REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podatek od najmu - jaki płacić?

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Podatek od najmu. Podatnik sam decyduje, jaki podatek płacić
Podatek od najmu. Podatnik sam decyduje, jaki podatek płacić
shutterstock

REKLAMA

Podatek od najmu. Podatnik sam decyduje, czy wynajmuje nieruchomości w ramach działalności gospodarczej, czy najmu prywatnego. Ustawodawca nie określił bowiem obiektywnych kryteriów, które pozwalałyby rozróżnić, kiedy mamy do czynienia z zarządem majątkiem prywatnym, a kiedy z działalnością gospodarczą – stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny.

To istota uchwały NSA z 24 maja br. Ma ona szczególne znaczenie w odniesieniu do stanu prawnego sprzed 2021 r., gdy tylko najem prywatny mógł być opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Ryczałt był wykluczony, gdy nieruchomość była wynajmowana w ramach działalności gospodarczej. Od 1 stycznia 2021 r. to się zmieniło.

Autopromocja

Co orzekł NSA?

Poszerzony, siedmioosobowy skład NSA uznał, że „przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze są zaliczane bez ograniczeń do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT (najem będący odrębnym źródłem przychodów od pozarolniczej działalności gospodarczej – przyp. red.), chyba że stanowią składnik majątkowy mienia osoby fizycznej, który został przez nią wprowadzony do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej”.

– Zasadą jest więc, że przychody z najmu nieruchomości są kwalifikowane do źródła najem (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT), chyba że podatnik wcześniej zakwalifikował je do składników majątkowych związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą, a więc przykładowo wprowadził nieruchomości do ewidencji środków trwałych – wyjaśnił sędzia sprawozdawca Tomasz Kolanowski.

Fiskus był innego zdania. Uważał, że nawet jeśli podatnik nie wprowadził nieruchomości do ewidencji środków trwałych, to i tak, wynajmując naraz kilka lokali, prowadzi działalność gospodarczą, a więc nie ma prawa do ryczałtu ewidencjonowanego, tylko musi zapłacić PIT na zasadach ogólnych.

Dwie linie orzecznicze

Uchwała zapadła na wniosek rzecznika małych i średnich przedsiębiorstw. Problem – jak zauważył rzecznik – dotyczy zwłaszcza sytuacji, gdy przedsiębiorca posiada dodatkowo mieszkania lub lokale użytkowe niewprowadzone do ewidencji środków trwałych (albo wycofane z tej ewidencji) i wynajmowane na podstawie umów cywilnoprawnych, a więc poza działalnością gospodarczą.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Problem dotyczy zwłaszcza przedsiębiorców, którzy mają mieszkania lub lokale użytkowe niewprowadzone do ewidencji środków trwałych i wynajmują je na podstawie odrębnych umów

Rzecznik zwrócił uwagę na to, że w orzecznictwie sądów administracyjnych ukształtowały się dwie, rozbieżne, linie orzecznicze.

Zgodnie z pierwszą o tym, czy przychody z najmu mieszkań lub lokali użytkowych powinny być zaliczane do przychodów z działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT) lub najmu (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT) decydują kryteria przedmiotowe, a nie subiektywna ocena podatnika.

Przykładowo, NSA orzekł tak 25 października 2017 r. (sygn. akt II FSK 1487/17). Chodziło o przedsiębiorcę, który miał trzy zabudowane działki oraz trzy lokale, które wykorzystywał w prowadzonej działalności gospodarczej. W pewnym momencie podatnik postanowił wycofać je z firmy i rozliczać się z fiskusem w formie ryczałtu ewidencjonowanego.

