REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

W którym momencie zaliczyć w koszty odpis aktualizacyjny

REKLAMA

W 2004 r. spółka z o.o. dokonała odpisu aktualizacyjnego na należność wątpliwą. Odpis ten w 2004 r. nie stanowił kosztu uzyskania przychodu. W styczniu 2005 r. spółka otrzymała postanowienie sądu o nadaniu klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu. W marcu 2005 r. spółka skierowała do komornika wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Czy w tej sytuacji spółka może zwiększyć koszty uzyskania przychodu roku 2005 o kwotę odpisu aktualizującego dokonanego w roku 2004?
RADA
Skoro nastąpiło uprawdopodobnienie nieściągalności poprzez potwierdzenie wierzytelności prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowanie sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego, spółka Czytelnika będzie uprawniona do zwiększenia kwoty kosztów uzyskania przychodów o kwotę odpisu aktualizującego.
UZASADNIENIE
Za koszty uzyskania przychodów nie uznaje się odpisów aktualizujących (art. 16 ust. 1 pkt 26a updop). Wyjątkiem są jednak odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 12 ust. 3 updop do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona zgodnie z art. 16 ust. 2a pkt 1 updop.
Co do zasady więc kosztem uzyskania przychodów mogą być wierzytelności, w stosunku do których spełnione zostały łącznie następujące warunki:
•  zostały uprzednio zaliczone przez podatnika do przychodów podatkowych,
•  w myśl ustawy o rachunkowości wartość należności została zaktualizowana odpisem, oraz
•  nieściągalność tych wierzytelności została uprawdopodobniona przez podatnika w jeden ze sposobów określonych w art. 16 ust. 2a ustawy updop.
Z pytania przedstawionego przez Czytelnika nie wynika bezpośrednio, że spółka zaliczyła przedmiotową należność do przychodów należnych. Założyć jednakże należy, że tak się stało, ponieważ przychodem z działalności gospodarczej są przychody należne, niekoniecznie otrzymane.
W odniesieniu do tej należności został przez spółkę utworzony odpis aktualizujący. Założyć więc również należy, iż zgodnie z ustawą o rachunkowości spółka miała do tego prawo.
Ostatnim wymaganym warunkiem do spełnienia jest konieczność uprawdopodobnienia nieściągalności należności. W myśl przepisu art. 16 ust. 2a pkt 1 updop nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, w szczególności jeżeli:
•  dłużnik zmarł, został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, albo
•  zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo
•  wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo
•  wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika na drodze powództwa sądowego.
Przykład
Podatnik z tytułu sprzedaży towarów na rzecz kontrahenta wystawił fakturę VAT na kwotę 10 000 zł netto (12 200 zł brutto). Kwotę 10 000 zł zaliczył do przychodów podatkowych jako przychód należny, lecz w ciągu kilku miesięcy od upływu terminu płatności należności nie otrzymał. Sprawa została skierowana do sądu. Zgodnie z art. 35b ustawy o rachunkowości podatnik utworzył odpis aktualizujący wartość należności.
Po uzyskaniu prawomocnego wyroku sądu podatnik skierował sprawę na drogę postępowania egzekucyjnego.
W powyższej sytuacji podatnik ma prawo do zaliczenia w koszty uzyskania przychodów kwoty 10 000 zł. Zaliczenie takie może nastąpić w roku, w którym nieściągalność została uprawdopodobniona zgodnie z przepisami podatkowymi.
Należy stwierdzić, że ze względu na użycie przez ustawodawcę sformułowania „w szczególności” wymieniona powyżej lista sposobów uprawdopodobnienia nieściągalności nie jest listą zamkniętą. Dlatego też istnieje możliwość dopuszczenia uprawdopodobnienia nieściągalności w inny sposób.
