REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy umowa pożyczki zawarta przez podmiot powiązany podlega PCC

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łukasz Zalewski
Łukasz Zalewski
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Czy podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych umowa pożyczki zawarta przez podmiot powiązany - spółkę polską na rzecz spółki-matki, mającej siedzibę w Czechach - jeżeli umowa ta podpisana została za granicą i tam też znajduje się przedmiot tej umowy. Pożyczkodawca (spółka polska) jest udziałowcem (akcjonariuszem) pożyczkobiorcy (spółki czeskiej), pożyczka dokonywana jest między spółkami kapitałowymi, a ośrodek zarządzania spółki czeskiej znajduje się w Czechach. O rozwiązanie tego problemu poprosiliśmy Izbę Skarbową w Poznaniu oraz Andrzeja Paczuskiego z KPT Podatki.

IZBA SKARBOWA W POZNANIU ODPOWIEDZIAŁA DLA GP

Stosownie do treści art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 68, poz. 450 z późn. zm.). podatkowi podlegają umowy spółki (akty założycielskie). Opodatkowaniu podlegają również zmiany umowy spółki, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania PCC, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4-art. 1 ust. 1 pkt 2 powyższej ustawy.

W myśl art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy w przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się przy spółce kapitałowej wniesienie lub podwyższenie wniesionego do spółki wkładu, którego wartość powoduje podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika (akcjonariusza) oraz dopłaty.

Z przedstawionego w pytaniu stanu faktycznego wynika, że pożyczkodawca, spółka polska, jest wspólnikiem (akcjonariuszem) spółki czeskiej działającej w Czechach.

W świetle cytowanego powyżej przepisu art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się przy spółce kapitałowej pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika (akcjonariusza). Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnej traktuje zatem pożyczki udzielane przez wspólnika spółce jako zmianę umowy spółki, która to zmiana podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z postanowieniami przepisu art. 1 ust. 5 pkt 2 ustawy o PCC umowa spółki oraz jej zmiana podlega podatkowi, jeżeli w chwili dokonania czynności na terytorium Polski znajduje się - w przypadku spółki kapitałowej:

• rzeczywisty ośrodek zarządzania albo

• siedziba tej spółki - jeżeli jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje się na terytorium żadnego z państw członkowskich, a jeżeli ośrodek ten znajduje się na terytorium takiego państwa, gdy umowa spółki nie podlega podatkowi kapitałowemu w tym państwie.

W rozpatrywanym stanie faktycznym rzeczywisty ośrodek zarządzania i siedziba pożyczkobiorcy - spółki-matki - nie znajduje się na terytorium Polski, a na terenie Czech. Oznacza to, że pożyczka udzielona przez spółkę polską czeskiej spółce kapitałowej nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce.

EKSPERT WYJAŚNIA

Andrzej Paczuski

doradca podatkowy, KPT Podatki

Zgodnie z regulacjami zawartymi w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlega zarówno sama umowa pożyczki, jak i jej zmiana, jeżeli spowoduje ona podwyższenie podstawy opodatkowania.

Co do zasady, w przypadku umowy pożyczki stawka podatku wynosi 2 proc. obliczona od kwoty udzielonej pożyczki. Obowiązek podatkowy w wypadku umowy pożyczki powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Istotne znaczenie ma sam fakt oraz data zawarcia umowy. W doktrynie można spotkać się ze stwierdzeniami, że dla powstania obowiązku podatkowego nie będzie miało znaczenia, czy pożyczka ma charakter odpłatny, czy też nie. Podobnie nie będzie miał znaczenia moment, w którym przedmiot pożyczki zostanie pożyczkobiorcy wydany.

Mając na uwadze regulacje zawarte w kodeksie cywilnym należy zauważyć, że istotą umowy pożyczki jest zobowiązanie pożyczkodawcy do przeniesienia na pożyczkobiorcę przedmiotu pożyczki oraz zobowiązanie pożyczkobiorcy do zwrotu tego przedmiotu. Może nim być określona ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku.

Kodeks cywilny przewiduje również, że jeśli miejsce spełnienia świadczenia nie jest oznaczone, to w przypadku świadczeń pieniężnych jest to miejsce zamieszkania lub siedziby dłużnika w chwili powstania zobowiązania. Poprzez miejsce spełnienia ww. świadczenia należy rozumieć miejsce spłaty pożyczki.

 

Niemniej jednak o tym, czy dana pożyczka podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych i czy w konsekwencji powstanie obowiązek podatkowy w tym podatku, decyduje spełnienie przewidzianych w ustawie warunków.

Jak już wspomniano, o powstaniu obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnej decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC, moment dokonania czynności cywilnoprawnej. Wobec zobowiązującego charakteru umowy pożyczki chwila zgodnego oświadczenia woli stron stanowi o jej zawarciu, a tym samym o chwili powstania obowiązku uiszczenia podatku.

W świetle art. 1 ust. 4 ustawy o PCC umowa pożyczki podlega opodatkowaniu tym podatkiem, jeżeli prawa majątkowe będące przedmiotem pożyczki są wykonywane na terenie Polski. Ewentualnie opodatkowaniu podlegają również prawa wykonywane za granicą, jeżeli nabywca ma swoją siedzibę w Polsce oraz czynność została dokonana w Polsce. W razie zawarcia umowy pożyczki pieniężnej dochodzi do zawarcia czynności cywilnoprawnych, której przedmiotem nie jest rzecz, ale prawo majątkowe. Dlatego, aby pożyczka pieniężna podlegała opodatkowaniu w Polsce, prawo majątkowe z niej wynikające powinno być wykonywane w Polsce (przy założeniu, że sama umowa jest podpisana poza granicami Polski).

W doktrynie można spotkać orzeczenia oraz interpretacje organów skarbowych nieakceptujące tego stanowiska.

Pragnę zwrócić uwagę, iż niezależnie od powyższego pożyczka udzielona na rzecz podmiotu w Czechach może podlegać zwolnieniu jako czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W tym celu należy odwołać się do art. 2 pkt 4 ustawy o PCC. Przepis ten stanowi, że podatkowi temu nie podlegają czynności cywilnoprawne (np. umowa pożyczki), jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona. Należy zauważyć, że pożyczka udzielona podmiotowi czeskiemu jest objęta regulacjami VAT obowiązującymi w Czechach. Decydują o tym przepisy o miejscu świadczenia usług, które determinują kraj ich opodatkowania. Zgodnie ze wspólnotowymi regułami opodatkowania VAT miejscem świadczenia usług finansowych jest siedziba lub stałe miejsce prowadzenia działalności usługobiorcy. W tym przypadku siedziba usługobiorcy (pożyczkobiorcy) jest w Czechach. W konsekwencji okoliczność, że pożyczka jest objęta czeskim VAT, pozwala uznać ją za zwolnioną na od podatku od czynności cywilnoprawnych (art. 2 pkt 4 ustawy).

Reasumując, w przedstawionym przez czytelnika stanie faktycznym umowa pożyczki nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, ponieważ prawa z niej wynikające będą wykonywane poza granicami Polski.

Opracował Łukasz Zalewski

PODSTAWA PRAWNA

• Art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k), art. 1 ust. 3 pkt 2, art. 1 ust. 5 pkt 2, art. 2 pkt 4, art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 68, poz. 450 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
100 dni do KSeF – co zmieni się od lutego 2026 roku?

Od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

REKLAMA

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF: Jak powinny być wystawiane od lutego 2026 roku?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

REKLAMA

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

REKLAMA