REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wykazać transakcje leasingowe w rachunku przepływów pieniężnych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Kobiela-Pionnier

REKLAMA

Przy sporządzaniu rachunku przepływów pieniężnych często pojawia się problem, do którego segmentu działalności zakwalifikować daną transakcję. W takich sytuacjach należy przede wszystkim kierować się treścią ekonomiczną operacji i szczegółowo analizować jej ewidencję księgową. Do takich "problematycznych" transakcji należy m.in. leasing.

Składniki majątku jednostki, choć zaliczane do jej aktywów, zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, nie muszą stanowić jej własności. Jednostka musi jednakże sprawować nad nimi kontrolę, np. w postaci leasingu finansowego lub na podstawie bezpłatnego użytkowania.

Leasing jest szczególną formą finansowania inwestycji, umożliwiającą inwestorowi korzystanie z dóbr inwestycyjnych bez konieczności ich zakupu. Warunki leasingu mogą zostać dowolnie ustalone przez strony i są często wielowymiarowe

W sensie finansowym leasing jest transakcją polegającą na oddaniu przez jedną stronę (leasingodawcę - finansującego) drugiej stronie (leasingobiorcy - korzystającemu) przedmiotu leasingu do korzystania za wynagrodzeniem. Po zakończeniu okresu umowy korzystający może, ale nie musi, zakupić przedmiot leasingu.

MSR nr 17 dotyczy wszystkich umów leasingowych, z wyjątkiem tych, które podlegają powszechnie stosowanym szczegółowym przepisom sektorowym. Są to umowy leasingowe odnoszące się do poszukiwania lub wykorzystywania zasobów naturalnych, takich jak ropa naftowa, gaz ziemny, drewno, metale oraz do innych praw związanych z minerałami, a także do niektórych umów licencyjnych.

Jakie przepisy regulują leasing:

* cywilnoprawne: Kodeks cywilny,

* bilansowe: ustawa o rachunkowości,

* podatkowe: ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych,

* międzynarodowe: MSR, US GAAP.

Ujmowanie leasingu w rachunku przepływów pieniężnych

Leasingodawca - finansujący

Zgodnie z Krajowym Standardem Rachunkowości nr 1, jeżeli jednostka gospodarcza zajmuje się świadczeniem usług leasingowych, to niezależnie od metody sporządzania rachunku (bezpośrednia, pośrednia) wpływy i wydatki związane z operacjami leasingu, bez względu na to, czy jest to leasing operacyjny, czy finansowy, wykazuje w segmencie działalności operacyjnej.

Leasingobiorca - korzystający

Leasing operacyjny

W przypadku leasingu operacyjnego nie następuje przeniesienie własności leasingowanego składnika aktywów. Leasingobiorca nie ma żadnych praw związanych z przedmiotem leasingu - nie może go np. amortyzować. Opłata leasingowa jest dla korzystającego kosztem, usługą obcą, a więc składnikiem uzyskanego wyniku finansowego. Nie ma więc żadnych podstaw, aby leasing operacyjny odzwierciedlić w rachunku przepływów pieniężnych.

Leasing finansowy

W punkcie 27 KSR nr 1 stwierdzono, iż dane dotyczące przepływów z działalności inwestycyjnej i finansowej prezentuje się zawsze metodą bezpośrednią. Dlatego dotyczące działalności inwestycyjnej i finansowej zdarzenia i operacje niepieniężne, a więc niepowodujące wpływu lub rozchodu środków pieniężnych lub ich ekwiwalentów są wyłączone z rachunku przepływów pieniężnych .

Przykładem takiego zdarzenia i operacji jest nabycie składników aktywów poprzez przejęcie bezpośrednio z nimi związanych zobowiązań lub drogą leasingu finansowego .

Korzystający nie może więc przedstawić w swoim rachunku aktywów otrzymanych w leasing finansowy, ponieważ zdarzenie to ma charakter niepieniężny. Pieniężny charakter ma natomiast spłata raty kredytu leasingowego, dlatego do działalności finansowej krajowy standard rachunkowości zalicza w szczególności poniesione przez korzystającego wydatki na spłatę zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego. Wydatki te ujmowane są w pozycji C.II.7 przepływów pieniężnych z działalności finansowej: "Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego". Pozycja ta służy do wykazania wydatków na spłatę zobowiązań z tytułu leasingu finansowego, to jest rat kapitałowych bez odsetek i prowizji. Odsetki i prowizje wykazuje się w pozycji C.II.8 "Odsetki".

Spłatę zadłużenia w walutach obcych wykazuje się łącznie ze zrealizowanymi różnicami kursowymi (zarówno dodatnimi, jak i ujemnymi).

Dodatkowo w przypadku leasingu finansowego korzystający staje się docelowym właścicielem aktywu (np. środka trwałego), dlatego ma prawo go amortyzować. W tym przypadku kwota amortyzacji wykazywana jest w przepływach pieniężnych z działalności operacyjnej w pozycji A.II.1 jako korekta wyniku finansowego in plus .

