REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odzyskanie zapłaconych odsetek od VAT po wyroku TSUE ws. WNT i importu usług

Michał Zbutowicz
Doradca Podatkowy
Odzyskanie zapłaconych odsetek od VAT po wyroku TSUE ws. WNT i importu usług
Odzyskanie zapłaconych odsetek od VAT po wyroku TSUE ws. WNT i importu usług

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy ustawy o VAT od 2017 r. obligowały podatników do rozliczania kwot VAT należnego i VAT naliczonego z tytułu WNT w odrębnych okresach rozliczeniowych (w tzw. „szyku rozstawnym”), w przypadku gdy transakcja nie została rozliczona przed upływem 3 miesięcy po upływie miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. Po ponad czterech latach stosowania niekorzystnych przepisów, zapadł długo wyczekiwany wyrok TSUE (z 18 marca 2021 r. sygn. akt C-895/19), w którym stwierdzono, że wymogi prawa krajowego w tym zakresie są niezgodne z przepisami prawa unijnego. Co szczególnie istotne, orzeczenie europejskiego Trybunału otworzyło podatnikom drogę do składania wniosków o nadpłatę i odzyskanie nienależnie zapłaconych odsetek.

Co zmienia orzeczenia TSUE?

Rygorystyczne przepisy wprowadzone w 2017 r. budziły sporo kontrowersji i krytycznych uwag, gdyż niejednokrotnie opóźnienia w rozliczeniach WNT nie wynikały z nieprawidłowości czy braku należytej staranności polskiego nabywcy, tylko z opóźnień leżących po stronie unijnego dostawcy (m.in. opóźnienia w wystawianiu faktur). Wprowadzenie do polskiej ustawy art. 86 ust. 10b pkt. 2 lit. b) oraz ust. 10i regulujących rozliczenie VAT m.in. z tytułu WNT w tzw. „szyku rozstawnym” ustawodawca uzasadniał koniecznością „motywowania” podatników do bieżącego rozliczania transakcji wewnątrzwspólnotowych i wyeliminowaniem nieprawidłowości w tym zakresie. Nie można jednak zapominać także o aspekcie finansowym tej zmiany, gdyż oprócz motywów „uszczelniających”, wprowadzony obowiązek obejmował również wymiar finansowy i obciążał podatników wydatkami związanymi z koniecznością opłacenia odsetek od zaległości podatkowej powstałej za przeszły okres rozliczeniowy.

REKLAMA

Autopromocja

W uzasadnienia do wyroku (opublikowanego w Dz. Urz. UE w dniu 10 maja 2021 r.), TSUE bardzo wyraźnie zaakcentował zasadę neutralności oraz proporcjonalności podatku od towarów i usług przyznając m.in., że w odniesieniu do WNT nabywca jest zobowiązany do uiszczenia kwoty VAT należnego, a jednocześnie może co do zasady odliczyć ten sam podatek (tym razem jako VAT naliczony) i w rezultacie żadna kwota nie jest należna na rzecz organu podatkowego. W opinii TSUE, uregulowanie krajowe zakazujące wykonywania prawa do odliczenia VAT z tytułu WNT w okresie, w którym powstał obowiązek podatkowy, bez uwzględnienia wszystkich istotnych okoliczności, a w szczególności dobrej wiary podatnika, wykracza poza ramy zapewnienia prawidłowego poboru VAT przez państwo członkowskie oraz nie służy zapobieganiu oszustwom podatkowym. Konkludując, sąd unijny wykazał, że wprowadzone w 2017 r. przepisy ustawy o VAT, usztywniające zasady dokonywania odliczeń z tytułu WNT są niezgodne z treścią Dyrektywy VAT.

