Nieruchomość nieodpłatnie użyczona spółce osobowej

Uregulowania prawne dotyczące umowy użyczenia zawierają przepisy kodeksu cywilnego. Na podstawie umowy użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Z powyższego wynika, że realizacja umowy użyczenia następuje z chwilą wydania nieruchomości bądź rzeczy ruchomej. Cechą charakterystyczną umowy użyczenia jest nieodpłatność świadczenia. W przypadku nieruchomości oznacza to, że biorący w używanie nie musi płacić np. czynszu za korzystanie z lokalu.

Za przychód z nieruchomości odstąpionych bezpłatnie w całości lub w części do używania innym osobom fizycznym i prawnym oraz jednostkom organizacyjnym niemającym osobowości prawnej uważa się wartość czynszową, stanowiącą równowartość czynszu, jaki przysługiwałby od tych osób w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości.

Ustawodawca jednocześnie wskazał przypadki, kiedy z tytuły użyczenia nieruchomości przychód nie powstanie. Otóż wartość czynszowa nie stanowi przychodu z tytułu użyczenia, jeżeli:

1) nieruchomość została udostępniona osobom pozostającym z podatnikiem w stosunku pracy, gdyż stanowi ona nieodpłatne świadczenie z tytułu wykonywanej pracy,

2) właściciel nieruchomości używa jej na własne potrzeby lub potrzeby członków rodziny,

3) właściciel oddał bezpłatnie nieruchomość lub jej część do użytku na cele działalności naukowej, naukowo-technicznej, oświatowej, oświatowo-wychowawczej, kulturalnej, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów, kultu religijnego oraz związkom zawodowym.

Z kolei do korzystającego nieodpłatnie z nieruchomości na potrzeby prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej zastosowanie będzie miał przepis art. 14 ust. 2 pkt 8 u.p.d.o.f., który stanowi, że przychodem z działalności gospodarczej jest wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b u.p.d.o.f. Jednocześnie należy pamiętać, że na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 u.p.d.o.f., co do zasady, przychód ten korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego w przypadku, gdy podatnik otrzyma świadczenie od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn.

W przypadku opisanym w pytaniu jeden ze wspólników własną nieruchomość chce oddać do używania spółce jawnej. Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnikami są poszczególni wspólnicy spółki, którzy dochód ze wspólnie prowadzonej działalności gospodarczej ustalają proporcjonalnie do prawa w udziale w zysku.