REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasady ogólne powstawania obowiązku podatkowego w VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Zasady ogólne powstawania obowiązku podatkowego w VAT
Zasady ogólne powstawania obowiązku podatkowego w VAT
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Obowiązek podatkowy w VAT. Zasady powstawania obowiązku podatkowego w VAT determinują okres opodatkowania danego świadczenia. Przepisy ustawy o VAT przewidują zasadę ogólną, ale także szereg wyjątków zmieniających zasadniczo terminy wykazania transakcji w deklaracji VAT. Poniżej przedstawione zostały zasady ogólne oraz wybrane tematy wyjątkowego powstawania obowiązku podatkowego.

Obowiązek podatkowy w VAT - zasady ogólne

Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, chyba że transakcja dotyczy wyjątku. Na wstępie należy zaznaczyć, że w przypadku zasad ogólnych termin wystawienia faktury nie ma znaczenia dla opodatkowania dostawy towarów oraz świadczenia usług.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Obowiązek podatkowy powstaje więc z datą przeniesienia prawa do rozporządzania towarem. Należy podkreślić, że dla przepisów ustawy o VAT nie jest istotne przeniesienie prawa własności. Zatem przepisy kodeksu cywilnego zasadniczo nie znajdą zastosowania do ustalenia daty dostawy. Przepisy ustawy o VAT przewidują autonomiczną definicję dostawy towaru, zgodnie z którą istotne jest przeniesienie własności w sensie ekonomicznym, czyli przeniesienie kontroli nad rzeczą z prawem do dysponowania nią. W przypadku dostaw towarów istotne jest także weryfikowanie warunków dostawy towaru (INCOTERMS), ponieważ to one często definiują, kiedy dochodzi do dostawy w rozumieniu przepisów ustawy o VAT – wyznaczają, kiedy prawo do korzystania z towaru i odpowiedzialności za towar przechodzi na nabywcę.

W przypadku świadczenia usług kwestia ustalenia daty wykonania usługi jest prostsza, ponieważ jako datę wykonania usługi rozumie się datę wykonania wszystkich czynności składających się na daną usługę. Zgodnie z aktualną linią orzeczniczą podatnicy nie mogą umownie przesuwać daty wykonania usługi, jeżeli czynności zostały wykonane. Wykonanie usług powinno w przypadku zasad ogólnych determinować moment powstawania obowiązku podatkowego. Ciekawą, a zarazem problematyczną kwestią w tym kontekście są protokoły odbioru usług oraz to, na ile obrazują one faktyczne zakończenie wszystkich czynności. W tym zakresie brak jest jednolitego podejścia organów, jednak przeważają argumenty za nieuwzględnianiem faktu podpisania protokołu odbioru prac jako elementu wykonania usługi. Z takim podejściem ciężko się zgodzić, ponieważ praktyka biznesowa pokazuje, że protokół odbioru prac jest często finalnym potwierdzeniem przez nabywcę, iż żadne dodatkowe czynności nie będą musiały zostać już wykonane.

Bony jednego przeznaczenia - kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT?

Stosunkowo „świeżą” kategorią są bony jednego przeznaczenia. Zgodnie z przepisami ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania transferu bonu jednego przeznaczenia, czyli z chwilą przekazania nabywcy (lub każdemu kolejnemu podmiotowi) bonu, gdzie zarówno towary, jak i usługi są zdefiniowane, a ceny i stawki podatku są znane w chwili wydania bonu.

Usługi odbierane częściowo a obowiązek podatkowy w VAT

Zgodnie z art. 19a ust. 2 ustawy o VAT w przypadku usług odbieranych częściowo obowiązek podatkowy powstaje w przypadku wykonania tej części usługi, dla której określono zapłatę. W tym zakresie niezmiernie ważne są precyzyjne zapisy umowy, definiujące poszczególne etapy dostaw i wykonania prac oraz odpowiadające im zapłaty wynagrodzenia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Obowiązek podatkowy w VAT przy usługach rozliczanych okresowo

Kolejna kategoria powstawania obowiązku podatkowego na zasadach wyjątku obejmuje usługi rozliczane okresowo, dla których podatnik powinien zdefiniować okresy rozliczeniowe, za jakie będą wystawiane faktury. W takim przypadku usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi (art. 19a ust. 3 zd. 1 ustawy o VAT).

