REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wadium w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wioletta Chaczykowska
Wioletta Chaczykowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Jak ująć w księgach wpłatę i przepadek wadium?

Wadium to obce środki pieniężne przejściowo znajdujące się w dyspozycji jednostki. Stanowi rodzaj depozytu przekazanego organizatorowi przetargu. Jest świadczeniem warunkowym, które w razie przegrania przetargu podlega zwrotowi, a w razie wygrania jest zaliczane na poczet ceny. Jeśli osoba wpłacająca wadium, która wygrała przetarg, nie zamierza wywiązać się ze złożonej oferty - wadium ulega przepadkowi.

REKLAMA

Autopromocja

Wadium to określona suma pieniędzy składana na poczet zabezpieczenia dotrzymania warunków umowy. Zazwyczaj jest wpłacane przy przetargach na rzecz podmiotu organizującego przetarg, gdy oferent składa swoją propozycję cenową. Przepisy dotyczące wadium są zawarte w kodeksie cywilnym. Zgodnie z nimi w warunkach aukcji albo przetargu można zastrzec, że przystępujący do aukcji albo przetargu powinien, pod rygorem niedopuszczenia do nich, wpłacić organizatorowi określoną sumę albo ustanowić odpowiednie zabezpieczenie jej zapłaty (wadium). Jeżeli oferent, mimo wyboru jego oferty, uchyla się od zawarcia umowy, której ważność zależy od spełnienia szczególnych wymagań przewidzianych w ustawie, organizator może pobraną sumę zachować albo dochodzić zaspokojenia z wadium. Uczestnikom, których oferty nie zostały wybrane wadium należy niezwłocznie zwrócić, a ustanowione zabezpieczenie wygasa. Z kolei, gdy organizator uchyla się od zawarcia umowy, oferent, którego oferta została wybrana, może żądać zapłaty podwójnego wadium albo naprawienia szkody.

Konta rozliczania wadium

Do ewidencji rozrachunków z tytułu wpłaconego i otrzymywanego wadium służy konto „Pozostałe rozrachunki”. Konto to wykazuje saldo do chwili rozliczenia wpłaconej/otrzymanej kwoty. Jeżeli spółka wpłacająca wadium wygra przetarg, przekazaną kwotę wadium może zaliczyć na poczet przyszłej zapłaty. W takiej sytuacji należy przeksięgować wartość wadium z konta „Pozostałe rozrachunki” na konto „Rozrachunki z tytułu przetargu”. Analogicznych przeksięgowań należy dokonać u organizatora.

Jeśli mimo wygranego przetargu spółka wycofa się z umowy, wpłacone wadium ulega przepadkowi na rzecz spółki rozpisującej przetarg. W takiej sytuacji organizator przetargu uzyskuje przychód, który wykazuje na koncie „Pozostałe przychody operacyjne”, a niedoszły kontrahent ponosi koszt wykazywany na koncie „Pozostałe koszty operacyjne”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Utracone wadium jako koszt

Utracone wadium zazwyczaj nie będzie u uczestnika przetargu kosztem uzyskania przychodów ze względu na brak powiązania z uzyskanym przychodem oraz związku z ochroną źródła przychodów. Utracone wadium może jednak być zaliczone do kosztów podatkowych, jeżeli odstąpienie od zawarcia umowy miało gospodarcze uzasadnienie.

Są takie sytuacje i zdarzenia gospodarcze, które z ekonomicznego punktu widzenia uzasadniają rezygnację z zawarcia umowy i utratę wadium. Tak jest gdy jednostka odstąpi od zawarcia umowy i utraci wadium, ale zapobiegnie większym stratom.

Wadium a VAT

Sama wpłata wadium nie jest obrotem podlegającym opodatkowaniu VAT. Obowiązek ten powstanie dopiero wtedy, gdy wadium podlega zaliczeniu na poczet ceny. Taki wniosek potwierdza również interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 22 grudnia 2007 r. (nr ITPP 1/443-305/07/KM). Izba skarbowa uznała, że wadium staje się częściową należnością z chwilą pozytywnego zakończenia procedury przetargowej. W tej sytuacji wadium zostaje zaliczone na poczet należności jako zaliczka i podlega regułom ustawy o VAT. Dla sprzedawcy powstaje więc obowiązek podatkowy w części obejmującej otrzymaną należność - na zasadach określonych w art. 19 ust. 11 ustawy o VAT.

