REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podatek od najmu - jaki płacić?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Podatek od najmu. Podatnik sam decyduje, jaki podatek płacić
Podatek od najmu. Podatnik sam decyduje, jaki podatek płacić
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Podatek od najmu. Podatnik sam decyduje, czy wynajmuje nieruchomości w ramach działalności gospodarczej, czy najmu prywatnego. Ustawodawca nie określił bowiem obiektywnych kryteriów, które pozwalałyby rozróżnić, kiedy mamy do czynienia z zarządem majątkiem prywatnym, a kiedy z działalnością gospodarczą – stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny.

To istota uchwały NSA z 24 maja br. Ma ona szczególne znaczenie w odniesieniu do stanu prawnego sprzed 2021 r., gdy tylko najem prywatny mógł być opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Ryczałt był wykluczony, gdy nieruchomość była wynajmowana w ramach działalności gospodarczej. Od 1 stycznia 2021 r. to się zmieniło.

REKLAMA

Co orzekł NSA?

REKLAMA

Poszerzony, siedmioosobowy skład NSA uznał, że „przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze są zaliczane bez ograniczeń do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT (najem będący odrębnym źródłem przychodów od pozarolniczej działalności gospodarczej – przyp. red.), chyba że stanowią składnik majątkowy mienia osoby fizycznej, który został przez nią wprowadzony do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej”.

– Zasadą jest więc, że przychody z najmu nieruchomości są kwalifikowane do źródła najem (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT), chyba że podatnik wcześniej zakwalifikował je do składników majątkowych związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą, a więc przykładowo wprowadził nieruchomości do ewidencji środków trwałych – wyjaśnił sędzia sprawozdawca Tomasz Kolanowski.

Fiskus był innego zdania. Uważał, że nawet jeśli podatnik nie wprowadził nieruchomości do ewidencji środków trwałych, to i tak, wynajmując naraz kilka lokali, prowadzi działalność gospodarczą, a więc nie ma prawa do ryczałtu ewidencjonowanego, tylko musi zapłacić PIT na zasadach ogólnych.

Dwie linie orzecznicze

Uchwała zapadła na wniosek rzecznika małych i średnich przedsiębiorstw. Problem – jak zauważył rzecznik – dotyczy zwłaszcza sytuacji, gdy przedsiębiorca posiada dodatkowo mieszkania lub lokale użytkowe niewprowadzone do ewidencji środków trwałych (albo wycofane z tej ewidencji) i wynajmowane na podstawie umów cywilnoprawnych, a więc poza działalnością gospodarczą.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Problem dotyczy zwłaszcza przedsiębiorców, którzy mają mieszkania lub lokale użytkowe niewprowadzone do ewidencji środków trwałych i wynajmują je na podstawie odrębnych umów

Rzecznik zwrócił uwagę na to, że w orzecznictwie sądów administracyjnych ukształtowały się dwie, rozbieżne, linie orzecznicze.

REKLAMA

Zgodnie z pierwszą o tym, czy przychody z najmu mieszkań lub lokali użytkowych powinny być zaliczane do przychodów z działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT) lub najmu (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT) decydują kryteria przedmiotowe, a nie subiektywna ocena podatnika.

Przykładowo, NSA orzekł tak 25 października 2017 r. (sygn. akt II FSK 1487/17). Chodziło o przedsiębiorcę, który miał trzy zabudowane działki oraz trzy lokale, które wykorzystywał w prowadzonej działalności gospodarczej. W pewnym momencie podatnik postanowił wycofać je z firmy i rozliczać się z fiskusem w formie ryczałtu ewidencjonowanego.

NSA uznał jednak, że to niemożliwe, bo przychody z najmu powinny być nadal traktowane jako firmowe. Subiektywna ocena podatnika nie ma znaczenia – stwierdził sąd kasacyjny i wyjaśnił: „zamiar wycofania z ewidencji środków trwałych nieruchomości dotychczas wykorzystywanych do prowadzonej działalności gospodarczej i zaprzestanie dokonywania dalszych odpisów amortyzacyjnych nie zmieni uznania, że wciąż związane one będą z nadal prowadzoną działalnością gospodarczą (…). Będzie to zatem kontynuacja dotychczas prowadzonej przez skarżącego działalności gospodarczej, która będzie nastawiona na osiągnięcie zysku (zarobkowa), powtarzalna (ciągła), prowadzona na szeroką skalę, w sposób zorganizowany stosownie do jej przedmiotu i profesjonalnie”.

