REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ustalić wartość firmy i jak ją amortyzować

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Gawrońska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Spółka nabyła w drodze kupna zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Jak ustalić wartość firmy? Czy podlega ona amortyzacji i na jakich zasadach?

 

rada

 

W celu ustalenia wartości firmy należy porównać cenę nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa z wartością godziwą przejętych aktywów netto. Jeśli cena nabycia jest wyższa, powstaje wartość firmy, która podlega amortyzacji przez okres nie dłuższy niż pięć lat, który w uzasadnionych przypadkach może zostać wydłużony do 20 lat. Wartość firmy podlega amortyzacji metodą liniową, a odpisy amortyzacyjne odnosi się w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych. Jeżeli natomiast cena nabycia będzie niższa od wartości godziwej aktywów netto, powstaje wówczas ujemna wartość firmy. Szczegóły w uzasadnieniu.

uzasadnienie

W myśl przepisów o rachunkowości, jeśli cena nabycia określonej jednostki lub zorganizowanej jej części jest różna od wartości godziwej przejętych aktywów netto, wówczas ustala się wartość firmy. W zależności od tego, która z wartości jest wyższa, powstaje:

l wartość firmy

cena nabycia > wartość godziwa przejętych aktywów netto

l ujemna wartość firmy

cena nabycia < wartość godziwa przejętych aktywów netto

Przez cenę nabycia należy rozumieć taką cenę, jaką skłonny jest zapłacić nabywca za określoną jednostkę lub zorganizowaną jej część. Cena ta jest uzależniona m.in. od pozycji rynkowej jednostki, kontaktów handlowych, struktury organizacyjnej oraz innych czynników decydujących o wizerunku jednostki.

W myśl przepisów ustawy o rachunkowości wartość godziwa określonych aktywów i pasywów jest ustalana w poniżej przedstawiony sposób.

Wartość godziwa określonych aktywów i zobowiązań

Wartość godziwa określonych aktywów i zobowiązań została zdefiniowana w art. 44b ustawy o rachunkowości. Uregulowania te mają zastosowanie przy rozliczaniu połączenia metodą nabycia.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Według przepisów podatkowych składniki majątkowe to aktywa w rozumieniu ustawy o rachunkowości, pomniejszone o przejęte długi funkcjonalnie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zbywcy, o ile długi te nie zostały uwzględnione w cenie nabycia.

Cena nabycia powinna uwzględniać długi funkcjonalnie związane z działalnością gospodarczą. Fakt ich uwzględnienia powinien być ujęty w umowie o nabyciu przedsiębiorstwa.

Długi funkcjonalnie związane z działalnością przedsiębiorstwa to m.in.:

l zaciągnięte kredyty i pożyczki związane ze składnikami majątkowymi (np. na zakup lub ulepszenie środka trwałego),

l zobowiązania z tytułu wydatków związanych z działalnością przedsiębiorstwa,

l zobowiązania z tytułu wynagrodzeń itp.

Długami związanymi z działalnością gospodarczą nie są rezerwy i odpisy aktualizujące ani rozliczenia międzyokresowe czy fundusze specjalne.

Wartość firmy

Wartość firmy jest wykazywana w aktywach jednostki i ewidencjonowana jako wartości niematerialne i prawne. Wartość firmy podlega amortyzacji przez okres nie dłuższy niż pięć lat, który w uzasadnionych przypadkach może zostać wydłużony do 20 lat. Wydłużenie okresu amortyzacji wymaga uzasadnienia, które podaje się w dodatkowych informacjach i objaśnieniach do sprawozdania finansowego.

Amortyzacji wartości firmy dokonuje się metodą liniową, a odpisy amortyzacyjne odnosi w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.

Dla celów podatkowych okres amortyzacji nie może być krótszy niż 60 miesięcy (pięć lat).

Przepisy podatkowe nie odnoszą się do ujemnej wartości firmy.

Ujemna wartość firmy

Ujemna wartość firmy jest rozliczana w dwóch częściach tj.:

l Część nieprzewyższająca wartości godziwej nabytych aktywów trwałych, z wyłączeniem długoterminowych aktywów finansowych notowanych na regulowanych rynkach - ewidencjonowana jest jako rozliczenia międzyokresowe przychodów. Ujemną wartość od tej części rozlicza się przez okres będący średnią ważoną okresu ekonomicznej użyteczności nabytych i podlegających amortyzacji aktywów.

l Część przekraczająca wartość godziwą nabytych aktywów trwałych, z wyłączeniem długoterminowych aktywów finansowych notowanych na regulowanych rynkach - ewidencjonowana jest jako pozostałe przychody operacyjne.