Tabela. Ewidencja wadium w księgach rachunkowych wpłacającego i otrzymującego

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

PRZYKŁAD 1

Spółka chce kupić w przetargu maszynę o wartości 500 000 zł. W tym celu wpłaciła wadium w wysokości 50 000 zł. Jednostka przetarg wygrała.

Wariant 1

Zaliczenie wadium na poczet ceny

Ewidencja księgowa

1. Wpłata wadium - 50 000 zł:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 50 000

Ma „Rachunek bankowy” 50 000

2. Wygrana w przetargu - zawarcie umowy o zakup maszyny. W tym momencie następuje zaliczenie kwoty wpłaconego wadium na poczet ceny:

Wn „Rozrachunki z dostawcami” 50 000

- w analityce imienne konto kontrahenta

Ma „Pozostałe rozrachunki” 50 000

3. Otrzymanie od sprzedającego faktury dokumentującej wpłacone wadium, które w momencie zaliczenia go na poczet ceny potraktowane zostało jak zaliczka:

- wartość netto - 40 983,61 zł

- VAT - 9016,39 zł

Wn „Rozliczenie zakupu” 40 983,61

- w analityce „Zaliczki na środki trwałe”

Wn „VAT naliczony” 9 016,39

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 50 000

- w analityce imienne konto kontrahenta

 

4. Dostawa maszyny wraz z fakturą końcową:

- wartość netto - 368 852,46 zł

- VAT - 81 147,54 zł

Wn „Środki trwałe w budowie” 368 852,46

Wn „VAT naliczony” 81 147,54

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 450 000

- w analityce imienne konto kontrahenta

5. Rozliczenie wpłaconej zaliczki - przeniesienie na środki trwałe w budowie:

Wn „Środki trwałe w budowie” 40 983,61

Ma „Rozliczenie zakupu” 40 983,61

- w analityce „Zaliczki na środki trwałe”

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wariant 2

Przepadek wadium

1. Wpłata wadium - 50 000 zł:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 50 000

Ma „Rachunek bankowy” 50 000

2. Przepadek wpłaconego wadium na rzecz organizatora przetargu:

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 50 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 50 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

PRZYKŁAD 2

Założenia jak w przykładzie 1 - ewidencja u otrzymującego wadium

Wariant 1

Zaliczenie wadium na poczet ceny

Ewidencja księgowa

1. Wpływ wadium na rachunek bankowy:

Wn „Rachunek bankowy” 50 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 50 000

2. Wygrana w przetargu - zawarcie umowy o sprzedaż maszyny i zaliczenie wadium na poczet ceny:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 50 000

Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 50 000

- w analityce imienne konto kontrahenta

3. Wystawienie faktury zaliczkowej na poczet otrzymanej kwoty wadium:

- wartość netto - 40 983,61 zł

- VAT - 9016,39 zł

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 50 000

- w analityce imienne konto kontrahenta

Ma „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 40 983,61

Ma „VAT należny” 9016,39

4. Dostawa maszyny wraz z fakturą końcową:

- wartość netto - 368 852,46 zł

- VAT - 81 147,54 zł

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 450 000

- w analityce imienne konto kontrahenta

Ma „Przychody ze sprzedaży” 368 852,46

Ma „VAT należny” 81 147,54

5. Rozliczenie otrzymanej zaliczki - przeksięgowanie na przychody:

Wn „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 40 983,61

Ma „Przychody ze sprzedaży” 40 983,61

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wariant 2

Przepadek wadium na rzecz organizatora przetargu

1. Wpływ wadium na rachunek bankowy:

Wn „Rachunek bankowy” 50 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 50 000

2. Przepadek wadium na rzecz organizatora:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 50 000

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 50 000

Podstawa prawna:

• art. 704 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn.zm.),

• art. 12 ust. 3a, art. 12 ust. 4, art. 15 ust. 1, art. 16 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.),

• art. 41 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.),

• art. 19 ust. 11 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Prof. Modzelewski: „Otrzymanie” faktury przy pomocy KSeF nie rodzi ex lege skutków cywilnoprawnych. Trzeba stosować inną formę uznania zobowiązania

Jedno jest pewne: od 1 lutego 2026 r. „otrzymanie” faktury VAT przy pomocy Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) nie będzie z istoty wywoływać skutków cywilnoprawnych. Dlatego strony umów muszą wymyślić inną formę uznania zobowiązania z tytułu zapłaty na rzecz dostawy towaru lub usługodawców – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Załączniki do faktur w KSeF - miały być dla wszystkich a w praktyce będą dla nielicznych. Dlaczego?

