REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

W którym momencie zaliczyć w koszty odpis aktualizacyjny

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

W 2004 r. spółka z o.o. dokonała odpisu aktualizacyjnego na należność wątpliwą. Odpis ten w 2004 r. nie stanowił kosztu uzyskania przychodu. W styczniu 2005 r. spółka otrzymała postanowienie sądu o nadaniu klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu. W marcu 2005 r. spółka skierowała do komornika wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Czy w tej sytuacji spółka może zwiększyć koszty uzyskania przychodu roku 2005 o kwotę odpisu aktualizującego dokonanego w roku 2004?
RADA
Skoro nastąpiło uprawdopodobnienie nieściągalności poprzez potwierdzenie wierzytelności prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowanie sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego, spółka Czytelnika będzie uprawniona do zwiększenia kwoty kosztów uzyskania przychodów o kwotę odpisu aktualizującego.
UZASADNIENIE
Za koszty uzyskania przychodów nie uznaje się odpisów aktualizujących (art. 16 ust. 1 pkt 26a updop). Wyjątkiem są jednak odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 12 ust. 3 updop do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona zgodnie z art. 16 ust. 2a pkt 1 updop.
Co do zasady więc kosztem uzyskania przychodów mogą być wierzytelności, w stosunku do których spełnione zostały łącznie następujące warunki:
•  zostały uprzednio zaliczone przez podatnika do przychodów podatkowych,
•  w myśl ustawy o rachunkowości wartość należności została zaktualizowana odpisem, oraz
•  nieściągalność tych wierzytelności została uprawdopodobniona przez podatnika w jeden ze sposobów określonych w art. 16 ust. 2a ustawy updop.
Z pytania przedstawionego przez Czytelnika nie wynika bezpośrednio, że spółka zaliczyła przedmiotową należność do przychodów należnych. Założyć jednakże należy, że tak się stało, ponieważ przychodem z działalności gospodarczej są przychody należne, niekoniecznie otrzymane.
W odniesieniu do tej należności został przez spółkę utworzony odpis aktualizujący. Założyć więc również należy, iż zgodnie z ustawą o rachunkowości spółka miała do tego prawo.
Ostatnim wymaganym warunkiem do spełnienia jest konieczność uprawdopodobnienia nieściągalności należności. W myśl przepisu art. 16 ust. 2a pkt 1 updop nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, w szczególności jeżeli:
•  dłużnik zmarł, został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, albo
•  zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo
•  wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo
•  wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika na drodze powództwa sądowego.
Przykład
Podatnik z tytułu sprzedaży towarów na rzecz kontrahenta wystawił fakturę VAT na kwotę 10 000 zł netto (12 200 zł brutto). Kwotę 10 000 zł zaliczył do przychodów podatkowych jako przychód należny, lecz w ciągu kilku miesięcy od upływu terminu płatności należności nie otrzymał. Sprawa została skierowana do sądu. Zgodnie z art. 35b ustawy o rachunkowości podatnik utworzył odpis aktualizujący wartość należności.
Po uzyskaniu prawomocnego wyroku sądu podatnik skierował sprawę na drogę postępowania egzekucyjnego.
W powyższej sytuacji podatnik ma prawo do zaliczenia w koszty uzyskania przychodów kwoty 10 000 zł. Zaliczenie takie może nastąpić w roku, w którym nieściągalność została uprawdopodobniona zgodnie z przepisami podatkowymi.
Należy stwierdzić, że ze względu na użycie przez ustawodawcę sformułowania „w szczególności” wymieniona powyżej lista sposobów uprawdopodobnienia nieściągalności nie jest listą zamkniętą. Dlatego też istnieje możliwość dopuszczenia uprawdopodobnienia nieściągalności w inny sposób.
Jak stwierdził jednak Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 3 lutego 1999 r. (SA/Sz 790/98), nie ulega wątpliwości, że ewentualne inne przesłanki uprawdopodobnienia muszą mieć charakter przesłanek o znaczeniu prawnym równorzędnym w stosunku do wskazanych w ustawie. Nie sposób zatem za okoliczności uzasadniające wniosek o prawdopodobieństwie nieściągalności wierzytelności uznać takich zdarzeń i czynności wywołanych i podejmowanych przez wierzyciela, które nie mają znaczenia prawnego równego prawomocnemu orzeczeniu sądowemu i które jeszcze nie wszczynają postępowania egzekucyjnego, a które dopiero poprzedzają wydanie takiego orzeczenia lub skierowania stwierdzonej takim orzeczeniem wierzytelności na drogę postępowania egzekucyjnego. Innym od wskazanych w przepisie 16 ust. 2a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych sposobem uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności nie może być zatem dowolny sposób, lecz powinien to być sposób mający „doniosłe znaczenie prawne”.
W związku z powyższym należy także przedstawić wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 sierpnia 1999 r. (III SA 8311/98). W orzeczeniu tym sąd stwierdził, iż: Nieściągalność powinna być uprawdopodobniona przez samego podatnika tworzącego rezerwę na pokrycie takich należności, a uprawdopodobnienie nieściągalności powinno być dokonane najpóźniej na dzień utworzenia tego rodzaju rezerwy, przy czym podatnik przed utworzeniem rezerwy na pokrycie należności w koszty uzyskania przychodu winien udokumentować swoją aktywność w dochodzeniu wierzytelności, albowiem bezkrytyczne uznawanie wierzytelności za nieściągalne powoduje niezasadne premiowanie podatników nieaktywnych.
Dodatkowo należy zauważyć, że uprawdopodobnienie stanowi swego rodzaju wyjątek od zasady udowodnienia. Działa to na korzyść strony, której przepis ustawy dozwala na mniejszy stopień pewności, że dany skutek nastąpi. Jak bowiem wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 13 listopada 1998 r. (I SA/Gd 254/97), należy stwierdzić, iż utworzenie przez podatnika rezerwy na pokrycie należności nieściągalnej nie jest uzależnione od dysponowania przez niego dokumentami lub innymi dowodami potwierdzającymi okoliczność nieściągalności wierzytelności. Wierzyciel może utworzyć taką rezerwę, podlegającą zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, także w przypadku gdy posiada jedynie dostatecznie przekonywające informacje o stanie majątkowym dłużnika i nieściągalności swej wierzytelności.
Odpowiadając więc bezpośrednio na pytanie Czytelnika, skoro wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, oraz w sytuacji gdy spełnione zostały pozostałe dwie przesłanki wymienione powyżej, spółka Czytelnika będzie uprawniona do zwiększenia kwoty kosztów uzyskania przychodów o kwotę odpisu aktualizującego. Uznanie za koszt uzyskania przychodów może nastąpić w roku, w którym nieściągalność została uprawdopodobniona zgodnie z przepisami podatkowymi, czyli w przypadku Czytelnika może to nastąpić w 2005 r.

