Dobre praktyki administracyjne w projekcie nowej ustawy Prawo działalności gospodarczej

11 września 2015 r. Sejm skierował przygotowaną przez Ministerstwo Gospodarki ustawę Prawo działalności gospodarczej do prac w Komisji Gospodarki (informacja ze strony Ministerstwa Gospodarki). Dokument, który ma zastąpić obowiązującą od 2004 r. ustawę o swobodzie działalności gospodarczej stanowi jeden z podstawowych aktów prawnych, regulujących sposób prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. W projekcie przewidziano wiele nowych rozwiązań, w założeniu nowa regulacja ma zwiększać zakres ochrony przedsiębiorcy. Wprowadzono też katalog zasad podstawowych, które mają wpływać na sposób administrowania przez organ, choć dwie z nich dotyczą bezpośrednio samych przedsiębiorców.
Ulga podatkowa dla inwestujących w innowacje tylko na 2 lata
Tworzenie swoistego kodeksu postępowania Minister Gospodarki argumentuje w założeniach do projektu ustawy dążeniem do zwiększenia ochrony przedsiębiorcy. Dotychczasowa ustawa z 2004 r. była oszczędna w formułowaniu ogólnych wytycznych, pozostawiając to zadanie regulacjom proceduralnym (m.in. w Kodeksie postępowania administracyjnego) oraz ustawom szczegółowym. Projekt przenosi je bezpośrednio w ramy przygotowywanego aktu.
Przeglądając proponowane zmiany można by rzec: nihil novi, choć widać wyraźnie inspiracje ustawodawstwem unijnym, w szczególności Europejskim Kodeksem Dobrej Praktyki Administracyjnej (EKDPA), przyjętego rezolucją Parlamentu Europejskiego z dnia 6 września 2001 r. (źródło: http://www.emcdda.europa.eu/attachements.cfm/att_146851_PL_code2005_pl). Dokument ten, będący wyrazem art. 41 Karty Praw Podstawowych, obecnie wykorzystywany jest w procesie legislacyjnym zarówno przez państwa członkowskie, jak i kraje spoza Unii Europejskiej.
Nowe standardy działań organów administracji gospodarczej
Zgodnie z założeniami nowy akt ma zmierzać do zbliżenia terminologii i instytucji prawnych prawa krajowego z prawem unijnym. Jedną z proponowanych zmian jest wprowadzenie nowych i usystematyzowanie dotychczas obowiązujących zasad w jednym akcie prawnym, co ma usystematyzować pewien standard w relacjach organu administracji publicznej z przedsiębiorcą.
I tak w nowej regulacji znaleźć się ma zasada „co nie jest prawem zabronione jest dozwolone”, która wcześniej obowiązywała na mocy regulacji z 1988 r. Będzie stanowić barierę dla nieuzasadnionego kwestionowania działań przedsiębiorców przez organy administracji publicznej. Wprowadzone zostaną także wytyczne w sprawie przyjaznej interpretacji przepisów (gdy pojawiają się wątpliwości interpretacyjne, organ nie może rozstrzygnąć ich na niekorzyść strony). Pole do jej zastosowania zostanie otwarte w sytuacji tzw. luzu interpretacyjnego przysługującego organowi.
Idąc dalej, nowa ustawa przewiduje domniemanie uczciwości przedsiębiorcy (rozstrzygania wątpliwości faktycznych na korzyść strony), które pozostaje jednak wyłączone, jeżeli przepisy przewidują obowiązek prowadzenia, wystawiania i przechowywania dokumentów będzie wynikał wprost z przepisu prawa oraz na przedsiębiorcy będzie spoczywał ciężar dowodu. W założeniach do projektu możemy przeczytać, że „przedstawiony projekt zmierza do praktycznego zastosowania zasady, że 99% przedsiębiorców działa rzetelnie, uczciwie i wobec nich administracja publiczna pełni rolę służebną oraz pomocniczą, a działania sankcyjne powinny być skierowane do 1% przedsiębiorców działających niezgodnie z prawem.”
