REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zarządzanie projektami – skąd się wzięło i dokąd zmierza?

Subskrybuj nas na Youtube
Zarządzanie projektami – skąd się wzięło i dokąd zmierza? /fot. Shutterstock
Zarządzanie projektami – skąd się wzięło i dokąd zmierza? /fot. Shutterstock
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Projekty, w różnorodnych postaciach, były realizowane od zarania dziejów. Przykładami mogą tu być zakładanie osad, budowa dróg, przygotowywanie i prowadzenie wojen i słynne budowle: piramidy egipskie, mur chiński czy wieża Babel. Projektami tymi nie zarządzano jednak za pomocą takich metod, jak obecnie. Zrealizowano je dzięki ogromnemu wysiłkowi wielu ludzi, którzy nie tworzyli zespołu projektowego zarządzanego przez kierownika projektu, a nazwisko żadnego z wykonawców nie przeszło do historii.

Komentuje dr hab. Anna Kaczorowska z Katedry Informatyki Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Jednak przy szybkości i zakresie zachodzących współcześnie zmian tradycyjne zarządzanie, ukierunkowane na harmonizację działań prostych i powtarzalnych, jest za mało skuteczne. Dynamika otoczenia, w którym dokonują się zmiany, ma obecnie charakter wręcz turbulentny. W takiej sytuacji dochodzi do zapotrzebowania na zarządzanie obsługujące złożone problemy w sposób niepowtarzalny. Odpowiedzią na to zapotrzebowanie jest zarządzanie projektami znane również jako „podejście Hollywood”, ponieważ realizacja każdego filmu w fabryce snów w Hollywood odbywała się podobno z zastosowaniem zindywidualizowanych, niepowtarzalnych metod produkcji.

Pierwszym na świecie projektem, dla którego utworzono projektową strukturę organizacyjną był realizowany w latach 40. XX wieku projekt o nazwie Manhattan, którego celem było zbudowanie bomby atomowej. Tradycyjne struktury organizacyjne jednostek biorących udział w tym przedsięwzięciu już nie wystarczyły i trzeba było powołać specjalistyczną organizację projektową. Osoby nią zarządzające uznawały się jednak za zawodowych wojskowych oraz naukowców, a nie za kierowników projektów. Doświadczenia zebrane w Manhattan Project zostały później wykorzystane m.in. podczas realizacji planu Marshalla oraz projektów kosmicznych.

REKLAMA

Rozwój zarządzania projektami nastąpił jako efekt rywalizacji pomiędzy światowymi mocarstwami USA i ZSRR. Jako pierwszy z ludzi, w kwietniu 1961 r., poleciał w kosmos i co najważniejsze wrócił Rosjanin – Jurij Gagarin. Lot Rosjanina zmobilizował Amerykanów do rywalizacji o palmę pierwszeństwa w locie na Księżyc. To w Stanach Zjednoczonych wymyślono nowe podejście do zarządzania złożonymi i innowacyjnymi zamierzeniami, dzięki któremu, w lipcu 1969 r. Neil Armstrong postawił stopę na Księżycu. Jego słowa, podsumowujące to wydarzenie: „To mały krok człowieka, ale wielki krok dla ludzkości”, przeszły do historii i pokazały światu, co można osiągnąć zarządzając działaniami z zastosowaniem amerykańskiego podejścia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Teoria z zakresu zarządzania projektami jest stosunkowa młoda, ponieważ jej korzenie sięgają drugiej połowy XX w., kiedy to w 1963 wydano pierwszą książkę „Project Management” autorstwa Johna Stanley Baumgartnera. Jeżeli chodzi o początki zarządzania projektami w Polsce, to należy ich upatrywać dopiero po przemianach, jakie nastąpiły w naszym kraju w latach 90. XX w. Firmy zza oceanu czy z krajów Europy Zachodniej, które znały efektywność i skuteczność zarządzania poprzez ustanawianie projektów, otwierały wówczas u nas swoje filie. Ci Polacy, którzy chcieli w nich pracować musieli się nauczyć nowego podejścia do zarządzania najszybciej, jak to było możliwe.

W miarę coraz to większej komplikacji problemów zarządzania i narastającej zmienności otoczenia organizacji pojawiła się potrzeba równoczesnego wdrażania wielu przedsięwzięć. Spowodowała ona konieczność spojrzenia na zarządzanie projektami z poszerzonej perspektywy, nie tylko pojedynczych projektów, lecz także ich zespołów – programów i portfeli (ang. project portfolio) oraz całej organizacji i jej strategii. Portfele projektów to zbiory projektów realizowanych, finansowanych i zarządzanych jednocześnie w ramach tej samej organizacji lub jej części. Składowe portfela – programy i projekty nie muszą być powiązane i wzajemnie zależne. Wszystkie projekty w portfelu korzystają z tych samych ograniczonych zasobów i konkurują o nie. Stąd też w zarządzaniu portfelami (ang. portfolio project management – PPM) dominują kwestie optymalizacji wykorzystania zasobów organizacji oraz doboru elementów portfela zgodnego z jej strategią.

Zarządzając wieloma projektami  w portfelu korzysta się z dorobku zarządzania pojedynczymi projektami, uwzględniając specyficzne uwarunkowania środowiska wieloprojektowego. Wkracza się wówczas w obszar zarządzania strategicznego, dążąc do skutecznego i efektywnego powiązania projektów ze strategią organizacji. Optyka zarządzania projektami zmienia się również w następstwie koncentracji na bezpośrednim wpływie projektów na osiągane wyniki finansowe, a tym samym na wartość firmy. Coraz częściej perspektywa całościowa i kompleksowa, obejmująca wszystkie projekty organizacji, zastępuje wąskie spojrzenie na pojedyncze, autonomiczne projekty.

