Czy służebności gruntowe stanowią świadczenia nieodpłatne

rada

Nieodpłatna służebność gruntowa, polegająca na prawie przejazdu i przechodu przez część działki, nie stanowi dla spółki nieodpłatnego świadczenia.

uzasadnienie

Do przychodów zalicza się m.in. wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń. Wyjątek stanowią świadczenia związane z używaniem środków trwałych otrzymanych przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie (art. 12 ust. 1 pkt 2 updop). Samo pojęcie nieodpłatnego świadczenia nie zostało zdefiniowane w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.

Aby uznać, że mamy do czynienia z nieodpłatnym świadczeniem, musi dojść do otrzymania przysporzenia przez jedną ze stron od drugiej, za którym nie stoi żadne świadczenie wzajemne. Innymi słowy - w takim przypadku korzyści uzyskuje tylko jedna ze stron. Co istotne, w doktrynie prawa podatkowego mówi się o zobowiązaniowym charakterze stosunku między tymi stronami. Oznacza to, że jedna ze stron zobowiązuje się do określonego świadczenia na rzecz drugiej. Jest to w Państwa przypadku istotne, ponieważ służebność jest ograniczonym prawem rzeczowym, zaś z właścicielem nieruchomości nie powstaje żaden stosunek zobowiązaniowy. Służebność gruntowa jest prawem związanym z własnością nieruchomości władnącej i przysługuje każdemu jej właścicielowi. Co więcej, przysługuje ona nie tylko właścicielowi nieruchomości, ale każdej innej osobie wykonującej prawo własności w imieniu właściciela. Tym samym nie można uznać, że to Państwa spółka wzbogaciła się uzyskując prawo przejazdu, ponieważ prawo to nie przysługuje Państwu, lecz każdemu właścicielowi działki.

Ważne!
Nieodpłatna służebność gruntowa, polegająca na prawie przejazdu i przechodu przez część działki, nie stanowi nieodpłatnych świadczeń i nie będzie podlegać opodatkowaniu.

Pogląd taki znajduje swoje potwierdzenie także w interpretacjach urzędów skarbowych. Takie stanowisko zajął m.in. Naczelnik Urzędu Skarbowego w Zgorzelcu w interpretacji z 27 listopada 2006 r. (sygn. US.PD-I-423/35/1/06):

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w wyniku zawartego aktu notarialnego doszło między stronami do przeniesienia i nabycia praw, które nie mieszczą się w pojęciu nieodpłatnych świadczeń. Tutejszy organ podatkowy stoi na stanowisku, że nieodpłatna służebność gruntowa, polegająca na prawie przejazdu i przechodu przez część działki, nie stanowi nieodpłatnych świadczeń objętych przepisami art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Podsumowując, z uzyskaniem służebności przejazdu przez sąsiednią działkę nie będzie związane powstanie przychodu dla Państwa spółki.

Podstawa prawna:
- art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847

- art. 285 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 133, poz. 935

Sławomir Biliński

konsultant podatkowy