REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wykazać transakcje leasingowe w rachunku przepływów pieniężnych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Kobiela-Pionnier

REKLAMA

Przy sporządzaniu rachunku przepływów pieniężnych często pojawia się problem, do którego segmentu działalności zakwalifikować daną transakcję. W takich sytuacjach należy przede wszystkim kierować się treścią ekonomiczną operacji i szczegółowo analizować jej ewidencję księgową. Do takich "problematycznych" transakcji należy m.in. leasing.

Składniki majątku jednostki, choć zaliczane do jej aktywów, zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, nie muszą stanowić jej własności. Jednostka musi jednakże sprawować nad nimi kontrolę, np. w postaci leasingu finansowego lub na podstawie bezpłatnego użytkowania.

Leasing jest szczególną formą finansowania inwestycji, umożliwiającą inwestorowi korzystanie z dóbr inwestycyjnych bez konieczności ich zakupu. Warunki leasingu mogą zostać dowolnie ustalone przez strony i są często wielowymiarowe

W sensie finansowym leasing jest transakcją polegającą na oddaniu przez jedną stronę (leasingodawcę - finansującego) drugiej stronie (leasingobiorcy - korzystającemu) przedmiotu leasingu do korzystania za wynagrodzeniem. Po zakończeniu okresu umowy korzystający może, ale nie musi, zakupić przedmiot leasingu.

MSR nr 17 dotyczy wszystkich umów leasingowych, z wyjątkiem tych, które podlegają powszechnie stosowanym szczegółowym przepisom sektorowym. Są to umowy leasingowe odnoszące się do poszukiwania lub wykorzystywania zasobów naturalnych, takich jak ropa naftowa, gaz ziemny, drewno, metale oraz do innych praw związanych z minerałami, a także do niektórych umów licencyjnych.

Jakie przepisy regulują leasing:

* cywilnoprawne: Kodeks cywilny,

* bilansowe: ustawa o rachunkowości,

* podatkowe: ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych,

* międzynarodowe: MSR, US GAAP.

Ujmowanie leasingu w rachunku przepływów pieniężnych

Leasingodawca - finansujący

Zgodnie z Krajowym Standardem Rachunkowości nr 1, jeżeli jednostka gospodarcza zajmuje się świadczeniem usług leasingowych, to niezależnie od metody sporządzania rachunku (bezpośrednia, pośrednia) wpływy i wydatki związane z operacjami leasingu, bez względu na to, czy jest to leasing operacyjny, czy finansowy, wykazuje w segmencie działalności operacyjnej.

Leasingobiorca - korzystający

Leasing operacyjny

W przypadku leasingu operacyjnego nie następuje przeniesienie własności leasingowanego składnika aktywów. Leasingobiorca nie ma żadnych praw związanych z przedmiotem leasingu - nie może go np. amortyzować. Opłata leasingowa jest dla korzystającego kosztem, usługą obcą, a więc składnikiem uzyskanego wyniku finansowego. Nie ma więc żadnych podstaw, aby leasing operacyjny odzwierciedlić w rachunku przepływów pieniężnych.

Leasing finansowy

W punkcie 27 KSR nr 1 stwierdzono, iż dane dotyczące przepływów z działalności inwestycyjnej i finansowej prezentuje się zawsze metodą bezpośrednią. Dlatego dotyczące działalności inwestycyjnej i finansowej zdarzenia i operacje niepieniężne, a więc niepowodujące wpływu lub rozchodu środków pieniężnych lub ich ekwiwalentów są wyłączone z rachunku przepływów pieniężnych .

Przykładem takiego zdarzenia i operacji jest nabycie składników aktywów poprzez przejęcie bezpośrednio z nimi związanych zobowiązań lub drogą leasingu finansowego .

Korzystający nie może więc przedstawić w swoim rachunku aktywów otrzymanych w leasing finansowy, ponieważ zdarzenie to ma charakter niepieniężny. Pieniężny charakter ma natomiast spłata raty kredytu leasingowego, dlatego do działalności finansowej krajowy standard rachunkowości zalicza w szczególności poniesione przez korzystającego wydatki na spłatę zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego. Wydatki te ujmowane są w pozycji C.II.7 przepływów pieniężnych z działalności finansowej: "Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego". Pozycja ta służy do wykazania wydatków na spłatę zobowiązań z tytułu leasingu finansowego, to jest rat kapitałowych bez odsetek i prowizji. Odsetki i prowizje wykazuje się w pozycji C.II.8 "Odsetki".

Spłatę zadłużenia w walutach obcych wykazuje się łącznie ze zrealizowanymi różnicami kursowymi (zarówno dodatnimi, jak i ujemnymi).

