Umowa o dofinansowanie w ścieżce SMART – nowe zasady rozliczania projektów od 2023 roku

System do obsługi projektów - nowa aplikacja CST2021

Pierwszą ważną zmianą jest samo narzędzie wspomagające realizację projektów, czyli system teleinformatyczny. System SL2014 został zastąpiony nową aplikacją o nazwie CST2021. W tym systemie, jak i w poprzednim, beneficjent złoży wniosek o płatność i będzie komunikował się z Instytucjami Pośredniczącymi- NCBR i PARP. Na stronie www.instrukcje.cst2021.gov.pl będzie można zapoznać z jego funkcjonalnością oglądając film instruktażowy, na ten moment dostępna jest jednak tylko instrukcja składania wniosków o dofinansowanie i instrukcja obsługi bazy konkurencyjności. 

Zasady wypłaty środków - co nowego

Warunkiem wypłaty dofinansowania jest, jak poprzednio, złożenie przez beneficjenta wniosku o płatność i zatwierdzenie go przez instytucję pośredniczącą. 

W ścieżce SMART wydłużył się termin na składanie wniosków o płatność, teraz beneficjenci będą składać wnioski nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy. Na zatwierdzenie wniosku też trzeba będzie poczekać nieco dłużej, Instytucja ma czas na jego weryfikację i akceptację do 30 dni. 

Warunki wypłaty zaliczek pozostały niezmienione. Łączna kwota transzy zaliczki nie może przekroczyć 40 proc. całkowitej kwoty dofinansowania projektu, a warunkiem otrzymania kolejnej transzy zaliczki jest rozliczenie przez beneficjenta co najmniej 70 proc. wszystkich przekazanych dotychczas środków w formie zaliczek. Czas na rozliczenie zaliczki pozostał niezmieniony i nadal wynosi 6 miesięcy. 

Ważną zmianą jest literalny zapis w umowie, iż w przypadku niezłożenia wniosku płatność na kwotę wydatków kwalifikowalnych lub niezwrócenia niewykorzystanej części zaliczki w terminie 14 dni od dnia upływu terminu na rozliczenie środków, nalicza się odsetki w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych. Wcześniej ten zapis umowy blokował art. 189 ust. 3f ustawy o finansach publicznych, jednak jego zapisy zostały nowelizowane i odsetki będą naliczane. 

Ścieżka SMART - zwiększenie wysokości dofinansowania

Nowością ścieżki SMART jest możliwość zwiększania wysokości dofinansowania. W przypadku zmiany stawek podatkowych, stawek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, minimalnej stawki godzinowej czy zmiany cen towarów i usług związanych z realizacją projektu powyżej 15proc., beneficjent może wystąpić do instytucji pośredniczącej z wnioskiem o zmianę umowy w zakresie wysokości kosztów kwalifikowalnych projektu i tym samym wysokości dofinansowania – maksymalnie o 25%. Taki wniosek można złożyć nie wcześniej niż po upływie 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy.

Dotacja warunkowa

Nowy paragraf w umowie, czyli „dotacja warunkowa” związany jest z założeniami programu i dotyczy jednego z modułów tj. „wdrożenie innowacji”. Jak wskazuje zapis umowy o dofinansowanie w ścieżce SMART ww. moduł składa się z 2 części: bezzwrotnej i zwrotnej. Beneficjent po upływie 4 lat od zakończenia realizacji projektu, składa wniosek o rozliczenie dotacji warunkowej i wówczas zobowiązany jest do spłaty odpowiedniej części zwrotnej dofinansowania, w kwocie ustalonej w załączniku nr 1 do umowy „Szczegółowych warunkach realizacji modułów”. Część zwrotna na prośbę beneficjenta może zostać rozłożona na raty.

Sprawozdawczość

Sporym ułatwieniem dla beneficjentów w ramach w ścieżki SMART jest rezygnacja z przedkładania raportów okresowych. Instytucja monitoruje realizację projektu na podstawie wykazywanych we wnioskach o płatność wskaźników. Oznacza to, że wraz ze składanym, nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy, wnioskiem o płatność w systemie CST2021, Beneficjent dołącza do wniosku o płatność zestawienie podsumowujące bieżący poziom realizacji wskaźników. W umowie nie ma także wzmianki o obowiązku przedłożenia do Instytucji informacji końcowej na zakończenie realizacji projektu.

Informacja i promocja

Obowiązki informacyjne i promocyjne dot. wsparcia z funduszy Unii Europejskiej w ścieżce SMART zostały mocno rozbudowane. W dalszym ciągu beneficjent zobowiązany jest do umieszczania w widoczny sposób znaków graficznych Funduszy Europejskich i Rzeczypospolitej Polskiej na materiałach promocyjnych, produktach, aparaturze, sprzęcie i pojazdach, umieszczenia w miejscu realizacji projektu tablicy informacyjnej oraz zamieszczenia na stronie internetowej opisu projektu. 

Nowe zapisy w umowie o dofinansowanie w ścieżce SMART dotyczą projektów wysoko budżetowych. 

Projekty powyżej 10 mln euro są zobowiązane do zorganizowania wydarzenia informacyjno-promocyjnego np. konferencji promującej projekt w ważnym jego etapie – na otwarcie lub zakończenie projektu. Do udziału w takim wydarzeniu należy, z miesięcznym wyprzedzeniem, zaprosić przedstawicieli Komisji Europejskiej, instytucji zarządzającej i instytucji pośredniczących za pośrednictwem poczty elektronicznej, na adresy mailowe wskazane w umowie o dofinansowanie. 

Realizatorzy projektów powyżej 5 mln euro mają obowiązek informowania instytucji pośredniczącej o planowanych wydarzeniach informacyjno-promocyjnych lub innych, które mogą mieć znaczenie dla opinii publicznej i mogą służyć budowaniu marki Funduszy Europejskich. Instytucje przygotowały ku temu specjalne adresy mailowe. Informacja o takich wydarzeniach powinna wpłynąć na 14 dni przed takimi przedsięwzięciami. 

Pozostałe projekty będą musiały zrealizować wydarzenie informacyjne dla mediów na wyraźne wezwanie Instytucji. 

Umowy o dofinansowanie dla ścieżki SMART

Pełne wersje umów o dofinansowanie dla ścieżki SMART znajdują się na stronach internetowych instytucji pośredniczących pod linkami: 

PARP:  https://feng.parp.gov.pl/component/grants/grants/sciezka-smart 

NCBR: https://www.gov.pl/web/ncbr/sciezka-smart-nabor-feng0101-ip01-00123 

Magdalena Mirowska, starszy specjalista ds. rozliczeń, CRIDO

Magdalena Wolińska, starszy menedżer, CRIDO