Usługi i dostawy ciągłe - kiedy obowiązek podatkowy w VAT?

Ustawodawca nie definiuje, co oznaczają usługi świadczone w sposób ciągły. Z praktyki wynika, że chodzi o takie świadczenia usług, które są powtarzalne ze znaczną częstotliwością w pewnym okresie. Nie muszą to być więc usługi wykonywane nieprzerwanie. Analogicznie jest w przypadku dostaw towarów. W takich sytuacjach obowiązek podatkowy powstaje wraz z upływem okresu rozliczeniowego, a w przypadku, gdy usługa jest świadczona dłużej niż rok – z upływem każdego roku podatkowego.

Obowiązek podatkowy w VAT - zaliczki i przedpłaty

W przypadku zaliczek i przedpłat, tj. wszelkich płatności otrzymywanych przed dostawą towarów i wykonaniem usługi, obowiązek podatkowy powstaje w dacie otrzymania płatności. Co istotne, w takich przypadkach kwotę płatności traktuje się jako kwotę brutto i odpowiednio kalkuluje kwotę podstawy opodatkowania oraz kwotę podatku VAT.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT przy wystawianiu faktur?

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu świadczenia usług telekomunikacyjnych, najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, stałej obsługi prawnej i biurowej, dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego. Kwestia wystawienia faktury jest zatem w tych przypadkach kluczowa i powinna zostać szczegółowo uregulowana w umowie. Należy jednak wskazać na art. 19a ust. 7 ustawy o VAT, zgodnie z którym w powyższych przypadkach, jeżeli podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury, a w przypadku, gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności. Innymi słowy, podatnik powinien szczególną wagę przykładać do terminowego wystawiania faktur, ponieważ w innym przypadku zastosowanie znajdzie wyjątek od szczególnych zasad ustalania obowiązku podatkowego i w konsekwencji może pojawić się ryzyko sporu z fiskusem co do prawidłowego okresu na wykazanie tego typu usług w deklaracji VAT.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracujący studenci, a ubezpieczenie w ZUS. Umowy o pracę, o dzieło i zlecenia - składki i świadczenia

Nie tylko latem wielu studentów podejmuje pracę, na podstawie kilku rodzajów umów. Różnią się one obowiązkiem odprowadzania składek a co za tym idzie, również prawem do świadczeń. Wyjaśniamy jakie umowy są podpisywane i jak są oskładkowane.

Rekord: Ponad 1,24 mln cudzoziemców pracuje legalnie w Polsce i płaci składki do ZUS

Na koniec I półrocza 2025 r. liczba cudzoziemców legalnie pracujących i objętych ubezpieczeniami społecznymi w ZUS przekroczyła 1,24 mln osób. W województwie kujawsko-pomorskim było ich ponad 48,3 tys.W porównaniu z końcem 2024 roku wzrost odnotowano zarówno w skali kraju, jak i w regionie - informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.

Działalność nierejestrowana w 2025 roku - własny biznes bez składek ZUS i formalności [limit]. Kiedy rejestracja firmy jest już konieczna i jak to zrobić?

Rozpoczęcie działalności gospodarczej w Polsce może wydawać się skomplikowane – zwłaszcza dla osób, które dopiero testują swój pomysł na biznes. Dlatego działalność nierejestrowana (zwana też nieewidencjonowaną) to atrakcyjna forma dla początkujących przedsiębiorców. Jednak wraz z rozwojem działalności pojawia się pytanie: czy to już czas, by przejść na zarejestrowaną firmę? Przedstawiamy, kiedy warto podjąć ten krok, jakie są jego konsekwencje oraz jak się do tego przygotować.