Przykład 1

Przedsiębiorstwo A nabyło w drodze kupna przedsiębiorstwo B i wprowadziło jego aktywa i pasywa do swoich ksiąg rachunkowych, uwzględniając następujące wartości:

l cenę nabycia 1 900 000 zł

l wartość godziwą aktywów 2 000 000 zł

w tym:

- wartości niematerialne i prawne 200 000 zł

- rzeczowe aktywa trwałe 800 000 zł

- zapasy 350 000 zł

- należności krótkoterminowe 600 000 zł

- inwestycje krótkoterminowe 50 000 zł

l wartość godziwą zobowiązań (długi funkcjonalnie związane z działalnością przedsiębiorstwa) 600 000 zł

w tym:

- zobowiązania długoterminowe 200 000 zł

- zobowiązania krótkoterminowe 400 000 zł

W umowie ustalono, że długi funkcjonalnie związane z działalnością przedsiębiorstwa przejmuje nabywca (przedsiębiorstwo A), który spłaci je z własnych środków.

Obliczenia

Ponieważ spółka A zobowiązała się do spłaty zobowiązań nabywanego przedsiębiorstwa, ma prawo uwzględnić tę okoliczność przy ustalaniu wartości firmy.

Różnica między wartością godziwą nabywanych aktywów a wartością godziwą przejętych zobowiązań stanowi wartość aktywów netto. Wartość tę odejmuje się od ceny nabycia tego przedsiębiorstwa i w ten sposób uzyskuje wartość firmy.

Wartość firmy ustala się w następujący sposób:

1. Ustalenie wartości godziwej aktywów netto:

wartość godziwa aktywów - wartość godziwa zobowiązań

2 000 000 zł - 600 000 zł = 1 400 000 zł

2. Ustalenie wartości firmy:

cena nabycia - wartość godziwa aktywów netto

1 900 000 zł - 1 400 000 zł = 500 000 zł

Wartość firmy u nabywcy (przedsiębiorstwa A) wynosi 500 000 zł.

Spółka amortyzuje wartość firmy metodą liniową, przez okres pięciu lat.

l 500 000 zł × 20% = 100 000 zł rocznie

l 100 000 zł : 12 miesięcy = 8333 zł /miesiąc

Ewidencja księgowa

1. Nabycie przez spółkę A przedsiębiorstwa B:

a) wartość godziwa aktywów wynosi 2 000 000 zł

Wn „Wartości niematerialne i prawne” 200 000

Wn „Środki trwałe” 800 000

Wn „Zapasy” 350 000

Wn „Należności krótkoterminowe” 600 000

Wn „Krótkoterminowe aktywa finansowe” 50 000

b) wartość godziwa przejętych zobowiązań wynosi 600 000 zł

Ma „Zobowiązania długoterminowe” 200 000

Ma „Zobowiązania krótkoterminowe” 400 000

c) wartość firmy (nadwyżka ceny nabycia nad wartością godziwą aktywów netto) wynosi 500 000 zł

Wn „Wartości niematerialne i prawne” 500 000

- w analityce „Wartość firmy”

d) cena nabycia przedsiębiorstwa wynosi 1 900 000 zł

Ma „Pozostałe rozrachunki” 1 900 000

2. Amortyzacja dodatniej wartości firmy (za jeden miesiąc):

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 8 333

Ma „Umorzenie wartości niematerialnych i prawnych” 8 333

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przykład 2

Przedsiębiorstwo A nabyło w drodze kupna przedsiębiorstwo B i wprowadziło jego aktywa i pasywa do swoich ksiąg rachunkowych, uwzględniając następujące wartości:

l cenę nabycia1 100 000 zł

l wartość godziwą aktywów2 200 000 zł

w tym:

- wartości niematerialne i prawne (licencje) 100 000 zł

- budynki 150 000 zł

- maszyny i urządzenia 200 000 zł

- środki transportu 150 000 zł

- długoterminowe aktywa finansowe 1 400 000 zł

- zapasy 50 000 zł

- należności krótkoterminowe 150 000 zł

l wartość godziwą zobowiązań (długi funkcjonalnie związane z działalnością przedsiębiorstwa) 300 000 zł

w tym:

