Ulga rehabilitacyjna - wydatki na operacje

Wydatki na cele rehabilitacyjne

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniających do odliczeń w ramach ulgi rehabilitacyjnej zawiera art. 26 ust. 7a ustawy o PIT, natomiast zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7b-7g tego artykułu.

Za wydatki podlegające odliczeniu uważa się wydatki poniesione na:

1) adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;

2) przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;

3) zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego;

4) zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;

5) odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym;

6) odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo – leczniczych i pielęgnacyjno – opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne;

7) opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2.280 zł;

8) utrzymanie psa asystującego, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2.280 zł;

9) opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa;

10) opłacenie tłumacza języka migowego;

11) kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia;

12) leki – w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo);

13) odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo – rehabilitacyjne:

a) osoby niepełnosprawnej – karetką transportu sanitarnego,

b) osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 – również innymi środkami transportu niż wymienione w lit. a;

14) używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16 roku życia - w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł;

15) odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:

a) na turnusie rehabilitacyjnym,

b) w zakładach, o których mowa w pkt 6,

c) na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży, o których mowa w pkt 11.

Przy czym, wydatki powyższe podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Warunkiem odliczenia wydatków jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

• orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
• decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
• orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Wysokość wydatków ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty.

Zabiegi rehabilitacyjne

Z zacytowanego wyżej art. 26 ust. 7a ustawy o PIT, wynika, że za wydatki podlegające odliczeniu uważa się m.in. wydatki poniesione na odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne.

W przepisach ustawy o PIT brak jest jednak definicji pojęcia „zabieg”, „rehabilitacja” oraz „rehabilitacja lecznicza”, zatem organy skarbowe do wyjaśnienia tych pojęć stosują definicje encyklopedyczne oraz wydaną z zakresu rehabilitacji literaturę. Zgodnie z definicją tych pojęć zawartą w „Słowniku wyrazów obcych” (PWN, Warszawa 1991 r.) oraz „Encyklopedii” PWN, zabieg stanowi interwencję mającą na celu wywołanie określonego skutku, zwykle będącą środkiem zaradczym przeciwdziałającym czemuś (np. skutkom choroby); rehabilitacja jest to przywrócenie choremu sprawności fizycznej i psychicznej poprzez stosowanie odpowiednich zabiegów leczniczych; rehabilitacja lecznicza zaś to połączenie leczenia postępowaniem usprawniającym, które obejmuje zabiegi fizykoterapeutyczne, wodolecznictwo, światłolecznictwo, elektrolecznictwo, mechanoterapię i kinezyterapię.

Zabiegi operacyjne

W związku z powyższym, czy odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej podlegają również wydatki na zabiegi operacyjne, czy mieszczą się w zakresie pojęcia "zabiegi rehabilitacyjne".

Zgodnie z obowiązującym orzecznictwem (np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 stycznia 2012 r., sygn. akt II FSK 1395/10), przepisy o ulgach podatkowych, jako przewidujące wyjątki od zasady powszechnego opodatkowania, powinny być interpretowane ściśle. Szerokie rozumienie pojęcia zabiegu rehabilitacyjnego prowadziłoby do objęcia ulgą podatkową znakomitej części zabiegów operacyjnych, skoro pojęcie to spełnia kryteria definicji słownikowych pojęcia rehabilitacja.

Przykładowo, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 28 stycznia 2020 r., 0114-KDIP3-2.4011.644.2019.1.JM569941/I, stwierdził, że "w zamkniętym katalogu zawierającym wydatki możliwe do odliczenia nie mieści się pojęcie zabiegu ortopedycznego, lecz jedynie zabieg rehabilitacyjny, a wobec tego poniesiony wydatek nie daje podstawy do zastosowania ulgi. Zaaprobowanie poglądu Wnioskodawczyni prowadziłoby do uznania, że praktycznie każdy zabieg jest swego rodzaju zabiegiem rehabilitacyjnym, gdyż każde działanie o charakterze medycznym (od tych najprostszych do najbardziej skomplikowanych) jest zabiegiem rehabilitacyjnym, gdyż jego nadrzędnym celem jest przywrócenie pełnej sprawności i wyeliminowanie schorzenia u osoby chorej. Innymi słowy, gdyby taki był zamiar ustawodawcy, redakcja komentowanego przepisu byłaby inna; nie zawężano by kategorii wydatków jedynie do odpłatności za zabiegi rehabilitacyjne, lecz wskazano by ogólnie na odpłatności za wszelkiego rodzaju zabiegi medyczne.

