Jak dokonać korekty częściowo odliczonego podatku naliczonego w 2005 r.

Ponieważ odliczacie Państwo częściowo podatek naliczony, jesteście zobowiązani do korekty VAT odliczonego, stosując proporcję wyliczoną ostatecznie na podstawie faktycznych obrotów z 2005 r. Zasady ustalania proporcji zmieniły się w stosunku do 2004 r. Obecnie w proporcji nie uwzględnia się kwot dotacji, które nie są wliczane do podstawy opodatkowania. Szczegóły wyliczeń w uzasadnieniu.

Z pytania Czytelnika wynika, iż wykonuje on zarówno czynności dające prawo do obniżenia VAT należnego, jak i czynności niepozwalające na takie obniżenie. Nie oznacza to automatycznie konieczności sporządzania proporcji, jeżeli VAT naliczony można przypisać odpowiednio do jednych z tych czynności. Proporcję należy sporządzić dopiero wtedy, gdy takie wyodrębnienie nie jest możliwe. Mogą to być przykładowo koszty prowadzenia biura, rozmów telefonicznych czy zakupu energii. Wydatki te bowiem podatnik ponosi najczęściej w związku z czynnościami pozwalającymi na obniżenie VAT należnego, jak też niedającymi tego prawa. Zatem podatek naliczony od tych rachunków związany jest zarówno z pierwszym, jak i drugim rodzajem czynności.

Podatnik oblicza proporcję dla danego roku wstępnie na podstawie danych z roku poprzedniego (wyjątkowo w 2004 r. pod uwagę brało się obrót z okresu maj – grudzień). Po zakończeniu roku podatkowego, w którym przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, podatnik jest zobowiązany dokonać korekty podatku naliczonego na podstawie proporcji obliczonej dla zakończonego roku. Nie dokonuje się jej, jeżeli różnica między proporcją obliczoną wstępnie a proporcją ostateczną (ustaloną po zakończeniu roku podatkowego) nie przekracza 2 punktów procentowych.

Ponieważ jednostka nie ma możliwości prawidłowego rozdzielenia zakupów i przypisania ich czynnościom dającym prawo do obniżenia VAT należnego i prawa tego niedającym, jest ona zobowiązana odliczać częściowo podatek naliczony oraz sporządzić korektę tego odliczenia po zakończeniu roku podatkowego. To właśnie VAT naliczony od tych zakupów będzie brany pod uwagę w korekcie.

Kolejnym krokiem jest ustalenie proporcji (wartości procentowej) – jaka część zakupów związana jest ze sprzedażą dającą prawo do obniżenia, a jaka nie.

W liczniku tej proporcji umieszczamy sprzedaż, w związku z którą przysługuje prawo do obniżenia VAT należnego, natomiast w mianowniku całkowity obrót. Wynik należy zaokrąglić w górę do liczby całkowitej. Przy ustalaniu proporcji w obrocie nie uwzględnia się obrotów z tytułu:

• dostawy środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności,

• transakcji dotyczących nieruchomości lub usług pośrednictwa finansowego w zakresie, w jakim czynności te są wykonywane sporadycznie.

Obecnie w mianowniku proporcji nie uwzględnia się subwencji (dotacji), które nie są wliczane do podstawy opodatkowania (od 1 czerwca 2005 r. przepis ustanawiający obowiązek wliczania dotacji został uchylony – art. 90 ust. 7).

Proporcję za rok podatkowy oblicza się po zakończeniu roku. Tak obliczona proporcja jest rzeczywistą relacją między obrotami dającymi prawo do obniżenia VAT należnego a obrotem całkowitym. Dlatego trzeba skorygować VAT naliczony za poprzedni rok i odpowiednią kwotę umieścić w pozycji 49 deklaracji VAT-7 za styczeń.

Firma Alfa w 2005 r. stosowała 80% wskaźnik przy odliczaniu VAT naliczonego. Był to wskaźnik wstępnie wyliczony na podstawie obrotu z 2004 r. W 2005 r. obroty całkowite wyniosły 400 000 zł, w tym obrót dający prawo do obniżenia VAT należnego – 216 000 zł. Udział tego drugiego w całkowitym obrocie wyniósł 54%.

Należy zatem dokonać pomniejszenia VAT naliczonego o 5720 zł (17 600 zł – 11 880 zł).

Proporcja obliczona w styczniu 2006 r. za 2005 r. będzie także proporcją wstępną stosowaną na 2006 r.

Natomiast rzeczywista proporcja dla 2006 r. zostanie ustalona w styczniu 2007 r. i wówczas zostanie dokonana odpowiednia korekta.

Elżbieta Jakubiec

specjalista w zakresie podatków