- zobowiązania długoterminowe 200 000 zł

- zobowiązania krótkoterminowe 100 000 zł

Obliczenia

1. Ustalenie wartości godziwej aktywów netto:

wartość godziwa aktywów - wartość godziwa zobowiązań

2 200 000 zł - 300 000 zł = 1 900 000 zł

2. Ustalenie ujemnej wartości firmy:

cena nabycia - wartość godziwa aktywów netto

1 100 000 zł - 1 900 000 zł=(-)800 000 zł

3. Ustalenie wartości aktywów trwałych, z wyłączeniem długoterminowych aktywów finansowych notowanych na regulowanych rynkach:

aktywa trwałe - długoterminowe aktywa finansowe

(100 000 zł + 500 000 zł + 1 400 000 zł) - 1 400 000 zł = = 2 000 000 zł - 1 400 000 zł = 600 000 zł

Ujemna wartość firmy jest większa od wartości godziwej nabytych aktywów trwałych, z wyłączeniem długoterminowych aktywów finansowych, tj.:

800 000 zł > 600 000 zł (różnica 200 000 zł)

Zatem ujemna wartość firmy będzie dzielona na dwie części:

I. 600 000 zł będzie zaliczone dorozliczeń międzyokresowych przychodówi będzie rozliczane w czasie,

II. 200 000 złzostanie bezpośrednio zaliczone dopozostałych przychodów operacyjnych.

4. Ustalenie okresu rozliczenia ujemnej wartości firmy

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

5. Ustalenie średniej ważonej okresu ekonomicznej użyteczności nabytych i podlegających amortyzacji aktywów trwałych:

wartość ważona : wartość godziwa aktywów trwałych

4 200 000 zł : 600 000 zł = 7 lat

6. Ustalenie rocznego odpisu ujemnej wartości firmy:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja księgowa

1. Nabycie przez przedsiębiorstwo A przedsiębiorstwa B:

a) wartość godziwa aktywów wynosi 2 200 000 zł

Wn „Wartości niematerialne i prawne” 100 000

Wn „Środki trwałe” 500 000

Wn „Długoterminowe aktywa trwałe” 1 400 000

Wn „Zapasy” 50 000

Wn „Należności krótkoterminowe” 150 000

b) wartość godziwa przejętych zobowiązań wynosi 300 000 zł

Ma „Zobowiązania długoterminowe” 200 000

Ma „Zobowiązania krótkoterminowe” 100 000

c) ujemna wartość firmy do wysokości aktywów trwałych, z wyłączeniem długoterminowych aktywów trwałych, wynosi 600 000 zł

Ma „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 600 000

d) ujemna wartość firmy ponad wysokość aktywów trwałych, z wyłączeniem długoterminowych aktywów trwałych, wynosi 200 000 zł

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 200 000

e) cena nabycia przedsiębiorstwa wynosi 1 100 000 zł

Ma „Pozostałe rozrachunki” 1 100 000

2. Odpis ujemnej wartości firmy - wartość roczna - 85 714 zł:

Wn „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 85 714

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 85 714

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

l art. 3 ust. 1 pkt 14 i 29, art. 33 ust. 4, art. 44b ust. 4 i 10-12 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

l art. 4a ust. 2 i 4, art. 16g ust. 3 i 10 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847

Joanna Gawrońska

biegły rewident

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Inflacja w Polsce w 2025, 2026 i 2027 roku - prognozy NBP

Inflacja CPI w Polsce z 50-proc. prawdopodobieństwem ukształtuje się w 2025 r. w przedziale 3,5-4,4 proc., w 2026 r. w przedziale 1,7-4,5 proc., a w 2027 r. w przedziale 0,9-3,8 proc. - tak wynika z najnowszej projekcji Departamentu Analiz Ekonomicznych NBP z lipca 2025 r. Projekcja ta uwzględnia dane dostępne do 9 czerwca br.

Kiedy trzeba zapłacić podatek od prezentu ślubnego? Prawo rozróżnia 3 kategorie darczyńców i 3 limity wartości darowizn

Dla nowożeńców – prezent, dla Urzędu Skarbowego – podstawa opodatkowania. Fiskus przewidział dla darowizn konkretne przepisy prawa podatkowego i lepiej je znać, zanim wpędzimy się w kłopoty, zostawiając grube rysy na pięknych ślubnych wspomnieniach. Szczególnie kłopotliwa może być gotówka. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl tłumaczy, co zrobić z weselnymi kopertami i kosztownymi podarunkami.