Nowa funkcja Krajowego Systemu e-Faktur pozwoli na przesyłanie do KSeF faktur zawierających załączniki, ale tylko w ściśle określonym formacie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci branży księgowej ostrzegają, że rozwiązanie, które miało ułatwiać raportowanie dodatkowych danych, w obecnym kształcie będzie dostępne głównie dla dużych firm dysponujących budżetem IT. Tymczasem mali i średni przedsiębiorcy, którzy do tej pory wysyłali z fakturą np. protokół odbioru czy raport wykonania usługi, obawiają się wykluczenia i dodatkowych obowiązków.

Ucieczka z JDG? Coraz mniej zamknięć, ale zawieszeń przybywa. Przedsiębiorcy kalkulują inaczej

W maju 2025 roku liczba wniosków o zamknięcie jednoosobowej działalności gospodarczej spadła o niemal 20% względem kwietnia, ale wzrosła o 4% w skali roku. Eksperci wskazują, że główne powody decyzji o likwidacji JDG pozostają niezmienne – to przede wszystkim wysokie koszty, presja płacowa i trudności z zatrudnieniem.

Unia celna UE-Turcja: przewodnik dla polskich firm transportowych. Dokumentacja, najczęstsze problemy, regulacje techniczne i VAT

Turcja funkcjonuje w ramach unii celnej z Unią Europejską, co stwarza szczególne możliwości handlowe. Polscy przewoźnicy muszą jednak pamiętać o specyficznych wymaganiach dokumentacyjnych i procedurach celnych.

REKLAMA

Nowy podatek e-commerce uderzy w polskie firmy. Zyska zagraniczna konkurencja?

Plan rozszerzenia podatku od sprzedaży detalicznej na handel internetowy budzi poważne kontrowersje. Eksperci ostrzegają, że nowe przepisy mogą zahamować rozwój polskich e-sklepów i wzmocnić azjatyckie platformy, które często omijają unijne regulacje. W tle apel o zatrzymanie prac legislacyjnych i skupienie się na rozwiązaniach na poziomie UE.

Przedsiębiorcy chcą uproszczenia w kontroli celno-skarbowej i podatkowej. Widzą potrzebę dialogu z kontrolerami

Przedsiębiorcy, w ramach deregulacji prowadzonej przez rząd, domagają się większej współpracy i otwartości na wyjaśnienia ze strony służb celno-skarbowych, jasnej interpretacji przepisów, partnerskiego traktowania oraz skrócenia procesu przedawnienia.

Zawód: księgowy: teraz wyraźny awans w rankingu prestiżu. Dlaczego warto zarabiać na umiejętności księgowania

W najnowszym rankingu najbardziej poważanych zawodów w Polsce opublikowanym przez SW Research (2025) księgowy awansował o 3 miejsca w porównaniu z ubiegłym rokiem. Aktualnie zajmuje 22 miejsce na 51 profesji.

Rząd poprawia KSeF, przedsiębiorcy zadowoleni z kolejnym zmian w ustawie, zwłaszcza że korzystne modyfikacje nastąpią jeszcze przed wejściem w życie zmienianych przepisów

Krajowy System e-Faktur zmienia się na lepsze. Rząd, po konsultacjach z przedsiębiorcami, przyjął pakiet przepisów, które mają ułatwić funkcjonowanie Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe przepisy są wynikiem licznych konsultacji z przedsiębiorcami, jakie przeprowadziło Ministerstwo Finansów.

REKLAMA

MF proponuje zmiany w raportowaniu do KNF. Mniej obowiązków dla domów maklerskich

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia zmieniającego zasady przekazywania informacji do Komisji Nadzoru Finansowego przez firmy inwestycyjne i banki prowadzące działalność maklerską. Nowe regulacje, będące częścią pakietu deregulacyjnego, mają na celu uproszczenie obowiązków sprawozdawczych i zmniejszenie obciążeń administracyjnych.

Kawa z INFORLEX. Przygotowanie do KSeF

Zapraszamy na bezpłatne spotkanie online. Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 2 cenionymi ekspertami.

REKLAMA