Jak skompensować rozrachunki w walucie obcej

rada

W obecnie obowiązującym stanie prawnym kompensata uznawana jest za równorzędną z faktycznym przepływem pieniędzy formę zapłaty. Różnice kursowe powstałe w efekcie dokonania kompensaty są uwzględniane dla celów podatkowych. W rachunku zysków i strat różnice kursowe prezentowane są metodą netto jako element innych przychodów lub kosztów finansowych. Szczegóły wraz z dekretacją - w uzasadnieniu.

uzasadnienie

W trakcie prowadzonej działalności często zdarzają się sytuacje, w których kontrahenci występują wobec siebie w roli zarówno dostawcy, jak i odbiorcy. Powstałe wierzytelności, również te wyrażone w walutach obcych, mogą wówczas podlegać kompensacie na warunkach określonych w art. 498-499 Kodeksu cywilnego.

Temat dotyczący różnic kursowych powstałych w efekcie dokonania kompensaty od dawna budził wśród podatników kontrowersje.

Do końca 2006 r. urzędy skarbowe konsekwentnie odmawiały podatnikom możliwości uwzględnienia różnic kursowych powstałych w wyniku dokonania kompensaty w rachunku podatkowym, twierdząc, że niezbędnym elementem warunkującym powstanie uwzględnianych podatkowo różnic jest faktyczny przepływ pieniądza.

Z dniem 1 stycznia 2007 r. ustawodawca wprowadził do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nowe rozwiązania o zasadniczym znaczeniu dla omawianego zagadnienia. Obecnie, zgodnie z art. 15a ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, za dzień zapłaty uważa się dzień uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym - w wyniku potrącenia wierzytelności. Oznacza to, że kompensata została uznana za równorzędną z przepływem gotówki formę zapłaty.

Dokonując kompensaty rozrachunków wyrażonych w walutach obcych, zgodnie z regułami stosowanymi dla celów rachunkowych, przeliczamy niższą z wierzytelności z zastosowaniem niższego z kursów, według którego powstała należność lub zobowiązanie.

Z kolei zgodnie z zapisem art. 15a ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jeżeli przy obliczaniu wartości różnic kursowych, o których mowa w ust. 2 i 3, nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, przyjmuje się kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.

Bez względu na przyjęty sposób postępowania wartość różnicy kursowej wykazana w rachunku zysków i strat będzie ta sama, co zostanie pokazane w przykładzie liczbowym.

Powstałe dodatnie różnice kursowe stanowią element przychodów finansowych, a ujemne - kosztów finansowych. Z dniem 1 stycznia 2007 r. zasady te obowiązują zarówno dla celów bilansowych, jak i podatkowych. W poprzednio obowiązującym stanie prawnym dla celów podatkowych różnice kursowe dotyczące należności korygowały wartość przychodów, a różnice powstałe na zobowiązaniach wpływały na wysokość kosztów.

W rachunku zysków i strat różnice kursowe prezentowane są metodą netto, tzn. nadwyżka różnic dodatnich nad ujemnymi prezentowana jest w pozycji „Inne przychody finansowe”, a nadwyżka różnic ujemnych nad dodatnimi w pozycji „Inne koszty finansowe”.

PRZYKŁAD

W marcu spółka dokonała sprzedaży swoich towarów na rzecz niemieckiej spółki A. Faktura o wartości 25 750,00 euro została przeliczona według kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu, który wynosił 3,78/EUR. W kwietniu od tego samego kontrahenta spółka zakupiła komponenty do produkcji o wartości 19 550,00 euro. Otrzymana faktura została przeliczona według kursu średniego NBP z dnia poprzedzającego dzień poniesienia kosztu - 3,86/EUR.

Pomiędzy kontrahentami dokonano uzgodnienia o potrąceniu wzajemnych wierzytelności w drodze kompensaty. Pozostałą po dokonaniu potrącenia kwotę niemiecka spółka A wpłaciła na rachunek bankowy. Kurs kupna banku wynosił w tym dniu 3,72/EUR.

Dla uproszczenia pominięto kwestie dotyczące rozliczania VAT.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

l art. 498-499 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 133, poz. 935

l art. 15a ust. 2-7 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847

Izabela Grochola

główna księgowa w spółce z o.o.