W jaki sposób podzielić majątek firmy w związku z rozwodem małżonków

RADA
Majątek firmy można podzielić umownie lub sądownie. Szczegóły - w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Przypomnijmy, że wspólność majątkowa małżeńska powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa i obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Wspólnością majątkową objęty jest również majątek przedsiębiorstwa prowadzonego przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Od chwili rozwiązania małżeństwa dotychczasowa wspólność majątkowa łączna ulega przekształceniu we wspólność w częściach ułamkowych o równych udziałach. Do podziału tego majątku odpowiednio należy stosować przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku (art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego; dalej: k.r.o.).
Przewidują one:
• podział umowny (art. 1037 Kodeksu cywilnego; dalej: k.c.),
• podział sądowy (art. 1038 k.c.).
Podział sądowy może mieć miejsce już na etapie wyroku rozwodowego, jak i po jego zapadnięciu. Podział umowny jest możliwy tylko po zapadnięciu wyroku rozwodowego. Wybór jednego z tych sposobów zależy od możliwości wzajemnego porozumienia się byłych małżonków co do sposobu podziału majątku.
Sądowy podział majątku
W skład majątku Czytelnika wchodzi przede wszystkim dom mieszkalny, w którym mieści się też siedziba firmy. Zakładam, że małżonkowie wspólnie go zamieszkują. Jeżeli tak, to sąd wwyroku rozwodowym orzeknie o sposobie korzystania z tego domu przez czas wspólnego zamieszkiwania w nim przez rozwiedzionych małżonków. W wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka. Na zgodny wniosek stron sąd może w wyroku orzekającym rozwód orzec również o podziale wspólnego domu albo o przyznaniu go jednemu z małżonków, jeśli podział bądź jego przyznanie jednemu z małżonków jest możliwe. Jest to jednak uzależnione od tego, czy drugi małżonek wyrazi zgodę na opuszczenie domu bez dostarczenia lokalu zamiennego i pomieszczenia zastępczego (art. 58 § 2 k.r.o.).
Na wniosek jednego z małżonków sąd może też w wyroku orzekającym rozwód dokonać podziału całego majątku wspólnego z jednoczesnym uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku (ustalenie nierównych udziałów). Musi być jednak spełniony jeden podstawowy warunek - przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu (art. 58 § 3 k.r.o.).
Podział majątku wspólnego, w skład którego wchodzi przedsiębiorstwo (jak w sytuacji Czytelnika), podczas postępowania rozwodowego mogłoby ze względu na konieczność dokonania wyceny poszczególnych jego składników spowodować znaczne opóźnienie w postępowaniu sądowym. Dlatego lepszym rozwiązaniem byłoby:
• osobne postępowanie o podział majątku dorobkowego małżonków w późniejszym terminie (po zapadnięciu wyroku rozwodowego) lub
• umowne uregulowanie tej kwestii.
Decydując się na sądowy podział majątku wspólnego (po zapadnięciu wyroku rozwodowego), należy złożyć wniosek o podział majątku do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce położenia majątku. Podział ten powinien obejmować cały majątek wspólny rozumiany wyłącznie jako aktywa, ale może też objąć ich część. Długi powstałe w czasie obowiązywania wspólności małżeńskiej nie podlegają rozliczeniu między małżonkami. Praktyka sądowa dopuszcza jednak możliwość - za zgodą małżonków - obciążenia jednego z nich lub obojga w oznaczonych częściach obowiązkiem spłaty określonego długu, co następnie uwzględnia się w rozliczeniach między małżonkami. Nie ma to jednak skutku względem wierzyciela. Aby wierzytelność stanowiąca dług obciążający majątek wspólny małżonków mogła być wzięta pod uwagę we wzajemnych rozliczeniach, musi powstać w czasie trwania wspólności ustawowej. Decydujące znaczenie ma jednak data zajścia zdarzenia, z którego wynikła wierzytelność, czyli data zawarcia umowy, wyrządzenia szkody itp.
Umowny podział majątku
Do umownego podziału majątku wspólnego po rozwiązaniu małżeństwa stosuje się odmienne zasady. Przede wszystkim należy pamiętać o tym, że jeżeli w skład dzielonego majątku wchodzi nieruchomość (tutaj: dom), umowa powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. W przeciwnym razie będzie nieważna. Ponadto podział ten może objąć cały majątek wspólny lub być ograniczony do jego części (art. 1038 § 2 k.c.). Majątek nieobjęty podziałem w dalszym ciągu będzie stanowił przedmiot współwłasności.
Zawierając umowę, strony mają swobodę w wyborze sposobu podziału majątku wspólnego. Ograniczona jest ona jedynie nielicznymi wyjątkami o charakterze ustawowym, np. nie może rażąco krzywdzić jednego z małżonków.
Należy pamiętać, że dokonując podziału majątku wspólnego, jednocześnie strony powinny dokonać między sobą rozliczeń z tytułu roszczeń powstałych w czasie trwania wspólności ustawowej. Późniejsze dochodzenie roszczeń będzie niemożliwe (art. 45 k.r.o. w zw. z art. 618 § 3 k.p.c.).
