Kiedy rozliczyć VAT w przypadku wykupienia wierzytelności od osoby fizycznej

rada

W przypadku jednorazowego nabycia wierzytelności przez podmiot niezajmujący się profesjonalnie obrotem wierzytelnościami nie powstaje obowiązek zapłaty i rozliczenia VAT. Nabywca będzie obowiązany zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych z tytułu dokonania sprzedaży wierzytelności. Podmiot zajmujący się profesjonalnie obrotem wierzytelnościami, który nabywa wierzytelność, świadczy usługę. Według większości organów podatkowych i sądów usługa ta jest zwolniona z VAT. Podstawą opodatkowania jest obrót ustalany jako różnica między wartością nominalną nabywanej wierzytelności a ceną, po jakiej następuje nabycie. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, jednak nie później niż 7 dnia od dnia dokonania cesji. Szczegóły w uzasadnieniu.

uzasadnienie

Wykupienie wierzytelności następuje przez dokonanie jej cesji. W ramach umowy cesji dotychczasowy wierzyciel (cedent) przelewa wierzytelność na osobę trzecią (cesjonariusza), w konsekwencji czego cesjonariusz wstępuje w rolę dotychczasowego wierzyciela.

Rozliczenie tych transakcji zależy od tego, czy kupujący (cesjonariusz) działa jako podatnik VAT, czy też nie, w zakresie obrotu wierzytelnościami.

Dlatego, gdy nabywający wierzytelność nie zajmuje się profesjonalnie obrotem wierzytelnościami (jego czynność ma charakter jednorazowy i jest np. efektem wzajemnych rozliczeń), wówczas sprzedaż tej wierzytelności podlegać będzie wyłącznie podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Status zbywcy wierzytelności nie jest istotny. Gdyż z tytułu zbycia wierzytelności nie może on być podatnikiem VAT. Podatnikiem jest nabywca wierzytelności.

Inaczej jest, gdy kupujący wierzytelność profesjonalnie zajmuje się obrotem wierzytelnościami. Rozliczanie takich transakcji wzbudza jednak liczne kontrowersje wśród organów podatkowych i sądów. Przez pojęcie podmiotu zajmującego się profesjonalnie obrotem wierzytelnościami należy rozumieć podmiot, który nabywa wierzytelności w celu jej egzekucji albo dalszej odsprzedaży.

UWAGA

Zobacz, jak przedstawiliśmy w publikacji „Encyklopedia księgowego” definicję wierzytelności.

„Skupowanie wierzytelności i późniejsze ich odzyskiwanie na własny rachunek jest zwolnione z podatku VAT. Tego rodzaju usługi skupu wierzytelności zaliczają się do usług pośrednictwa finansowego sklasyfikowanych w PKWiU Sekcja J ex 65-67 i, jako takie podlegają zwolnieniu z podatku od towarów i usług. Jednak według niektórych sądów administracyjnych czynność ta nie podlega w ogóle VAT (m.in. wyrok WSA we Wrocławiu z 3 kwietnia 2007 r. SA/ Wr 89/07)”.

Pełna definicja w „Encyklopedii księgowego”. Ponad 300 innych kompleksowo wyjaśnionych haseł!

Nabycie wierzytelności w celu jej wykorzystania do operacji prawno-gospodarczych zaliczane jest do usług pośrednictwa finansowego. Usługa ta mieści się w grupowaniu PKWiU 65.23.10, tj. usługi pośrednictwa finansowego, gdzie indziej niesklasyfikowane, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalno-rentowych. Sprzedawca taki jest w opisanej sytuacji usługobiorcą.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

PKWiU posługuje się pojęciem usługi pośrednictwa finansowego. Jak wynika z załącznika nr 4, usługi te są zwolnione z opodatkowania VAT. Zatem w sytuacji gdy PKWiU posługuje się pojęciem usług finansowych, nie rozróżniając ich na nabywanie wierzytelności czy też na ich zbywanie, to również nabycie wierzytelności będzie zwolnione z VAT.