REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wykazać transakcje leasingowe w rachunku przepływów pieniężnych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Kobiela-Pionnier

REKLAMA

Przy sporządzaniu rachunku przepływów pieniężnych często pojawia się problem, do którego segmentu działalności zakwalifikować daną transakcję. W takich sytuacjach należy przede wszystkim kierować się treścią ekonomiczną operacji i szczegółowo analizować jej ewidencję księgową. Do takich "problematycznych" transakcji należy m.in. leasing.

Składniki majątku jednostki, choć zaliczane do jej aktywów, zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, nie muszą stanowić jej własności. Jednostka musi jednakże sprawować nad nimi kontrolę, np. w postaci leasingu finansowego lub na podstawie bezpłatnego użytkowania.

Leasing jest szczególną formą finansowania inwestycji, umożliwiającą inwestorowi korzystanie z dóbr inwestycyjnych bez konieczności ich zakupu. Warunki leasingu mogą zostać dowolnie ustalone przez strony i są często wielowymiarowe

W sensie finansowym leasing jest transakcją polegającą na oddaniu przez jedną stronę (leasingodawcę - finansującego) drugiej stronie (leasingobiorcy - korzystającemu) przedmiotu leasingu do korzystania za wynagrodzeniem. Po zakończeniu okresu umowy korzystający może, ale nie musi, zakupić przedmiot leasingu.

MSR nr 17 dotyczy wszystkich umów leasingowych, z wyjątkiem tych, które podlegają powszechnie stosowanym szczegółowym przepisom sektorowym. Są to umowy leasingowe odnoszące się do poszukiwania lub wykorzystywania zasobów naturalnych, takich jak ropa naftowa, gaz ziemny, drewno, metale oraz do innych praw związanych z minerałami, a także do niektórych umów licencyjnych.

Jakie przepisy regulują leasing:

* cywilnoprawne: Kodeks cywilny,

* bilansowe: ustawa o rachunkowości,

* podatkowe: ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych,

* międzynarodowe: MSR, US GAAP.

Ujmowanie leasingu w rachunku przepływów pieniężnych

Leasingodawca - finansujący

Zgodnie z Krajowym Standardem Rachunkowości nr 1, jeżeli jednostka gospodarcza zajmuje się świadczeniem usług leasingowych, to niezależnie od metody sporządzania rachunku (bezpośrednia, pośrednia) wpływy i wydatki związane z operacjami leasingu, bez względu na to, czy jest to leasing operacyjny, czy finansowy, wykazuje w segmencie działalności operacyjnej.

Leasingobiorca - korzystający

Leasing operacyjny

W przypadku leasingu operacyjnego nie następuje przeniesienie własności leasingowanego składnika aktywów. Leasingobiorca nie ma żadnych praw związanych z przedmiotem leasingu - nie może go np. amortyzować. Opłata leasingowa jest dla korzystającego kosztem, usługą obcą, a więc składnikiem uzyskanego wyniku finansowego. Nie ma więc żadnych podstaw, aby leasing operacyjny odzwierciedlić w rachunku przepływów pieniężnych.

Leasing finansowy

W punkcie 27 KSR nr 1 stwierdzono, iż dane dotyczące przepływów z działalności inwestycyjnej i finansowej prezentuje się zawsze metodą bezpośrednią. Dlatego dotyczące działalności inwestycyjnej i finansowej zdarzenia i operacje niepieniężne, a więc niepowodujące wpływu lub rozchodu środków pieniężnych lub ich ekwiwalentów są wyłączone z rachunku przepływów pieniężnych .

Przykładem takiego zdarzenia i operacji jest nabycie składników aktywów poprzez przejęcie bezpośrednio z nimi związanych zobowiązań lub drogą leasingu finansowego .

Korzystający nie może więc przedstawić w swoim rachunku aktywów otrzymanych w leasing finansowy, ponieważ zdarzenie to ma charakter niepieniężny. Pieniężny charakter ma natomiast spłata raty kredytu leasingowego, dlatego do działalności finansowej krajowy standard rachunkowości zalicza w szczególności poniesione przez korzystającego wydatki na spłatę zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego. Wydatki te ujmowane są w pozycji C.II.7 przepływów pieniężnych z działalności finansowej: "Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego". Pozycja ta służy do wykazania wydatków na spłatę zobowiązań z tytułu leasingu finansowego, to jest rat kapitałowych bez odsetek i prowizji. Odsetki i prowizje wykazuje się w pozycji C.II.8 "Odsetki".

Spłatę zadłużenia w walutach obcych wykazuje się łącznie ze zrealizowanymi różnicami kursowymi (zarówno dodatnimi, jak i ujemnymi).

Dodatkowo w przypadku leasingu finansowego korzystający staje się docelowym właścicielem aktywu (np. środka trwałego), dlatego ma prawo go amortyzować. W tym przypadku kwota amortyzacji wykazywana jest w przepływach pieniężnych z działalności operacyjnej w pozycji A.II.1 jako korekta wyniku finansowego in plus .