Jak stwierdził jednak Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 3 lutego 1999 r. (SA/Sz 790/98), nie ulega wątpliwości, że ewentualne inne przesłanki uprawdopodobnienia muszą mieć charakter przesłanek o znaczeniu prawnym równorzędnym w stosunku do wskazanych w ustawie. Nie sposób zatem za okoliczności uzasadniające wniosek o prawdopodobieństwie nieściągalności wierzytelności uznać takich zdarzeń i czynności wywołanych i podejmowanych przez wierzyciela, które nie mają znaczenia prawnego równego prawomocnemu orzeczeniu sądowemu i które jeszcze nie wszczynają postępowania egzekucyjnego, a które dopiero poprzedzają wydanie takiego orzeczenia lub skierowania stwierdzonej takim orzeczeniem wierzytelności na drogę postępowania egzekucyjnego. Innym od wskazanych w przepisie 16 ust. 2a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych sposobem uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności nie może być zatem dowolny sposób, lecz powinien to być sposób mający „doniosłe znaczenie prawne”.
W związku z powyższym należy także przedstawić wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 sierpnia 1999 r. (III SA 8311/98). W orzeczeniu tym sąd stwierdził, iż: Nieściągalność powinna być uprawdopodobniona przez samego podatnika tworzącego rezerwę na pokrycie takich należności, a uprawdopodobnienie nieściągalności powinno być dokonane najpóźniej na dzień utworzenia tego rodzaju rezerwy, przy czym podatnik przed utworzeniem rezerwy na pokrycie należności w koszty uzyskania przychodu winien udokumentować swoją aktywność w dochodzeniu wierzytelności, albowiem bezkrytyczne uznawanie wierzytelności za nieściągalne powoduje niezasadne premiowanie podatników nieaktywnych.
Dodatkowo należy zauważyć, że uprawdopodobnienie stanowi swego rodzaju wyjątek od zasady udowodnienia. Działa to na korzyść strony, której przepis ustawy dozwala na mniejszy stopień pewności, że dany skutek nastąpi. Jak bowiem wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 13 listopada 1998 r. (I SA/Gd 254/97), należy stwierdzić, iż utworzenie przez podatnika rezerwy na pokrycie należności nieściągalnej nie jest uzależnione od dysponowania przez niego dokumentami lub innymi dowodami potwierdzającymi okoliczność nieściągalności wierzytelności. Wierzyciel może utworzyć taką rezerwę, podlegającą zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, także w przypadku gdy posiada jedynie dostatecznie przekonywające informacje o stanie majątkowym dłużnika i nieściągalności swej wierzytelności.
Odpowiadając więc bezpośrednio na pytanie Czytelnika, skoro wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, oraz w sytuacji gdy spełnione zostały pozostałe dwie przesłanki wymienione powyżej, spółka Czytelnika będzie uprawniona do zwiększenia kwoty kosztów uzyskania przychodów o kwotę odpisu aktualizującego. Uznanie za koszt uzyskania przychodów może nastąpić w roku, w którym nieściągalność została uprawdopodobniona zgodnie z przepisami podatkowymi, czyli w przypadku Czytelnika może to nastąpić w 2005 r.

•  art. 16 ust. 1 pkt 26a, art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538

Marcin Sikora
konsultant podatkowy


Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Księgowi nie muszą się bać sztucznej inteligencji – AI jako konkurenta do miejsc pracy. Wystarczy, że postawią na rozwój pewnych swoich kompetencji, jakich

Niemal wszyscy są zgodni, iż w księgowości sztuczna inteligencja nie ma szans z ludzkim ekspertem w budowaniu relacji z klientem, kreatywności czy w negocjacjach. I na takie tak zwane kompetencje miękkie powinni stawiać księgowi w swoim rozwoju i edukacji.

Ministerstwo Finansów: nie ma nowego podatku od ogrodzeń. 2% podatku jeżeli ogrodzenie ma związek z działalnością gospodarczą

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 19 stycznia 2025 r. poinformowało, że wszelkie informacje pojawiające się w przestrzeni publicznej i powielane przez media na temat wprowadzenia nowego obciążenia w postaci podatku od ogrodzeń należy uznać za wprowadzające w błąd.

Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Zmiana zasad wysyłania pocztą pism (urzędowych, sądowych) z zachowaniem terminu. Łatwiej będzie też o oprocentowanie nadpłat

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

REKLAMA

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

REKLAMA

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

REKLAMA