REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

W którym momencie zaliczyć w koszty odpis aktualizacyjny

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

W 2004 r. spółka z o.o. dokonała odpisu aktualizacyjnego na należność wątpliwą. Odpis ten w 2004 r. nie stanowił kosztu uzyskania przychodu. W styczniu 2005 r. spółka otrzymała postanowienie sądu o nadaniu klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu. W marcu 2005 r. spółka skierowała do komornika wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Czy w tej sytuacji spółka może zwiększyć koszty uzyskania przychodu roku 2005 o kwotę odpisu aktualizującego dokonanego w roku 2004?
RADA
Skoro nastąpiło uprawdopodobnienie nieściągalności poprzez potwierdzenie wierzytelności prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowanie sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego, spółka Czytelnika będzie uprawniona do zwiększenia kwoty kosztów uzyskania przychodów o kwotę odpisu aktualizującego.
UZASADNIENIE
Za koszty uzyskania przychodów nie uznaje się odpisów aktualizujących (art. 16 ust. 1 pkt 26a updop). Wyjątkiem są jednak odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 12 ust. 3 updop do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona zgodnie z art. 16 ust. 2a pkt 1 updop.
Co do zasady więc kosztem uzyskania przychodów mogą być wierzytelności, w stosunku do których spełnione zostały łącznie następujące warunki:
•  zostały uprzednio zaliczone przez podatnika do przychodów podatkowych,
•  w myśl ustawy o rachunkowości wartość należności została zaktualizowana odpisem, oraz
•  nieściągalność tych wierzytelności została uprawdopodobniona przez podatnika w jeden ze sposobów określonych w art. 16 ust. 2a ustawy updop.
Z pytania przedstawionego przez Czytelnika nie wynika bezpośrednio, że spółka zaliczyła przedmiotową należność do przychodów należnych. Założyć jednakże należy, że tak się stało, ponieważ przychodem z działalności gospodarczej są przychody należne, niekoniecznie otrzymane.
W odniesieniu do tej należności został przez spółkę utworzony odpis aktualizujący. Założyć więc również należy, iż zgodnie z ustawą o rachunkowości spółka miała do tego prawo.
Ostatnim wymaganym warunkiem do spełnienia jest konieczność uprawdopodobnienia nieściągalności należności. W myśl przepisu art. 16 ust. 2a pkt 1 updop nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, w szczególności jeżeli:
•  dłużnik zmarł, został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, albo
•  zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo
•  wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo
•  wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika na drodze powództwa sądowego.
Przykład
Podatnik z tytułu sprzedaży towarów na rzecz kontrahenta wystawił fakturę VAT na kwotę 10 000 zł netto (12 200 zł brutto). Kwotę 10 000 zł zaliczył do przychodów podatkowych jako przychód należny, lecz w ciągu kilku miesięcy od upływu terminu płatności należności nie otrzymał. Sprawa została skierowana do sądu. Zgodnie z art. 35b ustawy o rachunkowości podatnik utworzył odpis aktualizujący wartość należności.
Po uzyskaniu prawomocnego wyroku sądu podatnik skierował sprawę na drogę postępowania egzekucyjnego.
W powyższej sytuacji podatnik ma prawo do zaliczenia w koszty uzyskania przychodów kwoty 10 000 zł. Zaliczenie takie może nastąpić w roku, w którym nieściągalność została uprawdopodobniona zgodnie z przepisami podatkowymi.