Stopy procentowe NBP 2025: w lipcu obniżka o 0,25 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 1-2 lipca 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,25 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosić będzie od 3 lipca 2025 r. 5,00 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zaskoczeniem dla większości analityków finansowych i ekonomistów, którzy oczekiwali braku zmian w lipcu.

Jak legalnie wypłacić pieniądze ze spółki z o.o. Zasady i skutki podatkowe. Adwokat omawia wszystkie najważniejsze sposoby

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to popularna forma prowadzenia biznesu w Polsce, ceniona za ograniczenie ryzyka osobistego wspólników. Niesie ona jednak ze sobą szczególną cechę – tzw. podwójne opodatkowanie zysków. Oznacza to, że najpierw sama spółka płaci podatek CIT od swojego dochodu (9% lub 19%), a następnie, gdy zysk jest wypłacany wspólnikom, wspólnik musi zapłacić podatek dochodowy PIT od otrzymanych środków. Dla wielu początkujących przedsiębiorców jest to duże zaskoczenie, ponieważ w jednoosobowej działalności gospodarczej można swobodnie dysponować zyskiem i płaci się podatek tylko raz. W spółce z o.o. majątek spółki jest odrębny od majątku prywatnego właścicieli, więc każda wypłata pieniędzy ze spółki na rzecz wspólnika lub członka zarządu musi mieć podstawę prawną. Poniżej przedstawiamy wszystkie legalne metody „wyjęcia” środków ze spółki z o.o., wraz z krótkim omówieniem zasad ich stosowania oraz konsekwencji podatkowych i ewentualnych ryzyk.

REKLAMA

Odpowiedzialność członków zarządu za długi i niezapłacone podatki spółki z o.o. Kiedy powstaje i jakie są sankcje? Jak ograniczyć ryzyko?

W świadomości wielu przedsiębiorców panuje przekonanie, że założenie spółki z o.o. jest swoistym „bezpiecznikiem” – że prowadząc działalność w tej formie, nie odpowiadają oni osobiście za zobowiązania. I rzeczywiście – to spółka, jako osoba prawna, ponosi odpowiedzialność za swoje długi. Jednak ta zasada ma wyjątki. Najważniejszym z nich jest art. 299 Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), który otwiera drogę do pociągnięcia członków zarządu do odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki.

Zakładanie spółki z o.o. w 2025 roku. Adwokat wyjaśnia jak to zrobić krok po kroku i bez błędów

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pozostaje jednym z najczęściej wybieranych modeli prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. W 2025 roku proces rejestracji jest w pełni cyfrowy, a pozorne uproszczenie procedury sprawia, że wielu przedsiębiorców zakłada spółki „od ręki”, nie przewidując potencjalnych konsekwencji. Niestety, błędy popełnione na starcie mogą skutkować realnymi problemami organizacyjnymi, podatkowymi i prawnymi, które ujawniają się dopiero po miesiącach – lub latach.

Faktury ustrukturyzowanej nie da się obiektywnie (w sensie prawnym) użyć ani udostępnić poza KSeF. Co zatem będzie przedmiotem opisu i dekretacji jako dowód księgowy?

Nie da się w sensie prawnym „użyć faktury ustrukturyzowanej poza KSeF” oraz jej „udostępnić” w innej formie niż poprzez bezpośredni dostęp do KSeF – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF 2026: Ministerstwo Finansów publikuje harmonogram, dokumentację API KSeF 2.0 oraz strukturę logiczną FA(3)

W dniu 30 czerwca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało szczegółową dokumentację techniczną w zakresie implementacji Krajowego Systemu e-Faktur z narzędziami wspierającymi integrację. Od dziś firmy oraz dostawcy oprogramowania do wystawiania faktur mogą rozpocząć przygotowania do wdrożenia systemu w środowisku testowym. Materiały są dostępne pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/ksef-na-okres-obligatoryjny/wsparcie-dla-integratorow. W przypadku pytań w zakresie udostępnionej dokumentacji API KSeF 2.0 Ministerstwo Finansów prosi o kontakt za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

REKLAMA

Załączniki w KSeF tylko dla wybranych? Nowa funkcja może wykluczyć małych przedsiębiorców

Nowa funkcja w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) pozwala na dodawanie załączników do faktur, ale wyłącznie w ściśle określonej formie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci ostrzegają, że rozwiązanie dostępne będzie głównie dla dużych firm, a mali przedsiębiorcy mogą zostać z dodatkowymi obowiązkami i bez realnej możliwości skorzystania z tej opcji.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

REKLAMA