Jeżeli do majątku wspólnego małżonków wchodzi przedsiębiorstwo (co ma miejsce w tej sytuacji), należy pamiętać, że czynność prawna mająca za przedmiot ten zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych (w tym samochód) przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej powinna obejmować wszystko, co wchodzi w skład tego przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych (art. 552 k.c.). Dopuszczalny jest więc podział przedsiębiorstwa, gdy w jego wyniku powstaną dwa samodzielne przedsiębiorstwa. Jeśli nie ma takiej możliwości, przedsiębiorstwo może być w wyniku podziału majątku wspólnego przyznane w całości jednemu z małżonków z obowiązkiem spłaty drugiego.
• art. 552, art. 73 § 2, art. 1037-1038 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 82, poz. 557
• art. 618 § 3 ustawy z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. Nr 43, poz. 296; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 123, poz. 849
• art. 31, 45-46 i 58 ustawy z 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. Nr 9, poz. 59; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 134, poz. 947
Tomasz Leszczyński
referendarz sądowy

- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Do obliczenia podatku od zysku wypłaconego komplementariuszowi konieczne jest poznanie wysokości podatku należnego od spółki. Skoro PIT od zysku komplementariusza pomniejszany jest o proporcjonalną część CIT zapłaconego przez spółkę komandytową, to pierwszy z wymienionych podatków będzie mógł zostać wyliczony i pobrany dopiero po złożeniu przez spółkę rocznego zeznania i podjęciu przez wspólników uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku. Spółka, jako płatnik, nie ma więc obowiązku pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego przy wypłacie komplementariuszowi zaliczki na poczet zysku. Wyrok z 2 lutego 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu (sygn. akt I SA/Wr 394/22).
31 maja 2023 r. ZUS poinformował, że udostępnił aktualizację aplikacji mobilnej mZUS. W nowej wersji zmieniony został wygląd aplikacji i rozbudowano ją o kolejne funkcje.
Do 5 czerwca 2023 r. prowadzący działalność gospodarczą mają czas na złożenie wniosku RZS-R o zwrot nadpłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne wynikającej z rocznego rozliczenia. Wniosek w tej sprawie należy złożyć elektronicznie na Platformie Usług Elektronicznych ZUS – poinformował 1 czerwca 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Aż 79% Polaków nie oszczędza pieniędzy na emeryturę poza obowiązującymi składkami, a 62,5% nie odkłada regularnie żadnej kwoty na żaden cel. Jednocześnie dochód rozporządzalny na 1 osobę w Polsce w 2022 roku wyniósł 2 249,79 zł. Czy daje to możliwość odłożenia miliona złotych na emeryturę?
Mały ZUS Plus będzie wydłużony o rok dla przedsiębiorców, którzy korzystają z tej preferencji (ulgi) w 2023 roku. Poinformowało o tym 31 maja 2023 r. Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Wskutek tego przedłużenia przedsiębiorcy ci zaoszczędzą nawet kilkaset złotych miesięcznie.
Obniżony VAT na odzież dziecięcą. W ostatnim czasie ożywiła się dyskusja wokół obniżenia stawki VAT na odzież i obuwie dla dzieci. Eksperci nie wykluczają, że temat powróci w najbliższej kampanii wyborczej. Na czym polega problem?
Dokonanie wpisu oraz rejestracja zmian danych ujawnionych w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) to jeden z podstawowych obowiązków przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w formie spółki handlowej. Zgodnie z przepisami, wniosek o wpis lub o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców KRS powinien być złożony do sądu rejestrowego w terminie 7 dni od dnia, w którym zdarzenie uzasadniające zmianę miało miejsce. Praktyka pokazuje, że wielu przedsiębiorców zaniedbuje ten obowiązek i zgłasza zmiany za późno lub nie robi tego wcale.
Krajowy System e-Faktur (KSeF) to ważne narzędzie pomagające w zwalczaniu oszustw podatkowych. Elektroniczny proces wystawiania, przekazywania i przechowywania faktur ułatwia walkę z nieuczciwymi praktykami. Czy obowiązkowe wprowadzenie systemu zapewni skuteczne środki kontroli i wyeliminuje tzw. szarą strefę? Jakie korzyści przyniesie firmom?
Wprowadzenie podatku od nadmiarowych zysków dla niektórych branż nie jest przesądzone - poinformował wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin. Zastrzegł, że nad rozwiązaniami pracuje resort klimatu.
Pakiet e-commerce, który wprowadził szereg zmian oraz nowych pojęć głównie w ustawie o podatku od towarów i usług obowiązuje od 20 maja 2021 r. Szczególnie ciekawe były zmiany, które „uporządkowały” kwestię platform ułatwiających sprzedaż wysyłkową dla konsumentów z UE (B2C). Mowa jest tutaj głównie o interfejsach elektronicznych takich jak chociażby Amazon. Co istotne, adres siedziby dla takich platform nie ma żadnego znaczenia w rozwiązaniu, o którym będzie mowa, o ile ułatwiają one określone dostawy towarów.