Autopromocja

Instrukcje VAT. 15 praktycznych procedur dla podatników

Publikacja przedstawia wytyczne dotyczące rozliczania VAT i akcyzy od sprowadzanych samochodów. Omawia także kwestie związane z płatnościami faktur na rachunek bankowy, stosowaniem split payment oraz wyborem kwartalnego rozliczenia na rok 2024.
Sprawdź

NSA uznał jednak, że to niemożliwe, bo przychody z najmu powinny być nadal traktowane jako firmowe. Subiektywna ocena podatnika nie ma znaczenia – stwierdził sąd kasacyjny i wyjaśnił: „zamiar wycofania z ewidencji środków trwałych nieruchomości dotychczas wykorzystywanych do prowadzonej działalności gospodarczej i zaprzestanie dokonywania dalszych odpisów amortyzacyjnych nie zmieni uznania, że wciąż związane one będą z nadal prowadzoną działalnością gospodarczą (…). Będzie to zatem kontynuacja dotychczas prowadzonej przez skarżącego działalności gospodarczej, która będzie nastawiona na osiągnięcie zysku (zarobkowa), powtarzalna (ciągła), prowadzona na szeroką skalę, w sposób zorganizowany stosownie do jej przedmiotu i profesjonalnie”.

Tak samo NSA orzekł 22 października 2019 r. (sygn. akt II FSK 1581/18). Wyrok ten dotyczył podatnika, który posiadał kilkadziesiąt mieszkań i kilkadziesiąt lokali niemieszkalnych. Niektóre z nich wprowadził do ewidencji środków trwałych, a niektórych nie. Wszystkie wynajmował. NSA wykluczył opodatkowanie ryczałtem. Powtórzył, że subiektywne przekonanie bądź decyzja podatnika nie mają tu znaczenia. Istotne są obiektywne cechy prowadzonej działalności.

Podobny wniosek płynie z orzeczenia NSA z 2 września 2020 r. (sygn. akt II FSK 1361/18).

Podatek od najmu. Podatnik sam decyduje

Co innego wynika natomiast z drugiej linii orzeczniczej. W jej świetle podatnik sam decyduje, czy wynajmuje nieruchomości w ramach działalności gospodarczej, czy najmu prywatnego. Ustawodawca nie określił bowiem obiektywnych kryteriów, które pozwalałyby rozróżnić, kiedy mamy do czynienia z zarządem majątkiem prywatnym, a kiedy z działalnością gospodarczą.

Ryczałt - co się zmieniło od 2021 r.?

Od 1 stycznia 2021 r. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych mogą płacić również podatnicy, którzy uzyskują przychody z wynajmu w ramach działalności gospodarczej.

Zryczałtowany podatek wynosi – tak jak przy najmie prywatnym – 8,5 proc. przychodów i 12,5 proc. od nadwyżki ponad 100 tys. zł.

Autopromocja

W przypadku działalności gospodarczej ograniczeniem jest tylko limit przychodów uprawniający do stosowania ryczałtu. Wynosi on 2 mln euro (za 2020 r. nie mógł przekroczyć 9 030 600 zł). ©℗

W wyroku z 22 sierpnia 2019 r. (sygn. akt II FSK 3175/17) NSA orzekł, że wymienione w art. 5a pkt 6 ustawy o PIT kryteria działalności gospodarczej nie mają znaczenia w sytuacji, gdy podatnik spełnia takie same przesłanki, zarządzając majątkiem prywatnym. W obu przypadkach przychody mają charakter zarobkowy, stały (ciągły), a także wymagają pewnej formy zorganizowania – zwrócił uwagę sąd kasacyjny. W praktyce więc – jak orzekł NSA – o opodatkowaniu przychodów z najmu ryczałtem lub w ramach działalności decyduje sam podatnik.

Ten sam wniosek płynął z wyroku NSA z 5 kwietnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 379/14). Sąd kasacyjny potwierdził go również w wyrokach z 20 października 2020 r. (sygn. akt II FSK 1647/18 i II FSK 1648/18).

Autopromocja

Najpierw rzecznik…

W swoim wniosku rzecznik MŚP wyraził przekonanie, że prawidłowa jest ta druga linia orzecznicza. Zwrócił bowiem uwagę – podobnie jak NSA we wspomnianych wyrokach – że ustawodawca nie wskazał, jak rozróżniać najem prywatny i w ramach działalności gospodarczej. Skoro nie ma w ustawie o PIT kryteriów, które mogłyby przesądzić, że najem jest związany z biznesem, to ostatecznie podatnik sam decyduje, w jaki sposób rozliczyć się z przychodów z najmu nieruchomości – stwierdził rzecznik.