Będą nowe zasady prowadzenia działalności gospodarczej
Istotną nowelizacją, jest wprowadzenie zasady proporcjonalności działania organu administracji, która jest jedną z głównych reguł ustawodawstwa unijnego. Zgodnie z art. 6 EKDPA organ podejmuje „jedynie takie działania, które prowadzą bezpośrednio do celu (są odpowiednie), niezbędne i które są współmierne do obranego celu, w szczególności poprzez rozsądne wyważenie słusznego interesu prywatnego i interesu publicznego. Dodatkowo, organ administracji publicznej zobowiązując przedsiębiorcę do dokonania określonych czynności ogranicza je do niezbędnego minimum”. Jej zastosowanie spowoduje konieczność ważenia interesu publicznego i interesu prywatnego przedsiębiorcy w miejsce przyznawania automatycznego prymatu temu pierwszemu.
Podobnie przełożeniem unijnych standardów na polskie realia jest wprowadzenie zasady tzw. uprawnionych oczekiwań. Należy uznać oczekiwania przedsiębiorcy za uprawnione, jeżeli „dotyczą działań zgodnych z prawem, a organ działając w granicach prawa będzie stosował się do wypracowanej praktyki i działań organu w zakresie rozstrzygnięcia sprawy. Przede wszystkim organ nie powinien bez szczególnego powodu, odstępować od utrwalonej i jednolitej praktyki” (treść założeń projektu). Pozwoli ona przedsiębiorcy na efektywne lokowanie zasobów i planowanie dalszych działań, spowoduje większą pewność prawa.
Jeszcze jedną regułą dotyczącą działań organów administracji jest zasada udzielania informacji. Nie jest ona tożsama z dostępem do informacji publicznej, zasady informowania z Kodeksu postępowania administracyjnego czy tzw. urzędowej interpretacji prawa, nie można jej także rozumieć jako obowiązku udzielania pomocy prawnej, ale raczej ma polegać na wskazaniu obowiązujących wymogów i regulacji w sposób abstrakcyjny oraz wskazaniu okoliczności faktycznych, które mogłyby albo pozwolić na osiągnięcie zamierzonego celu albo zmienić dotychczas wydaną decyzję. Wynika z założeń good governance (dobrego administrowania), czyli dążeń do sprawowania władzy publicznej w ramach wzajemnych relacji rządu, administracji i społeczeństwa, cechujących się otwartością, partnerstwem, rozliczalnością, skutecznością, efektywnością i spójnością (wg „Koncepcji good governance – refleksje do dyskusji”, dokumentu opublikowanego w 2008 r. przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego).
Polecamy: 500 pytań o VAT odpowiedzi na trudne pytania z interpretacjami Ministerstwa Finansów (PDF)
Co istotne, należy jednak mieć na uwadze, iż w sytuacji udzielenia przez organ błędnej informacji, a następnie wydania przez niego decyzji zgodnej z prawem (lecz sprzecznej ze wcześniejszą informacją), wcześniej udzielona informacja nie będzie stanowiła podstawy do zaskarżenia decyzji (tak dotychczasowe orzecznictwo, m.in. wyrok NSA z dn. 13 listopada 2009 o sygn. akt II FSK 919/08 orzeczenia.nsa.gov.pl).
Reguły dotyczące działania przedsiębiorców
Jak widać większość wytycznych zamieszczonych w części ogólnej dotyczy standardów działania administracji, choć w planowanej ustawie przewidziano także dwie główne zasady dotyczące samych przedsiębiorców: zasada uczciwej konkurencji oraz poszanowania dobrych obyczajów i słusznych interesów innych przedsiębiorców i konsumentów oraz zasada profesjonalizmu i odpowiednich kwalifikacji. Obie z nich funkcjonują na mocy przepisów obecnej ustawy, przy czym pierwsza z nich ma zostać rozszerzona o wymóg uwzględniania także słusznych interesów innych przedsiębiorców i kontrahentów.
Co dalej z regulacją?
