REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

PCC od pożyczki – kiedy nie trzeba płacić podatku

PCC od pożyczki, PCC-3;  podatek od pożyczki
PCC od pożyczki, PCC-3; podatek od pożyczki
Fotolia
Fotolia

REKLAMA

Podatek (PCC) od pożyczki. Umowa pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Podatek w wysokości 0,5% pożyczonej kwoty obciąża pożyczkobiorcę. Jednak niektóre pożyczki w rodzinie (i nie tylko w rodzinie) są zwolnione z tego podatku. Które pożyczki są zwolnione z podatku PCC? Czy pożyczki udzielane przez podatników VAT są opodatkowane PCC?

PCC od umowy pożyczki

Umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku (czyli nie dotyczy to np. pożyczenia samochodu) jest objęta PCC na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: "ustawa o PCC").

Obowiązek podatkowy ciąży tu na biorącym pożyczkę.

Obowiązek powstaje tu (zob. art. 3 ust. 1 pkt 1, 1a, 4 ustawy o PCC) :
- z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej (czyli zawarcia /nawet ustnie/ umowy pożyczki) albo
- z chwilą każdorazowej wypłaty środków pieniężnych, jeżeli umowa pożyczki określa, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy albo
- z chwilą powołania się przez podatnika na fakt dokonania czynności cywilnoprawnej (tu pożyczki) – jeżeli podatnik nie złożył deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych w terminie 5 lat od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku, a następnie powołuje się przed organem podatkowym na fakt jej dokonania.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o PCC od umowy pożyczki płaci się podatek w wysokości 0,5% podstawy opodatkowania.

Podstawę opodatkowania stanowi w przypadku umowy pożyczki kwota lub wartość pożyczki. Natomiast w przypadku, gdy umowa pożyczki stanowi, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy – podstawę opodatkowania stanowi kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych (zob. art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o PCC).

Autopromocja

KSeF. Jak przygotować się do wystawiania e-faktur

Kup książkę:

KSeF. Jak przygotować się do wystawiania e-faktur + plakat KSeF. Krok po kroku

Ale stawka PCC wynosi 20 %, jeżeli przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego podatnik powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki (albo zmiany tej umowy), a należny podatek od tej czynności nie został wcześniej zapłacony.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Podobnie sankcyjna stawka 20% PCC dotyczy biorącego pożyczkę, o którym mowa w art. 9 pkt 10 lit. b ustawy o PCC, powołującego się na fakt zawarcia umowy pożyczki, który nie spełnił uprawniającego do zwolnienia warunku udokumentowania otrzymania pieniędzy na rachunek bankowy, czy jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Umowa pożyczki – forma, treść, przepisy

Autopromocja

Gorące tematy dla biur rachunkowych. SLIM VAT 3, KSeF, praca zdalna

Kup książkę:

Gorące tematy dla biur rachunkowych. SLIM VAT 3, KSeF, praca zdalna - Poradnik Gazety Prawnej

Kiedy powstaje obowiązek zapłaty PCC przy umowie pożyczki

Które pożyczki są zwolnione z podatku PCC?

W ww. art. 9 pkt 10 lit. b ustawy o PCC uregulowano zwolnienie z podatku pożyczek pieniężnych w gronie najbliższej rodziny.

Autopromocja

KSEF: wystawianie faktur ustrukturyzowanych

Kto i kiedy musi wystawić fakturę ustrukturyzowaną? Co należy mieć, aby móc wystawić fakturę ustrukturyzowaną? Kary za naruszenie obowiązków w zakresie wystawiania faktur ustrukturyzowanych. Te oraz inne zagadnienia poruszone zostaną podczas tego webinarium.

Webinarium: KSEF: wystawianie faktur ustrukturyzowanych + certyfikat gwarantowany

Z tego zwolnienia korzystają pożyczki  udzielane w formie pieniężnej (bez względu na kwotę) na podstawie umowy zawartej między osobami, o których mowa w art. 4a ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, w wysokości przekraczającej kwotę, określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, pod warunkiem:
- złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-3) właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności,
- udokumentowania otrzymania przez biorącego pożyczkę pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Chodzi tu więc o pożyczki od małżonka, zstępnych (dzieci, wnuki prawnuki …), wstępnych (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie …), pasierba, rodzeństwa, ojczyma i macochy.

Warto też wskazać, że jako rodziców ustawa o podatku od spadków i darowizn traktuje również przysposabiających, a za zstępnych także przysposobionych i ich zstępnych.  Natomiast od 27 października 2020 r. jako zstępnych ustawa o podatku od spadków i darowizn traktuje również osoby, które przebywają lub przebywały w rodzinie zastępczej, w rodzinnym domu dziecka, w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, o których mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2020 r. poz. 821), a za wstępnych także odpowiednio osoby tworzące rodzinę zastępczą, prowadzące rodzinny dom dziecka lub pracujące z dziećmi w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej.