Polecamy: PIT 2020. Komentarz

Organ skarbowy w przedmiotowej sprawie uznał zatem, że "wydatek, poniesiony przez Wnioskodawczynię na zabieg operacyjny córki, mimo, że niewątpliwie jest wydatkiem poniesionym w celach przywracających córce sprawność – to jednak nie może zostać odliczony przez Wnioskodawczynię od dochodu w zeznaniu podatkowym za 2019 r. w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Wydatek ten nie może zostać odliczony zarówno na podstawie art. 26 ust. 7a pkt 6 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak również żadnego innego przepisu traktującego o odliczeniu wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne lub związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych. Ww. zabieg – jak wskazano w opisie stanu faktycznego – jest zabiegiem operacyjnym. Nie jest zatem zabiegiem fizykoterapeutycznym, wodoleczniczym, światłoleczniczym, itp. – czyli zabiegiem usprawniającym, który właśnie często przeprowadzany jest po zabiegu operacyjnym. Ustawodawca wyraźnie wskazał jako warunek odliczenia wydatek poniesiony na zabieg rehabilitacyjny. Gdyby jego wolą było, aby każdego rodzaju działania medyczne (w tym operacje) uznać jako podstawę do odliczenia, to zapewne użyłby innego sformułowania".

Podobnie w interpretacji indywidualnej z dnia 18 czerwca 2019 r., 0113-KDIPT2-2.4011.271.2019.2.AKU, gdzie czytamy, że " zabieg ortopedyczny poprawiający ruchomość stawu skokowego nie jest zabiegiem fizykoterapeutycznym, wodoleczniczym, światłoleczniczym, itp. – czyli zabiegiem usprawniającym, który jest często przeprowadzany po zabiegach medycznych, np. operacyjnych. Tym samym Wnioskodawczyni nie przysługuje prawo do odliczenia od dochodu w zeznaniu rocznym za 2018 r. wydatku poniesionego w związku z zabiegiem ortopedycznym (poprawiającym ruchomość stawu skokowego) jako wydatku na cele rehabilitacyjne, bowiem zabieg ten nie stanowi zabiegu rehabilitacyjnego, a więc wydatek ten nie spełnia warunków określonych w art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 26 ust. 7a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych".

Natomiast w interpretacji indywidualnej z dnia 11 kwietnia 2019 r., 0115-KDIT2-2.4011.14.2019.2.MM, organ skarbowy uznał, że "niekwestionowanym w przedmiotowej sprawie jest fakt, że zabieg usunięcia żylaków miał na celu przywracanie sprawności fizycznej Wnioskodawczyni, jako osoby niepełnosprawnej, z upośledzeniem narządu ruchu oznaczonym symbolem niepełnosprawności 05-R. Aby jednak wydatki na ten cel Wnioskodawczyni mogła uznać za podlegające odliczeniu od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej z posiadanej dokumentacji powinno wynikać, że opisany zabieg jest zabiegiem rehabilitacyjnym. Odpowiadając zatem wprost na zadane we wniosku pytania – biorąc pod uwagę opisany stan faktyczny - stwierdzić należy, że skoro z posiadanych przez Wnioskodawczynię dokumentów nie wynika, że zabieg usunięcia żylaków stanowi zabieg rehabilitacyjny, to poniesione przez nią wydatki na ww. cel nie uprawniają do odliczenia ich od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej".

Przywołajmy jeszcze jedno rozstrzygnięcie organu skarbowego. W interpretacji indywidualnej z 1 stycznia 2017 r., 0115-KDIT2-2.4011.225.2017.1.MM, podatnik wskazał, że "jest osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym z uwagi na złośliwą chorobę nowotworową tarczycy o symbolu 11-I. W związku z występującymi przerzutami, długim okresem leczenia (od 2005 r.), przebytymi 3 operacjami oraz radioterapią stan zdrowia Wnioskodawcy uległ znacznemu pogorszeniu. Na skutek naświetleń oraz dużej ilości przyjmowanych leków szczególnej degradacji uległo uzębienie Wnioskodawcy. Dodatkowo nastąpiła demineralizacja zębów. W 2017 r. w toku leczenia stomatologicznego koniecznym okazała się ekstrakcja wielu zębów, których nie było możliwości leczenia lub odbudowy, a następnie wstawienie sztucznej szczęki. Z uwagi na rozległość zabiegu, czyli konieczność usunięcia 11 zębów Wnioskodawca dokonał usunięcia zębów w dwóch etapach. Były one usuwane kolejno w zabiegu pod znieczuleniem ogólnym, a następnie w znieczuleniu miejscowym. Reszta zębów jaka została w szczęce była naprawiona w toku leczenia stomatologicznego. Za usunięcie zębów Wnioskodawca otrzymał fakturę VAT dokumentującą poniesione wydatki".

W powyższej sprawie organ uznał, że wydatków na usunięcie zębów nie sposób zakwalifikować do wydatków na zabiegi rehabilitacyjne, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 6 ustawy o PIT, ani również do żadnego innego z katalogu wydatków wymienionych w art. 26 ust. 7a ustawy. Ustawodawca w art. 26a ust. 7a pkt 6 ustawy wskazał bowiem wyraźnie, że odliczeniu podlegają wydatki poniesione m.in. na zabieg rehabilitacyjny.