W zarządzaniu projektami, szczególnie w organizacjach zorientowanych projektowo, nie koncentruje się już wysiłków na tym, jak „robić dobrze projekty”, ale coraz większą uwagę poświęca się kwestii, jak „robić dobre” – właściwe projekty. W tym celu należy zadbać nie tylko o skuteczne i efektywne zarządzanie projektem, lecz, poprzez zarządzanie portfelem projektów, także o ekonomicznie uzasadniony dobór projektów służących realizacji założonych celów organizacji. Zarządzanie pojedynczym projektem ma zapewnić realizację projektu we właściwy sposób, tj. zgodnie ze zdefiniowanym celem i zakresem, na czas oraz w zaplanowanym budżecie. Zarządzanie portfelem projektów, natomiast, ma zapewnić realizację właściwych projektów.

PPM ma często również kluczowe znaczenie dla sukcesu pojedynczego projektu w jego początkowej fazie. Jeżeli do portfela zostanie wybrany „zły” projekt, to pomimo tego, że będzie on „dobrze” zarządzany i zostaną osiągnięte wszystkie zdefiniowane efekty tego projektu (cel, zakres, czas, budżet), to nadal pozostanie „złym” projektem w ujęciu portfelowym i całej organizacji.

O ile projekt jest narzędziem realizacji poszczególnych celów (jednego lub kilku celów) określonych w strategii, to możliwe że portfel projektów stanie się sposobem realizacji strategii organizacji. Funkcjonowanie w środowisku wieloprojektowym jest najpoważniejszym, a jednocześnie stosunkowo słabo jeszcze rozpoznanym obszarem badań wobec zarządzania strategicznego współczesnymi organizacjami. Koncepcja strategicznego zarządzania projektami powstała w wyniku ewolucji zarządzania projektami od realizacji pojedynczych przedsięwzięć do wspólnego planowania i alokacji zasobów, wymiany wiedzy pomiędzy projektami w środowisku wieloprojektowym, a przede wszystkim do powiązania projektów ze strategią organizacji. Jest propozycją współczesnego zarządzania, pomagającą skutecznie wdrożyć strategię organizacji i stwarza możliwość wykorzystania projektów do tworzenia wartości firmy.

Polecamy: Controlling i Rachunkowość Zarządcza – prenumerata

Rozwój zarządzania poprzez projekty wydaje się odzwierciedlać ewolucję zarządzania w ogólności. Rozwój ten rozpoczął się od twardych aspektów prowadzenia projektów i zmierza do coraz szerszego włączania miękkich – psychospołecznych aspektów pod koniec XX i na początku XXI w. Kształtowanie odpowiedniego układu elementów twardego i miękkiego projektowania zależy w dużym stopniu od kierownika projektu i zbudowanego przez niego zespołu. Kierownik projektu (ang. project manager) jest zawodem uznawanym i rozpoznawalnym w wielu państwach. Na świecie istnieje kilka organizacji zajmujących się gromadzeniem, doskonaleniem i promowaniem najnowszej wiedzy naukowej i technicznej rozwijającej kompetencje kierownika projektu. Od 1965 r. działa International Project Management Association (IPMA) – międzynarodowa organizacja non-profit zrzeszająca obecnie ponad 150 000 członków, skupionych w 71 krajowych stowarzyszeniach członkowskich na całym świecie. International Project Management Association Polska (IPMA Polska; dawniej Stowarzyszenie Project Management Polska) jest jednym ze stowarzyszeń narodowych istniejącym od 1999 r.

IPMA Polska przeprowadza certyfikacje pozwalające uzyskać potwierdzenie kompetencji – wiedzy i doświadczenia w zarządzaniu przedsięwzięciami. Certyfikacje odbywają się na czterech poziomach: D (Certified Project Management Associate), C (Certified Project Manager), B (Certified Senior Project Manager), A (Certified Project Director), a międzynarodowe certyfikaty wydawane przez IPMA są uznawane na całym świecie jako jedne z najbardziej elitarnych. Najwyższy certyfikat na poziomie A posiada obecnie w Polsce 13 osób. Studenci mają możliwość uzyskania certyfikatu IPMA-Student. Wydział Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego posiada akredytację IPMA Polska w zakresie certyfikacji IPMA-Student.

Źródło: Wydział Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego

Zobacz także: Moja firma

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

REKLAMA

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

REKLAMA

Zwierzęta w firmie a koszty uzyskania przychodu. Jak argumentować przed urzędem skarbowym? Interpretacje fiskusa: pies, akwarium i inne przypadki

Czy pies w firmie może być kosztem uzyskania przychodu? A akwarium – elementem budującym wizerunek? Coraz więcej przedsiębiorców zadaje sobie te pytania, zwłaszcza w czasach, gdy granica między przestrzenią zawodową a prywatną bywa płynna. Praktyka i interpretacje podatkowe pokazują, że... to zależy.

Czy będzie likwidacja JPK VAT? Prof. Modzelewski: nieoficjalnie mówi się o redukcji obowiązków

Od samego początku (można sprawdzić) byłem krytykiem wprowadzenia powszechnych „jotpeków”, czyli zmuszania ogółu podatników do systematycznego wysyłania urzędom skarbowym ich ewidencji podatkowych. Po co zaśmiecać archiwa tych organów bilionami zbędnych informacji, do których nigdy nie sięgnie i nie można ich racjonalnie zinterpretować?

REKLAMA