Jak ująć w księgach rachunkowych niedobór przedmiotu niskiej wartości

RADA

Nałożone na pracownika roszczenie pieniężne z tytułu niedoboru należy zaewidencjonować jako pozostały przychód operacyjny.

UZASADNIENIE

Niedobór niskocennego przedmiotu (w omawianym przypadku: wiertarki) jest zdarzeniem pośrednio związanym z prowadzoną działalnością jednostki. Finansowe skutki takiego zdarzenia będą ewidencjonowane w księgach rachunkowych odpowiednio jako pozostałe koszty operacyjne i pozostałe przychody operacyjne.

Niedobór środka obrotowego

Jeśli jednostka (uwzględniając zasadę istotności oraz ustaloną w polityce rachunkowości wartościową granicę ceny nabycia - zazwyczaj równą z podatkową i wynoszącą 3500 zł) zalicza do materiałów obiekty mające cechy środków trwałych (tu: wiertarkę), to fakt niedoboru takiego przedmiotu nie wywołuje konsekwencji w postaci odpisywania w koszty wartości bieżącej. Wynika to z tego, że takie małowartościowe przedmioty zostały już odpisane w koszty zużycia materiałów w miesiącu oddania ich do używania lub miesiącu następnym. Zatem ich wartość bilansowa w momencie stwierdzenia niedoboru wynosiła zero.

W przypadku przyjęcia przez jednostkę właśnie takiego rozwiązania (tj. odpisywania niskocennych składników majątku bezpośrednio w koszty materiałów) wskazane jest, by w celu sprawowania kontroli ujmować je w ewidencji pozabilansowej. Spowoduje to, że niskocenny przedmiot będzie identyfikowalny i przypisany do danej osoby:

Ewidencja księgowa

1. Faktura zakupu wiertarki:

Wn konto 401„Zużycie materiałów i energii” 400,00 zł

Wn konto 223„Rozliczenie podatku VAT naliczonego” 88,00 zł

Ma konto 202„Rozrachunki z dostawcami” 488,00 zł

oraz księgowanie równoległe

Wn konto pozabilansowe„Przedmioty niskocenne odpisane bezpośrednio w koszty materiałów w momencie zakupu” 400,00 zł

2. Niedobór takiego przedmiotu spowoduje wyewidencjonowanie wyłącznie z ewidencji pozabilansowej:

Ma konto pozabilansowe„Przedmioty niskocenne odpisane bezpośrednio w koszty materiałów w momencie zakupu” 400,00 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Niedobór środka trwałego odpisanego jednorazowo w koszty

Jednostki gospodarcze w przypadku przedmiotów droższych, atrakcyjniejszych i wymagających lepszej ochrony (jak to ma miejsce w przypadku elektronarzędzi) stosują zazwyczaj inne rozwiązanie. Polega ono na tym, że przedmioty takie zalicza się (pomimo niskiej wartości) do środków trwałych i jednocześnie dokonuje jednorazowego odpisania ich wartości w całości w koszty amortyzacji w miesiącu ich oddania do używania lub w miesiącu następnym.

Ewidencja niedoboru będzie polegała na wyksięgowaniu wartości środka trwałego z ewidencji, przy czym podobnie jak w przypadku środków obrotowych wcześniej odpisanych w koszty, nie powstanie dodatkowy koszt z tym związany:

1. Wyksięgowanie wartości wiertarki ze środków trwałych (dowód LT):

Wn konto 243„Rozliczenie niedoborów” 400,00 zł

Ma konto 010„Środki trwałe” (w analityce: Elektronarzędzia - wiertarka) 400,00 zł

2. Wyksięgowanie dotychczasowego umorzenia:

Wn konto 070„Odpisy umorzeniowe środków trwałych” (w analityce: Elektronarzędzia - wiertarka) 400,00 zł

Ma konto 243„Rozliczenie niedoborów” 400,00 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.