REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agnieszka Sukiennik
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych jest odpowiedzialnością o szczególnym charakterze. Ustawodawca określił zespół norm prawnych dotyczących szeroko rozumianej gospodarki finansowej. Dotacje to środki, przy dysponowaniu którymi powinniśmy pamiętać o zastosowaniu odpowiedniego przepisu prawnego w zależności od formy i sposobu jej wydatkowania. Niewłaściwe postępowanie będzie skutkować naruszeniem dyscypliny finansów publicznych. W artykule usystematyzowano zagadnienia związane z dotacjami, skutkujące naruszeniem dyscypliny finansów publicznych zarówno przez dotującego (udzielającego dotacji) , jak i przez beneficjenta (otrzymującego dotację).

Dotacje to wydatki z budżetu podlegające szczególnym zasadom rozliczenia. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być udzielana dotacja podmiotowa, przedmiotowa i celowa. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych odnosi się do każdej dotacji określonej w ustawie z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych. Rozliczenie dotacji należy do obowiązków otrzymującego dotację, ale i udzielający dotacji ma obowiązek żądać od beneficjenta przedstawienia rozliczenia udzielonej dotacji.

REKLAMA

REKLAMA

Odpowiedzialność udzielającego dotacji

Donator (udzielający dotacji) ponosi odpowiedzialność wynikającą z realizacji zadania związanego z przekazaniem dotacji. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest (art. 8 ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych):

- przekazanie dotacji z naruszeniem zasad lub trybu jej udzielenia,

REKLAMA

- nierozliczenie przekazanej dotacji lub nieterminowe jej rozliczenie,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- nieustalenie kwoty dotacji podlegającej zwrotowi do budżetu.

PRZEKAZANIE DOTACJI Z NARUSZENIEM ZASAD LUB TRYBU JEJ UDZIELANIA

Przekazanie dotacji z naruszeniem zasad lub trybu jej udzielania oznacza, że przekazano dotację przez dotującego na rzecz beneficjenta w sposób uchybiający przepisom. Zasady przekazywania, udzielania i rozliczania dotacji zostały uregulowane przepisami zawartymi w ustawie o finansach publicznych. Reguły przyznawania dotacji z budżetu wynikają z przepisów szczególnych, np. ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym, ustawy o samorządzie wojewódzkim, ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej czy ustawy o systemie oświaty. Przekazanie dotacji z naruszeniem zasad lub trybu jej udzielania podlega również odpowiedzialności karnej skarbowej.

NIEROZLICZENIE PRZEKAZANEJ DOTACJI LUB NIETERMINOWE JEJ ROZLICZENIE

Nierozliczenie przekazanej dotacji lub nieterminowe jej rozliczenie to niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie udzielającego dotacji. Rozliczenie dotacji jest obowiązkiem zastrzeżonym do kompetencji beneficjenta dotacji, do donatora zaś należy przyjęcie rozliczenia przedstawionego przez beneficjenta, obejmujące merytoryczną, formalną i rachunkową kontrolę dokumentów przekazanych przed podmiot, który dotację otrzymał. Wyniki tak dokonanego rozliczenia będą stanowić podstawę ewentualnego ustalenia kwoty dotacji podlegającej zwrotowi do budżetu.

NIEUSTALENIE KWOTY DOTACJI PODLEGAJĄCEJ ZWROTOWI DO BUDŻETU

Obowiązki nałożone na donatora w zakresie ustalania kwoty dotacji podlegającej zwrotowi do budżetu w razie wykorzystania dotacji niezgodnie z przeznaczeniem, pobrania dotacji nienależnie albo w nadmiernej wysokości reguluje art. 146 ustawy o finansach publicznych.

W przypadku niedokonania przez beneficjenta dotacji zwrotu dotacji w ustawowym terminie, donator wydaje decyzję określającą kwotę przypadającą do zwrotu i termin, od którego nalicza się odsetki. Zaniechanie wydania decyzji o zwrocie dotacji skutkuje odpowiedzialnością za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

Odpowiedzialność otrzymującego dotację

Beneficjent (otrzymujący dotację) ponosi odpowiedzialność wynikającą z rozliczenia otrzymanej dotacji. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest (art. 9 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych):

- wydatkowanie niezgodnie z przeznaczeniem określonym przez udzielającego dotacji,

- nierozliczenie otrzymanej dotacji lub nieterminowe rozliczenie tej dotacji,

- niedokonanie zwrotu dotacji w należnej wysokości lub nieterminowe dokonanie zwrotu tej dotacji.

