REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odzyskanie zapłaconych odsetek od VAT po wyroku TSUE ws. WNT i importu usług

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Michał Zbutowicz
Doradca Podatkowy
Odzyskanie zapłaconych odsetek od VAT po wyroku TSUE ws. WNT i importu usług
Odzyskanie zapłaconych odsetek od VAT po wyroku TSUE ws. WNT i importu usług

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy ustawy o VAT od 2017 r. obligowały podatników do rozliczania kwot VAT należnego i VAT naliczonego z tytułu WNT w odrębnych okresach rozliczeniowych (w tzw. „szyku rozstawnym”), w przypadku gdy transakcja nie została rozliczona przed upływem 3 miesięcy po upływie miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. Po ponad czterech latach stosowania niekorzystnych przepisów, zapadł długo wyczekiwany wyrok TSUE (z 18 marca 2021 r. sygn. akt C-895/19), w którym stwierdzono, że wymogi prawa krajowego w tym zakresie są niezgodne z przepisami prawa unijnego. Co szczególnie istotne, orzeczenie europejskiego Trybunału otworzyło podatnikom drogę do składania wniosków o nadpłatę i odzyskanie nienależnie zapłaconych odsetek.

Co zmienia orzeczenia TSUE?

Rygorystyczne przepisy wprowadzone w 2017 r. budziły sporo kontrowersji i krytycznych uwag, gdyż niejednokrotnie opóźnienia w rozliczeniach WNT nie wynikały z nieprawidłowości czy braku należytej staranności polskiego nabywcy, tylko z opóźnień leżących po stronie unijnego dostawcy (m.in. opóźnienia w wystawianiu faktur). Wprowadzenie do polskiej ustawy art. 86 ust. 10b pkt. 2 lit. b) oraz ust. 10i regulujących rozliczenie VAT m.in. z tytułu WNT w tzw. „szyku rozstawnym” ustawodawca uzasadniał koniecznością „motywowania” podatników do bieżącego rozliczania transakcji wewnątrzwspólnotowych i wyeliminowaniem nieprawidłowości w tym zakresie. Nie można jednak zapominać także o aspekcie finansowym tej zmiany, gdyż oprócz motywów „uszczelniających”, wprowadzony obowiązek obejmował również wymiar finansowy i obciążał podatników wydatkami związanymi z koniecznością opłacenia odsetek od zaległości podatkowej powstałej za przeszły okres rozliczeniowy.

REKLAMA

Autopromocja

W uzasadnienia do wyroku (opublikowanego w Dz. Urz. UE w dniu 10 maja 2021 r.), TSUE bardzo wyraźnie zaakcentował zasadę neutralności oraz proporcjonalności podatku od towarów i usług przyznając m.in., że w odniesieniu do WNT nabywca jest zobowiązany do uiszczenia kwoty VAT należnego, a jednocześnie może co do zasady odliczyć ten sam podatek (tym razem jako VAT naliczony) i w rezultacie żadna kwota nie jest należna na rzecz organu podatkowego. W opinii TSUE, uregulowanie krajowe zakazujące wykonywania prawa do odliczenia VAT z tytułu WNT w okresie, w którym powstał obowiązek podatkowy, bez uwzględnienia wszystkich istotnych okoliczności, a w szczególności dobrej wiary podatnika, wykracza poza ramy zapewnienia prawidłowego poboru VAT przez państwo członkowskie oraz nie służy zapobieganiu oszustwom podatkowym. Konkludując, sąd unijny wykazał, że wprowadzone w 2017 r. przepisy ustawy o VAT, usztywniające zasady dokonywania odliczeń z tytułu WNT są niezgodne z treścią Dyrektywy VAT.

Perspektywy dla podatników

REKLAMA

Wyrok TSUE dał podatnikom solidne podstawy do skorygowania przeszłych rozliczeń w taki sposób, aby zarówno kwota VAT należnego oraz kwota VAT naliczonego z tytułu WNT zostały rozliczone w tym samym miesiącu (tj. w okresie w którym powstał obowiązek podatkowy). Co prawda, operacja taka wymaga dużego zaangażowania służb finansowo-księgowych, jednakże ma ona istotne uzasadnienie ekonomiczne dla wszystkich podatników, którzy spotkali się z „dolegliwością” kwestionowanych przez TSUE przepisów ustawy o VAT.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że z powodu rygorystycznych przepisów ustawy o VAT, rozliczenia WNT w tzw. szyku rozstawnym powodowały powstanie zaległości podatkowej i obowiązek zapłaty odsetek. W momencie skorygowania przeszłych rozliczeń – w konsekwencji wyroku TSUE – zaległość podatkowa za ten przeszły okres zostanie de facto skompensowana z kwotą VAT naliczonego, co spowoduje, że zapłacone uprzednio odsetki staną się, co do zasady, nienależne, a podatnicy będą mogli ubiegać się o ich zwrot w postępowaniu nadpłatowym.

Drugim, istotnym skutkiem orzeczenia TSUE jest możliwość uzyskania oprocentowania od niezależnie zapłaconych odsetek (tzw. „odsetek od odsetek”) w związku z nadpłatą spowodowaną jednoczesnym rozliczeniem VAT należnego i VAT naliczonego w drodze korekty deklaracji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Niezależnie od powyższego, wyrok TSUE umożliwia także wznowienie zakończonych postępowań podatkowych, w których organ wydał już decyzję w powyższym zakresie (w terminie miesiąca od publikacji wyroku TSUE), jak również wznowienie postępowań w zakresie objętym wyrokiem TSUE przed sądem administracyjnym (w terminie trzech miesięcy od publikacji wyroku TSUE)..