Przykład 1

Jednostki zawarły umowę leasingu operacyjnego dotyczącą środka trwałego o wartości godziwej 100 000 zł. Zgodnie z umową roczna opłata wynosi 12 000 zł. Korzystający będzie mógł użytkować środek trwały przez 3 lata, natomiast przewidywany okres jego ekonomicznej użyteczności wynosi 10 lat. Jaki wpływ będzie miała ta umowa na rachunek przepływów pieniężnych finansującego i korzystającego?

Finansujący:

* zgodnie z zaleceniem KSR nr 1 finansujący wykaże wszystkie kwoty w segmencie działalności operacyjnej. W rachunku przepływów pieniężnych sporządzonym metodą bezpośrednią przychody z leasingu w kwocie 12 000 zł przedstawi jako wpływy z działalności operacyjnej (A.I.1 "Wpływy ze sprzedaży"),

* jeśli sporządza rachunek metodą pośrednią, przychody wykaże poprzez kategorię wyniku finansowego. Jednocześnie w działalności operacyjnej w pozycji A.II.1 umieści korektę wyniku o kwotę amortyzacji środka wynoszącą 10 000 zł (100 000 zł przez 10 lat).

Korzystający:

* nie wprowadza przedmiotu umowy do swoich ksiąg, a jedynie odnotowuje informację o użytkowanym środku trwałym w ewidencji pozabilansowej. Płaci również opłatę leasingową (koszty usług obcych) 12 000 zł. Koszty te pomniejszą uzyskany wynik finansowy i tylko w ten sposób znajdą się w sporządzanym rachunku przepływów pieniężnych.

Przykład 2

Jednostki zawarły umowę leasingu finansowego dotyczącą środka trwałego o wartości godziwej 150 000 zł. Zgodnie z umową roczna opłata wynosi 40 000 zł. Przewidywany okres ekonomicznej użyteczności środka jest równy okresowi trwania umowy leasingowej i wynosi 5 lat. Jaki wpływ będzie miała powyższa umowa na rachunek przepływów pieniężnych finansującego i korzystającego?

W przykładzie dla uproszczenia przyjęto, że odsetki rozłożone są liniowo przez cały okres umowy (warto podkreślić, że MSR nr 17 nie zaleca takiego rozwiązania).

Suma opłat leasingowych: 5 lat × 40 000 zł = 200 000 zł.

Wartość godziwa środka trwałego: 150 000 zł.

Odsetki: 50 000 zł za cały okres umowy, 10 000 zł rocznie,

(50 000 zł przez 5 lat).

Finansujący:

* wyksięgowuje składnik aktywów według wartości godziwej - 150 000 zł - ze swojej ewidencji i wykazuje informację o środku trwałym w ewidencji pozabilansowej; operacja ta znajduje odzwierciedlenie w rachunku przepływów według wariantu pośredniego w pozycji A.II.9 "Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych",

* sporządzając rachunek w wariancie pośrednim w segmencie działalności operacyjnej wykazuje: przychody ze sprzedaży 50 000 zł (40 000 zł rata kapitałowa + 10 000 zł odsetek) jako składnik otrzymanego wyniku finansowego, jednocześnie w pozycji A.II.7 koryguje wynik zmianą stanu należności według wartości godziwej przedmiotu leasingu 150 000 zł,

* sporządzając rachunek w wariancie bezpośrednim wykazuje jedynie otrzymane wpływy ze sprzedaży 50 000 zł w pozycji A.I.1.

Korzystający:

* wprowadza przedmiot umowy do swoich ksiąg według wartości godziwej. Nie jest to jednak zdarzenie pieniężne, dlatego nie znajduje odzwierciedlenia w rachunku przepływów pieniężnych,

* płaci ratę leasingową, na którą składają się rata kapitału i odsetki. Obydwa składniki znajdują odzwierciedlenie w segmencie działalności finansowej. Kwota raty kapitałowej - 40 000 zł - ujmowana jest w pozycji C.II.7 "Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego". Natomiast należne finansującemu odsetki - 10 000 zł - w pozycji C.II.8 "Odsetki",

* ma prawo dokonywać odpisów amortyzacyjnych, dlatego jeśli sporządza rachunek w wariancie pośrednim, w pozycji A.II.1 segmentu operacyjnego przedstawi kwotę 30 000 zł.

* § 27 KSR nr 1 - "Rachunek przepływów pieniężnych"

* art. 48b ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 157, poz. 1119

Katarzyna Kobiela-Pionnier

asystent w Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania w Warszawie

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najniższa krajowa 2026 - jest oficjalna propozycja rządu D. Tuska

W dniu 12 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła propozycję wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej w 2026 r.

Sejm przyjął ważną zmianę dla przedsiębiorców – korekta deklaracji podatkowej po kontroli celno-skarbowej coraz bliżej

W środę, 11 czerwca 2025 roku, Sejm zdecydował o skierowaniu do trzeciego czytania projektu nowelizacji ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz ustawy o VAT. To istotna zmiana dla przedsiębiorców – umożliwia bowiem korektę deklaracji podatkowej po zakończeniu kontroli celno-skarbowej.