Aby skorzystać z tego zwolnienia trzeba więc m.in. złożyć w ciągu 14 dni od otrzymania pożyczki deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych na formularzu PCC-3. Pożyczkobiorca korzystający z całkowitego zwolnienia z podatku w poz. 31 formularza (podstawa opodatkowania) powinien wpisać kwotę udzielonej pożyczki. Natomiast w poz. 33 (kwota obliczonego podatku) wpisać trzeba 0.

Trzeba też załączyć dokumentację (np. wydruki z historii konta bankowego lub skok albo odcinek przekazu pocztowego), potwierdzającą otrzymanie pożyczki na rachunek bankowy, rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zwolnione z PCC są także umowy pożyczki zawarte między osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej do wysokości kwoty niepodlegającej opodatkowaniu (9637 zł) – na zasadach określonych w przepisach o podatku od spadków i darowizn (art. 9 pkt 10 lit. c ustawy o PCC).

Do I grupy podatkowej w podatku od spadków i darowizn są zaliczeni: małżonkowie, zstępni, wstępni, pasierbowie, zięciowie, synowe, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie (art. 14 ust. 3 pkt 1) ustawy o podatku od spadków i darowizn).

A kwota niepodlegająca opodatkowaniu, o której tu mowa, to 9637,- zł (art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Zatem umowy pożyczki do kwoty 9637,- zł zawierane pomiędzy ww. osobami z I grupy podatkowej są zwolnione z PCC, bez konieczności dokonywania żadnych dodatkowych czynności.

Tak więc:
- teściowie, zięciowie i synowe są zwolnieni z PCC od pożyczek tylko do wysokości ww. limitu (ale bez żadnych podatkowych formalności) a
- reszta osób z I grupy (jako, że tworzy grupę „0” z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn) jest zwolniona z PCC od pożyczek bezlimitowo ale musi dopełnić warunku złożenia deklaracji PCC-3 i otrzymania pieniędzy w określony wyżej sposób.

Czy pożyczki w rodzinie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych?

Z PCC są zwolnione ponadto pożyczki udzielane:

- przez przedsiębiorców niemających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, prowadzących działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek,

- na podstawie umowy zawartej między innymi podmiotami niż osoby, zaliczone do "zerowej" i I grupy podatkowej w podatku od spadków i darowizn, jeżeli kwota lub wartość pożyczki nie przekracza 1000 zł,

- z kas lub funduszów zakładowych, funduszów związków zawodowych, pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, koleżeńskich kas oszczędnościowo-pożyczkowych działających w wojsku oraz z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

- z utworzonych w drodze ustawy innych funduszów celowych,

- przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej.

Pożyczki podatników VAT a PCC

Warto też wiedzieć, że zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnychnie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zatem czynności cywilnoprawne opodatkowane VAT (nawet jeżeli strona tej czynności jest zwolniona z VAT z tytułu dokonania tej czynności) są, co do zasady, wyłączone z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Jak argumentują organy podatkowe: W przypadku umów pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług. (...) w pierwszej kolejności ustalenia wymaga kwestia czy transakcja ta podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. (zob. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20 kwietnia 2021 r., sygn. 0111-KDIB2-2.4014.37.2021.3.PB).

A trzeba wiedzieć, że na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwolnione są od tego podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zdaniem Dyrektora KIS (zob. interpretacja indywidualna z 29 stycznia 2021 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.986.2020.2.KO) udzielenie przez podatnika VAT (spółka będąca osobą prawną i podatnikiem VAT) pożyczki innemu przedsiębiorcy spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu VAT, niezależnie od częstotliwości i celu czy statusu nabywcy. Udzielanie pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzące obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu.

Zatem udzielenie przez podatnika VAT oprocentowanej pożyczki, stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i podlega  (co do zasady) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Jednak na mocy ww. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT udzielanie pożyczek jest zwolnione z VAT, a w konsekwencji podatnicy VAT udzielający pożyczek (nawet incydentalnie) nie płacą także PCC.

Paweł Huczko

Polecamy: Podatek od spadków i darowizn

Polecamy: Postępowanie podatkowe

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Darowizna w formie aktu notarialnego z zagranicy. Co jest istotne podatkowo?

    W dzisiejszych czasach, coraz częściej obywatele Polski otrzymują darowizny z zagranicy. Czy jednak taka darowizna podlega opodatkowaniu w Polsce? Jakie są obowiązki podatkowe osoby, która otrzymała taką darowiznę w formie aktu notarialnego?

    Odliczenie VAT od alkoholu dla kontrahenta. Inaczej traktowany poczęstunek a inaczej prezent

    Czy można odliczyć VAT od zakupu alkoholu dla kontrahenta? Czy ma znaczenie, że alkohol jest kupiony jako prezent, czy jako poczęstunek podczas spotkania biznesowego?