Potrzeba zmiany ustawy regulującej prowadzenie działalności gospodarczej wynikała przede wszystkim z ponad dekady funkcjonowania Polski w ramach rynku europejskiego, co w znacznym stopniu wpływa na zniesienie regulacji w zakresie wykonywania działalności gospodarczej. Dalsze losy projektu, nad którym pracuje obecnie komisja sejmowa, nie są pewne w świetle zbliżających się wyborów, jednakże bez wątpienia konieczność weryfikacji obecnej ustawy pozostaje i będzie jednym z wyzwań stojących przed nową ekipą rządzącą.
Autor: Agata Orłowska
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Liczne zmiany przepisów i niejednolite interpretacje i orzeczenia w sprawach podatkowych to codzienność polskich podatników, firm i księgowych. Nie wszyscy wiedzą, że można ubezpieczyć się od ryzyka podatkowego. Ubezpieczyciele oferują w tym zakresie kompleksową ochronę ubezpieczeniową, np. ochronę skarbową dla osób fizycznych odpowiedzialnych za finanse (dot. ryzyka kar z kks), czy ochronę podatkową uruchamianą w ramach sporów podatników z organami podatkowymi.
Wynagrodzenie za funkcje kierownicze i nadzorcze w pracach B+R stanowi koszt kwalifikowany.
ZUS poinformował o wdrożeniu nowej metryki programu Płatnik, które ma mieć miejsce 7 czerwca 2023 r. w godzinach wieczornych.
Jakie skutki podatkowe w podatku dochodowym wywołuje dywidenda rzeczowa po stronie spółki wypłacającej dywidendę?
Kawa z INFORLEX to cykl bezpłatnych spotkań online. Spotkania odbywają się w formule „na żywo” w wybrane wtorki o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 13 czerwca br. tematem spotkania będzie Slim VAT 3.
Ministerstwo Finansów pracuje nad ustawą, która zobowiąże operatorów platform cyfrowych do raportowania organom podatkowym o aktywnych sprzedawcach, m.in. tych, którzy dokonali co najmniej 30 transakcji w roku lub sprzedali towary za więcej niż 2 tys. euro. Raportowane będą też dane osób, które za pośrednictwem platformy wynajmą np. swoje mieszkanie - informuje dyrektor Departamentu Polityki Podatkowej w Ministerstwie Finansów Marcin Lachowicz.
Rada Polityki Pieniężnej w czasie posiedzenia w dniach 5-6 czerwca 2023 r. nie podjęła decyzji o zmianie wysokości żadnej stopy procentowej NBP. Stopa referencyjna wynosi nadal 6,75 proc.
Przedsiębiorcy czekają na zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej. Powstaje jednak pytanie, czy środki, które oddaje ZUS, powinny zostać uznane za przychód przedsiębiorstwa. Wszystko zależy od wybranej metody rozliczania podatku.
W komunikacie z 5 czerwca 2023 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że służby Komisji Europejskiej potwierdziły, że brak jest podstaw do zwolnienia drobnych producentów wina z wymogów określonych w art. 33-43 dyrektywy 2020/262, w tym z obowiązku stosowania e-SAD przy przemieszczaniu wewnątrzwspólnotowym poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wyprodukowanego przez nich wina oraz posiadania numeru akcyzowego uprawnionego/certyfikowanego wysyłającego.
To dziś już dziś! Międzynarodowy Dzień Księgowego. Dziękujemy za Waszą ciężką pracę i zaangażowanie i za to, że zawsze można na Was liczyć. Zapraszamy do galerii pełnej humoru.
Nie ustajemy w świętowaniu Międzynarodowego Dnia Księgowego. Następna porcja humoru jest już gotowa. Zapraszamy!
6 czerwca 2023 r. Rada Ministrów przyjęła i skierowała do Sejmu projekt ustawy o wprowadzeniu systemu kaucyjnego. System kaucyjny ma objąć od 2025 roku, np. butelki z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku do 3 l, szklane wielokrotnego użytku do 1,5 l i puszki metalowe do 1 l.