Należy stwierdzić, że ze względu na użycie przez ustawodawcę sformułowania „w szczególności” wymieniona powyżej lista sposobów uprawdopodobnienia nieściągalności nie jest listą zamkniętą. Dlatego też istnieje możliwość dopuszczenia uprawdopodobnienia nieściągalności w inny sposób.
Jak stwierdził jednak Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 3 lutego 1999 r. (SA/Sz 790/98), nie ulega wątpliwości, że ewentualne inne przesłanki uprawdopodobnienia muszą mieć charakter przesłanek o znaczeniu prawnym równorzędnym w stosunku do wskazanych w ustawie. Nie sposób zatem za okoliczności uzasadniające wniosek o prawdopodobieństwie nieściągalności wierzytelności uznać takich zdarzeń i czynności wywołanych i podejmowanych przez wierzyciela, które nie mają znaczenia prawnego równego prawomocnemu orzeczeniu sądowemu i które jeszcze nie wszczynają postępowania egzekucyjnego, a które dopiero poprzedzają wydanie takiego orzeczenia lub skierowania stwierdzonej takim orzeczeniem wierzytelności na drogę postępowania egzekucyjnego. Innym od wskazanych w przepisie 16 ust. 2a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych sposobem uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności nie może być zatem dowolny sposób, lecz powinien to być sposób mający „doniosłe znaczenie prawne”.
W związku z powyższym należy także przedstawić wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 sierpnia 1999 r. (III SA 8311/98). W orzeczeniu tym sąd stwierdził, iż: Nieściągalność powinna być uprawdopodobniona przez samego podatnika tworzącego rezerwę na pokrycie takich należności, a uprawdopodobnienie nieściągalności powinno być dokonane najpóźniej na dzień utworzenia tego rodzaju rezerwy, przy czym podatnik przed utworzeniem rezerwy na pokrycie należności w koszty uzyskania przychodu winien udokumentować swoją aktywność w dochodzeniu wierzytelności, albowiem bezkrytyczne uznawanie wierzytelności za nieściągalne powoduje niezasadne premiowanie podatników nieaktywnych.
Dodatkowo należy zauważyć, że uprawdopodobnienie stanowi swego rodzaju wyjątek od zasady udowodnienia. Działa to na korzyść strony, której przepis ustawy dozwala na mniejszy stopień pewności, że dany skutek nastąpi. Jak bowiem wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 13 listopada 1998 r. (I SA/Gd 254/97), należy stwierdzić, iż utworzenie przez podatnika rezerwy na pokrycie należności nieściągalnej nie jest uzależnione od dysponowania przez niego dokumentami lub innymi dowodami potwierdzającymi okoliczność nieściągalności wierzytelności. Wierzyciel może utworzyć taką rezerwę, podlegającą zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, także w przypadku gdy posiada jedynie dostatecznie przekonywające informacje o stanie majątkowym dłużnika i nieściągalności swej wierzytelności.
Odpowiadając więc bezpośrednio na pytanie Czytelnika, skoro wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, oraz w sytuacji gdy spełnione zostały pozostałe dwie przesłanki wymienione powyżej, spółka Czytelnika będzie uprawniona do zwiększenia kwoty kosztów uzyskania przychodów o kwotę odpisu aktualizującego. Uznanie za koszt uzyskania przychodów może nastąpić w roku, w którym nieściągalność została uprawdopodobniona zgodnie z przepisami podatkowymi, czyli w przypadku Czytelnika może to nastąpić w 2005 r.