    Zatrudnienie i płace w sektorze przedsiębiorstw. Co pokazują dane GUS z sierpnia?

    GUS zaprezentował dane o zatrudnieniu i płacach w sektorze przedsiębiorstw w sierpniu 2023 roku. Jakie tendy pokazują najnowsze dane?

    Korekta zgłoszenia celnego wywozowego w przypadku obniżki/podwyżki cen towaru po wywozie towaru

    Korekta zgłoszenia wywozowego będzie miała wpływ na rozliczenie VATu w przedsiębiorstwie, więc warto dochować należytej staranności i mylić się jak najmniej. W przypadku pomyłki w trakcie wywozu może się tak zdarzyć, że towaru umieścimy za dużo, za mało lub w ogóle pomylimy towar i wyślemy nie to co było zamówione. Zdarza się również tak, że odprawimy towar zamówiony przez klienta, ale nie na tych dokumentach co powinniśmy. Ścieżki postępowania w takich sytuacjach są podobne i niestety długotrwałe.

    Fundacja rodzinna jako family office

    Od połowy maja 2023 r. przedsiębiorcy mogą korzystać z rozwiązania, na które środowisko czekało ponad trzy dekady, czyli z fundacji rodzinnej na prawie polskim. Większość komentarzy dotyczy fundacji rodzinnej jako wehikułu sukcesyjnego. Jest to rzeczywiście najczęstszy powód, dla którego fundacje są powoływane, czyli budowanie biznesu na pokolenia. Tymczasem można spojrzeć na fundację w szerszej perspektywie. Jedną z nich jest wykorzystanie fundacji jako rozwiązania o charakterze family office.

    Faktura ustrukturyzowana nie jest dokumentem handlowym

    Faktura ustrukturyzowana nie nadaje się do roli dokumentu handlowego ze wszystkich możliwych powodów. Można usiłować nadać tej fakturze charakter dokumentu handlowego, ale wymaga to wielu dodatkowych działań prawnych – pisze profesor Witold Modzelewski.

    Kary za przestępstwa gospodarcze od 1 października. Nawet 25 lat za łapownictwo

    Kary za przestępstwa gospodarcze managerów w firmach, znane jako przestępstwa białych kołnierzyków (z ang. white collar crimes), od 1 października 2023 r. ulegną zaostrzeniu. Za przyjęcie korzyści majątkowej lub osobistej w związku z piastowaniem kierowniczego stanowiska grozić będzie nawet do 25 lat pozbawienia wolności. Dotychczas za taki czyn można było trafić do więzienia na 8 lat.

    Ulga mieszkaniowa w PIT 2023 – pieniądze ze sprzedaży mieszkania można wydać na spłatę udziału byłego małżonka w nieruchomości przyznanej w wyniku rozwodu

    18 września 2023 r. Szef KAS zmienił interpretację indywidualną wydaną we wrześniu 2022 r. przez Dyrektora KIS i uznał, że podatniczka,  która przeznaczyła środki uzyskane ze sprzedaży mieszkania należącego do jej majątku odrębnego na spłatę udziału byłego męża w nieruchomości przyznanej jej na podstawie ugody sądowej zawartej po rozwodzie ma prawo do skorzystania z ulgi mieszkaniowej, o której mowa w art. 21 ust.1 pkt 131 ustawy o PIT. Zmiana stanowiska oznacza, że podatnicy którzy znajdą się w analogicznej sytuacji nie powinni płacić PIT z tytułu dokonanej sprzedaży nieruchomości. 

    Jednolita rejestracja VAT w ramach pakietu ViDA. Przedsiębiorcy popierają to rozwiązanie

    Na ten rok zapowiadane jest uchwalenie ostatecznego kształtu pakietu VAT w epoce cyfrowej (VAT in Digital Age – ViDA), który zakłada dalsze usprawnienie unijnego systemu podatku od wartości dodanej (VAT). Przyjęcie pakietu wiąże się ze znaczącymi zmianami w systemie rozliczenia VAT na terenie UE dla przedsiębiorców prowadzących sprzedaż wewnątrzwspólnotową. Krajowa Izba Gospodarcza dostrzega potrzebę poprawy otoczenia prawnego na poziomie unijnym, popierając projekt rozwiązań modernizujących system VAT oraz promujących gospodarkę cyfrową, zaproponowanych w ramach pakietu ViDA.

    Mikrorachunek podatkowy. Co musisz wiedzieć jako podatnik?

    W świecie podatków i opłat, mikrorachunek podatkowy stał się ważnym narzędziem dla podatników w Polsce. Ale co to dokładnie jest i jak działa? Oto, co musisz wiedzieć o mikrorachunku podatkowym.

    REKLAMA