 

WYDATKOWANIE DOTACJI NIEZGODNIE Z PRZEZNACZENIEM

Wydatkowanie dotacji niezgodnie z przeznaczeniem określonym przez donatora następuje przede wszystkim wtedy, gdy wydatek został poniesiony na inny cel niż wskazany w umowie. Za dotację wydatkowaną niezgodnie z przeznaczeniem uważa się także dotację wydatkowaną po terminie, na jaki została przyznana, albowiem środki publiczne stanowiące dotację nie pozostają już w dyspozycji jednostki, która ją otrzymała.

Zapamiętaj!

Konsekwencją wykorzystania dotacji niezgodnie z przeznaczeniem jest wykluczenie prawa otrzymania dotacji przez kolejne 3 lata, licząc od dnia stwierdzenia nieprawidłowego wykorzystania dotacji, oraz obowiązek jej zwrotu wraz z odsetkami jak dla zaległości podatkowych. Wykluczenie z otrzymywania dotacji nie obejmuje dotacji celowych przyznawanych jednostkom samorządu terytorialnego na realizację zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami oraz na realizację zadań własnych, których obowiązek dotowania z budżetu państwa wynika z odrębnych ustaw (art. 146 ust. 6 pkt 1 i 2 ustawy o finansach publicznych).

NIEROZLICZENIE OTRZYMANEJ DOTACJI LUB NIETERMINOWE ROZLICZENIE TEJ DOTACJI

Nierozliczenie otrzymanej dotacji lub nieterminowe rozliczenie tej dotacji dotyczy zaniechania przez beneficjenta dotacji wywiązania się z obowiązków wynikających przede wszystkim z ustawy o finansach publicznych lub umowy przyznającej dotacje.

NIEDOKONANIE ZWROTU DOTACJI W NALEŻNEJ WYSOKOŚCI LUB NIETERMINOWE DOKONANIE ZWROTU DOTACJI

Z niedokonaniem zwrotu dotacji w należnej wysokości lub nieterminowym dokonaniem zwrotu dotacji przez beneficjenta mamy do czynienia w sytuacji, gdy beneficjent dotacji wykorzystał ją niezgodnie z przeznaczeniem, została ona nienależnie udzielona, tj. bez podstawy prawnej, lub pobrana w nadmiernej wysokości (to znaczy w wysokości wyższej niż określona w odrębnych przepisach, umowie lub wyższej niż niezbędna na dofinansowanie lub finansowanie dotowanego zadania).

Kto ponosi odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych

Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych ponoszą:

- osoby wchodzące w skład organu wykonującego budżet lub plan finansowy jednostki sektora finansów publicznych, np. członkowie zarządu lub jednostki niezaliczanej do sektora finansów publicznych, ale otrzymujące środki publiczne, np. prezes fundacji otrzymującej dotację,

- kierownicy jednostek sektora finansów publicznych, np. dyrektor szkoły,

- pracownicy jednostek sektora finansów publicznych, którym powierzono obowiązki związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków publicznych, w tym także dotacji, np. osoba mająca upoważnienie kierownika jednostki i w zakresie swoich obowiązków zaciąga zobowiązania w imieniu jednostki, udziela dotacji lub wykonuje czynności związane z zamówieniami publicznymi (w zakresie powierzonych obowiązków lub upoważnień).

 

Kary za naruszenie dyscypliny finansów publicznych

Karą za naruszenie dyscypliny finansów publicznych jest:

- upomnienie - w przypadku naruszenia dyscypliny finansów publicznych popełnionego nieumyślnie,

- nagana,

- kara pieniężna - wymierza się ją w wysokości od jednomiesięcznego do trzymiesięcznego wynagrodzenia osoby odpowiedzialnej za naruszenie dyscypliny finansów publicznych,

- zakaz pełnienia funkcji kierowniczych związanych z dysponowaniem środkami publicznymi na okres od roku do 5 lat.