•  art. 16 ust. 1 pkt 26a, art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538

Marcin Sikora
konsultant podatkowy


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zawód: księgowy: teraz wyraźny awans w rankingu prestiżu. Dlaczego warto zarabiać na umiejętności księgowania

W najnowszym rankingu najbardziej poważanych zawodów w Polsce opublikowanym przez SW Research (2025) księgowy awansował o 3 miejsca w porównaniu z ubiegłym rokiem. Aktualnie zajmuje 22 miejsce na 51 profesji.

Rząd poprawia KSeF, przedsiębiorcy zadowoleni z kolejnym zmian w ustawie, zwłaszcza że korzystne modyfikacje nastąpią jeszcze przed wejściem w życie zmienianych przepisów

Krajowy System e-Faktur zmienia się na lepsze. Rząd, po konsultacjach z przedsiębiorcami, przyjął pakiet przepisów, które mają ułatwić funkcjonowanie Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe przepisy są wynikiem licznych konsultacji z przedsiębiorcami, jakie przeprowadziło Ministerstwo Finansów.

MF proponuje zmiany w raportowaniu do KNF. Mniej obowiązków dla domów maklerskich

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia zmieniającego zasady przekazywania informacji do Komisji Nadzoru Finansowego przez firmy inwestycyjne i banki prowadzące działalność maklerską. Nowe regulacje, będące częścią pakietu deregulacyjnego, mają na celu uproszczenie obowiązków sprawozdawczych i zmniejszenie obciążeń administracyjnych.

Kawa z INFORLEX. Przygotowanie do KSeF

Zapraszamy na bezpłatne spotkanie online. Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 2 cenionymi ekspertami.

REKLAMA

Kolejna rewolucja i sensacyjne zmiany w KSeF i elektronicznym fakturowaniu. Czy są nowe terminy, co z możliwością fakturowania offline

Deregulacja idzie pełną parą. Rząd zmienia nie tylko obowiązujące już przepisy, ale i te, które dopiero mają wejść w życie. Przykładem takiej deregulacji są przepisy o KSeF czyli o obowiązkowym przejściu na wyłącznie cyfrowe e-faktury. Co się zmieni, co z terminami obowiązkowego przejścia na e-fakturowanie dla poszczególnych grup podatników?

BPO jako most do innowacji: Jak outsourcing pomaga firmom wyjść ze swojej bańki i myśleć globalnie

W dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym, gdzie innowacyjność decyduje o przewadze konkurencyjnej, wiele przedsiębiorstw boryka się z paradoksem: potrzebują dostępu do najnowszych technologii i świeżych perspektyw, ale ograniczają ich własne zasoby, lokalizacja czy kultura organizacyjna. Business Process Outsourcing (BPO) staje się w tym kontekście nie tylko narzędziem optymalizacji kosztów, ale przede wszystkim bramą do globalnej puli wiedzy i innowacji.

Nowelizacja ustawy o VAT dot. obowiązkowego KSeF. Rząd podjął decyzję

W dniu 17 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu wprowadzenie obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur („KSeF”), czyli specjalnego systemu elektronicznego do wystawiania i odbierania faktur (tzw. faktur ustrukturyzowanych). Oznaczać to będzie odejście od papierowych faktur VAT. Ponadto, w związku z wejściem w życie nowego systemu, o 1/3 skrócony zostanie podstawowy termin zwrotu VAT – z 60 do 40 dni. Wprowadzenie tego systemu zostanie podzielone na 2 etapy, aby firmy lepiej mogły się do niego dostosować.

Nowelizacja ustawy o VAT dot. obowiązkowego KSeF. Rząd podjął decyzję

W dniu 17 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu wprowadzenie obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur („KSeF”), czyli specjalnego systemu elektronicznego do wystawiania i odbierania faktur (tzw. faktur ustrukturyzowanych). Oznaczać to będzie odejście od papierowych faktur VAT. Ponadto, w związku z wejściem w życie nowego systemu, o 1/3 skrócony zostanie podstawowy termin zwrotu VAT – z 60 do 40 dni. Wprowadzenie tego systemu zostanie podzielone na 2 etapy, aby firmy lepiej mogły się do niego dostosować.

REKLAMA

Wzmożone kontrole upoważnionych i zarejestrowanych eksporterów w UE

Od czerwca 2025 r. unijne służby celne rozpoczęły skoordynowane i intensywne kontrole firm posiadających status upoważnionego eksportera (UE) oraz zarejestrowanego eksportera (REX). Działania te są odpowiedzią na narastające nieprawidłowości w dokumentowaniu preferencyjnego pochodzenia towarów i mają na celu uszczelnienie systemu celnego w ramach umów o wolnym handlu.

8 Najczęstszych błędów przy wycenie usług księgowych

Prawidłowa wycena usług księgowych pozwala prowadzić rentowne biuro rachunkowe. Za niskie wynagrodzenie za usługi księgowe spowoduje w pewnym momencie zapaść zdrowotną księgowej, wypalenie zawodowe, depresję, problemy w życiu osobistym.

REKLAMA