…teraz uchwała

Wczorajsza uchwała NSA potwierdza stanowisko rzecznika. Sędzia Tomasz Kolanowski zaznaczył, że ustawa o PIT określa w art. 10 ust. 1 źródła przychodów, które są rozłączne. Z kolei w definicji działalności gospodarczej (art. 5a pkt 6 ustawy o PIT) mowa jest o tym, że przychody spełniające wskazane w nim przesłanki zalicza się do przychodów z działalności gospodarczej pod warunkiem, że nie są one zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4–9, a więc m.in. do najmu.

To oznacza – jak tłumaczył sędzia Kolanowski – że najpierw trzeba zaliczać przychody do innych źródeł.

Sędzia dodał, że jeżeli podatnik lokuje jedynie nadwyżki środków w zakup nieruchomości, które potem wynajmuje, to nie można uznać, że są to składniki majątkowe związane z działalnością gospodarczą. Dopiero gdy wprowadzi te nieruchomości do biznesu (np. zaliczy je do środków trwałych), przychód z ich wynajmu będzie opodatkowany jako przychód z działalności gospodarczej.

Uchwała 7 sędziów NSA z 24 maja 2021 r., sygn. akt II FPS 1/21. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia

Łukasz Zalewski

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Korekta dokumentów złożonych do ZUS 2023/2024. Co z nadpłatami? Jakie zmiany od nowego roku? [Wyjaśnienia ZUS]

    ZUS w szerokiej kampanii medialnej informuje i przypomina od pewnego czasu, że tylko do 1 stycznia 2024 r. płatnicy składek mogą przekazywać korekty dokumentów rozliczeniowych (ZUS DRA, ZUS RCA, ZUS RSA) za okres od stycznia 1999 r. do grudnia 2021 r. Natomiast korekty tych dokumentów za okres od stycznia 2022 r. są możliwe w ciągu 5 lat od terminu płatności składek za dany miesiąc kalendarzowy. ZUS przygotował też odpowiedzi na 9 najczęściej pojawiających się pytań na ten temat. Wyjaśnia m.in. kwestię ew. sankcji za brak korekt, zasady odzyskiwania nadpłat, czy zmiany dot. korygowania dokumentów od 1 stycznia 2024 r.

    Wyższy podatek dochodowy, by sfinansować transformację klimatyczną

    65 proc. polskich respondentów mogłoby płacić większy podatek dochodowy, by pomóc gospodarstwom domowym o niższych dochodach poradzić sobie z kosztami zielonej transformacji; 51 proc. zgodziłoby się zapłacić dodatkowe 1-2 proc. swojego dochodu - wynika z ankiety Europejskiego Banku Inwestycyjnego.

    Księgowa odchodzi a firma zostaje z problemem. Co zrobić, by zatrzymać księgową?

    Wiele firm zna tę sytuację – ważny specjalista taki jak księgowa zaczyna zdradzać oznaki zmęczenia i niezadowolenia z pracy. Brak czasu, za dużo obowiązków, nadmiar dokumentów – to prosta droga do wypalenia zawodowego i rezygnacji ze stanowiska. Jednak czy przedsiębiorcy są gotowi na konsekwencje, jakie niesie za sobą odejście tak ważnego pracownika? Co zrobić, by zatrzymać księgowego w firmie?

    Tabela kursów średnich NBP nr 230/A/NBP/2023 z 28 listopada 2023 r. Kurs euro 4,3542 zł

    Tabela kursów średnich waluty krajowej w stosunku do walut obcych ogłoszona 28 listopada 2023 r. NBP nr 230/A/NBP/2023. Średni kurs euro 4,3542 zł.

