REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ustalać amortyzację od środków trwałych objętych odpisem aktualizującym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Gawrońska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Spółka utworzyła odpis aktualizujący wartość netto środków trwałych określoną na 31 sierpnia 2007 r., w efekcie czego zostały one objęte w 100% odpisem aktualizującym. Ponadto co miesiąc spółka nalicza amortyzację od tych środków. Po analizie okazało się, że wartość netto środków trwałych jest ujemna. Czy spółka postąpiła prawidłowo, tworząc odpis aktualizujący, oraz czy powinna naliczać comiesięczne odpisy amortyzacyjne lub korygować co miesiąc utworzony wcześniej odpis o wysokość naliczonej miesięcznej amortyzacji? Środki trwałe nie zostały zlikwidowane do 31 grudnia 2007 r.

rada

REKLAMA

REKLAMA

W przedstawionej sytuacji wartość środka trwałego objętego w 100% odpisem aktualizującym wynosi 0 zł. Dlatego jednostka nie powinna dokonywać dalszych odpisów amortyzacyjnych. Powinna jednak raz w roku ocenić, czy występują przesłanki utworzenia lub odwrócenia odpisów aktualizujących, i po ich utworzeniu lub odwróceniu ponownie dokonać przeliczenia wartości środka trwałego i odpisów amortyzacyjnych.

uzasadnienie

Jednostki posiadające składniki aktywów są zobowiązane do dokonania wyceny ich wartości nie rzadziej niż na dzień bilansowy. Jeżeli zaistnieją przesłanki świadczące o utracie wartości przez składnik majątku, wówczas uzasadnia to dokonanie odpisu aktualizującego, doprowadzającego jego wartość wynikającą z ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży netto lub inaczej określonej wartości godziwej. Cena sprzedaży netto jest to możliwa do uzyskania na dzień bilansowy cena jego sprzedaży pomniejszona m.in. o koszty związane z przystosowaniem składnika aktywów do sprzedaży i dokonaniem tej sprzedaży.

REKLAMA

W ustawie o rachunkowości zawarte są jedynie ogólne zasady dotyczące utraty wartości aktywów, dlatego jednostki, dokonując analizy, czy nastąpiła - bądź nie - utrata wartości poszczególnych składników aktywów, mogą korzystać z KSR nr 4 lub MSR nr 36.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dany składnik aktywów utracił swoją wartość wówczas, gdy jego wartość odzyskiwana jest niższa niż wartość bilansowa. Sytuacja taka występuje wtedy, gdy wartość bilansowa składnika aktywów jest wyższa niż kwota, jaką można uzyskać w drodze dalszego użytkowania tego składnika, tj. cena sprzedaży tego składnika - zgodnie z MSR nr 36.

Utrata wartości środków trwałych

W przypadku wystąpienia trwałej utraty wartości środków trwałych z powodu np. zmiany technologii produkcji, przeznaczenia do likwidacji, wycofania z używania lub innych przyczyn należy dokonać odpowiedniego odpisu aktualizującego ich wartość w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych. W przypadku ustania przyczyny, dla której dokonano odpisu aktualizującego wartość danego środka trwałego, odpowiednią część tego odpisu zalicza się na zwiększenie pozostałych przychodów operacyjnych.

Warto pamiętać, że jeżeli trwała utrata wartości dotyczy środków trwałych, których wartość była uprzednio zaktualizowana na podstawie odrębnych przepisów, to odpis aktualizujący zmniejsza w pierwszej kolejności różnicę odniesioną wcześniej na kapitał z aktualizacji wyceny. Natomiast pozostałe koszty operacyjne są obciążane w wyniku powstania nadwyżki odpisu nad różnicami z aktualizacji wyceny.

Nie należy dokonywać aktualizacji środków trwałych, których wartość księgowa jest niższa od ich przewidywanej ceny sprzedaży netto.

Amortyzacja powinna być naliczana nawet wtedy, gdy środek trwały pozostaje nieużywany, ponieważ nawet wówczas traci on swoją zdolność do generowania korzyści ekonomicznych. W takim przypadku można jednak wydłużyć okres amortyzacji poprzez zmniejszenie stawki amortyzacyjnej ze względu na mniejsze zużycie w wyniku nieużytkowania środka trwałego.

Okres użytkowania oraz stawkę amortyzacji należy weryfikować co najmniej na koniec każdego roku obrotowego i wprowadzać niezbędne zmiany.

Odpisy amortyzacyjne dokonywane są z uwzględnieniem przeprowadzonych wcześniej odpisów z tytułu utraty wartości środka trwałego. Oznacza to, że po aktualizacji środka trwałego należy przeliczyć wartość odpisów amortyzacyjnych, które dokonywane są od wartości początkowej pomniejszonej o skumulowane odpisy amortyzacyjne i odpisy z tytułu utraty wartości.