Naczelny Sąd Administracyjny rozpatrzył skargę kasacyjną spółki, która toczyła spór z organem podatkowym w zakresie miejsca rozliczania VAT od usług wsparcia (orzeczenie z 14 lutego 2023 r., sygnatura I FSK 1794/19).
U nas Międzynarodowy Dzień Księgowego trwa cały tydzień! Kolejny zestaw żartów prosto od księgowych już na Was czeka!
W dniu 1 czerwca 2023 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (zwana potocznie SLIM VAT 3). Ta nowelizacja zawiera nie tylko zmiany w podatku VAT ale także kilka zmian w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) i wyższe kwoty wolne w podatku od spadków i darowizn. Przesunięto o rok obowiązek wysyłania JPK_PIT i JPK_CIT.
Zarówno w małych firmach, jak i w międzynarodowych przedsiębiorstwach, dział księgowości odgrywa kluczową rolę w zakresie zarządzania finansami i zapewnianiu przejrzystości informacji finansowych. Obchodzony 9 czerwca Dzień Księgowego to doskonała okazja, aby uznać i docenić wkład grupy, która zapewnia solidne podstawy do podejmowania decyzji biznesowych w firmach.
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej opublikowało projekt nowelizacji ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, który ma na celu podwyższenie świadczenia wychowawczego (tzw. 500 plus) do kwoty 800 zł miesięcznie od 2024 roku.
"Ewa, nasza tęczowa księgowa" - tak nazwaliśmy historyjkę o księgowej, którą napisał ChatGPT-4. Ciekawi jesteśmy jak Wam się spodoba i przede wszystkim, czy wywoła uśmiech na Waszych twarzach… a w których miejscach - to już sprawka sztucznej inteligencji!
Jak działają międzybankowe systemy rozliczeniowe Elixir, Euro Elixir i Express Elixir w czasie Bożego Ciała (8 czerwca 2023 r.) i całego długiego weekendu 8-11 czerwca? Kiedy dojdzie do odbiorcy przelew bankowy wysłany w Boże Ciało?
Międzynarodowy Dzień Księgowego już w najbliższy piątek - 9 czerwca. My zaczynamy świętowanie już od dziś i mamy dla Was, drodzy Księgowi i Księgowe, kolejną porcję dowcipów prosto z biur rachunkowych. Bo liczy się humor!
Nowy wskaźnik referencyjny WIRON, który ma zastąpić dotychczasowy WIBOR, będzie stosowany przy prefinansowaniu działań w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Tak przewiduje zakłada projekt rozporządzenia opublikowany 24 maja 2023 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji.
Trzymiesięczny WIRON spadł od początku 2023 roku z 6,18 proc. do 5,83 proc. W tym samym czasie WIBOR 3M stopniał o 10 pkt bazowych (do 6,9 proc.). Jeśli sytuacja się nie zmieni, inwestorzy po zaplanowanej na 1 stycznia 2025 r. tranzycji, będą zarabiali mniej.
Prezydent podpisał ustawę znaną jako SLIM VAT 3. Na mocy nowych przepisów zwiększony został m.in. limit dla podatników, którzy mogą korzystać z metody kasowej rozliczania podatku VAT oraz rozliczać się kwartalnie. Próg przychodowy wzrósł z 1,2 miliona do 2 milionów euro. Ustawa wejdzie w życie 1 lipca. Jej celem jest uproszczenie regulacji podatkowych i ułatwienie prowadzenia działalności przedsiębiorcom. Jakie zmiany na nich czekają?
Zapadł ważny wyrok dla praktyki naliczania stawki podatku od nieruchomości dla działalności opiekuńczej (domów seniora). Chodzi o wyrok z dnia 23 maja 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie w sprawie o sygn. I SA/ Kr 250/23.
Prezent dla współpracownika odchodzącego na emeryturę to sympatyczny gest i podziękowanie za dotychczasową wspólną pracę. Ale co kupić? Przygotowaliśmy kilka pomysłów.
Komentarze(0)
Pokaż: