REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy zasiedzenie nieruchomości powoduje konieczność zapłaty podatku

Łukasz Zalewski
Łukasz Zalewski
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Jestem właścicielem nieruchomości nabytej w wyniku zasiedzenia. Właściwie jestem spadkobiercą właściciela tej nieruchomości. Nieruchomość znajduje się na terenie, do którego stosowano tzw. dekret bierutowski, co oznaczało, że musiałem ją zasiedzieć. Czy w związku z tym jestem zobowiązany do zapłaty podatku od zasiedzenia? O odpowiedź poprosiliśmy Izbę Skarbową w Szczecinie oraz Rafała Kłagisza, doradcę podatkowego z Ożóg i Wspólnicy.

IZBA SKARBOWA W SZCZECINIE ODPOWIADA NA PYTANIE

REKLAMA

Autopromocja

Zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r., podatkowi podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych tytułem zasiedzenia. Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy rzeczy i powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego zasiedzenie (art. 6 ust. 1 pkt 6). Podatnik (nabywca przez zasiedzenie) zobowiązany jest w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu do złożenia zeznania podatkowego na urzędowym formularzu SD-3 o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych w drodze zasiedzenia.

Podatnicy podatku od spadków i darowizn obowiązani są dołączyć do zeznania dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania potwierdzające: nabycie rzeczy lub praw majątkowych, w szczególności: orzeczenie sądu, istnienie długów i ciężarów, obciążających nabyte rzeczy lub prawa majątkowe, a przy nabyciu w drodze zasiedzenia poniesienie nakładów na rzecz przez nabywcę podczas biegu zasiedzenia, w szczególności: faktury dokumentujące poniesienie nakładów na rzecz przez nabywcę podczas biegu zasiedzenia.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość) ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Przy nabyciu tego rodzaju wartość przedmiotu zasiedzenia jako podstawę opodatkowania pomniejsza się o wartość nakładów dokonanych przez nabywcę podczas biegu zasiedzenia (np. wyłącza się wartość budynku wzniesionego przez posiadacza samoistnego na gruncie nabytym na skutek zasiedzenia).

Bieg terminu zasiedzenia rozpoczyna się z dniem objęcia nieruchomości w posiadanie, tj. z dniem, kiedy osoba zaczyna nieruchomość użytkować. Zauważyć należy, że zasiedzenie następuje od momentu upływu terminów do zasiedzenia i spełnienia pozostałych przesłanek zasiedzenia, a nie od momentu stwierdzenia zasiedzenia w orzeczeniu sądowym. Samo zasiedzenie następuje z mocy samego prawa, natomiast stwierdzenie nabycia własności przez zasiedzenie następuje na podstawie orzeczenia sądowego. Jest to orzeczenie, które nie jest zdarzeniem cywilnoprawnym, a jedynie stwierdza, że zaistniało określone zdarzenie i ustala jego prawne konsekwencje, wynika to z faktu, że skutkiem zasiedzenia jest pierwotne nabycie własności przez posiadacza, które następuje z mocy prawa. Postanowienie o stwierdzeniu zasiedzenia wymienia osobę, która nabyła własność określonej rzeczy oraz datę, w której nastąpiło zasiedzenie (według chwili upływu terminu przewidzianego do zasiedzenia).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

EKSPERT WYJAŚNIA

RafaŁ KŁagisz

doradca podatkowy, kancelaria podatkowa Ożóg i Wspólnicy

Odpowiedź na tak zadane pytanie nie jest taka prosta. Decydujące znaczenie dla określenia skutków podatkowych zasiedzenia w tym konkretnym przypadku ma stan prawny nieruchomości przed tym zdarzeniem. Nie wchodząc w szczegóły związane z regulacjami dekretu bierutowskiego decydujące znaczenie ma określenie, komu przysługiwało zasiedzone prawo będące przedmiotem zasiedzenia. Jak stwierdzono, czytelnik jest spadkobiercą osoby, która była właścicielem nieruchomości. Jeżeli zasiedzenie nieruchomości nastąpiło przeciw prawu własności tej osoby, a czytelnik jest zstępnym (pasierbem, rodzeństwem, ojczymem) tej osoby, to przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn (art. 4a ust. 1 pkt 1 w związku z art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn) dają możliwość zwolnienia od podatku wartości nabytego w drodze zasiedzenia prawa. Dodatkowym warunkiem zwolnienia jest zawiadomienie naczelnika właściwego urzędu skarbowego o nabyciu prawa własności w terminie miesiąca od daty powstania obowiązku podatkowego, który w przypadku zasiedzenia powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego zasiedzenie. Jak rozumiem w przypadku czytelnika prawo to przed jego zasiedzeniem nie przysługiwało osobom z nim spokrewnionym w takim zakresie, który dawałby prawo do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn.

 

REKLAMA

Zasiedzenie co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn stanowi wartość nabytych rzeczy i praw wedle stanu z dnia nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Stawka podatku wynosi 7 proc. podstawy opodatkowania. Przy czym z podstawy opodatkowania wyłącza się wartość nakładów poniesionych przez podatnika w czasie biegu zasiedzenia. Podobnie, jeżeli na gruncie będącym przedmiotem zasiedzenia podatnik postawił dom stanowiący część składową gruntu w okresie zasiedzenia, wartość tego domu wyłącza się z podstawy opodatkowania.

Tak więc, opierając swoją odpowiedź na gruncie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, należy stwierdzić, że w przypadku czytelnika (o ile poczynione założenia się potwierdzą, tj. iż prawo do przedmiotu zasiedzenia nie przysługiwało osobom z czytelnikiem spokrewnionym, wymienionym w przepisie art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn) zasiedzenie powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Szansą na uzyskanie zwolnienia z podatku jest wyeliminowanie skutków prawnych decyzji wydanych na podstawie owego dekretu bierutowskiego i wykazanie, że własność prawa przed jego zasiedzeniem przysługiwała spadkodawcom czytelnika. Nie można przy tym zapominać o dodatkowym warunku zwolnienia, tj. zawiadomieniu naczelnika właściwego urzędu skarbowego w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego. Termin ten jest terminem zawitym i nie podlega przywróceniu. Oznacza to, że po jego upływie prawo do zwolnienia wygasa.

Należy również stwierdzić, że zastosowanie omawianych przepisów regulujących zwolnienie z podatku od spadków i darowizn do konstrukcji zasiedzenia może budzić kontrowersje prawne, a to z uwagi na konstrukcję prawnocywilną zasiedzenia, które jest nabyciem prawa własności w sposób pierwotny.

PODSTAWA PRAWNA

• Art. 4a ust. 1 pkt 1, art. 6 ust. 1 pkt 6, art. 7 ust. 1 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 142, poz. 1514 z późn. zm.).

Opracował ŁUKASZ ZALEWSKI

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Twój e-PIT 2025: przedsiębiorcy. Wstępnie wypełnione zeznanie trzeba sprawdzić, ew. uzupełnić i zaakceptować

Ministerstwo Finansów informuje, że z usługi Twój e-PIT mogą w 2025 roku korzystać osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Przedsiębiorcy znajdą na swoich kontach częściowo uzupełnione formularze PIT-36, PIT-36L, PIT-28. Z tej usługi mogą skorzystać także przedsiębiorcy z zawieszoną działalnością gospodarczą.

Odszkodowanie od pracodawcy za nierówne traktowanie (dyskryminację). Jaka kwota? Trzeba zapłacić podatek, czy jest zwolnienie?

Z Kodeksu pracy wynika, że osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W indywidualnych interpretacjach podatkowych z dnia 11 lipca 2024 r. i 7 listopada 2024 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnia, jakie są zasady opodatkowania takiego odszkodowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Będą zmiany: Spadek. Zachowek. 6 miesięcy na zgłoszenie. Dla niektórych dłużej [RPO i MF]

Nowelizację zapowiada Ministerstwo Finansów w korespondencji z RPO. Termin 6 miesięcy jest na zgłoszenie faktu nabycia spadku albo zachowku do urzędu skarbowego (druk SD-Z2). Niedochowanie terminu, to utrata zwolnienia od podatku spadkowego, które przysługuje np. wdowie. Od lat jest tu pytanie „Po co to zgłoszenie i po co ten termin?". Przecież zwolniony z podatku od spadków jest każdy wdowiec, wdowa, syn, wnuk, dziadek, brat, siostra. Zwolnienie przysługuje dzięki obiektywnym cechom - więzy krwi albo małżeństwo. Niestety termin zgłoszenia oraz konieczność jego dokonania nie zostanie zmieniony. Na czym polega zmiana?

Ograniczenie tzw. podatku Belki. Zyski z oszczędności i inwestycji do 100 tys. zł bez podatku

W dniu 10 lutego 2025 r. podczas konferencji "Polska. Rok Przełomu" minister finansów Andrzej Domański zapowiedział ograniczenie podatku od zysków kapitałowych (zwanego potocznie podatkiem Belki). Podatek ten jest płacony jest od dochodów z obligacji, lokat bankowych oraz zysków ze sprzedaży jednostek funduszy czy akcji. W odpowiedzi na interpelację poselską, wiceminister finansów Jarosław Neneman przybliżył nieco szczegóły planowanych zmian w tym podatku.