Tak samo NSA orzekł 22 października 2019 r. (sygn. akt II FSK 1581/18). Wyrok ten dotyczył podatnika, który posiadał kilkadziesiąt mieszkań i kilkadziesiąt lokali niemieszkalnych. Niektóre z nich wprowadził do ewidencji środków trwałych, a niektórych nie. Wszystkie wynajmował. NSA wykluczył opodatkowanie ryczałtem. Powtórzył, że subiektywne przekonanie bądź decyzja podatnika nie mają tu znaczenia. Istotne są obiektywne cechy prowadzonej działalności.

Podobny wniosek płynie z orzeczenia NSA z 2 września 2020 r. (sygn. akt II FSK 1361/18).

Podatek od najmu. Podatnik sam decyduje

Co innego wynika natomiast z drugiej linii orzeczniczej. W jej świetle podatnik sam decyduje, czy wynajmuje nieruchomości w ramach działalności gospodarczej, czy najmu prywatnego. Ustawodawca nie określił bowiem obiektywnych kryteriów, które pozwalałyby rozróżnić, kiedy mamy do czynienia z zarządem majątkiem prywatnym, a kiedy z działalnością gospodarczą.

Ryczałt - co się zmieniło od 2021 r.?

Od 1 stycznia 2021 r. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych mogą płacić również podatnicy, którzy uzyskują przychody z wynajmu w ramach działalności gospodarczej.

Zryczałtowany podatek wynosi – tak jak przy najmie prywatnym – 8,5 proc. przychodów i 12,5 proc. od nadwyżki ponad 100 tys. zł.

W przypadku działalności gospodarczej ograniczeniem jest tylko limit przychodów uprawniający do stosowania ryczałtu. Wynosi on 2 mln euro (za 2020 r. nie mógł przekroczyć 9 030 600 zł). ©℗

W wyroku z 22 sierpnia 2019 r. (sygn. akt II FSK 3175/17) NSA orzekł, że wymienione w art. 5a pkt 6 ustawy o PIT kryteria działalności gospodarczej nie mają znaczenia w sytuacji, gdy podatnik spełnia takie same przesłanki, zarządzając majątkiem prywatnym. W obu przypadkach przychody mają charakter zarobkowy, stały (ciągły), a także wymagają pewnej formy zorganizowania – zwrócił uwagę sąd kasacyjny. W praktyce więc – jak orzekł NSA – o opodatkowaniu przychodów z najmu ryczałtem lub w ramach działalności decyduje sam podatnik.

Ten sam wniosek płynął z wyroku NSA z 5 kwietnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 379/14). Sąd kasacyjny potwierdził go również w wyrokach z 20 października 2020 r. (sygn. akt II FSK 1647/18 i II FSK 1648/18).

Najpierw rzecznik…

W swoim wniosku rzecznik MŚP wyraził przekonanie, że prawidłowa jest ta druga linia orzecznicza. Zwrócił bowiem uwagę – podobnie jak NSA we wspomnianych wyrokach – że ustawodawca nie wskazał, jak rozróżniać najem prywatny i w ramach działalności gospodarczej. Skoro nie ma w ustawie o PIT kryteriów, które mogłyby przesądzić, że najem jest związany z biznesem, to ostatecznie podatnik sam decyduje, w jaki sposób rozliczyć się z przychodów z najmu nieruchomości – stwierdził rzecznik.

…teraz uchwała

Wczorajsza uchwała NSA potwierdza stanowisko rzecznika. Sędzia Tomasz Kolanowski zaznaczył, że ustawa o PIT określa w art. 10 ust. 1 źródła przychodów, które są rozłączne. Z kolei w definicji działalności gospodarczej (art. 5a pkt 6 ustawy o PIT) mowa jest o tym, że przychody spełniające wskazane w nim przesłanki zalicza się do przychodów z działalności gospodarczej pod warunkiem, że nie są one zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4–9, a więc m.in. do najmu.

To oznacza – jak tłumaczył sędzia Kolanowski – że najpierw trzeba zaliczać przychody do innych źródeł.

Sędzia dodał, że jeżeli podatnik lokuje jedynie nadwyżki środków w zakup nieruchomości, które potem wynajmuje, to nie można uznać, że są to składniki majątkowe związane z działalnością gospodarczą. Dopiero gdy wprowadzi te nieruchomości do biznesu (np. zaliczy je do środków trwałych), przychód z ich wynajmu będzie opodatkowany jako przychód z działalności gospodarczej.

Uchwała 7 sędziów NSA z 24 maja 2021 r., sygn. akt II FPS 1/21. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia

Łukasz Zalewski

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

REKLAMA