Zapamiętaj!

Ukaranie pracownika jednostki sektora finansów publicznych karą nagany lub karą pieniężną jest równoznaczne z jego ujemną oceną kwalifikacyjną.

Narażenie finansów publicznych na uszczuplenie poprzez nienależne pobranie lub niezgodne z prawem wykorzystanie dotacji stanowi przestępstwo skarbowe zgodnie z ustawą z 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy. Przestępstwa i wykroczenia skarbowe można sklasyfikować według różnych kryteriów. Jedną z pięciu grup przestępstw i wykroczeń skarbowych są rozliczenia z tytułu dotacji i subwencji. Sankcje grożące za popełnienie przestępstwa czy wykroczenia związane z dotacjami mają głównie charakter materialny. Odnosi się to przede wszystkim do kary grzywny określanej za przestępstwa skarbowe w stawkach dziennych, a za wykroczenie - kwotowo. W art. 82 Kodeksu karnego skarbowego zapisano:

§ 1. Kto naraża finanse publiczne na uszczuplenie poprzez nienależną wypłatę, pobranie lub niezgodne z przeznaczeniem wykorzystanie dotacji lub subwencji, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych.

§ 2. Jeżeli wypłata lub pobranie nienależnej, nadmiernej lub wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem dotacji lub subwencji nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Obowiązki nałożone przez ustawodawcę związane z przyznawaniem, przekazywaniem i rozliczaniem dotacji składają się z wielu nakazów i zakazów zawartych w przepisach. Wszystkich zainteresowanych tematyką dotacji w jednostkach sfery budżetowej odsyłamy do czerwcowego numeru „Poradnika Rachunkowości Budżetowej” (nr 6/2008), w którym omówiono formy stosowane przy udzielaniu, przekazywaniu i rozliczaniu dotacji z budżetu (podmiotowej, przedmiotowej i celowej) oraz wskazano sposób ich ujęcia w ewidencji księgowej. Omówiono także czynności, które powinny być wykonane zarówno w jednostce udzielającej, jak i otrzymującej dotację. Ponadto poradnik zawiera praktyczne aspekty w sprawie zwrotu dotacji wraz ze wzorami, m.in. postanowienia w sprawie wszczęcia postępowania w sprawie prawidłowości wykorzystania dotacji oraz decyzji w sprawie zwrotu dotacji i określenia terminu, od którego nalicza się odsetki.

Podstawy prawne

- Ustawa z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz.U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 79, poz. 551)

- Ustawa z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 140, poz. 984)

- Ustawa z 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 111, poz. 765; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 112, poz. 766)

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Rachunkowość Budżetowa

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Prof. Modzelewski: Przepisy regulujące KSeF są sprzeczne z prawem UE

Jak twierdzi prof. dr hab. Witold Modzelewski, przepisy o KSeF są sprzeczne z art. 90 dyrektywy 2006/112/UE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, która nakazuje określić państwom członkowskim m.in. warunki zmniejszenia podstawy opodatkowania w przypadku anulowania faktur.

Najczęstsze błędy w zarządzaniu finansami firmowymi: co możesz zmienić nawet od jutra

Wielu przedsiębiorców zaczyna swoją działalność z pasją i determinacją, szybko zdobywając pierwszych klientów. Jednak po kilku miesiącach pojawia się rozczarowanie: są przychody, ale brakuje gotówki. To nie przypadek – to efekt powtarzalnych błędów w zarządzaniu finansami, które można wyeliminować, jeśli tylko się je rozpozna i zrozumie.

Decyzja RPP w sprawie stóp procentowych

Rada Polityki Pieniężnej obniżyła w środę stopy procentowe o 25 pkt. bazowych; stopa referencyjna wyniesie 4,5 proc. w skali rocznej. To czwarta obniżka stóp procentowych w tym roku.

Umowy o dzieło mniej popularne. ZUS pokazał statystyki

Umowy o dzieło w Polsce pozostają domeną krótkich zleceń – aż 28 proc. trwa jeden dzień, a najwięcej wykonawców tych umów to osoby w wieku 30–39 lat. Dane ZUS za pierwsze półrocze wskazują na rosnący udział sektorów kreatywnych, takich jak informacja i komunikacja.

