REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Tłumaczenia prawnicze - ważne i wymagające

Joanna Stryjek
Skrivanek Sp. z o. o

REKLAMA

Tłumaczenia prawnicze to jeden z największych i ciągle rozwijających się segmentów branży tłumaczeniowej. Z perspektywy osób i podmiotów zajmujących się tłumaczeniami oznacza to napływ coraz większej liczby tzw. tekstów prawniczych: umów, pełnomocnictw, dokumentów założycielskich spółek – często w formie aktu notarialnego, dokumentów sądowych, czy opinii/ekspertyz prawnych. Czym charakteryzują się zatem takie tłumaczenia, komu są potrzebne i na co zwracać uwagę mając z nimi do czynienia?


Teksty prawnicze - charakterystyka


Zacznijmy od początku. Teksty prawnicze napisane są językiem prawniczym. To zdanie - choć wydaje się komunałem - daje spory ogląd charakteru takich tłumaczeń. Jest to bowiem przede wszystkim język fachowy, o bardzo wysokim stopniu sformalizowania i abstrakcji, ale jednocześnie - język bardzo precyzyjny. Terminologia jest tu ścisła, zależna od kontekstu w jakim się poruszamy i wolna od różnych interpretacji, z jakimi mamy do czynienia w języku potocznym. Jako klasyczny przykład można by tu przytoczyć choćby pojęcia: małoletni (pojęcie cywilne na określenie osoby poniżej 18 r.ż., która nie zawarła małżeństwa), nieletni (pojęcie karne oznaczające osobę poniżej 17 r.ż.), czy młodociany (wg Kodeksu Karnego: „sprawca, który w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończył 21 lat i w czasie orzekania w pierwszej instancji 24 lat”). O ile w życiu codziennym  terminy te są bardzo często stosowane zamiennie, o tyle nie jest to już możliwe w tekście prawniczym. Język prawniczy cechuje też dość skomplikowana składnia i nie do końca typowe zastosowanie znaków przestankowych. Zdania są zazwyczaj długie i wielokrotnie złożone, a interpunkcja - paradoksalnie - dość ograniczona. Tłumacze pracujący nad takimi tekstami powinni także unikać redundancji, czyli nadtłumaczenia (podawania informacji zbędnych, nieobecnych w tekście źródłowym, czy nawet dopuszczania się nadinterpretacji oryginału). Równie istotne jest unikanie niedotłumaczenia (przeoczenia informacji istotnych) oraz zapewnienie braku jakichkolwiek pominięć w tekście.

REKLAMA

Autopromocja

Wejście na zagraniczne rynki - warto pamiętać o języku

Tłumaczenia - zatrudniać czy outsourcować?


Tekst prawny, czy prawniczy?


Niezwykle istotne jest też rozgraniczenie tekstów prawnych i tekstów prawniczych. Teksty prawne to dokumenty pisane językiem prawnym (inaczej językiem prawa). Do grupy tej zaliczają się akty i dokumenty prawne będące wynikiem pracy organów ustawodawczych, takie jak: konstytucja, umowy międzynarodowe, ustawy, rozporządzenia, czy akty prawa miejscowego. Natomiast teksty prawnicze to teksty pisane językiem prawniczym (stosowanym przez prawników), a więc np. artykuły naukowe, analizy prawnicze, teksty w podręcznikach, ale również wszelkie inne dokumenty funkcjonujące w obiegu prawnym i najczęściej spotykane w branży tłumaczeniowej: umowy, pełnomocnictwa, dokumenty założycielskie spółek - często w formie aktu notarialnego, czy dokumenty sądowe. Zasadniczo możemy przyjąć, że każdy tekst wiążący się z prawem, a niebędący tekstem prawnym jest tekstem prawniczym.


Każdy przecinek ma znaczenie!


Czasem postawienie bądź niepostawienie jednego przecinka może być źródłem umownego sporu o olbrzymiej wartości. Wystarczy przypomnieć tu sprawę między Rogers Communications, a Bell Aliant z 2006 roku, opisywaną przez kanadyjską prasę jako „Million Dollar Comma”. Przecinek determinował prawo kontrahenta do wycofania się z umowy za rocznym wypowiedzeniem w dowolnym czasie lub za rocznym wypowiedzeniem, ale dopiero po upływie pierwszych pięciu lat obowiązywania kontraktu. Sprawa była warta ówcześnie milion kanadyjskich dolarów. A wszystko to wskutek niedostatecznie precyzyjnego tłumaczenia z francuskiego na angielski!