Przykład 1

Jednostki zawarły umowę leasingu operacyjnego dotyczącą środka trwałego o wartości godziwej 100 000 zł. Zgodnie z umową roczna opłata wynosi 12 000 zł. Korzystający będzie mógł użytkować środek trwały przez 3 lata, natomiast przewidywany okres jego ekonomicznej użyteczności wynosi 10 lat. Jaki wpływ będzie miała ta umowa na rachunek przepływów pieniężnych finansującego i korzystającego?

Finansujący:

* zgodnie z zaleceniem KSR nr 1 finansujący wykaże wszystkie kwoty w segmencie działalności operacyjnej. W rachunku przepływów pieniężnych sporządzonym metodą bezpośrednią przychody z leasingu w kwocie 12 000 zł przedstawi jako wpływy z działalności operacyjnej (A.I.1 "Wpływy ze sprzedaży"),

* jeśli sporządza rachunek metodą pośrednią, przychody wykaże poprzez kategorię wyniku finansowego. Jednocześnie w działalności operacyjnej w pozycji A.II.1 umieści korektę wyniku o kwotę amortyzacji środka wynoszącą 10 000 zł (100 000 zł przez 10 lat).

Korzystający:

* nie wprowadza przedmiotu umowy do swoich ksiąg, a jedynie odnotowuje informację o użytkowanym środku trwałym w ewidencji pozabilansowej. Płaci również opłatę leasingową (koszty usług obcych) 12 000 zł. Koszty te pomniejszą uzyskany wynik finansowy i tylko w ten sposób znajdą się w sporządzanym rachunku przepływów pieniężnych.

Przykład 2

Jednostki zawarły umowę leasingu finansowego dotyczącą środka trwałego o wartości godziwej 150 000 zł. Zgodnie z umową roczna opłata wynosi 40 000 zł. Przewidywany okres ekonomicznej użyteczności środka jest równy okresowi trwania umowy leasingowej i wynosi 5 lat. Jaki wpływ będzie miała powyższa umowa na rachunek przepływów pieniężnych finansującego i korzystającego?

W przykładzie dla uproszczenia przyjęto, że odsetki rozłożone są liniowo przez cały okres umowy (warto podkreślić, że MSR nr 17 nie zaleca takiego rozwiązania).

Suma opłat leasingowych: 5 lat × 40 000 zł = 200 000 zł.

Wartość godziwa środka trwałego: 150 000 zł.

Odsetki: 50 000 zł za cały okres umowy, 10 000 zł rocznie,

(50 000 zł przez 5 lat).

Finansujący:

* wyksięgowuje składnik aktywów według wartości godziwej - 150 000 zł - ze swojej ewidencji i wykazuje informację o środku trwałym w ewidencji pozabilansowej; operacja ta znajduje odzwierciedlenie w rachunku przepływów według wariantu pośredniego w pozycji A.II.9 "Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych",

* sporządzając rachunek w wariancie pośrednim w segmencie działalności operacyjnej wykazuje: przychody ze sprzedaży 50 000 zł (40 000 zł rata kapitałowa + 10 000 zł odsetek) jako składnik otrzymanego wyniku finansowego, jednocześnie w pozycji A.II.7 koryguje wynik zmianą stanu należności według wartości godziwej przedmiotu leasingu 150 000 zł,

* sporządzając rachunek w wariancie bezpośrednim wykazuje jedynie otrzymane wpływy ze sprzedaży 50 000 zł w pozycji A.I.1.

Korzystający:

* wprowadza przedmiot umowy do swoich ksiąg według wartości godziwej. Nie jest to jednak zdarzenie pieniężne, dlatego nie znajduje odzwierciedlenia w rachunku przepływów pieniężnych,

* płaci ratę leasingową, na którą składają się rata kapitału i odsetki. Obydwa składniki znajdują odzwierciedlenie w segmencie działalności finansowej. Kwota raty kapitałowej - 40 000 zł - ujmowana jest w pozycji C.II.7 "Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego". Natomiast należne finansującemu odsetki - 10 000 zł - w pozycji C.II.8 "Odsetki",

* ma prawo dokonywać odpisów amortyzacyjnych, dlatego jeśli sporządza rachunek w wariancie pośrednim, w pozycji A.II.1 segmentu operacyjnego przedstawi kwotę 30 000 zł.

* § 27 KSR nr 1 - "Rachunek przepływów pieniężnych"

* art. 48b ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 157, poz. 1119

Katarzyna Kobiela-Pionnier

asystent w Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania w Warszawie

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF dla rolników – rewolucja, która zapuka do gospodarstw w 2026 roku

Cyfrowa rewolucja wkracza na wieś! Już w 2026 roku także rolnik będzie musiał zmierzyć się z KSeF – Krajowym Systemem e-Faktur. Czy jesteś gotowy na koniec papierowych faktur, łatwiejsze rozliczenia i nowe wyzwania technologiczne? Sprawdź, co dokładnie się zmienia i jak przygotować swoje gospodarstwo, żeby nie zostać w tyle.

