REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Obliczanie proporcji przy odliczeniu VAT - czynności zwolnione, czynności niepodlegające VAT

Adrian Meclik
Ekspert podatkowy
Obliczanie proporcji przy odliczeniu VAT
Obliczanie proporcji przy odliczeniu VAT

REKLAMA

REKLAMA

Jeśli podatnik wykonuje zarówno czynności opodatkowane jak również czynności niepodlegające opodatkowaniu, to ponosząc koszty, których nie da się przyporządkować bezpośrednio do jednego rodzaju działalności, może skorzystać z pełnego odliczenia podatku VAT.

Na takim stanowisku stanął Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale siedmiu sędziów z dnia 24 października 2011 r. (sygn. I FPS 9/10).

REKLAMA

Autopromocja

Stwierdził on bowiem, że w świetle art. 86 ust. 1 oraz art. 90 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT nie mogą wpłynąć na zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zastosowaniu art. 90 ust. 3 powołanej wyżej ustawy.

Przywołana uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego rozstrzyga wątpliwości co do zakresu prawa do odliczenia, gdy podatnik oprócz czynności podlegających VAT wykonuje w ramach działalności gospodarczej czynności, które nie podlegają ustawie.

W efekcie inaczej potraktowano sytuację, gdy podatnik w ramach prowadzonej działalności gospodarczej oprócz czynności opodatkowanych wykonuje czynności zwolnione z VAT, a inaczej, gdy oprócz czynności opodatkowanych wykonuje czynności niepodlegające ustawie o podatku od towarów i usług.

Różnica przy tym sprowadza się do tego, że art. 90 ust. 3 ustawy o VAT będzie miał zastosowanie w przypadkach, gdy podatnik realizuje działalność opodatkowana i zwolnioną, a nie będzie miał zastosowania przy działalności opodatkowanej i niepodlegającej opodatkowaniu. Dodać przy tym należy, iż przepis art. 90 ust. 3 odnosi się do sytuacji braku możliwości przyporządkowania kosztów do jednego rodzaju działalności.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Prawo do odliczenia podatku naliczonego występuje, gdy zakupione towary i usługi mają związek z czynnościami opodatkowanymi. Jeśli rzeczonego związku nie ma – podatnik z prawa tego skorzystać nie może.

W prowadzonej działalności gospodarczej może jednak wystąpić sytuacji, gdy obok czynności opodatkowanych realizowane będą czynności:

1. zwolnione z podatku,

2. nie podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Czynności zwolnione z VAT określono w art. 43 ustawy o VAT. Jako przykład można tu podać: udzielanie licencji, działalność w zakresie gier losowych, usługi w zakresie opieki medycznej, usługi kształcenia zawodowego.

Czynności niepodlegające VAT to np. usługi administracji publicznej, zbycie przedsiębiorstwa, nieodpłatne przekazanie towarów, czynności o charakterze odszkodowawczym.

REKLAMA

Realizując działalność opodatkowaną i zwolnioną z podatku, bądź opodatkowaną i niepodlegającą VAT mogą wystąpić zakupy, których nie da się przyporządkować w sposób bezpośredni i jednoznaczny do żadnej z wymienionych form działalności.

Koszty te mogą na przykład dotyczyć opłat za media, reklamę, koszty obsługi rachunkowej, zakup materiałów biurowych, koszty obsługi informatycznej. Przy wystąpieniu tego rodzaju zakupów pojawia się pytanie czy podatek naliczony od poniesionych wydatków można odliczyć w całości, w części, czy wcale?

Usiłując odpowiedzieć na powyższe pytanie w pierwszej kolejności należy przywołać regulacje art. 90 ust. 1, 2 i 3 ustawy o VAT:

Jeśli możliwe jest wyodrębnienie zakupów na poczet poszczególnych czynności - podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku, do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (ust.1).

Natomiast, gdy nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części tych kwot, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać, w stosunku, do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (ust. 2).

Proporcję tą ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności w związku, z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz czynności w związku, z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo (ust. 3).

Na tle przywołanych regulacji powstał problem czy przywołane powyżej przepisy dotyczące proporcjonalnego odliczenia podatku będą miały zastosowanie do sytuacji, gdy podatek naliczony związany jest zarówno z czynnościami opodatkowanymi jak i niepodlegającymi opodatkowaniu, przy czym nie jest możliwe przyporządkowanie odpowiednich kwot do każdego z powyższych rodzajów czynności.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego przepis art. 90 ust. 3 zastosowania mieć nie będzie. W konsekwencji wystąpienia przywołanej sytuacji podatnik może odliczyć całość podatku naliczonego.

Polecamy: Zwrot VAT za materiały budowlane - poradnik

Polecamy: Faktura VAT od A do Z

Jaki to ma skutek dla podatnika?

Niewątpliwie tego rodzaju wykładnie należy uznać za korzystną dla podatnika. Przy czym korzyść rozkłada się w dwóch płaszczyznach. Z jednej strony zwolniony on jest z wyliczenia proporcji przy obliczaniu podatku naliczonego. Z drugiej strony zakres odliczenia jest szerszy niż przy występowaniu czynności opodatkowanych i zwolnionych z podatku.