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Znajomość języków obcych a szanse na rynku pracy

Zapraszamy do odwiedzenia forum ZUS i prawo pracy

 


Tłumaczenie uwierzytelnione - nie zawsze konieczne


W określonych sytuacjach dokumenty prawnicze lub prawne wymagają tłumaczenia uwierzytelnionego, zwanego potocznie przysięgłym, najczęściej jednak mogą obyć się bez „pieczątki”, co nie zwalnia jednak tłumacza z obowiązku zapewnienia najwyższej jakości, staranności oraz fachowości przekładu. Z usług tłumaczy przysięgłych zobowiązane są korzystać organy wymiaru sprawiedliwości, prokuratura, policja i zasadniczo - organy administracji publicznej. Tłumaczenie uwierzytelnione wymagane jest również zazwyczaj w kontaktach z urzędami, tylko takie tłumaczenie posiada bowiem moc prawną równorzędną z oryginałem. Zleceniodawca wie zazwyczaj, do jakich celów potrzebuje tekstu i jakie są wymogi instytucji/organu, czy kontrahenta, któremu ma zamiar przedłożyć dokument. W wielu przypadkach wystarcza tłumaczenie zwykłe. Z drugiej strony, przysięgle można przetłumaczyć wszystko. Do rangi anegdoty awansowała historia, w której tłumaczka wykonywała „przysięgłe o kiełbasie”. I nie był to bynajmniej tekst umowy na zagraniczne dostawy dużych ilości produktu, ale zwykła ulotka marketingowa zachwalająca wyroby masarni. Klient był przekonany, że tylko „pieczątka” daje gwarancję rzetelnego tłumaczenia wysokiej jakości, a zwykłe tłumaczenie będzie niewystarczające.


Tłumaczenie uwierzytelnione - czas i koszty


Tłumaczenia uwierzytelnione wymagają zaangażowania tłumacza-specjalisty, który pomyślnie zaliczył państwowy egzamin z umiejętności tłumaczenia z danego języka obcego na język polski i z polskiego na obcy, został wpisany na listę prowadzoną przez Ministerstwo Sprawiedliwości, a także spełnia inne ustawowe kryteria. Do tłumaczeń uwierzytelnionych stosuje się również inną jednostkę rozliczeniową, niż ma to miejsce w przypadku tłumaczeń zwykłych: 1 125 znaków ze spacjami (dla porównania tłumaczenia zwykłe rozliczane są typowo za 1 500/1 800 znaków ze spacjami lub 250 słów). Co więcej, inaczej niż w tłumaczeniach nieuwierzytelnionych, każda nowa rozpoczęta strona liczona jest jako pełna jednostka. Ponadto, na rynku powszechnie stosuje się stawki określone w rozporządzeniu w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego - mimo, że zasadniczo dotyczą one tłumaczeń wykonanych bezpośrednio na zlecenie „sądu, prokuratora, policji oraz organów administracji publicznej”. Wszystkie te czynniki: wymóg zaangażowania osoby z uprawnieniami, krótsza strona rozliczeniowa oraz wyższe stawki sprawiają, że tłumaczenia takie są droższe.

Jeśli chodzi o czas wykonania, to nie ma tu jednej reguły. Tłumaczenia uwierzytelnione wymagają nie tylko najwyższej staranności przekładu tekstu źródłowego, ale również przetłumaczenia i opisania wszystkich innych elementów widocznych na dokumencie (podpisów, dopisków odręcznych, pieczątek itp.), wstawienia tzw. znaków końca akapitu, wpisu do repertorium, wydruku, opieczętowania, co oczywiście wydłuża czas realizacji. Wydrukowany tekst tłumaczenia uwierzytelnionego, opatrzony okrągłą pieczęcią i podpisem tłumacza ma pełną moc prawną.

Co warto podkreślić, ani tłumacz tekstów prawniczych, ani tekstów prawnych nie musi być prawnikiem. Co więcej, wykształcenie prawnicze nie stanowi obowiązkowej kwalifikacji również dla tłumaczy przysięgłych (ustawa wspomina jedynie o wymogu ukończenia studiów wyższych z tytułem magistra lub równorzędnym). Sytuacja, w której tłumacz jest i prawnikiem i filologiem jest oczywiście idealna. Rzeczywistość wygląda jednak tak, że absolwenci prawa znający język obcy pracują najczęściej jako prawnicy, a nie tłumacze.

Tłumaczenia prawnicze są niezwykle istotne w działalności praktycznie każdej firmy. I co ciekawe - tyczy się to również osób fizycznych. Każdy z nas może przecież potrzebować tłumaczenia uwierzytelnionego urzędowych dokumentów rejestracyjnych samochodu sprowadzonego z zagranicy, czy tłumaczenia aktu ślubu... Zlecając takie tłumaczenia warto upewnić się, że firma, czy tłumacz, który się ich podejmie jest do tego odpowiednio przygotowany. Pozwoli to uniknąć wielu przykrych niespodzianek.

 

Joanna Stryjek, Skrivanek Sp. z o. o.