Ukryte zyski w estońskim CIT – co to jest i dlaczego warto uważać?

Estoński CIT, czyli ryczałt od dochodów spółek, to atrakcyjna forma opodatkowania, która pozwala na odroczenie podatku dochodowego do momentu faktycznej dystrybucji zysków. Jednak korzystając z tej formy opodatkowania, przedsiębiorcy muszą być szczególnie czujni na pojęcie ukrytych zysków, które mogą skutkować nieoczekiwanym opodatkowaniem.

REKLAMA

Dramatyczne dane o wypadkach rolniczych w 2025 r. KRUS stawia na profilaktykę i zdrowie rolników

Dane za pierwsze półrocze 2025 roku pokazują, że w rolnictwie wciąż dochodzi do tysięcy wypadków przy pracy – odnotowano ponad 4,4 tys. zdarzeń, w których zginęło 26 osób. KRUS podkreśla, że profilaktyka i dbanie o zdrowie rolników stają się priorytetem, aby zmniejszyć ryzyko i poprawić bezpieczeństwo w pracy na wsi.

Rewolucja w opłacie cukrowej w Polsce! Nowe prawo wprowadza radykalne zmiany

Jest projekt ustawy o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw, który zakłada kompleksową nowelizację przepisów dotyczących tzw. opłaty cukrowej oraz uproszczenie systemu jej poboru. Celem zmian jest zwiększenie skuteczności działań prozdrowotnych oraz eliminacja dotychczasowych problemów interpretacyjnych i ograniczeń prawnych.

Wspólne KPI w usługach BPO - praktyczne podejście do optymalizacji procesów

Efektywne zarządzanie projektami BPO wymaga jasnych wskaźników efektywności, które pozwalają na obiektywną ocenę realizowanych procesów. Coraz więcej firm decyduje się na wdrożenie wspólnych KPI, realizowanych równolegle przez dostawcę usług i klienta. Takie podejście, oparte na pomiarze czasu pracy i dodatkowych metryk, umożliwia lepsze zrozumienie procesów i ich systematyczne doskonalenie.

Prezydencka propozycja zerowego PIT-u dla rodzin z dwójką dzieci dzieli opinię publiczną

Propozycja prezydenta Karola Nawrockiego wprowadzenia zerowego PIT-u dla rodzin z dwójką dzieci i dochodem do 140 tys. zł budzi wyraźne podziały w społeczeństwie. Według sondażu, popiera ją 47,5 proc. ankietowanych, a przeciwko jest 47,9 proc., reszta nie ma zdania.

REKLAMA

Zmiana limitów amortyzacji samochodów i kosztów leasingu od 2026 r. Jak ochronić swoje rozliczenia? Niekoniecznie przez zakupy do końca grudnia 2025 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zmniejszy się o 1/3 limit wartości amortyzacji dla większości samochodów osobowych – z 150 tys. zł do 100 tys. zł. Przepisy co ciekawe nie są nowe, bo pochodzą z końca 2021 r., ale wchodzą w życie dopiero za kilka miesięcy i dlatego znowu zrobiło się o nich głośno. Te kilka miesięcy to także ostatni dzwonek, aby zapobiec negatywnym konsekwencjom tych zmian.

Od 2026 roku o 50% wzrośnie stawka podatku od wygranych i nagród (np. w lotto, konkursach, grach, sprzedaży premiowej) – z 10% do 15% [projekt]

Budżet państwa jest chyba naprawdę w trudnej sytuacji, skoro Ministerstwo Finansów planuje podnieść od przyszłego roku (i to o 50%) stawkę zryczałtowanego podatku dochodowego od wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Obecnie stawka ta wynosi 10% wartości wygranej lub nagrody a ma wzrosnąć do 15%. Ten podatek płacimy np. od wygranej w lotto (choć dopiero od wygranej większej niż 2000 zł).

REKLAMA