Obowiązek zapłaty podatku uwidocznionego na fakturze VAT

Wystawienie faktury zawsze ma charakter sanacyjny, chyba, że podmiot ją wystawiający nie ma do tego uprawnień bądź faktura została wystawiona nieprawnie w wyniku wyłudzenia. Wystawianie faktur z nieprawidłowo lub nienależnie zadeklarowanym podatkiem należnym mogłoby prowadzić do odliczenia tego podatku przez nabywcę bez jego rozliczenia przez wystawcę faktury. 

Często jednak zdarza się, że podatnicy wystawiają faktury zawierające VAT przez pomyłkę. W takiej sytuacji nie wiedzą, czy powinni taki podatek wykazać, a jeżeli tak to, w jaki sposób, a jeśli już został zadeklarowany, to czy jest możliwe jest jego skorygowanie.

W przypadku, gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty. Zasadę tę stosuje się odpowiednio, w przypadku, gdy podatnik wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku wyższą od kwoty podatku należnego.

Jeżeli uprawniony do wystawienia faktury VAT podatnik udokumentuje daną sprzedaż fakturą z wykazanym na niej podatkiem, mimo że sprzedaż ta nie była objęta obowiązkiem podatkowym lub była zwolniona od podatku, ma obowiązek zapłacić podatek z tej faktury na podstawie art. 108 ustawy o VAT.

Ma również prawo do skorygowania tegoż podatku poprzez wystawienie faktury korygującej. Zgodnie z wyrokiem WSA w Rzeszowie (I SA/Rz 88/08). Obecnie Sądy stwierdzają, że zdarzeniem rodzącym obowiązek zapłaty jest wystawienie faktury z podatkiem VAT, a nie wykonanie określonej czynności.

W takiej sytuacji również w razie wystawienia faktury niedokumentującej żadnej czynności istnieje obowiązek zapłaty wykazanego VAT.

Kluczowe znaczenie ma, zatem ustalenie, czy podatnik po wystawieniu faktury zawierającej VAT i jego zapłaceniu ma prawo do korekty tej faktury i całości rozliczeń podatku VAT w tym zakresie.

Podstawa prawna: art. 108 ustawy o podatku od towarów i usług ( Dz.U z 2004 Nr 54 poz 535 z późn. zm.)

Przemysław Gogojewicz
radca prawny