Perspektywy dla podatników

Wyrok TSUE dał podatnikom solidne podstawy do skorygowania przeszłych rozliczeń w taki sposób, aby zarówno kwota VAT należnego oraz kwota VAT naliczonego z tytułu WNT zostały rozliczone w tym samym miesiącu (tj. w okresie w którym powstał obowiązek podatkowy). Co prawda, operacja taka wymaga dużego zaangażowania służb finansowo-księgowych, jednakże ma ona istotne uzasadnienie ekonomiczne dla wszystkich podatników, którzy spotkali się z „dolegliwością” kwestionowanych przez TSUE przepisów ustawy o VAT.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że z powodu rygorystycznych przepisów ustawy o VAT, rozliczenia WNT w tzw. szyku rozstawnym powodowały powstanie zaległości podatkowej i obowiązek zapłaty odsetek. W momencie skorygowania przeszłych rozliczeń – w konsekwencji wyroku TSUE – zaległość podatkowa za ten przeszły okres zostanie de facto skompensowana z kwotą VAT naliczonego, co spowoduje, że zapłacone uprzednio odsetki staną się, co do zasady, nienależne, a podatnicy będą mogli ubiegać się o ich zwrot w postępowaniu nadpłatowym.

Drugim, istotnym skutkiem orzeczenia TSUE jest możliwość uzyskania oprocentowania od niezależnie zapłaconych odsetek (tzw. „odsetek od odsetek”) w związku z nadpłatą spowodowaną jednoczesnym rozliczeniem VAT należnego i VAT naliczonego w drodze korekty deklaracji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Niezależnie od powyższego, wyrok TSUE umożliwia także wznowienie zakończonych postępowań podatkowych, w których organ wydał już decyzję w powyższym zakresie (w terminie miesiąca od publikacji wyroku TSUE), jak również wznowienie postępowań w zakresie objętym wyrokiem TSUE przed sądem administracyjnym (w terminie trzech miesięcy od publikacji wyroku TSUE)..

Wniosek o stwierdzenie nadpłaty

Należy mieć świadomość, że cały proces dochodzenia nadpłaty oraz przysługującego podatnikom oprocentowania może okazać się nie lada wyzwaniem praktycznym. W pierwszej kolejności podatnicy powinni bowiem zidentyfikować te transakcje WNT, dla których dokonali odrębnego rozliczenia VAT należnego i VAT naliczonego w różnych okresach rozliczeniowych. Po zidentyfikowaniu tego typu rozliczeń i stwierdzeniu, że orzeczenie TSUE może mieć również zastosowanie do sytuacji konkretnego podatnika, konieczne będzie skorygowanie kwoty VAT naliczonego w przeszłych deklaracjach VAT-7 lub VAT-7K (oraz plików JPK_VAT), zarówno za okres, w którym pierwotnie wykazano kwotę VAT należnego (korekta in plus) oraz za okres, w którym pierwotnie wykazano kwotę VAT naliczonego (korekta in minus).

REKLAMA

W rezultacie powyższych czynności, stosując się do treści art. 74 pkt. 1 i nast. Ordynacji podatkowej, podatnik powinien wraz ze skorygowanymi deklaracjami VAT złożyć wniosek do organu podatkowego, w którym wskaże wysokość powstałej nadpłaty (tj. co do zasady kwoty nienależnie zapłaconych odsetek).

W kontekście ubiegania się o przysługujące oprocentowanie od nienależnie zapłaconych odsetek, należy wskazać na treść art. 78 §5 pkt. 1 i 2 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z tym przepisem, wysokość oprocentowania (liczona analogicznie jak w przypadku odsetek za zwłokę), powinna być liczona:

  • od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu – pod warunkiem, że wniosek o nadpłatę zostanie złożony w terminie 30 dni od dnia opublikowania wyroku TSUE w Dzienniku Urzędowym UE;
  • od dnia powstania nadpłaty do 30 dnia od dnia publikacji wyroku TSUE – jeżeli wniosek o nadpłatę został złożony po upływnie 30 dni od opublikowania orzeczenia.

Wysokość przysługującego oprocentowania, w zależności od momentu złożenia wniosku o nadpłatę, przedstawia poniższy wykres:

Odzyskanie zapłaconych odsetek od <a class=VAT po wyroku TSUE ws. WNT i importu usług"/>

Z uwagi na preferencyjne zasady obliczania oprocentowania z tytułu powstałej nadpłaty, w interesie podatników jest, aby wnioski o stwierdzenie nadpłaty zostały skierowane do organów podatkowych najpóźniej w dniu 9 czerwca 2021 r.