W Biuletynie Informacji Publicznej opublikowano oświadczenie majątkowe prezydenta Rzeszowa Konrada Fijołka. Wynika z niego, że prezydent zarobił ponad 250 tys. zł w 2022 roku. To o nieco ponad 107 tys. zł więcej niż w 2021 roku.
Od 1 lipca przyszłego roku korzystanie z KSeF będzie obowiązkowe. Obecnie jest to dobrowolne, a oficjalne dane Ministerstwa Finansów pokazują, jakie jest podejście podatników do tego tematu. Jak to wygląda?
Od 15 czerwca 2023 r. podatnicy i płatnicy podatków będą mogli uzyskać od każdego z naczelników urzędów skarbowych (niezależnie od terytorialnej właściwości działania tych organów) dane i informacje o swojej indywidualnej sytuacji podatkowo-prawnej (w tym objęte tajemnicą skarbową) telefonicznie lub za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 25 maja 2023 r. wyrok w polskiej sprawie (C-114/22) dotyczącej kwestionowania prawa do odliczenia VAT na podstawie pozorności czynności. Sprawa dotyczyła transakcji sprzedaży znaków towarowych i odliczenia podatku naliczonego w tym zakresie.
Ministerstwo Finansów przypomina, że organizacje pożytku publicznego (OPP), które chcą otrzymać 1,5% podatku PIT, powinny do 30 czerwca 2023 r. zgłosić do urzędu skarbowego aktualny rachunek bankowy. Zgłoszenie nie jest konieczne jeżeli rachunek został zgłoszony w ubiegłych latach i jest nadal aktualny.
Jak prawidłowo rozliczyć VAT w przypadku zwrotu zakupionych towarów przez nabywcę? Wyjaśniamy na poniższym przykładzie.
Inwestycje amerykańskich spółek na polskim rynku widoczne są na każdym kroku. Wbrew pozorom, ruch kapitału odbywa się jednak również w przeciwnym kierunku. Polscy inwestorzy co raz częściej lokują kapitał w zagraniczne start-up’y, w tym w innowacyjne projekty z Ameryki Północnej. Jedną z możliwości prowadzenia tego typu działań są umowy SAFE.
Rolnik ryczałtowy sprzedaje samochód, który wykorzystywał w działalności rolniczej. Samochód ten został przed sprzedażą wycofany z działalności rolniczej, co zostało potwierdzone sporządzonym na tę okoliczność protokołem. Czy sprzedaż taka podlega opodatkowaniu VAT? Czy byłoby inaczej, gdyby przed sprzedażą samochód nie został wycofany z działalności rolniczej?
Prowadzę działalność gospodarczą w zakresie usług architektonicznych. Zamierzam wycofać z działalności gospodarczej do majątku prywatnego nieruchomość - dom, w którym dotychczas mieściła się siedziba mojej firmy. Nieruchomość stanowi środek trwały, od nabycia którego odliczyłem VAT. Po wycofaniu z działalności do majątku prywatnego dom będzie wynajmowany innej firmie, w której będzie ona prowadziła działalność gospodarczą. Zatem najem będzie podlegał opodatkowaniu stawką 23%. Czy powinienem dokonać korekty podatku odliczonego w związku z wycofaniem nieruchomości do majątku prywatnego w celu jej dalszego wynajmu?
Już 15 czerwca 2023 r. odbędzie się bezpłatne webinarium „Rola odbiorców energii w transformacji energetycznej”. Zapraszamy!
Sprzedaż praw do projektu elektrowni (farmy) fotowoltaicznej to świadczenie kompleksowe, dla którego właściwą stawką VAT jest 23 proc. Tak wynika z wyroku WSA w Olsztynie z lutego 2023 r.
Jeszcze w tym roku Komisja Europejska ma przedstawić projekt trzeciej wersji dyrektywy PSD (Payment Service Directive). Nowe przepisy dotyczące otwartej bankowości mogą ułatwić m.in. płatność zobowiązań podatkowych oraz obsługę państwowych systemów faktur elektronicznych - m.in. powstającego w Polsce KSeF.
Planowane zmiany w egzekucji administracyjnej poruszono podczas konferencji „Egzekucja administracyjna należności podatkowych” zorganizowanej przez Centrum Dokumentacji i Studiów Podatkowych Uniwersytetu Łódzkiego. Zmiany mają dotyczyć sposobu negocjacji pomiędzy dłużnikiem a organem egzekucyjnym.
Co to jest oszustwo na "zdalny pulpit"? Dlaczego oprogramowanie AnyDesk jest groźne? uniknąć wyłudzenia danych i straty pieniędzy?
Jakie oprocentowanie lokat terminowych i kont oszczędnościowych oferują banki pod koniec maja 2023 r.?
Komentarze(0)
Pokaż: