REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ewidencjonować w księgach likwidację i zbycie samochodu uszkodzonego w wypadku

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Lidia Michalska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Samochód osobowy wprowadzony do ewidencji środków trwałych spółki uległ wypadkowi i został wyłączony z ruchu. Ubezpieczyciel sprawcy uznał naprawę za ekonomicznie nieuzasadnioną i wydał decyzję o wypłacie odszkodowania. Uszkodzony samochód spółka sprzedała osobie fizycznej. Pojazd miał wszystkie obowiązkowe i dobrowolne ubezpieczenia. Czy wyłączenie samochodu z ruchu powinno znaleźć odzwierciedlenie w księgach? W jaki sposób zaewidencjonować wpływ środków z tytułu odszkodowania oraz sprzedaży samochodu?

RADA

REKLAMA

Autopromocja

Wyłączenie samochodu z ruchu ze względu na jego uszkodzenie powinno znaleźć odzwierciedlenie w księgach. Spółka powinna utworzyć odpis aktualizujący z tytułu trwałej utraty wartości środka trwałego lub wyksięgować go z ewidencji bilansowej. Przychód z tytułu otrzymanego odszkodowania oraz z tytułu sprzedaży należy wykazać na koncie „Pozostałe przychody operacyjne”.

UZASADNIENIE

W przedstawionym przez Czytelnika przypadku, pod względem księgowym, mamy do czynienia z trzema powiązanymi ze sobą zdarzeniami gospodarczymi: trwałą utratą wartości aktywów, sprzedażą majątku trwałego, otrzymaniem odszkodowania. Samochód uległ uszkodzeniu w wypadku samochodowym. W oczekiwaniu na decyzję firmy ubezpieczeniowej spółka powinna skorygować jego wartość poprzez odpis aktualizujący (nieplanową amortyzację). Zgodnie bowiem z art. 32 ust. 4 uor, w przypadku gdy zaistnieje przyczyna trwałej utraty wartości środka trwałego bądź przewidujemy jego likwidację, należy dokonać w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych odpowiedniego odpisu aktualizującego wartość środka trwałego. Jest to szczególnie istotne, jeśli zdarzenie dzieje się na przełomie lat obrotowych.

Księgowi, zwłaszcza w większych jednostkach, zazwyczaj nie mają możliwości oceniania stanu technicznego i sposobu wykorzystania poszczególnych środków trwałych. Decyzja o dokonaniu odpisu aktualizującego, jego celowości i wysokości powinna wynikać z dokumentacji sporządzonej przez służby techniczne. Trzeba mieć świadomość, że elementy zdarzenia, czyli uszkodzenie samochodu, orzeczenie ubezpieczyciela oraz sprzedaż, są rozłożone w czasie. W przypadku opisanym przez Czytelnika w miesiącu, w którym doszło do wypadku, a więc samochód został uszkodzony, nastąpiła trwała utrata jego wartości. Dlatego należałoby utworzyć odpis aktualizujący w odpowiedniej wysokości. Według art. 28 ust. 7 uor do trwałej utraty wartości dochodzi wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych. Uzasadnia to dokonanie odpisu aktualizującego doprowadzającego wartość składnika aktywów wynikającą z ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży netto, a w przypadku jej braku - do ustalonej w inny sposób wartości godziwej. Jednak szczegółowy sposób postępowania w takich przypadkach powinien być uregulowany w polityce rachunkowości. Dokonany księgowo odpis nie będzie stanowił kosztu dla celów podatkowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W miesiącu otrzymania orzeczenia ubezpieczyciela o uznaniu szkody całkowitej i wypłacie odszkodowania spółka podejmuje decyzję o dalszym postępowaniu. Może dokonać likwidacji z tytułu nieprzydatności do używania środka trwałego bądź podjąć decyzję o jego sprzedaży.

Jeżeli likwidujemy środek trwały z tytułu nieprzydatności do używania, to należy pamiętać, że likwidacja księgowa nie jest tożsama z likwidacją fizyczną. Istnieją sytuacje (takie jak likwidacja samochodu osobowego), w których środek trwały zostanie wyksięgowany z ewidencji bilansowej, a jego fizyczne zniszczenie nie zostanie jeszcze przeprowadzone. Dlatego środek trwały, pod datą postawienia go w stan likwidacji, należy wprowadzić do ewidencji pozabilansowej, równocześnie z wyksięgowaniem go z ewidencji bilansowej. W przypadku samochodu za fizyczną likwidację uważa się powypadkową likwidację samochodu, połączoną z wyrejestrowaniem go oraz złomowaniem.

