REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa cash poolingu a VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Michał Szczypiór
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Jesteśmy dużą firmą produkcyjną, która prowadzi sprzedaż opodatkowaną i zwolnioną (marginalna) na terytorium kraju. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej planujemy zawarcie umowy cash poolingu na terytorium Polski. W ramach umowy pełnilibyśmy również rolę pool leadera, a także organizatora. Najprawdopodobniej współuczestnikami umów będą firmy współpracujące z naszą firmą, które mają siedziby wyłącznie w Polsce. Z opinii statystycznej posiadanej przez naszą spółkę wynika, że są to usługi sklasyfikowane pod numerem PKWiU 65.23.10-00.00 jako „Usługi pośrednictwa finansowego, gdzie indziej nie sklasyfikowane”. Jak powinno wyglądać rozliczenie VAT takiej umowy? Dodatkowo planujemy obciążanie pozostałych stron umowy cash poolingu opłatą za „administrowanie” rachunkiem (zarządzanie) - przy czym uzgodniliśmy wstępnie stałą płatność za tę usługę w określonych odstępach czasu (miesięcznie bądź kwartalnie). Podobnie będą regulowane odsetki z tytułu udostępnienia środków naszej firmy.

W pierwszej kolejności należy dokładniej przyjrzeć się umowie cash poolingu i definicji pool leadera oraz jego roli przy tego typu umowie, gdyż dopiero wtedy będzie można dogłębniej poddać analizie sposób rozliczenia VAT.

REKLAMA

Istota umowy cash-poolingu

Umowa cash poolingu w praktyce stanowi pewną formę zarządzania finansami stosowaną przez firmy wchodzące do jednej grupy kapitałowej (holdingu) lub też podmioty, które są powiązane ze sobą z innych powodów (najczęściej ekonomicznych). Podstawową cechą umów cash poolingu jest możliwość koncentracji środków kilku podmiotów, jak również możliwość kompensowania przejściowych nadwyżek wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Innymi słowy, firma, u której występują nadwyżki „budżetowe”, ma możliwość ich przerzucenia do innej firmy, która ma przejściowe kłopoty finansowe (choć czasami może być to związane z dużymi inwestycjami). W ten sposób następuje minimalizowanie kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy holdingu (w praktyce poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy, bez konieczności zaciągania przykładowo drogiego kredytu bankowego). Z tego tytułu ponosi się niewielkie opłaty za zarządzanie wspólnym rachunkiem dla pool leadera i stosunkowo niskie odsetki za używanie „cudzego” kapitału.

W praktyce umowa cash poolingu może przyjąć dwie formy, a mianowicie:

REKLAMA

1) notional cash pooling, który dokonywany jest bez fizycznego transferu środków - fundusze przekazywane są wyłącznie można powiedzieć „na papierze”. Salda podlegające potrąceniu fizycznie są pozostawiane na własnych rachunkach uczestników systemu, zaś odsetki naliczane są od kwoty netto zgromadzonych sald,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2) zero-balancing cash pooling, w którym dokonywany jest fizyczny transfer środków pomiędzy rachunkami uczestników (ewentualnie specjalnie wyodrębnionymi subkontami) i rachunkiem głównym grupy. Nadwyżki (tj. salda dodatnie) są przekazywane na rachunek główny, natomiast deficyt (tj. salda ujemne) na rachunkach uczestników pokrywane są z rachunku głównego.

Pool leader

Kto to jest natomiast pool leader i jaka jest jego rola przy umowach cash poolingu? Jak widać z powyższego, w ramach grupy kapitałowo-holdingowej może dochodzić do przerzucenia kapitału z jednej firmy grupy do drugiej, dwoma kanałami - bądź „papierowo” bądź „fizycznie”. W praktyce prowadzenie takich operacji wymaga posiadania rozbudowanego działu księgowości, gdyż należy sprawować kontrolę nad poprawnością tak dokonanych operacji. W praktyce podmiotem odpowiedzialnym za sposób dokonywanych rozliczeń jest właśnie przywoływany pool leader. Pool leaderem jest zazwyczaj wyznaczony podmiot z grupy, do którego obowiązków należy zarządzanie rachunkiem wspólnym grupy, przy czym chodzi tutaj o rachunek, na którym lokowane są nadwyżki finansowe podmiotów z grupy.

Cash pooling jak pożyczka?

REKLAMA

Jeśli chodzi natomiast o umiejscowienie umów cash poolingu i pozycji pool leadera w przepisach prawa, należy stwierdzić, że polskie regulacje prawne milczą w tym zakresie. W praktyce, z uwagi na zbliżony charakter, przyjęto, że jest to umowa nienazwana, do której można stosować - choć wydaje się, że nie do końca właściwie - przepisy dotyczące pożyczki. Istotną cechą pożyczki jest zobowiązanie jednego podmiotu (pożyczkodawcy) do przekazania pewnej określonej z góry kwoty środków, a drugiego (pożyczkobiorcy) do jej spłaty w sposób i w terminach ustalonych w drodze zawartej umowy. Jak łatwo się domyślić, umowa cash poolingu tych cech nie zawiera, gdyż przy tego typu umowach nigdy nie wiadomo, który podmiot z grupy (holdingu), kiedy i w jakiej wysokości będzie potrzebował zastrzyku gotówki. W zasadzie można powiedzieć, że przy umowach cash poolingu tylko pool leader ma określoną z góry rolę i to jest jedyna wiadoma przy zawarciu takiej umowy.

