka pieniędzy. Podatek cyfrowy coraz bliżej?

Ministerstwo Cyfryzacji pracuje nad nowym podatkiem, który miałby objąć duże korporacje technologiczne działające w Polsce. Wicepremier Krzysztof Gawkowski zapowiada, że koncepcja podatku cyfrowego zostanie przedstawiona w ciągu kilku miesięcy, a wpływy z niego mogą sięgnąć miliardów złotych. Pomysł budzi jednak kontrowersje.

Wspólne rozliczenie PIT małżonków w 2025 r. za 2024 rok – kto i jak może to zrobić. Korzyści, warunki, jaki formularz wypełnić

Wspólne rozliczenie rocznego zeznania podatkowego PIT przez małżonków jest ważną preferencją podatkową w podatku dochodowym od osób fizycznych, dostępną dla podatników opodatkowanych na zasadach ogólnych, tj. wg skali podatkowej. Rozliczenie wspólne jest korzystne zwłaszcza dla małżonków, których dochody roczne znacznie się różnią (znajdują się w różnych progach podatkowych), w tym w szczególności jeżeli jeden z małżonków nie osiągnął dochodu w danym roku. Kiedy małżonkowie mogą rozliczyć się wspólnie? Na czym polega wspólne rozliczenie PIT małżonków? Czy jest możliwe wspólne rozliczenie ze zmarłym małżonkiem, po rozwodzie i w separacji? Czy jest możliwe wspólne rozliczenie małżonków w przypadku uzyskiwania przychodów z najmu prywatnego, działalności rolniczej, kapitałów pieniężnych, działalności nierejestrowanej? Jakie formy opodatkowania wykluczają wspólne rozliczenie małżonków? Odpowiadamy na te wszystkie pytania.

Będzie rewolucja w raportowaniu ESG po zmianach w dyrektywie CSRD? Obowiązki tylko dla największych firm. Pakiet Omnibus I Komisji Europejskiej

W lutym 2025 roku Komisja Europejska ogłosiła przełomowe zmiany w unijnym systemie raportowania zrównoważonego rozwoju, wywołując gorącą debatę wśród przedsiębiorców, prawników i ekspertów ESG. Propozycje zawarte w pakiecie Omnibus, obejmujące m.in. modyfikacje dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) i CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive), zdaniem wielu komentatorów stanowią próbę znalezienia równowagi między ambicjami klimatycznymi UE a realiami gospodarczymi. Wspólnie z dr Anną Partyką-Opielą, partnerką kancelarii Rymarz Zdort Maruta i laureatką rankingu Top 25 Women Lawyers in Business by Forbes 2024, analizujemy konsekwencje tych zmian dla europejskiego biznesu.

Biznes ma dość! Domaga się prostych i stabilnych podatków. Jest 100 postulatów

Chaos w podatkach, powolne sądy i drakońskie areszty gospodarcze – polscy przedsiębiorcy mają dość! Domagają się uproszczenia systemu podatkowego, rozszerzenia estońskiego CIT oraz stabilnych przepisów. Czy rząd posłucha biznesu, zanim firmy zaczną masowo uciekać za granicę?

REKLAMA

Deregulacja: nowe przepisy dla biznesu od 1 maja 2025 r. 40 zmian - kontrole firm, rzemiosło, mały ZUS plus, zamówienia publiczne i inne ułatwienia

W dniu 11 marca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego, przedłożony przez Ministra Rozwoju i Technologii. Zmiany mają wejść w życie w większości od 1 maja 2025 roku

Wynagrodzenie brutto, a netto w 2025 roku. Jak obliczyć kwotę pensji do wypłaty? [Przykłady]

Jedną z podstawowych kwestii dla pracownika i pracodawcy jest ustalenie stawki wynagrodzenia, jaką pracownik będzie co miesiąc otrzymywał za wykonywanie swoich obowiązków służbowych. Pracownicy często mają wątpliwości dlaczego kwota netto, która dostają na konto, jest o tyle niższa niż ta zapisana w umowie. Kwota która podana jest na umowie o pracę to najczęściej kwota brutto, czyli całość wynagrodzenia, które zostaje pomniejszane o należne świadczenia publicznoprawne. Po odjęciu tych świadczeń pozostaje kwota netto, którą pracownik otrzymuje, tzw. „kwota na rękę”.

Zasiłek chorobowy już od pierwszego dnia? Przedsiębiorcy apelują do rządu o natychmiastowe działania

Rada Przedsiębiorców domaga się realizacji obietnicy wyborczej – ZUS powinien przejąć wypłatę zasiłku chorobowego już od pierwszego dnia absencji pracownika. W liście do premiera Donalda Tuska i liderów koalicji przedsiębiorcy wzywają do uchwalenia przepisów jeszcze przed wyborami prezydenckimi. Czy rząd dotrzyma słowa?

Inwestowanie w złoto - marzec 2025 r. Cena i notowania. Stabilność mimo ryzyka delewarowania na zmiennych rynkach

Jak informuje Saxo Bank w komunikacie z 12 marca 2025 r., globalne rynki finansowe pozostają w stanie podwyższonej niepewności, ponieważ wprowadzenie, a następnie odwołanie ceł przez administrację Trumpa wobec głównych partnerów handlowych nadal wywiera presję na Wall Street i szerzej na rynek. Złoto pozostaje stabilne, utrzymując notowania powyżej 2900 USD po kolejnej stosunkowo płytkiej korekcie. Inwestorzy i traderzy reagują również na gwałtowne i nagłe pogorszenie danych makroekonomicznych w USA, co zwiększa ryzyko stagflacji, wspierającej ceny złota.

REKLAMA

Jak skutecznie odwołać się od wyników kontroli projektu unijnego? 5 zasadniczych kroków

Realizacja projektu unijnego to duże wyzwanie – wymaga nie tylko zaangażowania i dobrej organizacji, ale także skrupulatnego przestrzegania przepisów i wytycznych. Kontrole projektów są standardową praktyką, której celem jest sprawdzenie, czy środki publiczne są wykorzystywane zgodnie z przepisami i pierwotnymi założeniami projektu. Co jednak zrobić, gdy wynik kontroli jest niekorzystny? Jakie kroki podjąć, by skutecznie się odwołać?

Transport do Serbii – strategiczny rynek w regionie Bałkanów

Transport towarów do Serbii wymaga szczególnego przygotowania logistycznego i znajomości lokalnych uwarunkowań. Państwo to nadal pozostaje poza Unią Europejską i strefą Schengen, dlatego konieczne jest sprostanie wielu wymogom z zakresu obsługi celnej i dokumentacji transportowej. Jak skutecznie wejść na ten perspektywiczny rynek?

REKLAMA