Koszty poniesione w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego spółki

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy. Każdy wydatek (koszt) ponoszony przez podatnika powinien być rozpatrywany na podstawie przesłanek zawartych w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. Celem poniesionego wydatku musi być zatem osiągnięcie przychodów i jednocześnie wydatek ten nie może być wyłączony z kosztów na podstawie przepisów szczególnych.

Problematyka kwalifikacji wydatków do kosztów podatkowych jest przedmiotem licznych sporów podatników i organów podatkowych. Wielokrotnie zajmowały się tym również sądy. Przykładowo można powołać jedno z rozstrzygnięć Naczelnego Sądu Administracyjnego, w którym znalazło się następujące stwierdzenie: „Aby określony wydatek został uznany za koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 PDOPrU, podatnik musi wykazać nie tylko poniesienie tego wydatku, ale także istnienie zależności między tym wydatkiem a możliwością uzyskania w przyszłości przychodu z tego tytułu” (wyrok NSA z 17 czerwca 2003 r. – sygn. akt I SA/Łd 214/02, „Monitor Podatkowy” 2004/4/42). Pomiędzy poniesionymi wydatkami a osiągniętymi przychodami musi zatem istnieć związek tego typu, że wydatek ma lub mógł mieć wpływ na osiągnięcie przez podatnika przychodu. Należy jednak zauważyć, iż efekt końcowy w postaci osiągnięcia przychodu nie musi wystąpić.

Przy ocenie i kwalifikacji wydatków do kosztów uzyskania przychodów należy mieć na uwadze również inne przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W art. 7 ust. 3 u.p.d.o.p. ustawodawca postanowił, że przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się m.in. przychodów ze źródeł przychodów położonych na terytorium Polski, jeżeli dochody z tych źródeł nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym lub są wolne od podatku, jak również kosztów uzyskania tych przychodów. Należy zatem uznać, że przychody, z których dochody nie są opodatkowane lub są zwolnione, nie są brane pod uwagę przy ustalaniu dochodu do opodatkowania. Analogicznie należy postępować przy rozliczaniu kosztów podatkowych dotyczących powyższych przychodów (wyłączonych z ustalania dochodu do opodatkowania).

W sytuacji przedstawionej przez spółkę nie można pominąć przepisu art. 12 ust. 4 pkt 4 u.p.d.o.p. Stosownie do postanowień tego przepisu, do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych m.in. na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego. W sytuacji przedstawionej przez spółkę dojdzie do podwyższenia kapitału zakładowego. Oznaczać to będzie jednocześnie, że środki otrzymane na ten cel nie będą zaliczane do jej przychodów. Tym samym również nie wystąpi z tego tytułu dochód do opodatkowania. Skoro bowiem środki otrzymane na powiększenie kapitału zakładowego nie podlegają zaliczeniu do przychodów podatkowych, to nie będziemy mieli do czynienia z dochodem podlegającym opodatkowaniu.