REKLAMA

Wdrożenie inicjatywy STEP – 10 postulatów. Jak ułatwić firmom dostęp do funduszy unijnych?

Platforma technologii strategicznych STEP to uruchomiona w 2024 roku inicjatywa unijna mająca na celu wzmocnienie konkurencyjności przemysłu UE poprzez wspieranie inwestycji w kluczowe obszary technologiczne. Należą do nich technologie deep-tech, technologie zeroemisyjne oraz biotechnologie. Wypracowanie szczegółowych zasad finansowania projektów zostało pozostawione w gestii poszczególnych państw członkowskich. W CRIDO opracowaliśmy 10 postulatów, dzięki którym polski system wsparcia projektów STEP będzie mógł działać efektywnie, a przedsiębiorcy uzyskają łatwiejszy dostęp do unijnych środków.

Minister finansów: 240 tys. zł - nowy limit zwolnienia z VAT od 2026 roku. Będą też inne zmiany w podatkach

Od przyszłego roku podniesiemy limit zwolnienia podmiotowego z VAT do 240 tys. zł – powiedział 10 lutego 2025 r. podczas konferencji „Polska. Rok przełomu” minister finansów Andrzej Domański. Obecnie ten limit wynosi 200 tys. zł. Minister Domański zapowiedział także zmiany w podatku miedziowym.

Zastosowanie procedury marży w VAT przy sprzedaży towarów używanych – błędna interpretacja

Czym jest procedura marży w podatku od towarów i usług? Czy towary zakupione przed 1 maja 2004 r., które następnie były i są przedmiotem dostawy po tej dacie, mogą być objęte tą procedurą? Wyjaśnia prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Kiedy można zasiedzieć udział w nieruchomości (np. jako współwłaściciel)? Czy trzeba płacić podatek od takiego zasiedzenia?

Własność udziału w nieruchomości, podobnie jak całą nieruchomość, można nabyć przez zasiedzenie. Przesłankami nabycia własności udziału w tym trybie jest samoistne posiadanie i upływ określonego wymaganego czasu, który w przypadku dobrej wiary posiadacza wynosi lat 20, a w przypadku złej wiary 30 lat. Zasiedzenie udziału może nastąpić zarówno wówczas gdy każdy ze współposiadaczy korzysta z całej rzeczy, lecz również wówczas, gdy każdy ze współposiadaczy uważa się za posiadacza samoistnego posiadanej części, której się nie da fizycznie wydzielić (por. uchwałę SN z 26.01.1978 r., sygn.akt III CZP 96/77). Warto też podkreślić, że zasiedzieć udział w nieruchomości może zarówno osoba trzecia, jak i jej współwłaściciel.
Tym niemniej zasiedzenie udziału we współwłasności nieruchomości nie przebiega identycznie jak zasiedzenie całej nieruchomości czego trzeba mieć świadomość, a w określonych okolicznościach może też być ono w ogóle niemożliwe.

REKLAMA

Odprawa lub odszkodowanie dla pracownika przy odejściu z pracy a podatek. NSA: Nie nazwa świadczenia lecz jego charakter decyduje o opodatkowaniu

Restrukturyzacja zatrudnienia u danego pracodawcy polega niejednokrotnie na wdrożeniu programu dobrowolnych odejść, a następnie procedury zwolnień grupowych. Elementem obu tych rozwiązań są wypłacane pracownikom przez pracodawcę świadczenia o charakterze odpraw pracowniczych. Źródłem kontrowersji stało się opodatkowanie tych świadczeń podatkiem dochodowym PIT. W wyroku z 19 listopada 2024 r. Naczelny Sąd Administracyjny, podzielając dotychczasową, ugruntowaną linię orzeczniczą tego Sądu, wyjaśnia, czy tego typu “odszkodowanie” wolne jest od podatku dochodowego.

Emerycie, myślałeś, że z racji wieku masz prawo do ulgi rehabilitacyjnej? Fiskus odpowiada krótko i wprost

Samo bycie emerytem nie wystarczy! Aby skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej, musisz mieć status osoby niepełnosprawnej lub utrzymywać taką osobę. Sprawdź, kto według fiskusa faktycznie może liczyć na odliczenie i dlaczego wiek nie daje automatycznych przywilejów.

REKLAMA