KSeF już za rogiem: 5 pułapek, które mogą sparaliżować Twoją firmę – jak się przed nimi uchronić?

Do obowiązkowego KSeF zostało już niewiele czasu. Choć większość firm twierdzi, że jest gotowa, praktyka pokazuje coś zupełnie innego. Niespodziewane błędy w testach, odrzucane faktury czy awarie mogą sparaliżować sprzedaż. Sprawdź pięć najczęstszych pułapek i dowiedz się, jak ich uniknąć.

Mały ZUS 2026: Podwyżka może niewielka, ale składka zdrowotna znów boli

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dna 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2026 r., minimalne wynagrodzenie w 2026 roku wyniesie 4806 zł, a minimalna stawka godzinowa 31,40 zł. Minimalne wynagrodzenie wpłynie również na wysokość preferencyjnych składek ZUS, tzw. mały ZUS oraz limit dla działalności nierejestrowanej. Znaczny wzrost też nastąpi w składce zdrowotnej.

KSeF 2026 - Jeszcze można uniknąć katastrofy. Prof. Modzelewski polemizuje z Ministerstwem Finansów

Niniejsza publikacja jest polemiką prof. Witolda Modzelewskiego z tezami i argumentacją resortu finansów zaprezentowanymi w artykule: „Wystawianie faktur w KSeF w 2026 roku. Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów”. Śródtytuły pochodzą od redakcji portalu infor.pl.

REKLAMA

Rolnicy i rybacy muszą szykować się na zmiany – nowe przepisy o pomocy de minimis już w drodze!

Rolnicy i rybacy w całej Polsce powinni przygotować się na nadchodzące zmiany w systemie wsparcia publicznego. Rządowy projekt rozporządzenia wprowadza nowe obowiązki dotyczące informacji, które trzeba będzie składać, ubiegając się o pomoc de minimis. Nowe przepisy mają ujednolicić formularze, zwiększyć przejrzystość oraz zapewnić pełną kontrolę nad dotychczas otrzymanym wsparciem.

Wystawienie faktury VAT (ustrukturyzowanej) w KSeF może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową

Czy wystawienie faktury ustrukturyzowanej może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową? Na to pytanie odpowiada na prof. dr hab. Witold Modzelewski.

TSUE: Sąd ma ocenić, czy klauzula WIBOR szkodzi konsumentowi ale nie może oceniać samego wskaźnika

Sąd krajowy ma obowiązek dokonania oceny, czy warunek umowny dotyczący zmiennej stopy oprocentowania opartej o WIBOR, powoduje znaczącą nierównowagę ze szkodą dla konsumenta - oceniła Rzeczniczka Generalna TSUE w opinii opublikowanej 11 września 2025 r. (sprawa C‑471/24 - J.J. przeciwko PKO BP S.A.) Dodała, że ocena ta nie może jednak odnosić się do wskaźnika WIBOR jako takiego ani do metody jego ustalania.

Kiedy ZUS może przejąć wypłatę świadczeń od przedsiębiorcy? Konieczny wniosek od płatnika lub ubezpieczonego

Brak płynności finansowej płatnika składek, zatrudniającego powyżej 20 osób, może utrudniać mu regulowanie świadczeń na rzecz pracowników, takich jak zasiłek chorobowy, zasiłek macierzyński czy świadczenie rehabilitacyjne. ZUS może pomóc w takiej sytuacji i przejąć wypłatę świadczeń. Potrzebny jest jednak wniosek płatnika lub ubezpieczonego.

REKLAMA

W 2026 roku 2,8 mln firm musi zmienić sposób fakturowania. Im szybciej się przygotują, tym większą przewagę zyskają nad konkurencją

W 2026 roku ponad 2,8 mln przedsiębiorstw w Polsce zostanie objętych obowiązkiem korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Dla wielu z nich będzie to największa zmiana technologiczna od czasu cyfryzacji JPK. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada tę transformację jako krok ku nowoczesności, dla MŚP może oznaczać konieczność głębokiej reorganizacji sposobu działania. Eksperci radzą przedsiębiorcom: czas wdrożenia KSeF potraktujcie jako inwestycję.

Środowisko testowe KSeF 2.0 (dot. API) od 30 września, Moduł Certyfikatów i Uprawnień do KSeF 2.0 od 1 listopada 2025 r. MF: API KSeF 1.0 nie jest kompatybilne z API KSeF 2.0

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 10 września 2025 r., że wprowadzone zostały nowe funkcjonalności wcześniej niedostępne w API KSeF1.0 (m.in. FA(3) z węzłem Zalacznik, tryby offline24 czy certyfikaty KSeF). W związku z wprowadzonymi zmianami konieczna jest integracja ze środowiskiem testowym KSeF 2.0., które zostanie udostępnione 30 września.

REKLAMA