Zapraszamy na forum Księgowość

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ordynacja podatkowa - liczne zmiany od 2026 r. Przedawnienie, zapłata podatku, zwrot nadpłaty, MDR i kilkadziesiąt innych nowości w projekcie nowelizacji

W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt bardzo obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilkunastu innych ustaw. Zmiany są bardzo liczne i mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. Ministerstwo Finansów informuje, że celem tej nowelizacji jest poprawa relacji między podatnikami i organami podatkowymi, zwiększenie efektywności działania organów podatkowych oraz doprecyzowanie przepisów, których stosowanie budzi wątpliwości. Zobaczmy jakie zmiany czekają podatników od początku przyszłego roku.

Obowiązkowe e-Doręczenia od 1 kwietnia 2025 r. dla firm zarejestrowanych w KRS. Jak założyć skrzynkę i aktywować Adres do Doręczeń Elektronicznych (ADE)

W komunikacie z 27 marca 2025 r. Poczta Polska przypomina o nadchodzącym terminie: 1 kwietnia 2025 r., kiedy to obowiązek korzystania z systemu e-Doręczeń zostanie rozszerzony na przedsiębiorstwa zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym przed początkiem bieżącego roku.

Ekologiczne opakowania w e-handlu - ogromne wyzwanie dla logistyki

Europejski klient e-commerce ma sprzeczne oczekiwania wobec opakowań, w których dostarczane są jego zamówienia. Domaga się ekologicznych rozwiązań, ale rzadko zrezygnuje z zakupu, jeśli nie otrzyma alternatywy zrównoważonej klimatycznie. Nie chce też płacić za spełnienie postulatów środowiskowych, a długa lista rozbieżności generuje ogromne wyzwania po stronie sprzedawców i logistyki. Ekologiczna rewolucja nie jest tania, dodatkowo nowe unijne przepisy wymuszają daleko idące zmiany w procesie realizacji zamówień.

Praca w KAS - rekrutacja 2025. Gdzie szukać ogłoszeń?

Praca w KAS a rekrutacja w 2025 roku. Jakie zadania ma Krajowa Administracja Państwowa? Kto może pracować w KAS? Gdzie szukać ogłoszeń? Jakie są wymagania są w trakcie rekrutacji w 2025 roku?

REKLAMA

Roczne zeznanie podatkowe CIT tylko do 31 marca. Jak złożyć CIT-8

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa przypominają, że 31 marca 2025 r. upływa termin złożenia zeznania CIT-8 za 2024 rok dla tych podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. CIT-8 można złożyć także elektronicznie w serwisie e-Urząd Skarbowy bez konieczności posiadania podpisu kwalifikowanego.

PKPiR 2026: będzie 15 poważnych zmian i nowe rozporządzenie od 1 stycznia. Terminy wpisów, dodatkowe kolumny do KSeF, dowody księgowe i inne nowości

Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pkpir). Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Sprawdziliśmy co się zmieni w zasadach prowadzenia pkpir w porównaniu do obecnego stanu prawnego.

Odpisy amortyzacyjne spółek nieruchomościowych

Najnowsze orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przynoszą istotne zmiany dla spółek nieruchomościowych w zakresie możliwości rozpoznawania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. W styczniu tego roku NSA w kilku wyrokach (sygn. II FSK 788/23, II FSK 789/23, II FSK 987/23, II FSK 1086/23, II FSK 1652/23) potwierdził korzystne dla podatników stanowisko wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA).

CIT estoński a optymalizacja podatkowa. Czy to się opłaca?

Przedsiębiorcy coraz częściej poszukują skutecznych sposobów na obniżenie obciążeń podatkowych. Jednym z rozwiązań, które zyskuje na popularności, jest estoński CIT. Czy rzeczywiście ta forma opodatkowania przynosi realne korzyści? Przyjrzyjmy się, na czym polega ten model, kto może z niego skorzystać i jakie są jego zalety oraz wady dla polskich przedsiębiorstw.

REKLAMA

Składka zdrowotna w 2026 roku – zmiany rewolucyjne, czy ewolucyjne?

Planowane na 2026 rok zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców stanowią jeden z najbardziej dyskutowanych tematów w sferze podatkowej, mimo iż sama składka podatkiem nie jest. Tak jak każda kwestia dotycząca finansów osobistych a równocześnie publicznych, wywołuje liczne pytania zarówno wśród prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jak i wśród polityków, gdzie widoczne są wyraźne podziały.

Podatnik już nie będzie karany za przypadkowe błędy, nie będzie udowadniał niewinności

Szef rządu Donald Tusk poinformował, że za niecelowe, przypadkowe błędy nie będzie się już karać podatnika. Teraz to urząd skarbowy będzie musiał udowadniać jak jest.

REKLAMA