Nowelizacja ustawy o VAT: możliwe podniesienie limitu zwolnienia z 200 tys. zł do nawet 300 tys. zł

Trwają prace nad ustawą, która może przynieść realne ulgi podatkowe najmniejszym przedsiębiorcom. Ostateczna decyzja – czy limit zwolnienia z VAT wyniesie 240 tys. zł, czy aż 300 tys. zł – zależy od dalszych prac sejmowych komisji.

Nowe ułatwienia dla przedsiębiorców: dane z wykazu VAT dostępne na biznes.gov.pl od 1 października 2025 r.

Jest projekt ustawy, który zakłada wprowadzenie nowych regulacji umożliwiających przedsiębiorcom łatwiejszy dostęp do wykazu podatników VAT za pośrednictwem portalu biznes.gov.pl. Zmiany mają uprościć weryfikację kontrahentów, zwiększyć bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i ograniczyć formalności papierowe.

REKLAMA

Kupujesz rzeczy przez internet? Za te towary musisz zapłacić podatek w ciągu 14 dni

Polacy chętnie kupują różne rzeczy przez internet, ale nie wiedzą, że niektóre transakcje rządzą się swoimi prawami. Fiskus ma coraz więcej możliwości, żeby sprawdzić, kto nie zapłacił podatku PCC. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl, wyjaśnia, kiedy zachować szczególną czujność i jak uniknąć ewentualnych problemów ze skarbówką.

Można znaleźć 50 mld zł na podwyżkę kwoty wolnej w PIT do 60 tys. zł. Prof. Modzelewski podpowiada rządowi D. Tuska, gdzie szukać pieniędzy

Można domyślać się, że politycznym „być albo nie być” obecnego rządu jest „dowiezienie” (jak to się mówi) swoich obietnic z 2023 roku. Wśród nich najważniejszą (obiektywnie) jest podwyższenie do 60 tys. kwoty wolnej od podatku dochodowego od osób fizycznych. Jest to dziś nierealne, bo w tym roku w budżecie państwa z tego podatku pojawiła się kwota minus 22 mld złotych (tak, po raz pierwszy w historii mamy ujemne dochody budżetowe), a miało być za cały rok 31 mld zł (czyli o 60 mld zł mniej niż w roku 2024).

Obowiązkowy KSeF - podatnicy zagraniczni z większymi przywilejami niż polscy. Sprostowanie i wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

W wyjaśnieniach przesłanych 9 czerwca 2025 r.do naszej redakcji, Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że w decyzji derogacyjnej dot. obowiązkowego modelu KSeF, Polska została upoważniona – w przypadku podatników mających siedzibę na jej terytorium – do akceptowania wyłącznie tych faktur, które zostały wystawione w postaci dokumentów lub not w formie elektronicznej. Ponadto została upoważniona do wprowadzenia przepisów zakładających, że stosowanie faktur elektronicznych wystawianych na terytorium Polski nie jest uzależnione od akceptacji odbiorcy. Jak wskazuje Ministerstwo, Komisja Europejska zastrzegła (co zostało potwierdzone przez Radę UE), że przyznane Polsce upoważnienie dotyczące wprowadzenia obowiązkowego fakturowania elektronicznego nie powinno naruszać prawa klientów do otrzymywania faktur papierowych w przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych.

Efektywny controlling w biznesie – czyli jaki? Jakie procesy w firmie można zauważalnie usprawnić dzięki wdrożeniu controllingu?

Controlling to znacznie więcej niż tylko kontrola kosztów czy tworzenie raportów. To kompleksowe podejście do zarządzania przedsiębiorstwem, które dostarcza informacji niezbędnych do podejmowania trafnych decyzji. Efektywny controlling staje się dziś jednym z kluczowych elementów przewagi konkurencyjnej, szczególnie w czasach dynamicznych zmian, rosnącej złożoności i presji na efektywność. Ale które obszary działalności firmy najbardziej zyskują na wdrożeniu nowoczesnego controllingu?

REKLAMA

Firmy chcą zatrudniać księgowych, ale… nie mają kogo! Brakuje ekspertów z doświadczeniem

Mimo stabilnej sytuacji kadrowej i rosnących wynagrodzeń, aż 84% księgowych przyznaje: znalezienie doświadczonego specjalisty to dziś prawdziwe wyzwanie. Barometr nastrojów 2025 pokazuje, że firmy częściej planują rekrutację niż redukcje – ale idealny kandydat musi dziś mieć znacznie więcej niż tylko znajomość Excela.

Bez księgowych ani rusz. Przedsiębiorcy doceniają ich nie tylko za rachunki, ale i za wsparcie strategiczne

Aż 75% przedsiębiorców w Polsce darzy swoje księgowe i księgowych dużym zaufaniem, a 71% uważa, że ich wiedza realnie wpływa na sukces firmy – wynika z najnowszego badania. Księgowi stają się dziś nie tylko strażnikami finansów, ale i partnerami w rozwoju biznesu.

REKLAMA