Powyższe oznacza, że w sytuacji gdy firma pełni w ramach zawartych umów rolę pool leadera, w rzeczywistości mamy do czynienia z dwoma rodzajami usług, które, co do zasady, mieszczą się w ramach zawartej umowy. Po pierwsze, jest to usługa stałego administrowania (a w zasadzie zarządzania) rachunkiem wspólnym uczestników zawartej umowy cash poolingu. Po drugie, mamy do czynienia w takim przypadku również z usługą udostępniania własnych nadwyżek innemu podmiotowi z grupy o debetowym saldzie na rachunku (przerzucenie środków).

Rozliczenie VAT

Z przedstawionej przez Państwa opinii klasyfikacyjnej wynika, że usługi powyższe organ statystyki zaklasyfikował do grupowania PKWiU 65.23.10-00.00 jako „Usługi pośrednictwa finansowego, gdzie indziej nie sklasyfikowane”. Z uwagi na przedstawioną klasyfikację dla określenia stawki podatkowej w podatku od towarów i usług należy sięgnąć do regulacji art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z brzmieniem którego zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy, tj. m.in. usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem:

1) działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki,

2) usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,

3) usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20),

4) usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,

5) usług ściągania długów oraz faktoringu,

6) usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,

7) usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,

8) transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,

9) transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.

Usługi świadczone w ramach umowy cash poolingu świadczone przez Państwa firmę będą korzystały ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Przy takiej klasyfikacji pojawia się problem z właściwym rozliczeniem VAT naliczonego. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, co oznacza, iż firmie nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur VAT dokumentujących zakupy związane z tymi czynnościami. W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika zarówno do wykonywania czynności opodatkowanych, jak i zwolnionych, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Proporcję należy obliczyć według zasad określonych w art. 90 przywołanej ustawy. Ustala się ją jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie. Jednocześnie do obrotu nie wlicza się obrotu uzyskanego z tytułu transakcji dotyczących nieruchomości lub usług wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy w poz. 3, w zakresie, w jakim czynności te są wykonywane sporadycznie. Niestety w Państwa sytuacji należy przyjąć, iż usługi świadczone w ramach umowy cash poolingu nie będą miały takiego charakteru. W związku z powyższym, kwoty otrzymywanych odsetek powinny zostać uwzględnione przy obliczaniu współczynnika proporcjonalnego rozliczenia podatku naliczonego.

Odnośnie do momentu powstania obowiązku podatkowego przy tak świadczonych usługach, należy mieć na względzie regulacje ustawy o VAT w zakresie powstania obowiązku podatkowego w ogólności, które zawarte są w treści art. 19 ust. 1 tej ustawy. Dodatkowo z pytania wynika, że obciążacie Państwo pozostałe strony umowy cash poolingu opłatą za administrowanie rachunkiem, przy czym uzgodniliście stałą płatność za tę usługę regulowaną w określonych odstępach czasu (miesięcznie bądź kwartalnie). Usługi te są zatem wykonywane w ramach umowy zawartej na określony czas bądź bezterminowo, co oznacza, że ustalenie momentu jej wykonania uzależnione będzie od określonych w umowie okresów rozliczeniowych (miesięcznie bądź kwartalnie). Należy pamiętać, że administrowanie rachunkiem wspólnym spółek i udostępnienie środków Waszej firmy innym stronom umowy stanowi świadczenie o charakterze ciągłym, co należy tłumaczyć jako „dziejący się, odbywający się, trwający stale, nieustannie; bezustanny, ustawiczny; stale się powtarzający, stały” (taka definicja wynika ze słownika PWN).

W takiej sytuacji - stosownie do regulacji § 9 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur... (Dz.U. Nr 95 poz. 798 z późn.zm.) - istnieje możliwość wystawienia faktury zawierającej jedynie miesiąc i rok wykonania sprzedaży (co również umożliwia wystawienie jednej faktury za dany okres rozliczeniowy dokumentującej usługi administrowania i udostępnienia własnych środków finansowych Państwa firmy).

Kwotą należną z tytułu usług świadczonych przez Waszą firmę działającą jako pool leader jest stała opłata administracyjna (za zarządzanie) oraz odsetki (za korzystanie z kapitału), co oznacza, że całość świadczenia należnego od innego podmiotu stanowić będzie podstawę opodatkowania.

Michał Szczypiór

Podstawa prawna:

art. 19 ust. 1-4, art. 43 ust. 1 pkt 1, art. 86 ust. 1, art. 90 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

REKLAMA