Źródło:

- uchwała NSA z 24.10.2011 r. – sygn. I FPS 9/10

- postanowienie NSA z 09.12.2010 r. – sygn. I FSK 2102/09

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duże zmiany w ordynacji podatkowej od 2026 r. Przedawnienie, zapłata podatku, zwrot nadpłaty, MDR. Ponad 50 różnych zmian w projekcie nowelizacji

W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt bardzo obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilkunastu innych ustaw. Zmiany są bardzo liczne i mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. Ministerstwo Finansów informuje, że celem tej nowelizacji jest poprawa relacji między podatnikami i organami podatkowymi, zwiększenie efektywności działania organów podatkowych oraz doprecyzowanie przepisów, których stosowanie budzi wątpliwości. Zobaczmy jakie zmiany czekają podatników od początku przyszłego roku.

Obowiązkowe e-Doręczenia od 1 kwietnia 2025 r. dla firm zarejestrowanych w KRS. Jak założyć skrzynkę i aktywować Adres do Doręczeń Elektronicznych (ADE)

W komunikacie z 27 marca 2025 r. Poczta Polska przypomina o nadchodzącym terminie: 1 kwietnia 2025 r., kiedy to obowiązek korzystania z systemu e-Doręczeń zostanie rozszerzony na przedsiębiorstwa zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym przed początkiem bieżącego roku.

Ekologiczne opakowania w e-handlu - ogromne wyzwanie dla logistyki

Europejski klient e-commerce ma sprzeczne oczekiwania wobec opakowań, w których dostarczane są jego zamówienia. Domaga się ekologicznych rozwiązań, ale rzadko zrezygnuje z zakupu, jeśli nie otrzyma alternatywy zrównoważonej klimatycznie. Nie chce też płacić za spełnienie postulatów środowiskowych, a długa lista rozbieżności generuje ogromne wyzwania po stronie sprzedawców i logistyki. Ekologiczna rewolucja nie jest tania, dodatkowo nowe unijne przepisy wymuszają daleko idące zmiany w procesie realizacji zamówień.

Praca w KAS - rekrutacja 2025. Gdzie szukać ogłoszeń?

Praca w KAS a rekrutacja w 2025 roku. Jakie zadania ma Krajowa Administracja Państwowa? Kto może pracować w KAS? Gdzie szukać ogłoszeń? Jakie są wymagania są w trakcie rekrutacji w 2025 roku?

REKLAMA

Roczne zeznanie podatkowe CIT tylko do 31 marca. Jak złożyć CIT-8

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa przypominają, że 31 marca 2025 r. upływa termin złożenia zeznania CIT-8 za 2024 rok dla tych podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. CIT-8 można złożyć także elektronicznie w serwisie e-Urząd Skarbowy bez konieczności posiadania podpisu kwalifikowanego.

PKPiR 2026: będzie 15 poważnych zmian i nowe rozporządzenie od 1 stycznia. Terminy wpisów, dodatkowe kolumny do KSeF, dowody księgowe i inne nowości

Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pkpir). Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Sprawdziliśmy co się zmieni w zasadach prowadzenia pkpir w porównaniu do obecnego stanu prawnego.

Odpisy amortyzacyjne spółek nieruchomościowych

Najnowsze orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przynoszą istotne zmiany dla spółek nieruchomościowych w zakresie możliwości rozpoznawania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. W styczniu tego roku NSA w kilku wyrokach (sygn. II FSK 788/23, II FSK 789/23, II FSK 987/23, II FSK 1086/23, II FSK 1652/23) potwierdził korzystne dla podatników stanowisko wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA).

CIT estoński a optymalizacja podatkowa. Czy to się opłaca?

Przedsiębiorcy coraz częściej poszukują skutecznych sposobów na obniżenie obciążeń podatkowych. Jednym z rozwiązań, które zyskuje na popularności, jest estoński CIT. Czy rzeczywiście ta forma opodatkowania przynosi realne korzyści? Przyjrzyjmy się, na czym polega ten model, kto może z niego skorzystać i jakie są jego zalety oraz wady dla polskich przedsiębiorstw.

REKLAMA

Składka zdrowotna w 2026 roku – będzie ewolucja czy rewolucja?

Planowane na 2026 rok zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców stanowią jeden z najbardziej dyskutowanych tematów w sferze podatkowej, mimo iż sama składka podatkiem nie jest. Tak jak każda kwestia dotycząca finansów osobistych a równocześnie publicznych, wywołuje liczne pytania zarówno wśród prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jak i wśród polityków, gdzie widoczne są wyraźne podziały.

Podatnik już nie będzie karany za przypadkowe błędy, nie będzie udowadniał niewinności

Szef rządu Donald Tusk poinformował, że za niecelowe, przypadkowe błędy nie będzie się już karać podatnika. Teraz to urząd skarbowy będzie musiał udowadniać jak jest.

REKLAMA