    ZUS: Brak korekty ZUS DRA, ZUS RCA, ZUS RSA do końca 2023 r. bez kar dla przedsiębiorcy

    ZUS informuje, że korekta dokumentów rozliczeniowych ZUS DRA, ZUS RCA, ZUS RSA za okres od stycznia 1999 r. do grudnia 2021 r. jest możliwa tylko do końca 2023 roku. Przy czym jeżeli ktoś nie zdąży z korektą w tym terminie, ZUS nie będzie stosował sankcji. Warto też wiedzieć, że błędy w dokumentach rozliczeniowych z ZUS za okres od stycznia 2022 r. - można korygować w ciągu kolejnych 5 lat od terminu płatności składek za dany miesiąc kalendarzowy. 

    Przedłużenie 0 proc. VAT na żywność w 2024 r. "Marszałek Hołownia nie poddaje projektu pod obrady Sejmu"

    Zamrażarka w gabinecie marszałka Sejmu jest aktywna - mówi szef klubu PiS Mariusz Błaszczak, zarzucając Szymonowi Hołowni, że nie poddaje pod obrady trzech projektów ustaw, dot. przedłużenia 0 proc. VAT na żywność, przedłużenia wakacji kredytowych i zamrożenia cen energii. Zaapelował też do Hołowni, by zachowywał więcej powagi kierując obradami Izby.

    Aktywna siła robocza w UE może zmniejszyć się o 50 mln osób w ciągu najbliższych 30 lat

    "W związku ze zmianami demograficznymi, aktywna siła robocza w UE może zmniejszyć się o 50 mln osób w ciągu najbliższych 30 lat. Pandemia covid-19 zaostrzyła niedobory umiejętności, z którymi boryka się już wiele sektorów." Jakie wyzwania czekają rynek pracy w UE? Rozmawiali o tym przedsiębiorcy podczas Europejskiego Parlamentu Przedsiębiorstw.

    PIT za 2023 rok: chcesz zapłacić niższy podatek, skorzystaj z ulg i odliczeń, jest na to jeszcze miesiąc. Ale czy potrafisz

    Znajomość prawa podatkowego nigdy nie była mocną stroną Polaków, także i dlatego, że ulg i odliczeń było dużo a same przepisy mało zrozumiałe. Dlatego składanie rocznych PIT-ów zawsze wywoływało tak wielkie poruszenie. Teraz większości Polaków spełnienie rocznego obowiązku podatkowego ułatwia sam fiskus, wypełniając PIT-y roczne i oddając je do cyfrowej akceptacji. Jednak tak przygotowane deklaracje podatkowe najczęściej nie uwzględniają wszystkich możliwych odliczeń i ulg podatkowych.

    Dostosowanie zasad wystawiania faktur uproszczonych do obowiązkowego KSEF – projekt rozporządzenia

    Ministerstwo Finansów opublikowało 27 listopada 2023 r. projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie wystawiania faktur. Zaproponowane zmiany mają dostosować  wystawiania faktur uproszczonych do obowiązkowego KSeF. Zmiany mają wejść w życie 1 lipca 2024 r., z wyjątkiem tych dotyczących faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną VAT, które będą obowiązywały od 2025 r.

    Nowe zasady korzystania z KSeF od 1 lipca 2024 roku. Jest już projekt rozporządzenia. Co się zmieni?

    Ministerstwo Finansów opublikowało 27 listopada 2023 r. projekt rozporządzenia w sprawie korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur. To nowe rozporządzenie ma od 1 lipca 2024 r. zastąpić rozporządzenie z 2021 r. o tej samej nazwie. W większości nowe rozporządzenie powieli dotychczasowe rozwiązania, ale wprowadza również nowe regulacje. ZAW-FA będzie można składać elektronicznie. Umożliwione zostanie samofakturowanie przez podmioty zagraniczne bez polskiego NIP. Wprowadzone zostanie większe zabezpieczenie dla wygenerowanych tokenów. Określono również zasady nadawania uprawnień i dostępu do faktur VAT RR przez rolników ryczałtowych oraz oznaczania faktur kodem QR.

    REKLAMA