Wniosek o stwierdzenie nadpłaty

Należy mieć świadomość, że cały proces dochodzenia nadpłaty oraz przysługującego podatnikom oprocentowania może okazać się nie lada wyzwaniem praktycznym. W pierwszej kolejności podatnicy powinni bowiem zidentyfikować te transakcje WNT, dla których dokonali odrębnego rozliczenia VAT należnego i VAT naliczonego w różnych okresach rozliczeniowych. Po zidentyfikowaniu tego typu rozliczeń i stwierdzeniu, że orzeczenie TSUE może mieć również zastosowanie do sytuacji konkretnego podatnika, konieczne będzie skorygowanie kwoty VAT naliczonego w przeszłych deklaracjach VAT-7 lub VAT-7K (oraz plików JPK_VAT), zarówno za okres, w którym pierwotnie wykazano kwotę VAT należnego (korekta in plus) oraz za okres, w którym pierwotnie wykazano kwotę VAT naliczonego (korekta in minus).

REKLAMA

W rezultacie powyższych czynności, stosując się do treści art. 74 pkt. 1 i nast. Ordynacji podatkowej, podatnik powinien wraz ze skorygowanymi deklaracjami VAT złożyć wniosek do organu podatkowego, w którym wskaże wysokość powstałej nadpłaty (tj. co do zasady kwoty nienależnie zapłaconych odsetek).

W kontekście ubiegania się o przysługujące oprocentowanie od nienależnie zapłaconych odsetek, należy wskazać na treść art. 78 §5 pkt. 1 i 2 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z tym przepisem, wysokość oprocentowania (liczona analogicznie jak w przypadku odsetek za zwłokę), powinna być liczona:

  • od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu – pod warunkiem, że wniosek o nadpłatę zostanie złożony w terminie 30 dni od dnia opublikowania wyroku TSUE w Dzienniku Urzędowym UE;
  • od dnia powstania nadpłaty do 30 dnia od dnia publikacji wyroku TSUE – jeżeli wniosek o nadpłatę został złożony po upływnie 30 dni od opublikowania orzeczenia.

Wysokość przysługującego oprocentowania, w zależności od momentu złożenia wniosku o nadpłatę, przedstawia poniższy wykres:

Odzyskanie zapłaconych odsetek od <a class=VAT po wyroku TSUE ws. WNT i importu usług"/>

Z uwagi na preferencyjne zasady obliczania oprocentowania z tytułu powstałej nadpłaty, w interesie podatników jest, aby wnioski o stwierdzenie nadpłaty zostały skierowane do organów podatkowych najpóźniej w dniu 9 czerwca 2021 r.

Import usług i pozostałe transakcje w trybie reverse charge

Nie można także zapominać, że w dużym stopniu wyrok TSUE może być również stosowany w odniesieniu do innych transakcji rozliczanych w trybie reverse charge, w tym w szczególności do importu usług, tzw. dostawy z montażem czy krajowego odwrotnego obciążenia. Pomimo, iż zapytanie prejudycjalne dotyczyło właściwie wyłącznie transakcji WNT, to z treści orzeczenia TSUE wynika wprost, że „…w ramach systemu odwrotnego obciążenia podstawowa zasada neutralności VAT wymaga, aby odliczenie naliczonego podatku zostało przyznane, jeżeli zostały spełnione wymogi materialne, nawet wówczas, gdy niektóre wymogi formalne zostały pominięte przez podatnika”. Niewątpliwie, tezy wynikające z orzeczenia TSUE powinny mieć zatem zastosowanie również do innych transakcji rozliczanych w trybie reverse chargé.

Warunki odzyskania odsetek

Zastanawiające może być również, że de facto TSUE w wydanym wyroku nie rozgraniczył prawa do jednoczesnego rozliczenia kwot VAT należnego i naliczonego w zależności od konkretnych okoliczności związanych z opóźnieniem w rozliczeniu transakcji WNT. W treści orzeczenia, mowa jest co prawda o dochowaniu „dobrej wiary” przez podatnika, jednak z argumentów TSUE można wywnioskować, że podstawą do wspólnego rozliczenia podatku w tym samym okresie mogą być także inne okoliczności faktyczne, pod warunkiem, że nie prowadzą do oszustwa podatkowego.

Należy sobie zdawać sprawę, że w prowadzonych postępowaniach podatkowych, organy będą próbowały szukać uników przed zwrotem nadpłaty posługując się przykładowo argumentem braku należytej staranności przy rozliczaniu WNT przez nabywcę (np. poprzez brak monitów do dostawcy o wystawienie faktury). Wszelkie działania organów prowadzące do wyszukiwania „wyjątków” od wniosków płynących z orzeczenia TSUE są jednak (w ocenie autora) nieuzasadnione, zwłaszcza, że w sprawie będącej przedmiotem pytania prejudycjalnego do TSUE, podatnik wyraźnie wskazywał, że powodami, dla których WNT zostało rozliczone po upływie 3 miesięcy były nie tylko przesłanki leżące po stronie dostawcy unijnego, ale również błędne zaklasyfikowanie transakcji przez spółkę lub pomyłki osób sporządzających rejestry i deklaracje VAT.

Niewątpliwie, od sukcesu związanego z odzyskaniem zapłaconych odsetek wraz z należnym oprocentowaniem, w dużej mierze będzie zależała jakość sporządzonego wniosku o stwierdzenie nadpłaty jak również rzetelność rozliczeń w składanych korektach deklaracji. Z uwagi na wysokie zainteresowanie podatników przedmiotowym orzeczeniem, w najbliższym czasie należy się spodziewać wzmożonej ilości postępowań nadpłatowych  w zakresie objętym rozstrzygnięciem TSUE!

Michał Zbutowicz
Doradca podatkowy (nr wpisu 13795)

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

REKLAMA

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

REKLAMA