Utworzenie odpisu aktualizującego wartość środka trwałego nie ma wpływu na wartość amortyzacji podatkowej.

Amortyzacji podatkowej nie podlegają tylko składniki używane w działalności, która została zaprzestana przez jednostkę.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przykład

Jednostka posiada w swoich księgach rachunkowych środek trwały o wartości początkowej 500 000 zł. Spółka będzie amortyzować środek trwały przez pięć lat, stawką 20%, tj. 100 000 zł rocznie. Na koniec pierwszego roku jednostka utworzyła odpis aktualizujący wartość środka trwałego w związku z utratą przez niego wartości. Przed jego utworzeniem oceniono:

• wartość bilansową środka trwałego na koniec pierwszego roku - 400 000 zł (500 000 zł - 100 000 zł),

• cenę sprzedaży netto możliwą do uzyskania - 350 000 zł.

W związku z tym wartość odpisu aktualizującego wynosi 50 000 zł.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja księgowa

1. Naliczenie odpisu amortyzacyjnego za pierwszy rok:

500 000 zł × 20% (5 lat) = 100 000 zł

Wn „Amortyzacja” 100 000

Ma „Umorzenie środków trwałych” 100 000

2. Utworzenie odpisu aktualizującego wartość środka trwałego w związku z utratą jego wartości:

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 50 000

Ma „Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych” 50 000

Ewidencja pozabilansowa

Wn „Koszty NKUP” 50 000

Przeliczenie wartości bilansowej środka trwałego na początek drugiego roku:

wartość początkowa - amortyzacja skumulowana - utrata wartości (skumulowana)

500 000 zł - 100 000 zł - 50 000 zł = 350 000 zł

3. Przeliczenie amortyzacji i ustalenie odpisu amortyzacyjnego za drugi rok:

zaktualizowana wartość bilansowa : liczba lat pozostałych do amortyzacji

350 000 zł : 4 lata = 87 500 zł

Wn „Amortyzacja” 87 500

Ma „Umorzenie środków trwałych” 87 500

4. Naliczenie odpisu amortyzacyjnego za kolejne lata:

3 lata × 87 500 zł = 262 500 zł

Wn „Amortyzacja” 262 500

Ma „Umorzenie środków trwałych” 262 500

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Gdyby po pewnym czasie okazało się, że utworzony wcześniej odpis aktualizujący jest zbędny, należy go odwrócić oraz dokonać ponownego przeliczenia wartości środka trwałego dla celów ustalenia aktualnej wartości amortyzacji.

Na podstawie danych z przykładu sposób wyliczenia i ewidencję księgową można przeprowadzić w następujący sposób:

1. Odwrócenie, na koniec trzeciego roku, odpisu aktualizującego wartość środka trwałego w związku z ustaniem przyczyny, dla której go utworzono:

Wn „Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych” 50 000

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 50 000

Ewidencja pozabilansowa

Ma „Przychody niepodlegające opodatkowaniu” 50 000

Przeliczenie wartości bilansowej środka trwałego na początek czwartego roku:

wartość początkowa - amortyzacja skumulowana + utrata wartości (skumulowana)

500 000 zł - 275 000 zł + 0 zł = 225 000 zł

2. Przeliczenie amortyzacji i ustalenie odpisu amortyzacyjnego za czwarty rok:

zaktualizowana wartość bilansowa : liczba lat pozostałych do zakończenia amortyzacji

225 000 zł : 2 lata = 112 500 zł

Wn „Amortyzacja” 112 500

Ma „Umorzenie środków trwałych” 112 500

3. Naliczenie odpisu amortyzacyjnego za piąty rok:

Wn „Amortyzacja” 112 500

Ma „Umorzenie środków trwałych” 112 500

• art. 28 ust. 1 pkt 1, art. 28 ust. 7, art. 31, art. 32 ust. 1-5, art. 33 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

• pkt 2.2, 2.3, 3.5, 4.1, 4.2, 4.3 uchwały nr 6/07 Komitetu Standardów Rachunkowości z 26 czerwca 2007 r. w sprawie przyjęcia Krajowego Standardu Rachunkowości nr 4 „Utrata wartości aktywów”

• MSR nr 36 „Utrata wartości aktywów”

• art. 16c pkt 5, art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238

Joanna Gawrońska

biegły rewident

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

REKLAMA

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

REKLAMA

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

Czy noty księgowe trzeba będzie wystawiać w KSeF od lutego 2026 roku?

Firma nalicza kary umowne za niezgodne z umową użytkowanie wypożyczanego sprzętu. Z uwagi na to, że kary umowne nie podlegają VAT, ich naliczanie dokumentujemy poprzez wystawienie noty księgowej. Czy taki dokument również będziemy musieli wystawiać od 2026 roku z użyciem systemu KSeF?

REKLAMA