Import usług i pozostałe transakcje w trybie reverse charge

Nie można także zapominać, że w dużym stopniu wyrok TSUE może być również stosowany w odniesieniu do innych transakcji rozliczanych w trybie reverse charge, w tym w szczególności do importu usług, tzw. dostawy z montażem czy krajowego odwrotnego obciążenia. Pomimo, iż zapytanie prejudycjalne dotyczyło właściwie wyłącznie transakcji WNT, to z treści orzeczenia TSUE wynika wprost, że „…w ramach systemu odwrotnego obciążenia podstawowa zasada neutralności VAT wymaga, aby odliczenie naliczonego podatku zostało przyznane, jeżeli zostały spełnione wymogi materialne, nawet wówczas, gdy niektóre wymogi formalne zostały pominięte przez podatnika”. Niewątpliwie, tezy wynikające z orzeczenia TSUE powinny mieć zatem zastosowanie również do innych transakcji rozliczanych w trybie reverse chargé.

Warunki odzyskania odsetek

Zastanawiające może być również, że de facto TSUE w wydanym wyroku nie rozgraniczył prawa do jednoczesnego rozliczenia kwot VAT należnego i naliczonego w zależności od konkretnych okoliczności związanych z opóźnieniem w rozliczeniu transakcji WNT. W treści orzeczenia, mowa jest co prawda o dochowaniu „dobrej wiary” przez podatnika, jednak z argumentów TSUE można wywnioskować, że podstawą do wspólnego rozliczenia podatku w tym samym okresie mogą być także inne okoliczności faktyczne, pod warunkiem, że nie prowadzą do oszustwa podatkowego.

Należy sobie zdawać sprawę, że w prowadzonych postępowaniach podatkowych, organy będą próbowały szukać uników przed zwrotem nadpłaty posługując się przykładowo argumentem braku należytej staranności przy rozliczaniu WNT przez nabywcę (np. poprzez brak monitów do dostawcy o wystawienie faktury). Wszelkie działania organów prowadzące do wyszukiwania „wyjątków” od wniosków płynących z orzeczenia TSUE są jednak (w ocenie autora) nieuzasadnione, zwłaszcza, że w sprawie będącej przedmiotem pytania prejudycjalnego do TSUE, podatnik wyraźnie wskazywał, że powodami, dla których WNT zostało rozliczone po upływie 3 miesięcy były nie tylko przesłanki leżące po stronie dostawcy unijnego, ale również błędne zaklasyfikowanie transakcji przez spółkę lub pomyłki osób sporządzających rejestry i deklaracje VAT.

Niewątpliwie, od sukcesu związanego z odzyskaniem zapłaconych odsetek wraz z należnym oprocentowaniem, w dużej mierze będzie zależała jakość sporządzonego wniosku o stwierdzenie nadpłaty jak również rzetelność rozliczeń w składanych korektach deklaracji. Z uwagi na wysokie zainteresowanie podatników przedmiotowym orzeczeniem, w najbliższym czasie należy się spodziewać wzmożonej ilości postępowań nadpłatowych  w zakresie objętym rozstrzygnięciem TSUE!

Michał Zbutowicz
Doradca podatkowy (nr wpisu 13795)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Zmiana zasad wysyłania pocztą pism (urzędowych, podatkowych, sądowych) z zachowaniem terminu. Łatwiej będzie też uzyskać oprocentowanie nadpłat

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp.? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

REKLAMA

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

REKLAMA

Podatek od nieruchomości w 2025 r. Budynek i budowla inaczej definiowane, przesunięcie złożenia deklaracji DN-1 i inna stawka dla garaży

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

Tsunami zmian podatkowych – kto ucierpi najbardziej?

Rok 2025 przynosi kolejną falę zmian podatkowych, które dotkną zarówno najmniejszych przedsiębiorców, jak i największe firmy. Eksperci alarmują, że brak stabilności prawa zagraża inwestycjom w Polsce, a wprowadzenie nowych przepisów w pośpiechu prowadzi do kosztownych błędów. Czy czeka nas poprawa w zakresie przewidywalności i uproszczenia systemu fiskalnego?

REKLAMA