Postawienie środka trwałego w stan likwidacji z tytułu sprzedaży jest powiązane z wyksięgowaniem go z ewidencji bilansowej i wprowadzeniem do ewidencji pozabilansowej (jako środek trwały przeznaczony do sprzedaży). Wyksięgowanie z konta pozabilansowego następuje w momencie sprzedaży.

Jeśli zapadnie decyzja o sprzedaży tego samochodu, można też pozostawić go w ewidencji bilansowej. Jednocześnie trzeba wstrzymać amortyzację bilansową. Samochód nienadający sie do użytku nie powinien jednak figurować w środkach trwałych. W myśl MSSF 5 „Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana” należy wyodrębnić z grupy aktywów trwałych te z nich, które przeznaczone są do sprzedaży: jednostka klasyfikuje składnik aktywów trwałych (lub grupę do zbycia) jako przeznaczony do sprzedaży, jeśli jego wartość bilansowa zostanie odzyskana przede wszystkim w drodze transakcji sprzedaży, a nie poprzez jego dalsze wykorzystanie. W takim przypadku nastąpi przeksięgowanie przeznaczonego do sprzedaży środka trwałego z konta „Środki trwałe” na konto „Środki trwałe przeznaczone do sprzedaży”. Oczywiście księgowania te odbywają się w ramach grupy kont „0”, ale dają jednocześnie przejrzysty obraz struktury środków trwałych.

 

Należy pamiętać, że jeśli środek trwały został wycofany z używania i postawiony w stan likwidacji z przeznaczeniem do sprzedaży, to jego nieumorzona wartość jest kosztem uzyskania przychodu dopiero w momencie sprzedaży.

Należy zaprzestać dokonywania odpisów amortyzacyjnych od likwidowanego środka trwałego, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek trwały został postawiony w stan likwidacji.

Przykład

W grudniu 2008 r. spółka postawiła w stan likwidacji środek trwały przeznaczony do sprzedaży. Za ten miesiąc nie naliczono już odpisu amortyzacyjnego.

Łączna wartość umorzenia likwidowanego środka wynosiła 11 000 zł (11 miesięcy × 1000 zł).

Wyksięgowanie z ewidencji bilansowej nastąpiło na podstawie dowodu LT. Wartość netto środka trwałego w grudniu 2008 r. nie stanowi kosztów uzyskania przychodów.

Ewidencja księgowa

1. Wyksięgowanie środka trwałego z ewidencji bilansowej - grudzień 2008 r.:

Wn  „Umorzenie środków trwałych” 11 000

Wn  „Pozostałe koszty operacyjne” 19 000

Ma  „Środki trwałe” 30 000

Ewidencja pozabilansowa

Wn  „Koszty niestanowiące KUP” 19 000

2. Ujęcie środka trwałego w ewidencji pozabilansowej - grudzień 2008 r.:

Wn  „Środki trwałe przeznaczone do sprzedaży” 19 000

3. Otrzymanie odszkodowania - styczeń 2009 r.:

Wn  „Rachunek bankowy” 18 000

Ma  „Pozostałe przychody operacyjne” 18 000

4. Sprzedaż środka trwałego - luty 2009 r.:

Wn  „Pozostałe rozrachunki” 500

Ma  „Pozostałe przychody operacyjne” 500

Ewidencja pozabilansowa

a) uznanie kosztów dla celów podatkowych

Wn  „Koszty podatkowe” 19 000

b) wyksięgowanie środka trwałego z ewidencji pozabilansowej

Ma  „Środki trwałe przeznaczone do sprzedaży” 19 000

•  art. 32 ust. 4, art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 223, poz. 1466

•  art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. b) i pkt 26a, art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1316

Lidia Michalska

księgowa z licencją MF

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Firmy niegotowe na KSeF. Tylko 5230 przedsiębiorstw korzysta z systemu – czas ucieka. [DANE MF]

Z danych udostępnionych przez Ministerstwo Finansów wynika, że do 5 marca 2025 roku z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) skorzystało zaledwie 5230 firm. To oznacza, że w ciągu ponad trzech lat działania systemu zdecydowało się na niego jedynie kilka tysięcy przedsiębiorców. Tymczasem za 9 miesięcy korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe – a to oznacza prawdziwą rewolucję dla księgowości w Polsce.

Prof. Modzelewski do premiera Tuska: narzucanie KSeF-u i faktur ustrukturyzowanych wszystkim podatnikom VAT nie jest deregulacją gospodarki; ten pomysł powinien trafić do kosza

W dniu 12 kwietnia br. Ministerstwo Finansów potwierdziło zamiar wdrożenia w 2026 roku obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur i obligatoryjnego stosowania faktur ustrukturyzowanych przez wszystkich podatników VAT. Prof. dr hab. Witold Modzelewski apeluje do Pana Premiera Donalda Tuska: „Wierzę, że jako liberał traktuje Pan potrzebę deregulacji gospodarki zupełnie poważnie. Nie należy ulegać lobbystom, którzy chcą zarobić na dezorganizacji systemu fakturowania. Pomysł faktur ustrukturyzowanych powinien trafić definitywnie do kosza.”

Można przekazać 1,5% podatku rolnego - w 2025 r. pierwszy raz. Są dwie uprawnione organizacje

W komunikacie z 16 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że w 2025 roku podatnicy podatku rolnego mogą przekazać 1,5 tego podatku na rzecz Krajowego Związku Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych lub OPZZ Rolników i Organizacji Rolniczych. Jakie są warunki tego przekazania?

PIT 2025: 15 najczęstszych błędów w rocznym zeznaniu podatkowym. Bądź mądry przed szkodą!

Złożenie corocznej deklaracji PIT to podstawowy zakres komunikacji podatnika z administracją skarbową. Warto zadbać, by przebiegła ona w sposób optymalny i nie nastręczała niespodziewanych nieprzyjemności. Dlatego też przedstawiamy zestawienie najczęstszych błędów, przed którymi można się uchronić, korzystając z poniższych podpowiedzi.

REKLAMA

7 skutków spadających stóp procentowych NBP. Już w maju 2025 r. RPP rozpocznie cykl obniżek?

Tańsze i łatwiej dostępne kredyty to tylko część skutków cięć stóp procentowych NBP. Polityka monetarna to miecz obosieczny. W momencie, w którym kredytobiorcy cieszą się z niższych rat, to posiadacze oszczędności mają problem ze znalezieniem solidnie oprocentowanego depozytu. Widmo niższych stóp procentowych oznacza też, że w dół pójść może oprocentowanie detalicznych obligacji skarbowych, a zakup mieszkania na wynajem może znowu odzyskać swój blask.

Korekta zeznania podatkowego PIT. Jak to zrobić i do kiedy jest na to czas?

Do końca roku 2030 podatnicy mają prawo składać korekty zeznań PIT za rok 2024. Błędy w deklaracjach podatkowych zdarzają się zarówno na niekorzyść podatnika (np. pominięcie ulgi, o której się nie wiedziało), jak i na niekorzyść fiskusa (np. pominięcie źródła przychodów, o którym się zapomniało). Złożenie korekty zeznania nie wymaga uzasadnienia, a skorygować można nawet taką deklarację, która z upływem 30 kwietnia 2025 r. została bez udziału podatnika automatycznie zatwierdzona w usłudze Twój e-PIT.

Pilne! Będzie nowelizacja ustawy o KSeF, znamy projekt: jakie zmiany w obowiązkowym e-fakturowaniu

Ministerstwo Finansów opublikowało długo wyczekiwany projekt nowelizacji ustawy o VAT, regulujący obowiązek stosowania faktur ustrukturyzowanych. Wraz z nim udostępniono również oficjalną „mapę drogową” wdrożenia Krajowego Systemu e-Faktur – KSeF.

Ewidencje VAT oszustów i uczciwych podatników niczym się nie różnią. Jak systemowo zablokować wzrost zwrotów VAT? Prof. Modzelewski: jest jeden sposób

Jedyną skuteczną barierą systemową dla prób wyłudzenia zwrotów jest uzależnienie wpływów zwrotów od zastosowania przez podatnika mechanizmu podzielonej płatności w stosunku do kwot podatku naliczonego, który miałby być zwrócony – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Obowiązkowy KSeF 2026 - MF pokazało najnowszy harmonogram. KSeF 2.0, integracja i testy, tryb offline24, faktury masowe, certyfikat wystawcy faktury i więcej szczegółów

W komunikacie z 12 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów przedstawiło aktualny stan projektu rozwiązań prawnych, technicznych i biznesowych oraz plan wdrożenia (harmonogram) obowiązkowego systemu KSeF. Można jeszcze do 25 kwietnia 2025 r. zgłaszać do Ministerstwa uwagi i opinie do projektu pisząc maila na adres sekretariat.PT@mf.gov.pl.

Cyfrowe narzędzia dla księgowych. Kiedy warto zmienić oprogramowanie księgowe?

Nowoczesne narzędzia dla księgowych. Na co zwracać uwagę przy zmianie oprogramowania księgowego? Według raportów branżowych księgowi spędzają nawet 50 proc. czasu na czynnościach, które mogłyby zostać usprawnione przez nowoczesne technologie.

REKLAMA