Dodatkowo w przypadku leasingu finansowego korzystający staje się docelowym właścicielem aktywu (np. środka trwałego), dlatego ma prawo go amortyzować. W tym przypadku kwota amortyzacji wykazywana jest w przepływach pieniężnych z działalności operacyjnej w pozycji A.II.1 jako korekta wyniku finansowego in plus .

Przykład 1

Jednostki zawarły umowę leasingu operacyjnego dotyczącą środka trwałego o wartości godziwej 100 000 zł. Zgodnie z umową roczna opłata wynosi 12 000 zł. Korzystający będzie mógł użytkować środek trwały przez 3 lata, natomiast przewidywany okres jego ekonomicznej użyteczności wynosi 10 lat. Jaki wpływ będzie miała ta umowa na rachunek przepływów pieniężnych finansującego i korzystającego?

Finansujący:

* zgodnie z zaleceniem KSR nr 1 finansujący wykaże wszystkie kwoty w segmencie działalności operacyjnej. W rachunku przepływów pieniężnych sporządzonym metodą bezpośrednią przychody z leasingu w kwocie 12 000 zł przedstawi jako wpływy z działalności operacyjnej (A.I.1 "Wpływy ze sprzedaży"),

* jeśli sporządza rachunek metodą pośrednią, przychody wykaże poprzez kategorię wyniku finansowego. Jednocześnie w działalności operacyjnej w pozycji A.II.1 umieści korektę wyniku o kwotę amortyzacji środka wynoszącą 10 000 zł (100 000 zł przez 10 lat).

Korzystający:

* nie wprowadza przedmiotu umowy do swoich ksiąg, a jedynie odnotowuje informację o użytkowanym środku trwałym w ewidencji pozabilansowej. Płaci również opłatę leasingową (koszty usług obcych) 12 000 zł. Koszty te pomniejszą uzyskany wynik finansowy i tylko w ten sposób znajdą się w sporządzanym rachunku przepływów pieniężnych.

Przykład 2

Jednostki zawarły umowę leasingu finansowego dotyczącą środka trwałego o wartości godziwej 150 000 zł. Zgodnie z umową roczna opłata wynosi 40 000 zł. Przewidywany okres ekonomicznej użyteczności środka jest równy okresowi trwania umowy leasingowej i wynosi 5 lat. Jaki wpływ będzie miała powyższa umowa na rachunek przepływów pieniężnych finansującego i korzystającego?

W przykładzie dla uproszczenia przyjęto, że odsetki rozłożone są liniowo przez cały okres umowy (warto podkreślić, że MSR nr 17 nie zaleca takiego rozwiązania).

Suma opłat leasingowych: 5 lat × 40 000 zł = 200 000 zł.

Wartość godziwa środka trwałego: 150 000 zł.

Odsetki: 50 000 zł za cały okres umowy, 10 000 zł rocznie,

(50 000 zł przez 5 lat).

Finansujący:

* wyksięgowuje składnik aktywów według wartości godziwej - 150 000 zł - ze swojej ewidencji i wykazuje informację o środku trwałym w ewidencji pozabilansowej; operacja ta znajduje odzwierciedlenie w rachunku przepływów według wariantu pośredniego w pozycji A.II.9 "Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych",

* sporządzając rachunek w wariancie pośrednim w segmencie działalności operacyjnej wykazuje: przychody ze sprzedaży 50 000 zł (40 000 zł rata kapitałowa + 10 000 zł odsetek) jako składnik otrzymanego wyniku finansowego, jednocześnie w pozycji A.II.7 koryguje wynik zmianą stanu należności według wartości godziwej przedmiotu leasingu 150 000 zł,

* sporządzając rachunek w wariancie bezpośrednim wykazuje jedynie otrzymane wpływy ze sprzedaży 50 000 zł w pozycji A.I.1.

Korzystający:

* wprowadza przedmiot umowy do swoich ksiąg według wartości godziwej. Nie jest to jednak zdarzenie pieniężne, dlatego nie znajduje odzwierciedlenia w rachunku przepływów pieniężnych,

* płaci ratę leasingową, na którą składają się rata kapitału i odsetki. Obydwa składniki znajdują odzwierciedlenie w segmencie działalności finansowej. Kwota raty kapitałowej - 40 000 zł - ujmowana jest w pozycji C.II.7 "Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego". Natomiast należne finansującemu odsetki - 10 000 zł - w pozycji C.II.8 "Odsetki",

* ma prawo dokonywać odpisów amortyzacyjnych, dlatego jeśli sporządza rachunek w wariancie pośrednim, w pozycji A.II.1 segmentu operacyjnego przedstawi kwotę 30 000 zł.

* § 27 KSR nr 1 - "Rachunek przepływów pieniężnych"

* art. 48b ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 157, poz. 1119

Katarzyna Kobiela-Pionnier

asystent w Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania w Warszawie

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PKWiU 2025 - będzie nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015.

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

REKLAMA

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

REKLAMA