•  art. 16 ust. 1 pkt 26a, art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538

Marcin Sikora
konsultant podatkowy


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

Czy noty księgowe trzeba będzie wystawiać w KSeF od lutego 2026 roku?

Firma nalicza kary umowne za niezgodne z umową użytkowanie wypożyczanego sprzętu. Z uwagi na to, że kary umowne nie podlegają VAT, ich naliczanie dokumentujemy poprzez wystawienie noty księgowej. Czy taki dokument również będziemy musieli wystawiać od 2026 roku z użyciem systemu KSeF?

REKLAMA

KSeF zmieni wszystko. Firmy mają mało czasu i dużo pracy – ostrzega doradca podatkowy Radosław Kowalski

Obowiązkowy KSeF wprowadzi prawdziwą rewolucję w fakturowaniu. Firmy muszą przygotować nie tylko systemy informatyczne, ale też ludzi i procedury – inaczej ryzykują chaos i błędy w rozliczeniach. O największych wyzwaniach, które czekają przedsiębiorców, księgowych i biura rachunkowe, mówi doradca podatkowy Radosław Kowalski, prelegent Kongresu KSeF.

Podatek od darowizn: kiedy zapłacisz, a kiedy unikniesz fiskusa

Wiele osób jest przekonanych, że darowizny w rodzinie są zawsze wolne od podatku. To nieprawda. Zwolnienie istnieje, ale tylko pod warunkiem, że obdarowany zgłosi darowiznę w terminie i udokumentuje przekazanie pieniędzy.

KSeF 2.0: księgowi (biura rachunkowe) będą nakłaniani do wystawiania faktur? Uwaga na odpowiedzialność karno-skarbową

Wraz z obowiązkowym wdrożeniem Krajowego Systemu e-Faktur wielu przedsiębiorców może próbować przerzucić na księgowych nie tylko nowe obowiązki, ale i odpowiedzialność. Eksperci ostrzegają: wystawienie faktury w imieniu klienta to nie tylko pomoc w formalnościach, lecz także osobiste ryzyko karno-skarbowe. Zanim biura rachunkowe zgodzą się na taką współpracę, powinny dokładnie rozważyć, gdzie kończy się ich rola, a zaczyna odpowiedzialność za cudzy biznes.

MCU rusza 1 listopada 2025 – jak uzyskać certyfikat KSeF?

1 listopada 2025 r. Ministerstwo Finansów uruchomi Moduł Certyfikatów i Uprawnień (MCU) – nową funkcjonalność, która umożliwi nadawanie uprawnień użytkownikom i wydawanie certyfikatów KSeF. Certyfikaty te staną się podstawowym narzędziem uwierzytelnienia w systemie KSeF 2.0.

REKLAMA

KSeF za 3 miesiące wejdzie w życie. Czego księgowi boją się najbardziej?

KSeF to wciąż głęboka niepewność. Za 3 miesiące wchodzi w życie. Czego księgowi boją się najbardziej? Przedstawiamy wyniki badania przeprowadzonego przez SW Research na zlecenie fillup k24.

W KSeF 2.0 NIP jest kluczowy

Od 1 lutego 2026 r. każdy przedsiębiorca będzie odbierał e-faktury w KSeF. Tego samego dnia obowiązek wystawiania obejmie największe firmy, czyli te z obrotem powyżej 200 mln zł za 2024 r. Od 1 kwietnia 2026 r. dołączają pozostali, niezależnie od formy prawnej. Do końca 2026 r. działa okres przejściowy – można wystawiać poza KSeF, o ile w danym miesiącu łączna sprzedaż na takich fakturach nie przekroczy 10 tys. zł brutto. Po przekroczeniu limitu dokumenty wystawia się już w KSeF.

REKLAMA