REKLAMA

Reeksport po nieudanej dostawie – jak prawidłowo postąpić?

Eksport towarów poza Unię Europejską jest procesem wieloetapowym i wymaga zarówno sprawnej logistyki, jak i poprawnego dopełnienia obowiązków celnych oraz podatkowych. Pomimo starannego przygotowania, czasami zdarzają się sytuacje, w których kontrakt handlowy nie zostaje zrealizowany – odbiorca w kraju trzecim z różnych powodów nie przyjmuje przesyłki. W rezultacie towar wraca na teren Unii, co rodzi szereg pytań: jak ująć taki zwrot w dokumentacji? czy trzeba korygować rozliczenia podatkowe? jak ponownie wysłać towar zgodnie z przepisami?

Księgowość influencerów i twórców internetowych. Rozliczanie: barterów, donejtów, kosztów. Kiedy trzeba zarejestrować działalność?

Jak rozliczać nowoczesne źródła dochodu i jakie wyzwania stoją przed księgowymi obsługującymi branżę kreatywną? Influencerzy i twórcy internetowi przestali być ciekawostką świata popkultury, a stali się pełnoprawnymi przedsiębiorcami. Generują znaczące przychody z reklam, współpracy z markami, sprzedaży własnych produktów czy kursów online. Obsługa księgowa tej specyficznej branży stawia przed biurami rachunkowymi nowe wyzwania. Nietypowe źródła przychodów, różnorodne formy rozliczeń, a także niejednoznaczne interpretacje podatkowe to tylko część tematów, z którymi mierzą się księgowi influencerów. Jak poprawnie rozliczać tę branżę? Na co zwrócić uwagę, by nie narazić klienta na błędy podatkowe?

KSeF w jednostkach budżetowych – wyzwania i szanse. Wywiad z dr Małgorzatą Rzeszutek

Jak wdrożenie KSeF wpłynie na funkcjonowanie jednostek sektora finansów publicznych? Jakie zagrożenia i korzyści niesie cyfrowa rewolucja w fakturowaniu? O tym rozmawiamy z dr Małgorzatą Rzeszutek, doradcą podatkowym i specjalistką w zakresie prawa podatkowego.

Pieniądze dla dziecka: Ile razy można dać bez podatku? Jest jeden kluczowy warunek przy darowiznach

Pieniądze dziecku bez podatku można przekazać wielokrotnie, gdyż nie jest istotne ile razy, ale trzeba uważać, aby po przekroczeniu limitu kwoty wolnej od podatku od darowizn dokonać niezbędnych formalności urzędowych. Sprawdź, jakie aktualnie obowiązują kwoty wolne od podatku.

REKLAMA

Skuteczna windykacja: 5 mitów – dlaczego nie warto w nie wierzyć. Terminy przedawnienia roszczeń (branża TSL)

Wśród polskich przedsiębiorców, w tym także w branży TSL (transport, spedycja i logistyka) temat windykacji należności powraca jak bumerang. Z jednej strony przedsiębiorcy zmagają się z chronicznymi zatorami płatniczymi, z drugiej – wciąż krążą liczne stereotypy, które sprawiają, że wiele firm reaguje zbyt późno albo unika działań windykacyjnych. W efekcie przedsiębiorcy narażają się na utratę płynności finansowej i problemy z dalszym rozwojem.

Podatek od nieruchomości - stawki maksymalne w 2026 roku. 1,25 zł za 1 m2 mieszkania lub domu, 35,53 zł za 1 m2 biura, magazynu, sklepu

Stawki maksymalne podatku od nieruchomości będą w 2026 roku wyższe o ok. 4,5% od obowiązujących w 2025 roku. Przykładowo stawka maksymalna podatku od budynków mieszkalnych i samych mieszkań wyniesie w 2026 roku 1,25 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej, a od budynków (także mieszkalnych) używanych do prowadzenia działalności gospodarczej: 35,53 zł za 1 m2 powierzchni użytkowej. Faktyczne stawki podatku od nieruchomości na dany rok ustalają rady gmin w formie uchwały ale stawki te nie mogą być wyższe od maksymalnych stawek określonych przez Ministra Finansów i Gospodarki.

REKLAMA