Do którego roku należy zaliczyć koszty poniesione w 2005 r. dotyczące usunięcia szkody powstałej w 2004 r.? Odszkodowanie otrzymano w 2004 r.
Wydatki dotyczące usunięcia szkody należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów 2005 r. do kolumny 14 pkpir.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami odszkodowanie za szkodę, która dotyczy składnika majątku wykorzystywanego w prowadzonej działalności gospodarczej, jest przychodem w momencie jego otrzymania. Czytelnik otrzymał odszkodowanie w 2004 r. i w tym roku zaksięguje je do przychodów do kolumny 8 pkpir.
Natomiast jeśli chodzi o koszty, przypomnijmy, że podatnik, który prowadzi księgę przychodów i rozchodów, ma do wyboru dwie metody rozliczania kosztów uzyskania przychodów. Pierwsza z nich to metoda „kasowa”, w której wydatek staje się kosztem uzyskania przychodów w momencie jego poniesienia. Druga – „memoriałowa” – polega na zaliczaniu poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów w roku, którego dotyczą, czyli w którym powstały przychody z nimi związane. W przypadku gdy zarachowanie ich do roku podatkowego, którego dotyczą, nie jest możliwe lub nie da się ich powiązać z konkretnymi przychodami, należy zaksięgować je w momencie poniesienia.
W omawianym przypadku, bez względu na metodę, koszt usunięcia szkody powinien być zaksięgowany do kolumny 14 pkpir w momencie, kiedy powstał, czyli w 2005 roku. Jeśli Czytelnik stosuje metodę „kasową”, wydatki na naprawę zostały faktycznie poniesione w 2005 roku i w tym roku należy zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodów. Natomiast jeśli wykorzystuje metodę memoriałową, to ze względu na fakt, iż nie da się omawianych wydatków przyporządkować konkretnym przychodom (przychód z odszkodowania nie jest tu oczekiwanym efektem prowadzonej działalności, jest tylko skutkiem pewnym nieprzewidzianych zdarzeń), również będą stanowiły koszt w roku 2005, czyli wtedy, kiedy powstały.
• art. 14 ust. 2 pkt 12, art. 22 ust. 4–6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 90, poz. 757
